به گزارش ایسنا دکتر حسن وحید در مراسم نکوداشت ملی گیاه‌پزشکان منابع‌طبیعی ایران که امروز در سازمان منابع طبیعی برگزار شد، با اشاره به نقش تغییرات اقلیمی و دخالت‌های انسانی در تشدید آفات گفت: بیماری‌ها و آفات بخشی از طبیعت هستند اما ضعف پوشش گیاهی، خشکسالی و بهره‌برداری‌های نادرست موجب شده این عوامل طبیعی به بحران تبدیل شوند.
وی افزود: در برخی نقاط امکان مبارزه شیمیایی محدود است بنابراین باید از روش‌های سازگار با طبیعت در قالب طرح‌های جنگلداری و بیابان‌زدایی استفاده کرد تا اکوسیستم‌ها با شرایط اقلیمی جدید سازگار شوند.
وحید با تأکید بر اینکه صرفاً نگاه حفاظتی کافی نیست، اظهار کرد: عملیات پرورشی و بهداشتی در جنگل‌ها ضروری است و باید درختان خشکیده و بیمار برای حفظ سلامت توده‌های جنگلی حذف شوند.
معاون آبخیزداری سازمان منابع طبیعی همچنین خواستار استفاده از فناوری‌های نوین برای پایش آفات شد و گفت: پایش ماهواره‌ای و هشدارهای زودهنگام می‌تواند در کنترل بحران‌ها مؤثر باشد.
وی در پایان تأکید کرد: مقابله با بحران‌های زیست‌محیطی تنها با همکاری میان بخش‌های فنی، حفاظتی و پژوهشی ممکن است و باید با نگاهی علمی و هم‌افزا از این چالش‌ها عبور کنیم.
مدیریت آفات جنگل‌ها نیازمند همکاری میان رشته‌ای است
در این مراسم دکتر نقی شعبانیان - مدرس دانشگاه- با اشاره به اهمیت هم‌افزایی میان گیاه‌پزشکان، جنگلبانان و متخصصان منابع طبیعی گفت: امروز در برهه‌ای قرار داریم که همکاری این حوزه‌ها نقش کلیدی در کنترل آفات و بیماری‌ها دارد.
وی با بیان اینکه کنترل آفات در جنگل‌ها و مراتع نسبت به مزارع دشوارتر است، افزود: از بین رفتن تعادل اکولوژیک سبب شده برخی گونه‌ها که پیش‌تر بخشی از زنجیره طبیعی بودند، اکنون به عنوان آفت شناخته شوند.
شعبانیان بر استفاده از ظرفیت‌های علمی نوین همچون فناوری‌های نانو و ترکیبات بیولوژیک تأکید کرد و گفت: در استفاده از ترکیبات بیولوژیک نیز باید دقت داشت که بی‌خطر بودن نسبی به معنی مصرف نامحدود نیست.
وی در پایان پیشنهاد تشکیل کمیته‌های مشترک گیاه‌پزشکی، جنگل‌شناسی و اکولوژی در سطح ملی و استانی را مطرح کرد تا با بازدیدهای میدانی و تصمیم‌گیری علمی، مدیریت آفات منابع طبیعی با حداقل خطا انجام شود.
خسارت ۳۵ درصدی آفات به محصولات کشاورزی
در ادامه این نشست دکتر محمدرضا صفرنژاد - رئیس موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور - بر نقش حیاتی گیاه‌پزشکان در حفظ سلامت منابع طبیعی، پایداری زیست‌بوم و امنیت غذایی کشور تاکید کرد.
وی با اشاره به اینکه گیاه‌پزشکی یک رشته بین رشته‌ای و «پزشک زمین» است، گفت: اگر سلامت گیاهان که در پایه هرم انرژی قرار دارند مورد توجه قرار نگیرد، مشکلات ناشی از آن به حلقه‌های بالاتر از جمله جانوران و در نهایت انسان منتقل خواهد شد.
رئیس موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور با ارائه آماری اظهار کرد: سالانه حدود ۳۰ تا ۳۵ درصد از محصولات کشاورزی کشور در اثر آفات، بیماری‌ها و علف‌های هرز از بین می‌رود.
وی افزود: اگر بتوانیم با تقویت مدیریت و عملکرد، تنها پنج درصد این میزان خسارت را کاهش دهیم، عملاً می‌توانیم به امنیت غذایی کامل و عدم وابستگی به خارج دست یابیم.
صفرنژاد، با تاکید بر جدی گرفتن موضوع امنیت غذایی در برنامه هفتم توسعه، بر لزوم تغییر رویکردها به سمت کشاورزی پایدار و مدیریت محصول‌محور تاکید کرد تا از عوارض جانبی بلندمدت صرفاً حذف آفات جلوگیری شود.
وی همچنین بر اهمیت مسئله‌محوری در تحقیقات، به خصوص در بخش منابع طبیعی برای حل معضلات بزرگ و ملی نظیر زوال بلوط در زاگرس و مشکلات جنگل‌ها، تأکید کرد.
رئیس موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور به چالش‌های حوزه منابع طبیعی و جنگل‌ها اشاره و اظهارکرد: آفات و بیماری‌ها مانند زوال بلوط و شمشاد به‌سرعت اکوسیستم‌های حساس را تحت تاثیر قرار می‌دهند. برخلاف کشاورزی، مدیریت این عرصه‌ها ماهیت حاکمیتی دارد و وظیفه سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در این زمینه بسیار سنگین‌تر است.
صفرنژاد ضمن اعلام آمادگی کامل موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی برای همکاری و استفاده از توانمندی‌های نوین مانند هوش مصنوعی و آزمایشگاه‌های تخصصی داخلی، پیشنهاد داد: برای مدیریت موثر و ملی مشکلات در این حوزه به‌ویژه در منابع طبیعی، تشکیل یک کمیته ملی گیاه‌پزشکی ضروری است تا با دیدگاه ملی، تجربیات و پتانسیل‌های موجود هم‌افزایی یابند.
انتهای پیام
نظرات