اگرچه استان کرمانشاه در زمینه منابع آبی نسبت به برخی از استان‌های دیگر وضعیت بهتری دارد، اما در این استان نیز وضعیت منابع آبی چندان مطلوب نبوده و بحران کم‌آبی دور از انتظار نیست. وضعیت منابع آب زیرزمینی، کسری مخازن، خطر فرونشست در دشت‌ها، خشک شدن و کاهش دبی چاه‌ها و چشمه‌ها، پایین رفتن عمق چاه‌ها و ... همگی حاکی از این است که زنگ خطر آب به زودی در کرمانشاه نیز به صدا در می‌آید و باید چاره‌ای برای آن اندیشید.

یکی از مهمترین راهکارهایی که در بسیاری از استان‌های کشور دنبال می‌شود استفاده از پساب تصفیه شده تصفیه‌خانه‌های فاضلاب برای صنایع آب‌بَر است. راهکاری که صرفه‌جویی قابل توجهی در زمینه مصرف آب رقم خواهد زد و کمک می‌کند آبی که اکنون صنایع از منابع زیرزمینی و یا سطحی برداشت می‌کنند، برای سایر مصارف مهم خصوصا شرب و کشاورزی ذخیره شود.

در حال حاضر در شهر کرمانشاه مدول اول تصفیه‌خانه فاضلاب با ظرفیت سالانه ۲۱ تا ۲۲ میلیون مترمکعب، پسابی را تولید می‌کند که به راحتی برای صنایع نزدیک به شهر کرمانشاه قابل استفاده است، خصوصا صنایع آب‌بَر شرق شهر کرمانشاه شامل صنایع پتروشیمی و نیروگاه حرارتی.

‌مدول دوم تصفیه‌خانه فاضلاب شهر کرمانشاه نیز در دست احداث است به زودی وارد مدار بهره‌برداری شده و در مجموع سالانه نزدیک به ۴۷ میلیون مترمکعب پساب در اختیار صنایع کرمانشاه خواهد بود که رقم قابل توجهی است.

از چند سال قبل پیگیری‌های فراوانی برای انتقال پساب تصفیه شده تصفیه‌خانه کرمانشاه به سه صنعت واقع در شرق کرمانشاه شامل نیروگاه حرارتی بیستون، پتروشیمی کرمانشاه و پتروشیمی پلیمر صورت گرفت. کنسرسیومی هم از این صنایع تشکیل شد اما آنچه باعث شده این طرح تاکنون به مراحه اجرای نرسد، نیاز به احداث خط انتقال از مسیر تصفیه‌خانه به صنایع و تامین هزینه این خط انتقال است.

از سوی دیگر با توجه به اینکه در حال حاضر بابت آبی که در اختیار صنایع قرار می‌گیرد، بهای کمی دریافت می‌شود، این صنایع رغبت چندانی برای استفاده از پساب ندارند، اما این وضعیت نمی‌تواند ادامه پیدا کند و حتی بر اساس قانون نیز صنایع مکلفند استفاده از پساب را جایگزین استفاده از آب کنند.

با جدی‌تر شدن معضل آب در استان، پیگیری برای تعیین تکلیف انتقال پساب شهر کرمانشاه به صنایع شرق کرمانشاه با جدیت بیشتری دنبال می‌شود و کار در مرحله نهایی شدن مسیر خط انتقال است. برای این پروژه چهار مسیر انتقال پساب بررسی شده که مسیر موازی با خط لوله گاز به طول حدود ۳۳.۸ کیلومتر به عنوان مسیر اولویت‌دار انتخاب شده است. 

براساس برآوردهای صورت گرفته، حجم انتقال آب در این پروژه حدود ۳۲۵۰ مترمکعب در ساعت (معادل ۷۸ هزار مترمکعب در شبانه‌روز) برآورد شده است. سهم مصرف سه شرکت عمده منطقه به ترتیب شامل ۵۵ درصد نیروگاه بیستون، ۳۳ درصد پتروشیمی کرمانشاه و یازده درصد پتروشیمی پلیمر کرمانشاه اعلام شده است.

با جدی‌تر شدن کار، چند وقتی است که کارگروه اجرای طرح  انتقال پساب به صنایع شرق شهر کرمانشاه به ریاست معاون امور عمرانی استانداری کرمانشاه به صورت مستمر برگزار می‌شود تا اجرای این طرح هرچه زودتر به نتیجه برسد.

طهماسب نجفی در نشست این کارگروه که اخیرا برگزار شد، گفت: در برنامه هفتم پیشرفت توسعه، بر ضرورت تامین  آب مورد نیاز صنایع آب بر از منابع جایگزین مانند پساب به شکل ویژه تاکید شده و  مجموعه تکالیف قانونی و لازم الاجرا برای وزارت نیرو،  وزارت صمت و سایر وزارت‌های مرتبط در نظر گرفته شده است.

معاون عمرانی استاندار کرمانشاه ادامه داد: دشت‌های شرق استان به لحاظ منابع آبی در شرایط نسبتا بحرانی قرار دارند و متاسفانه بسیاری از صنایع آب بر هم در این حوزه جانمایی شده‌اند، از همین رو  عملیاتی کردن طرح انتقال پساب کلانشهر کرمانشاه برای تامین آب پایدار صنایع آب بر در دستور کار قرار گرفته است.

وی با بیان اینکه کلانشهر کرمانشاه در سال ۲۱ میلیون مترمکعب پساب تصفیه شده دارد که یک منبع مطمئن و دائمی برای تامین آب مورد نیاز سه مجموعه صنعتی آب بر واقع در شرق استان است، یادآور شد:  به همین منظور یک کنسرسیوم با مشارکت نیروگاه بیستون، پتروشیمی کرمانشاه و پتروشیمی پلیمر تشکیل شده است.

به گفته نجفی، مطالعات مکان‌یابی مسیر خط انتقال پساب کلان شهر کرمانشاه به صنایع عضو کنسرسیوم توسط مشاور به اتمام رسیده و مسیر انتخابی از میان گزینه‌های معرفی شده به زودی نهایی می شود.

وی ادامه داد: پس از تعیین مسیر خط انتقال، فاز اصلی مطالعات اجرای طرح توسط مشاور انجام می‌شود و با تعیین مشاور پروژه وارد فاز عملیاتی می‌شود.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری کرمانشاه با بیان اینکه در صورت صدور مجوز و تأیید نهایی آمادگی شروع عملیات اجرایی این پروژه از همین فردا وجود دارد، گفت: تاخیر در اجرای این پروژه می‌تواند به شکست آن منجر شود.

بهرام درویشی مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کرمانشاه، در این نشست با اشاره به بحران منابع آب و کاهش ذخایر آب زیرزمینی، تاکید کرد: استفاده از پساب تصفیه‌شده برای صنایع تنها راه مدیریت بهینه منابع آب استان است.

وی گفت: وضعیت آبخوان‌ها بحرانی است و هر روز شاهد فرونشست زمین هستیم و بجز جایگزینی پساب تصفیه شده به جای آب، چاره دیگری نداریم.

انتهای پیام