علی اصغر غفاری ۷ آبان در چهل و هشتمین نشست معماری و شهرسازی مجمع شهرداران کلانشهرهای ایران که روز چهارشنبه هفتم آبان در اراک برگزار شد، گفت: اراک به عنوان اولین شهر جدید مهندسی‌ساز کشور، حدود ۲۰۰ سال قدمت دارد و از ابتدا بر مبنای اصول شهرسازی و با محوریت بازار، توسط اسلاف ما طراحی و ساخته شده است.

وی با تأکید بر نقش پیشگام شهرسازان در توسعه پایدار شهرها افزود: هر جا شهرسازان در طراحی شهر پیشرو باشند، اثرات آن ماندگار خواهد بود.

وی افزود: یک شهرساز تمام نیازهای شهر اعم از اقتصادی، اجتماعی و زیرساختی را در نظر می‌گیرد. تغییر نام شورای عالی معماری و شهرسازی به شهرسازی و معماری نیز نشان‌دهنده اولویت شهرسازی بر معماری و عمران است.

رئیس شورای شهر اراک با اشاره به چالش‌های مشترک شهرداری‌ها گفت: یکی از معضلات کلانشهرها، تبدیل ساختمان‌های پزشکان به مراکز تجاری و ایجاد ترافیک است. مصوبه ای مربوطه به سال ۶۶ که اجازه طبابت پزشکان در منازل مسکونی را می‌دهد، نیز مورد سوءاستفاده قرار گرفته و کسانی که ساختمان پزشکان می سازند مجوز را براساس مسکونی می گیرند و در نهایت کاربری پزشکی برای آن ایجاد می کنند که در نهایت به ترافیک شهر دامن می زنند. پیشنهاد می شود با استفاده از ظرفیت شورای عالی معماری و شهرسازی و شوراهای استان‌ها، اصلاحات لازم در این ماده و مصوبه انجام شود.

وی خطاب به شهرداران و کارشناسان حاضر تأکید کرد: موضوعات مطرح‌شده در این نشست، مبتلابه همه شهرداری‌هاست و امیدوارم خروجی مطلوبی داشته باشد. پیشنهاد می‌کنم این موضوع به عنوان یکی از دستورکارهای اصلی پیگیری شود تا معضل ترافیکی ناشی از ایجاد مراکز پزشکی در بافت مسکونی برطرف شود.

ساختار مدیریت شهری ایران بیمار است

محمد عزتی رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری مجمع شهرداران کلانشهرهای ایران، نیز در این جلسه اظهار کرد:  شهرداری‌ها درگیر مسائل تصمیم‌گیری، تصمیم‌سازی، قانون‌گذاری، مباحث مالی و بحران‌های اقتصادی، مسکن، ساخت‌وساز، جنگ ۱۲ روزه و سایر بحران‌ها هستند.

وی تأکید کرد: شهرداری‌ها در خط اول همه اقدامات هستند. هر مقامی تصوری از شهرداری‌ها دارد، اما تسهیل زندگی مردم، سالم‌سازی محیط زیست و حفظ اصالت اسلامی، تکالیف شهرداری‌هاست.

عزتی با بیان اینکه ساختار مدیریت شهری ایران بیمار است، گفت: این بیماری از چندین سال پیش آغاز شد. از زمانی که قانون مدیریت واحد شهری تصویب نشد، شهرداری‌ها به حال خود رها شدند، نهادی در حاکمیت برای تصمیم‌گیری امور شهری ایجاد نشد، پروژه‌های ملی با پول تراکم و پروانه تکمیل شدند و امروز شاهد آلودگی، ترافیک، بحران مسکن و ساخت‌وساز هستیم. بیمارگونگی شهرها را به گوش مسئولان و شورای عالی استان‌ها می‌رسانیم و پیگیری می‌کنیم.

وی افزود: تجربه ۲۰ کلانشهر یا بیش از ۳۰ مرکز استان که نیمی از جمعیت کشور در آن زندگی می‌کنند، نباید محدود شود؛ حداقل از تجربیات یکدیگر استفاده کنیم تا کارهای موازی یا اشتباهات تکرار نشود.

عزتی خروجی نشست را تبادل تجربیات دانست و گفت: اجرای پایلوت طرح الزام به ثبت و ساماندهی املاک شهری در مشهد و اصلاح نقشه‌های توسعه شهری در بوشهر، نمونه‌هایی از تجربه‌های مثبت مدیریت شهری است که می‌تواند در دیگر شهرها نیز الگوبرداری شود.

عزتی مصوبه اخیر هیئت وزیران برای تشویق ساخت هتل را مثال زد و گفت: شهرداری‌ها با بسته‌های تشویقی (عدم اخذ عوارض هتل‌آپارتمان‌ها، تبدیل خانه‌های تاریخی به هتل و رستوران) باعث رشد چند برابری صنعت گردشگری و تخت‌های مسافری شدند. البته این هزینه‌ها گاهی به ضرر بخش‌های دیگر است برای مثال، سرمایه‌گذار یک زمین تجاری می‌خرد، عوارض پرداخت می‌کند، اما با مصوبه تراکم هتل، متضرر می‌شود.

وی پیشنهاد کرد: از دست‌اندرکاران هیئت وزیران و مجلس می‌خواهیم در تصمیم‌گیری‌ها از منابع دیگر مانند معافیت مالیاتی ۵ یا ۱۰ ساله، معافیت گمرکی و دولتی استفاده کنند تا در کنار تسهیلات شهرداری‌ها، رشد گردشگری بدون آسیب به بخش‌های دیگر باشد.

عزتی به مشکلات کاربری‌ها پرداخت و گفت: تصمیمات مربوط به مولدسازی، تعیین تکلیف اراضی مازاد دولت و کمک به دولت خوب است، اما برخی شهروندان به دلیل قانون منع فروش و تغییر کاربری اراضی شان بلاتکلیف‌ هستنند و پاسخی برای آنها نداریم.

وی تأکید کرد: در حوزه شهرسازی کلانشهرها و مراکز استان‌ها حرف داریم. امیدوارم شهرداری‌ها بیش از این در تصمیم‌سازی مشارکت داده شوند تا نتیجه آن رضایتمندی، رفاه و آسایش عموم شهروندان باشد، نه فقط منتفع‌شدگان خاص.

لزوم توجه به روح شهر برای سلامت روانی شهروندان

علیرضا محمودی، شهردار اراک نیز گفت: این نشست‌ها با توجه به تنوع جغرافیایی، فرهنگی و آداب ایران اسلامی، فرصتی بی‌نظیر برای تبادل تجربه، هم‌اندیشی و هم‌افزایی در راستای ارتقای کیفیت شهرسازی است.

محمودی با تأکید بر نقش شهرسازی در آرامش شهروندان افزود: اعتقاد راسخ داریم که برگزاری نشست‌های تخصصی در نقاط مختلف کشور، می‌تواند به ما کمک کند تا علی‌رغم چالش‌های موجود در طرح‌های جامع، تفصیلی و معماری شهری، به سمت شهرهایی آرام، نشاط‌آور، روان و شاداب حرکت کنیم؛ شهرهایی که سلامت روانی شهروندان را در اولویت قرار دهند.

شهردار اراک گفت: آراستگی و روح شهر تأثیر مستقیم بر روح و روان مردم و میزان رضایتمندی آنها دارد. بخش اعظم این زیبایی و کارکرد درست، از طریق رعایت ضوابط شهرسازی، طراحی ساختمان‌های زیبا و قرارگیری صحیح آنها در بافت شهری تأمین می‌شود.

انتهای پیام