حامد یزدیان، امروز پنجشنبه ۱۷ مهر در نشست خبری با اصحاب رسانه اظهار کرد: نگاه ما، نگاه حل مسئله است و باید مسائل آب در کشور که بسیاری از مشکلاتش ناشی از اشکالات نظام حکمرانی است، به‌شکلی دقیق، ظریف و علمی بررسی و عمل شود.
وی افزود: بسیاری مسائل وقتی تک‌بعدی دیده شود، عدالت رعایت نمی‌شود؛ مثلاً نگاه صرفاً به زاینده‌رود یا به اصفهان، بدون در نظر گرفتن بالادست، پایین‌دست و حتی خوزستان، مسئله را پیچیده‌تر می‌کند.
نماینده مردم اصفهان، جرقویه، کوهپایه، ورزنه و هرند و عضو هیئت رئیسه کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست ادامه داد: نوع برخورد من با مسئله آب این است که انتظار ندارم در این جلسه حرف‌های تند و تیز رسانه‌پسند زده شود. با وجود پیچیدگی مسائل زاینده‌رود، اقدامات خوبی انجام شده است و این اقدامات در پاسخ به سوالات شما تشریح خواهد شد. هدف من، نگاه کلی و ملی به حل مسئله آب است، تا مشکلات زاینده‌رود پیش‌روی سایر نقاط کشور قرار نگیرد و در سال‌های آینده از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری شود.
یزدیان در پاسخ به سوال خبرنگاران درباره اقدامات انجام شده برای احیای زاینده‌رود و چشم‌انداز ده‌ساله این پروژه گفت: نگاه ما به اقدامات انجام شده، نگاهی حکمرانی‌محور است. لزوماً تمرکز بر یک پروژه خاص نیست، بلکه اصلاح نظامات نادرست و تقویت نظامات درست و در صورت نیاز قانون‌گذاری جدید مدنظر است. البته بخشی از اقدامات عملی نیز در کوتاه‌مدت انجام می‌شود.
بهره‌وری آب هنوز به‌طور جدی رعایت نمی‌شود
وی افزود: یکی از مسائل مهم، تغییر مدیریت حوزه آب از نظام حوضه آبریز به مدیریت استانی بوده که نظام برنامه‌ریزی و مدیریت آب کشور را دچار مشکل کرده است. در یک سال و نیم گذشته، این موضوع در سراسر کشور تبیین شده و دولت در جلسه اخیر شورای عالی آب، لایحه‌ای برای بازگشت به مدیریت حوضه آبریز ارائه خواهد کرد. این اصلاحات به‌عنوان یک مطالبه جدی کمیسیون کشاورزی، آب و محیط زیست مطرح شده است.
نماینده مردم اصفهان، جرقویه، کوهپایه، ورزنه و هرند و عضو هیئت رئیسه کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست با اشاره به اهمیت بهره‌وری آب ادامه داد: در اجرای پروژه‌ها و مدیریت آب، چه در استان خودمان و چه در سطح ملی، مفهوم بهره‌وری آب هنوز به‌طور جدی رعایت نمی‌شود. تلفات آب در کشور و مصرف نابهینه، نشان‌دهنده ضرورت اصلاح نظام حکمرانی است. این اقدامات و تغییر رفتار نمایندگان و سایر مسئولان، انرژی زیادی می‌طلبد، اما در هفته گذشته نمونه‌هایی از ایجاد فهم مشترک میان نمایندگان شکل گرفته است.
حل مسئله آب، نیازمند نگاه کلان، علمی و حکمرانی‌محور است
یزدیان تأکید کرد: حل مسئله آب، نیازمند نگاه کلان، علمی و حکمرانی‌محور است و ما از منظر ملی، پیچیدگی‌های مسئله را بپذیریم و اقدامات اصلاحی و قانونی را برای بهبود وضعیت زاینده‌رود و سایر حوزه‌های آبی کشور دنبال کنیم.
وی با اشاره به چالش برداشت‌های بی‌رویه آب زیرزمینی در کشور گفت: ما در قانون بودجه و موارد مختلف سعی می‌کنیم جلوی اضافه برداشت‌ها را بگیریم، کنتور ببندیم و مدیریت کنیم، اما وقتی ۳۰۰ نماینده مجلس قرار است رأی بدهند و فهم درستی از موضوع ندارند، یعنی نمی‌دانند چاه مجاز چیست، چاه غیرمجاز چیست، برداشت مجاز و غیرمجاز چه معنایی دارد، نمی‌توانیم در این شرایط از آن‌ها رأی بگیریم.
تلاش برای ارتقای سواد آبی نمایندگان
نماینده مردم اصفهان، جرقویه، کوهپایه، ورزنه و هرند و عضو هیئت رئیسه کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست ادامه داد: یکی از اقدامات اصلی این بوده که سواد آبی نمایندگان را بالا ببریم. کارهای گرافیکی و تدوین متون توضیحی انجام شده است تا مسائل آب، خصوصاً برداشت‌های زیرزمینی، نه فقط در حوضه زاینده‌رود، بلکه در کل کشور، برای نمایندگان روشن شود. بازخوردهای این اقدام بسیار مثبت بوده و نمایندگان متوجه شده‌اند که چه بلایی طی چند دهه گذشته بر سفره‌های آب زیرزمینی وارد شده است. این آگاهی، زمینه تصمیمات منطقی‌تر و همراه‌تر را فراهم می‌کند.
یزدیان با بیان برنامه‌های آینده در زمینه آب و محیط زیست اظهار کرد: در بحث حقابه‌ها و فرونشست زمین، اقدامات مهمی در حال انجام است. نگاه ما صرفاً محدود به حوزه زاینده‌رود نیست، هرچند معتقدم اگر تبیین درست انجام شود، نتایج آن ابتدا به نفع زاینده‌رود خواهد بود. در حوزه کشاورزی نیز نظارت بر سندها و اقدامات اجرایی، مقدمات بهبود شرایط اساسی را فراهم کرده است.
وزارت نیرو و جهاد کشاورزی، دغدغه اجرای حقابه‌ها را به‌طور جدی دنبال نمی‌کنند
وی افزود: در نظام حاکمیت، متأسفانه برخی دستگاه‌ها، از جمله وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی، دغدغه اجرای حقابه‌ها را به‌طور جدی دنبال نمی‌کنند. سازمان محیط زیست نیز به دلیل ساختار دولتی، موظف به پیگیری کافی نیست، اما تلاش ما این بوده که تکالیف دولتی در این حوزه‌ها اجرایی شود. به‌عنوان نمونه، برنامه هفتم توسعه و اقداماتی که دولت در طول یک سال گذشته انجام داده است، با پیگیری‌های کمیسیون آب و کشاورزی، تحت نظارت قرار گرفته و به مطالبه‌ای جدی تبدیل شده است.
نماینده مردم اصفهان، جرقویه، کوهپایه، ورزنه و هرند و عضو هیئت رئیسه کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست درباره پروژه‌های تأمین و مدیریت آب در حوضه زاینده‌رود گفت: چند پروژه مهم در سه چهار سال گذشته آغاز شده و نیاز به مراقبت، تأمین اعتبار و استمرار داشته است. پروژه کوهرنگ با پیگیری مدیران استان و نمایندگان، اکنون فعال است و سال گذشته نزدیک ۵۰ میلیون مترمکعب آب از طریق انتقال موقتی منتقل شد. تأمین اعتبار این پروژه از روش‌های مختلف، از جمله اوراق مرابحه، در دستور کار قرار گرفته تا عملیات اجرایی متوقف نشود.
مشکل برداشت‌های بی‌رویه تنها مختص زاینده‌رود نیست
یزدیان افزود: پروژه ماندگان یا انتقال آب‌های جنوبی نیز با پیگیری‌های لازم در حال انجام است. اخذ مجوزهای محیط زیستی و دفاع فنی از پروژه، همراه با کنترل مسائل اجتماعی، از محورهای مهم اقدام است. امیدواریم با ادامه این تلاش‌ها، انتقال آب‌های خارج شده از جنوب استان در کوتاه‌مدت به نتیجه برسد.
وی درباره برداشت‌های بی‌رویه آب در بالا دست حوضه‌های آبریز بیان کرد: مشکل برداشت‌های بی‌رویه تنها مختص زاینده‌رود نیست. در دریاچه ارومیه، خوزستان، تالاب شادگان و دیگر مناطق کشور نیز مصارف جدید و برداشت‌های غیرمجاز ایجاد شده است. اصلاح این روند نیاز به زمان دارد، اما اقدامات جدی انجام شده و این موضوع اکنون جزو دستور کار وزارت نیرو قرار گرفته است. هفته گذشته در شورای عالی آب، این مسئله در پنج استان بالادست حوضه‌های آبریز، از جمله زاینده‌رود، مورد توجه قرار گرفت و با همکاری استانداران، اقدامات هماهنگ پیش‌بینی شده است.
نماینده مردم اصفهان، جرقویه، کوهپایه، ورزنه و هرند و عضو هیئت رئیسه کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست تأکید کرد: ممکن است برخی بگویند مصوبات به تنهایی کافی نیست، اما برای اقدام، مصوبه لازم است و پیگیری‌ها نیز در حال انجام است. معاون اول رئیس جمهور و وزیر نیرو، از جمله مسئولانی هستند که برداشت‌های بالادست حوضه‌های آبریز را دنبال می‌کنند. در هیچ‌کدام از این اقدامات نام زاینده‌رود به‌طور مستقیم برده نشده، بلکه موضوع به مدیریت کل بالادست حوضه‌ها بازمی‌گردد. پروژه‌ها نیز دارای چشم‌انداز و زمان‌بندی مشخص هستند؛ پروژه کوهرنگ ۱۸ ماهه و پروژه ماندگان یا انتقال آب‌های جنوبی ۱۵ ماهه برنامه‌ریزی شده است، همچنین اقدامات ساختاری، از جمله تدوین ماده واحده در کمیسیون، در مسیر تصویب قرار دارد تا مدیریت استان به مدیریت حوضه آبریز بازگردد.
بدترین ضربه را به زاینده‌رود کسانی می‌زنند که جاده ناامیدی می‌سازند
یزدیان با تأکید بر ضرورت بازنگری در جرایم بازدارندگی حوضه‌های آبریز گفت: در بحث جرایم بازدارندگی که باید در حوضه‌های آبریز تدوین شود، تلاش ما این است که در این دوره چهار ساله که امکان خدمتگزاری برای شخص بنده فراهم شده و حضور در کمیسیون کشاورزی مجلس می‌تواند مؤثر باشد، بتوانیم بخشی از این برنامه‌ها را به نتیجه برسانیم تا مردم آثار آن را در عمل مشاهده کنند. واقعاً امیدوارم که این اتفاق بیفتد و معتقدم بدترین ضربه را به زاینده‌رود کسانی می‌زنند که جاده ناامیدی می‌سازند؛ یعنی آن‌هایی که در حوضه زاینده‌رود فقط آیه یأس می‌خوانند و دائم تکرار می‌کنند که اینجا حل‌شدنی نیست. این گروه‌ها هر پروژه‌ای که آغاز می‌شود را با کارشکنی مواجه می‌کنند و می‌گویند این پروژه بد است و باید به سراغ بهشت‌آباد رفت، در حالی که همین نگاه‌های ناامیدانه و تخریب‌گرانه، بزرگ‌ترین خیانت را به زاینده‌رود کرده‌اند.
دو دهه است که فقط شعار داده‌ایم
وی افزود: دو دهه است که فقط شعار داده‌ایم؛ در بحث آب و حل مسائل آن شعار داده‌ایم، بدون اینکه اقدام عملی در زمین انجام شود. پروژه بهشت‌آباد را شعار داده بودیم، اما کارگاه آن متوقف شد؛ کوهرنگ هم که فعالیت داشت، تعطیلش کردیم به بهانه‌های مختلف، چهار یا پنج سال کارگاهش تعطیل بود. از سوی دیگر، در مدیریت مصرف تقریباً رها شده بودیم، بالادست‌ها توسعه می‌دادند و ما هم تنها نظاره‌گر بودیم و به‌جای عمل، به یکدیگر انتقاد می‌کردیم.
نماینده مردم اصفهان، جرقویه، کوهپایه، ورزنه و هرند و عضو هیئت رئیسه کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست ادامه داد: واقعیت این است که در سه چهار سال گذشته اتفاق متفاوتی رخ داده؛ حرف‌ها شنیده شد و اقدامات عملی تعریف شد. استان در مقطعی به این نتیجه رسید که اصرار بر پروژه بهشت‌آباد غلط است، بنابراین پروژه دیگری برای تأمین آب تعریف شد تا هم مبدأ و هم مقصد و مسیر آن در استان اصفهان باشد و مشکلات کمتری پیش بیاید. به این ترتیب، پروژه‌ای شکل گرفت که اکنون حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد پیشرفت دارد و افق آن هم درازمدت نیست، بلکه ظرف یک سال تا یک سال و نیم قابل جمع‌بندی است. این اقدام از جمله اقداماتی است که می‌تواند اعتمادسازی کند.
نقد به طرح انتقال آب دریا وارد است
یزدیان تصریح کرد: عده‌ای نمی‌خواهند این اتفاق بیفتد. متأسفانه در خود استان کسانی هستند که هر روز اصرار دارند بگویند این پروژه غلط است و باید به پروژه‌های قبلی و طرح‌های آب دریا برگردیم. من بارها گفته‌ام، نقد به طرح آب دریا وارد است و آب گرانی است، اما معتقدم اعتمادسازی وظیفه منِ نماینده و شما به‌عنوان رسانه است؛ باید به مردم بگوییم صنایع اصفهان دیگر از آب زاینده‌رود استفاده نمی‌کنند، و این خود نوعی اعتماد است. بله، هزینه دارد و پولش از جیب مردم می‌رود، اما در کنار آن برنامه‌هایی هم برای کاهش هزینه‌ها و اقتصادی شدن طرح‌ها در دست اجراست. باید بپذیریم که امروز با افتخار می‌توان گفت صنایع استان دیگر از آب زاینده‌رود برداشت نمی‌کنند، و این امر می‌تواند اصفهان را از اتهام «انتقال بین‌حوزه‌ای برای صنعت» مبرا کند.
وی تأکید کرد: اینها اقداماتی است که می‌تواند به اعتمادسازی کمک کند، در حالی که برخی رفتارها اعتماد مردم را از بین می‌برد. وقتی می‌گویند صنایع با آب دریا می‌خواهند توسعه پیدا کنند، یا قرار است فولاد شش برابر و ذوب‌آهن دو یا سه برابر شود، در واقع همان نگاه ناامیدانه را تکرار می‌کنند. شاید این نوع حرف زدن برای برخی جذاب باشد و بگویند فلانی حرف‌های قشنگی می‌زند، اما واقعیت این است که در شرایط اقلیمی کنونی کشور، آب دریا یکی از راه‌حل‌هاست، نه همه راه‌ها. مردم باید اعتماد کنند که دولت و حاکمیت در حال افزودن آب به حوضه زاینده‌رود هستند.
نماینده مردم اصفهان، جرقویه، کوهپایه، ورزنه و هرند و عضو هیئت رئیسه کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست ادامه داد: البته باید مراقب باشیم که در بیان این طرح‌ها دچار اغراق نشویم. مثلاً وقتی از افتتاح بزرگ‌ترین پروژه خاورمیانه در انتقال آب دریا صحبت می‌شود، نباید طوری بیان شود که مردم فکر کنند مشکل آب اصفهان به‌طور کامل حل شده است. متأسفانه در کشور ما گاهی چنین رویکردی وجود دارد که برای جلب توجه و تشویق، پروژه‌ها را بیش از حد بزرگ جلوه می‌دهیم، در حالی‌که این امر می‌تواند باعث ایجاد توهم و انتظارات غیرواقعی شود.
یزدیان تصریح کرد: من معتقدم نباید زحمات تیم‌هایی که در اجرای چنین پروژه‌هایی فعالیت کرده‌اند را نادیده گرفت. اینکه در یک سال، ۸۰۰ کیلومتر خط لوله اجرا شده، کار استثنایی است و نباید آن را زیر سؤال برد، اما از سوی دیگر، نباید ادعا کرد که آب دریا تنها راه نجات کشور است؛ بلکه باید آن را یکی از راه‌حل‌ها در مجموعه راهکارهای احیای زاینده‌رود دانست.
وی گفت: اگر با نگاه علمی و کارشناسی به مسئله زاینده‌رود پرداخته شود، قطعاً اعتمادسازی اتفاق می‌افتد. با این حال باید بدانیم زاینده‌رودی که طی چند دهه با تصمیمات غلط به این روز افتاده، در یکی دو سال قابل بازگشت نیست. نباید عجله کنیم یا انتظار داشته باشیم همه اتفاق‌ها در دوران نمایندگی من رخ دهد. اگر هم نیفتاد، نباید طوری بیان کنیم که مردم ناامید شوند و امیدشان از بین برود.
انتهای پیام
نظرات