حسین نوربخش، در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: موضوع نویسندگی، حمایت از نویسندگان برای چاپ آثار و فرآیند صدور مجوز، بر عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور پس از انتشار کتاب‌ها وارد عمل می‌شود و در حوزه‌هایی همچون معرفی آثار، رونمایی کتاب و ترویج مطالعه نقش دارد.
وی درباره منابع مالی کتابخانه‌های عمومی استان بیان کرد: یکی از اصلی‌ترین منابع بودجه کتابخانه‌های عمومی، نیم درصد از درآمد شهرداری‌های هر شهر است که طبق قانون باید به حساب انجمن کتابخانه‌های همان شهر واریز شود. علاوه بر این، بخشی از درآمد ما از محل عضویت اعضا و سایر فعالیت‌های فرهنگی کتابخانه‌ها تأمین می‌شود. البته میزان این درآمدها چندان قابل‌توجه نیست، زیرا حق عضویت سالانه در کتابخانه‌های عمومی بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان است. بنابراین سهم اصلی تأمین مالی، اجرای ماده ۶ قانون تأسیس و نحوه اداره کتابخانه‌های عمومی است که همان نیم درصد از درآمد شهرداری‌ها محسوب می‌شود.
سرپرست اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان خراسان رضوی افزود: متأسفانه میزان واریزی شهرداری‌های استان، به‌ویژه شهرداری مشهد، در این زمینه رضایت‌بخش نیست و شهرداری‌ها به تکلیف قانونی خود آن‌گونه که باید عمل نمی‌کنند.
نوربخش در ادامه درباره وضعیت منابع کتابخانه‌ها گفت: در برخی از کتابخانه‌ها، به‌ویژه در شهرهای کوچک‌تر، کمبود منابع به‌ویژه در حوزه‌های تخصصی احساس می‌شود. کتابخانه‌های عمومی وظیفه دارند نیازهای مطالعاتی عموم مردم را بر اساس استانداردهای تعیین‌شده تأمین کنند. با این حال، ممکن است گاهی مراجعه‌کنندگان به دنبال منابعی خاص باشند که در کتابخانه موجود نیست.
وی اضافه کرد: برای رفع این مشکل، در هر کتابخانه دفتری وجود دارد تا مراجعان کتاب‌های مورد نیاز خود را که در مجموعه موجود نیست، در آن ثبت کنند. این درخواست‌ها بررسی می‌شود و در صورت امکان، کتاب مورد نظر از محل درآمد همان کتابخانه خریداری و تأمین می‌شود. همچنین اگر کتاب در سایر کتابخانه‌های عمومی استان موجود باشد، از طریق «امانت بین‌کتابخانه‌ای» در اختیار مراجعه‌کننده قرار می‌گیرد. حتی اگر فرد در کتابخانه مقصد عضو نباشد، باز هم امکان امانت بین‌کتابخانه‌ای برای او فراهم است.
سرپرست اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان خراسان رضوی با اشاره به اینکه منابع کتابخانه‌ها به‌طور مستمر در حال به‌روزرسانی است، افزود: کتاب‌های جدید با عناوین تازه از ناشران معتبر خریداری و در بخشی ویژه تحت عنوان «تازه‌های کتاب» در معرض دید اعضا قرار می‌گیرد. البته گاهی کتاب‌هایی وجود دارد که محتوای آن‌ها با سیاست‌های فرهنگی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور هم‌خوانی ندارد و قابلیت عرضه عمومی ندارند؛ در این موارد، از خرید آن‌ها خودداری می‌شود.
نوربخش با اشاره به نقش فضای مجازی در کاهش تمایل به مطالعه گفت: بخش زیادی از حضور مردم در فضای مجازی برای پر کردن اوقات فراغت است، نه لزوماً کسب دانش. در این زمینه باید تلاش کنیم کتابخانه‌های عمومی را به پایگاه‌های اجتماعی و پاتوق‌های فرهنگی تبدیل کنیم تا مردم اوقات فراغت خود را به‌صورت هدفمند در این فضا سپری کنند.
وی تاکید کرد: کتابخانه‌های عمومی امروز دیگر صرفاً محل امانت کتاب نیستند، بلکه به مراکز فرهنگی و اجتماعی تبدیل شده‌اند. نمونه موفق آن کتابخانه شهید مطهری در منطقه سیدی مشهد است که سال گذشته به‌عنوان برترین کتابخانه کشور انتخاب شد. علت این موفقیت، نه صرفاً تعداد کتاب‌های آن، بلکه تنوع برنامه‌های فرهنگی از جمله کلاس‌های زبان، نقاشی، شاهنامه‌خوانی، قصه‌گویی کودک، مسابقات فرهنگی و رونمایی کتاب بود. در این کتابخانه طی یک سال بیش از ۷۰۰ تا ۸۰۰ رویداد فرهنگی در قالب ۳۰ عنوان برنامه برگزار شد.
سرپرست اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان خراسان رضوی افزود: همچنین کتابخانه سیار تایباد به‌عنوان برترین کتابخانه سیار کشور و کتابدار کتابخانه سبزوار نیز به‌عنوان برترین کتابدار کشور معرفی شد. این افتخارات نشان می‌دهد خراسان رضوی در سه شاخص مهم کتابخانه عمومی، کتابخانه سیار و کتابدار نمونه در میان استان‌های کشور سرآمد است.
نوربخش اظهار کرد: هرچه بتوانیم کتابخانه‌ها را به پاتوق‌های فرهنگی و اجتماعی تبدیل کنیم، می‌توانیم مردم را از حضور بی‌هدف در فضای مجازی به سمت کتاب و مطالعه سوق دهیم. ما معمولاً از ظرفیت اعضای فعلی کتابخانه‌ها برای جذب افراد جدید استفاده می‌کنیم، چراکه اعضا بهترین مبلغان فرهنگی هستند و آنان تجربه حضور خود را با خانواده و دوستان در میان می‌گذارند و دیگران را به کتابخانه دعوت می‌کنند.
وی در ادامه گفت: در حال حاضر برخی کتابخانه‌ها نظیر کتابخانه مرکزی امام خمینی(ره) مشهد، با توجه به استقبال مردم، فعالیت خود را تا ساعت ۱۱ شب ادامه می‌دهند؛ در حالی که پیش از این تا ساعت هفت عصر فعال بودند. استقبال گسترده مردم از این تصمیم نشان‌دهنده جایگاه فرهنگی کتابخانه‌ها در جامعه است.
نوربخش ضمن قدردانی از خیرین حوزه کتاب تصریح کرد: خیرین فرهنگی نقش بسیار مؤثری در پیشبرد اهداف نهاد کتابخانه‌های عمومی دارند و بسیاری از پروژه‌ها بدون همراهی آنان به سرانجام نمی‌رسد.
انتهای پیام
نظرات