به گزارش ایسنا، خدایان مصر در نیویورک گرد آمده‌اند؛ «حوروس» ‌ با سر شاهین، «سخمت» شبیه شیر، «اوزیریس»، ‌ «حاثور» الهه گاو و «نوت» خدای آسمان، ‌ این شخصیت‌ها برگرفته از معبدی شامل بیش از ۱۵۰۰ ایزد است، که در نمایشگاه جدید و جذاب متروپولیتن با نام «مصر الهی» گرد هم آمده‌اند. تصاویر آن‌ها، که زمانی با سنگ و طلا ساخته شده بودند، صرفا نماد نبود، بلکه حضوری زنده تلقی می‌شد و باور بر این بود که قدرت الهی را منتقل کرده‌اند و جهان انسانی و آسمانی را به‌هم پیوند می‌دهند.

«مکس هولین» ( Max Hollein)، مدیر موزه متروپولیتن در پیش‌نمایش هفته‌ گذشته گفت: «در این نمایشگاه، حدود ۱۴۰ اثر از مجموعه‌ متروپولیتن را خواهید دید و حدود ۷۰ اثر خیره‌کننده نیز وجود دارد که از موسسه‌های سراسر جهان امانت گرفته شده است. بسیاری از این آثار هرگز با هم به نمایش درنیامده‌اند، برخی هرگز در آمریکا به نمایش گذاشته نشده‌اند و حالا همه را به شکلی کاملا جدید خواهید دید.»

نمایشگاه «مصر الهی» (Divine Egypt) که تا ۱۹ ژانویه ۲۰۲۶ ادامه دارد، به بررسی زبان بصری خدایان مصر باستان و به این می‌پردازد که چگونه هنرمندان طی هزاران سال، زبانی بصری برای مقدسات شکل دادند.

«دایانا کریگ پچ» (Diana Craig Patch)، سرپرست بخش هنر مصری متروپولیتن گفت: «چیزهای زیادی هست که نمی‌دانیم و شاید هرگز نتوانیم از آن مطلع شویم. اسناد باستان‌شناسی و متنی مصر باستان، ناقص و پراکنده‌اند. فرهنگ مصر باستان حدود ۳۰۰۰ سال دوام داشت و مردم در دره‌ رودخانه‌ای به طول ۱۲۰۰ کیلومتر زندگی می‌کردند.»

او توضیح داد که این گستره‌ زمانی و جغرافیایی قابلیت تطبیق شگفت‌انگیزی به وجود آورد. سرپرست بخش هنر مصری متروپولیتن توضیح داد: «یکی از ویژگی‌های برجسته‌ فرهنگ مصر باستان، در چشم‌انداز الهی آن، انعطاف‌پذیری‌اش است. باورها و آیین‌های دینی در طول زمان تغییر می‌کردند و شامل تنوع زیادی از سنت‌های محلی بودند. این انعطاف‌پذیری جالب توجه است که نمایشگاه سعی دارد از طریق تصاویر الهی در مجسمه و نقش برجسته نشان دهد.»

«پچ» افزود: «درحالی که معبدهای بزرگ مصر قلمرو پادشاهان و کاهنان بود، بیشتر مردم به شکلی شخصی‌تر با دین ارتباط برقرار می‌کردند.» او ادامه داد: «فضای داخلی مخصوص پادشاه یا کاهنی بود که به نمایندگی از پادشاه عمل می‌کرد. اما مردم هنوز از طریق زیارتگاه‌ها، جشنواره‌ها و قربانی‌ها در صحن معابد، راه‌هایی برای ارتباط با خدایان خود پیدا می‌کردند.»

در میان این کیهان متغیر، یک شخصیت ثابت و تغییرناپذیر است؛ «پتاح» (Ptah)، خدای آفرینش و صنعتگران. سرپرست بخش هنر مصری متروپولیتن با اشاره به اینکه تصویر او هزاران سال بدون تغییر باقی مانده است، ‌گفت: «برخی خدایان تغییر می‌کنند و برخی نه. اگر کنترل مکان و زمان کشفیات را داشتیم، شاید بهتر درک می‌کردیم. اما بخش زیادی از مدارک باستان‌شناسی ناقص است. ما چیزهای جدید زیادی کشف کردیم، اما همیشه پاسخ‌های مورد انتظار را نیافتیم.»

«حاثور» (Hathor)، الهه شبیه به گاو عشق و سلطنت

سر گاو حاثور که از گرانودیوریت تیره حجاری شده است با آرامش به جلو نگاه می‌کند و شاخ‌هایش دور قرص خورشید خم شده‌اند. این اثر که زمانی بخشی از یک مجسمه‌ کامل بوده، سطح صیقلی آن نور را مانند خود رودخانه بازتاب می‌دهد.

«پچ» اظهار کرد: «او می‌تواند به شکل زن، گاو، یا هیبرید ظاهر شود، گاهی حتی به شکل مار با سر انسان. نمی‌توان او را به یک تصویر محدود کرد. او الهه‌ عشق، مادری، موسیقی و مستی است؛ پیچیده اما همیشه خیرخواه. می‌توانید او را با قرص خورشید و شاخ‌ها ببینید، یا در شکل کامل گاو، یا به عنوان چهره‌ای روی سنجری که در آیین‌هایش استفاده می‌شد.»

«رع»، خدای خورشید و خدنگ کشنده مار

یک موجود کوچک برنزی دو رگه بین سمور و میمون است؛ هم بازیگوشی و هم هدف عالم هستی را تجسم می‌کند. مصریان باور داشتند چنین جانورانی خدای خورشید «رع» را از ماری به نام «آپوفیس» محافظت می‌کنند؛ ماری که هر شب هنگام سفر «رع» در جهان زیرین او را تهدید می‌کرد.
 

سرپرست بخش هنر مصری متروپولیتن افزود: «خدنگ‌ها مار می‌خورند و مارها دنبال رع، ‌ خدای خورشید هستند که هر شب زیر زمین می‌رود تا صبح دوباره متولد شود. مار عظیم‌الجثه‌ای جلوی او ظاهر می‌شود و باید کشته شود. یکی از چیزهایی که مار می‌کشد، گربه‌ها هستند. دیگری، خدنگ‌ها و سمورها هستند. بنابراین آن‌ها به عنوان محافظ عمل می‌کنند. درست مثل بابون‌هایی که دست‌هایشان را به سمت خورشید بالا می‌برند و نماد رع می‌شوند.»

مومیایی حیوانات، هدیه‌ای از ایمان

یکی از گالری‌های نمایشگاه حال حاضر متروپولیتن نشان می‌دهد مردم وقتی نمی‌توانستند وارد معابد شوند، چگونه با خدایان ارتباط برقرار می‌کردند. این هدایا از جمله گربه، شاهین و پرنده اکراس که در پارچه پیچیده شده بودند، اغلب توسط معابد پرورش می‌یافت و به افراد به عنوان هدایای نذرگونه فروخته می‌شد.

پچ گفت: «تا پایان تاریخ مصر، مردم حتی مومیایی کردن حیوانات و دفن آن‌ها در گورهای اختصاص یافته به خدایان را در پیش گرفتند. زائران مومیایی‌ها از جمله گربه، سگ، پرنده اکراس و شاهین، حتی مار یا ماهی را می‌خریدند و به عنوان هدیه اهدا می‌کردند که راهی برای پیشکش و کسب لطف الهی بود. بیشتر حیوانات برای این منظور پرورش یافته بودند، اما برخی از حیوانات مقدس‌ تمام عمر در معابد زندگی می‌کردند و پس از مرگ مومیایی می‌شدند.»

«کریگ پچ» توضیح داد: «مردم برای مومیایی حیوانات پول می‌دادند و آن‌ها به خدایی که برایش خریده بودید اهدا می‌شدند. سگ، گربه، اکراس … انواع مختلفی بودند. گاهی اصلا حیوان واقعی در آن نبود. آن‌ها هر چیزی که داشتند جمع می‌کردند و می‌بستند. این کار زیبا انجام می‌شد، اما داخلش اکراس قرار نداشت. یک مورد با اشعه ایکس بررسی شده و بقایای این پرنده آنجا نبود. چیزهای پراکنده، پَر و استخوان در آن قرار داشت. اما قرار بود یک اکراس باشد، یک اکراس نمادین. احتمالا آن روز اکراس تمام شده بود، پس چیزی جایگزین کردند. نکته مهم، حرکت و عمل پیشکش مومیایی بود، نه لزوما چیزی که داخلش بود.»

آنوبیس، خدای با سر سگ و راهنمای ارواح

آنوبیس، خدای مومیایی و هدایت مردگان به جهان بعد، است.

«پچ» درباره ارتباط سر سگ با مرگ گفت: «حیوان وحشی‌ای که این تصویر برگرفته از آن است، احتمالا گرگ طلایی یا گرگ مصری است. این حیوان در بیابان زندگی می‌کند و اغلب در گورستان‌ها دیده می‌شود، چون حفر می‌کند و غذا را در گورها پنهان می‌کند. بنابراین ارتباطش با بیابان و محل دفن مردگان باعث شده با مرگ مرتبط شود. البته همیشه نمی‌توان مطمئن بود. مثل اینکه شاهین پرواز می‌کند، پس انتخابش برای خدای آسمان منطقی است. گاو شیر تولید می‌کند و منطقی است.»

«نوت»، الهه‌ آسمان که خورشید را می‌بلعد

سرپرست بخش هنر مصری متروپولیتن با اشاره به تابوتی که به نمایش گذاشته شده است، اظهار کرد: «این تابوت «نوت» را در دو شکل نشان می‌دهد؛ شکل معمول او این است که هر شب خورشید را می‌بلعد و هر صبح آن را به دنیا می‌آورد.»

انتهای پیام