بهرام سرمست -استاندار آذربایجان‌شرقی- امروز ‌پنج‌شنبه هشتم آبان در این نشست که با حضور وزیر امور خارجه و فعالان بخش خصوصی در استانداری آذربایجان‌شرقی برگزار شد، بر موقعیت ممتاز و تاریخ آذربایجان شرقی و تبریز در عرصه تجارت و دیپلماسی اقتصادی تأکید و تصریح کرد: تبریز پتانسیل‌های اقتصادی بزرگی همچون قدیمی‌ترین اتاق بازرگانی ایران و میزبان بزرگ‌ترین بازار سرپوشیده جهان، از دیرباز نقطه اتصال ایران با قفقاز، اوراسیا و اروپا بوده و قابلیت تبدیل شدن به هاب اصلی تجارت و سرمایه‌گذاری شمال غرب کشور را دارد. 

وی با بیان اینکه حضور پیشین ۱۱ کنسولگری در این استان گواه تاریخی بر اهمیت تجاری و دیپلماتیک آن است، افزود: با فعال‌سازی مجدد برخی کنسولگری‌ها، توسعه دفاتر تجاری مشترک با ترکیه، ایجاد مرکز خدمات کنسولی و بازرگانی شمال غرب کشور و تسهیل سرمایه‌گذاری خارجی، زمینه برای تقویت دیپلماسی اقتصادی و گسترش مراودات تجاری فراهم شود.

وی بر بهره‌برداری از شهرک سرمایه‌گذاری خارجی، پارک‌های صنعتی دانش‌بنیان و منطقه آزاد ارس به‌عنوان ظرفیت‌های بالقوه صادرات غیرنفتی تأکید کرد و گفت: زیرساخت‌های حمل‌ونقل و لجستیک از جمله اتصال آزادراه‌ها و خطوط ریلی تبریز با باکو، تفلیس و استانبول و تقویت پروازهای مستقیم بین‌المللی از جمله اقدامات سازنده در راستای توسعه اقتصادی است.

سرمست با اشاره به پروژه راهبردی جاده کلاله–جلفا، ادامه داد: این طرح به عنوان یکی از پروژه‌های ملی و استراتژیک، در چارچوب تفاهم‌نامه‌های همکاری با جمهوری آذربایجان در حال پیگیری است.

وی انتقال آب ارس به تبریز را جزء اولویت‌های استانی اعلام و اظهار کرد: اجرای این پروژه نیازمند پیگیری‌های دیپلماسی آبی در سطح وزارت امور خارجه و تأمین مالی از محل مطالبات ایران از جمهوری آذربایجان است.

خط دریایی ایران و آفریقا، تجارت کشور را معنادار می‌کند

نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو مجلس شورای اسلامی به اهمیت ایجاد خط دریایی ایران و آفریقا تاکید کرد و گفت: ایران در بسیاری از کشورهای آفریقایی ظرفیت بالایی برای حضور اقتصادی دارد، اما نبود خطوط مستقیم دریایی و موانع بانکی داخلی مانع از توسعه این روابط شده است. ایجاد یک خط کشتیرانی منظم میان ایران و آفریقا می‌تواند تحولی بزرگ در تجارت خارجی کشور ایجاد کند.

روح‌الله متفکرآزاد روز ‌پنجشنبه هشتم آبان در جلسه «دیپلماسی اقتصادی» که با حضور وزیر امور خارجه و فعالان بخش خصوصی در استانداری آذربایجان‌شرقی برگزار شد، با اشاره به ظرفیت‌های تاریخی و اقتصادی تبریز گفت: تبریز همواره شهر تجار و صنعتگران بوده و حدود ۹۵ درصد اقتصاد منطقه بر پایه فعالیت بخش خصوصی شکل گرفته است، این شهر از دیرباز یکی از مهم‌ترین مراکز بازرگانی ایران به‌شمار می‌رفته و قابلیت تبدیل شدن به «هاب اصلی تجارت کشور» را دارد.

وی با اشاره به اقدامات معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه، افزود: با وجود شروع فعالیت‌های مثبت، لازم است برنامه‌ها به‌صورت جزئی‌تر و هدفمندتر پیش برود تا اثرگذاری ملموس‌تری در حوزه صادرات دیده شود.

وی ادامه داد: در حال حاضر، صادرکنندگان فولاد در تبریز با مشکلاتی در تعرفه‌های صادراتی روبه‌رو هستند؛ به‌گونه‌ای که کشورهای همسایه مانند آذربایجان، گرجستان و عراق تعرفه‌های مضاعفی برای محصولات فولادی ایران در نظر گرفته‌اند، در حالی که چنین محدودیت‌هایی برای واردات از روسیه وجود ندارد، این موضوع باعث شده با وجود قیمت پایین‌تر فولاد ایرانی، رقابت‌پذیری آن در بازار منطقه کاهش یابد.

متفکرآزاد تأکید کرد: این مسئله خارج از توان بخش خصوصی است و نیازمند ورود و پیگیری وزارت امور خارجه و معاونت دیپلماسی اقتصادی است تا از طریق توافق‌های دوجانبه، شرایط عادلانه‌تری برای صادرکنندگان ایرانی فراهم شود.

وی به مشکلات و چالش‌های فعالان اقتصادی در نظام بروکراسی اداری کشور اشاره و اظهار کرد: سفرا و رایزنان اقتصادی ایران در کشورهای هدف تلاش زیادی دارند، اما اغلب به دلیل مشکلات اداری و بانکی در داخل کشور، نمی‌توانند برنامه‌های خود را به‌صورت کامل اجرا کنند. اگر این موانع برطرف شود و بخش خصوصی فعال‌تر در تصمیم‌گیری‌ها حضور یابد، می‌توان سهم قابل‌توجهی از بازارهای آفریقایی و منطقه‌ای را به دست آورد.

متفکرآزاد افزود: توان تولیدی و فنی ایران در حوزه‌هایی چون فولاد و تراکتورسازی از بسیاری از رقبا بالاتر است؛ تنها نیاز داریم موانع اداری و تعرفه‌ای کاهش یابد تا ظرفیت‌های واقعی تبریز و بخش خصوصی کشور در سطح بین‌المللی دیده شود.

صابر پرنیان -مدیرکل صنعت، معدن و تجارت آذربایجان‌شرقی- نیز در این نشست از اجرای سه هزار طرح صنعتی در استان خبر داد و گفت: خیلی از کشورهای دنیا این تعداد طرح صنعتی و تولیدی را ندارند که آذربایجان‌شرقی به تنهایی این تعداد را دارد.

وی به پتانسیل های تولیدی و صنعتی آذربایجان شرقی اشاره و اظهار کرد: آذربایجان‌شرقی با بیش از شش هزار واحد تولیدی، قطب تولید شیرینی و شکلات کشور، تولید کننده ۷۰ درصد قیر، ۳۰ درصد فولاد کشور و ۷۰ درصد محصولات لوازم خانگی صادرات محور در کجاآباد تبریز تولید می‌شود و همچنین بزرگ‌ترین شهرک صنعتی خاورمیانه، یکی از بزرگ‌ترین شهرک اقتصادی، صنعتی و فناوری در این منطقه واقع شده است.

وی به توسعه دیپلماسی اقتصادی با محوریت تبریز تاکید کرد و ادامه داد: بازگشایی سرکنسولگری روسیه در تبریز، رفع مشکل ارتباط زمینی ایران و آذربایجان، حل مشکلات صادرات به کشور عراق و برگزاری بازارچه مرزی ایران و ارمنستان از جمله درخواست های بخش خصوصی استان از دستگاه دیپلماسی کشور است.

یونس ژائله -رئیس اتاق بازرگانی تبریز- به پیشینه تاریخی این شهر در حوزه تجارت منطقه‌ای اشاره و اظهار کرد: تبریز از دیرباز یکی از مراکز اصلی تجارت ایران با قفقاز، آذربایجان و ترکیه بوده و همواره نقش تعیین‌کننده‌ای در رونق اقتصادی شمال‌غرب کشور داشته است.

وی با بیان اینکه نخستین اتاق بازرگانی ایران در سال ۱۲۶۴ هجری شمسی در تبریز تأسیس شد، افزود: از گذشته تاکنون، تجار تبریز از قدیمی‌ترین و فعال‌ترین بازرگانان ایران بوده‌اند و بخش قابل توجهی از مبادلات تجاری کشور با آذربایجان، ترکیه و روسیه از طریق این شهر انجام گرفته است.

وی به جایگاه و نقش والای تبریز در توسعه اقتصادی کشور تاکید و اظهار کرد: امروز نیز تبریز می‌تواند همان نقش تاریخی خود را در تجارت با قفقاز ایفا کند، اما برای تحقق این هدف، باید موانع موجود در مسیر توسعه روابط اقتصادی با کشورهای همسایه برطرف شود.

ژائله، برگزاری نشست‌های مشترک میان تجار تبریز و بازرگانان کشورهای قفقاز، باکو، ایروان و تفلیس و نمایشگاه‌های مشترک را زمینه‌ساز گسترش تعاملات اقتصادی اعلام و اظهار کرد: در شرایطی که فشارهای خارجی بر اقتصاد ایران افزایش یافته، بهترین راهکار، توسعه همکاری‌های تجاری با کشورهای همسایه و بازارهایی است که به کالاهای ایرانی نیاز دارند، متأسفانه در سال‌های اخیر، به‌دلیل کم‌توجهی برخی نهادها، از جمله در حوزه سیاست خارجی و اقتصادی، بخشی از این ظرفیت‌ها مغفول مانده است.

وی با بیان اینکه متاسفانه در دولت چهاردهم ارتباط و همکاری با کشور های آفریقایی کاهش یافته است، گفت: سال گذشته در همایش صادرات غیرنفتی مقرر شد «ستاد توسعه همکاری‌های ایران و آفریقا» به‌طور منظم تشکیل شود، اما متأسفانه این برنامه تاکنون به‌صورت جدی دنبال نشده است، این در حالی است که ایران از ظرفیت‌های گسترده‌ای برای صادرات و سرمایه‌گذاری در کشورهای آفریقایی برخوردار است.

وی تصریح کرد: اگر می‌خواهیم از بحران اقتصادی عبور کنیم، باید فعال‌تر عمل کنیم، افزود: ایران هزاران کالای باکیفیت دارد که می‌تواند در بازارهای خارجی عرضه شود، اما نبود برنامه‌ریزی دقیق و ضعف در اجرای تصمیمات، مانع تحقق این هدف شده است.

رئیس اتاق بازرگانی تبریز به همکاری و تعامل وزارت امور خارجه با بخش خصوصی تأکید کرد و کفت: انتظار فعالان اقتصادی از دولت و وزارت امور خارجه این است که با تدوین برنامه‌ای جامع و عملیاتی برای توسعه صادرات، به‌ویژه در حوزه قفقاز و آفریقا، مسیر رشد اقتصادی کشور را هموار کنند

جمشید برزگر -نایب رییس اتاق بازرگانی تبریز تبریز- با انتقاد از نبود حمایت کافی از صادرکنندگان ایرانی، گفت: متأسفانه بانک‌ها هیچ‌گونه همکاری مؤثری با فعالان بخش خصوصی در زمینه پرداخت تسهیلات و قراردادهای صادراتی ندارند و این موضوع یکی از موانع اصلی توسعه تجارت خارجی کشور است.

وی افزود: در حالی که تجار و شرکت‌های ایرانی با وجود تمام مشکلات، در عرصه صادرات فعال هستند، اما نظام بانکی کشور نه تنها تسهیلات مناسبی ارائه نمی‌دهد، بلکه در روند صدور ضمانت‌نامه‌ها و پرداخت‌ها نیز تعلل می‌شود.

وی با اشاره به تجربیات خود در بازارهای خارجی اظهار کرد: ما بیش از ۱۰ سال در آفریقا فعالیت اقتصادی داشتیم و علیرغم انجام صادرات و کسب اعتبار لازم، هیچ‌گونه حمایت یا خدمات مؤثری از سوی سفارتخانه ایران دریافت نکردیم، حتی در پروژه‌ای که برنده شدیم، به دلیل نبود پشتیبانی بانکی و دیپلماتیک، نتوانستیم منابع مالی مورد نیاز را تأمین کنیم، در حالی که رقبای خارجی ما در مدت کوتاهی تمام مراحل را طی کردند.

برزگر با بیان اینکه بخش خصوصی در این مسیر تنها به دانش فنی، تلاش فردی و تولیدات داخلی تکیه دارد، گفت: تمام محصولات و مواد اولیه ما در داخل ایران تولید می‌شود و سرمایه اصلی فعالان این حوزه، تخصص و توان اجرایی آنان است. با این حال، نبود حمایت‌های عملی از سوی سفارتخانه‌ها، به‌ویژه در کشورهای آفریقایی، مشکلات متعددی برای صادرکنندگان ایجاد کرده است.

نوید نواده اباذر -عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تبریز- در این نشست به نقش مهم معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه در توسعه و رشد اقتصادی تاکید و تصریح کرد: ایجاد این معاونت یکی از اقدامات مثبت دولت در سال‌های اخیر بود و اگر مأموریت‌های آن به‌صورت مؤثر اجرا می‌شد، امروز بسیاری از مشکلات صادراتی و اقتصادی کشور کاهش می‌یافت.

وی با اشاره به ظرفیت‌های گسترده آذربایجان شرقی در حوزه فولاد افزود: این استان بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد در بخش خصوصی کشور است و می‌تواند نقش کلیدی در صادرات و تأمین نیاز بازارهای منطقه‌ای داشته باشد، با این حال، تحریم‌ها و نبود هماهنگی مؤثر میان دستگاه‌های اقتصادی و دیپلماتیک، موجب شده فعالان این حوزه با موانع متعدد مواجه شوند.

وی ادامه داد: در حالی که شرکت فولاد مبارکه با هفت میلیون تن تولید تحت تحریم قرار دارد و امکان صادرات مستقیم ندارد، فعالان بخش خصوصی در آذربایجان می‌توانند با رویکرد «اقتصاد مولد و منطقه‌ای» نقش مؤثری در حفظ جریان تولید و صادرات ایفا کنند، اما نبود حمایت دیپلماسی اقتصادی و پیچیدگی‌های اداری، مانع تحقق این ظرفیت‌ها شده است.

نواده اباذر تصریح کرد: صادرکنندگان ایرانی برای ارسال ساده‌ترین کالاها، مانند میلگرد، با موانع متعدد مرزی و تعرفه‌ای روبه‌رو هستند، در حالی که کشورهای همسایه نظیر ترکیه، عراق و سوریه از مسیرهای تسهیل‌شده و توافقات دوجانبه بهره‌مند هستند.

بشیر جعفری -رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی تبریز- در این نشست با اشاره به اهمیت راهبردی استان‌های شمال‌غرب کشور در تعاملات اقتصادی منطقه‌ای گفت: آذربایجان، سر ایران و نماد آزادی و پویایی ملت ماست و می‌تواند نقشی اساسی در تقویت روابط اقتصادی و سیاسی کشور ایفا کند.

وی با بیان اینکه ایران از ظرفیت‌های گسترده‌ای در حوزه تجارت بین‌الملل برخوردار است، افزود: بخش خصوصی و تجار توانمند ایرانی قادرند در کنار دولت، نقش مؤثری در توسعه روابط اقتصادی و سیاسی کشور داشته باشند، با استفاده از توان این فعالان اقتصادی می‌توان زمینه‌ساز گسترش همکاری‌ها با کشورهای همسایه، به‌ویژه در حوزه قفقاز شد.

وی به روابط دیرینه آذربایجان شرقی با کشور ارمنستان اشاره کرد و گفت: استان ما سال‌هاست با ارمنستان روابط دوستانه‌ای دارد و با توجه به هم‌جواری با استان‌های «سیونیک» و «آرارات»، می‌توان از ظرفیت‌های مشترک برای توسعه همکاری‌ها بهره برد.

جعفری خواستار توجه بیشتر دستگاه‌های ذی‌ربط به تسهیل روابط اقتصادی، تجاری و مرزی با کشورهای همسایه شد و تأکید کرد: اگر بتوانیم این ظرفیت‌ها را فعال کنیم، تبریز و آذربایجان بار دیگر می‌توانند به مرکز ثقل تجارت منطقه تبدیل شوند.

سید یوسف حسینی -رییس کمیسیون صادرات اتاق بازرگانی تبریز- در این دیدار به حل مشکلات و چالش‌های صادراتی واحدهای تجاری، تولیدی و صنعتی استان تاکید کرد.

سهند شهبازی -مدیر امور بین‌المللی اتاق بازرگانی تبریز- نیز در این نشست به تشریح مزایای ارتباط و تعامل با کشورهای آفریقایی پرداخت و گفت: فعالان اقتصادی کشور در مقیاس جهانی نیازمند افزودن مقاصد جدید صادراتی هستند که کشور های آفریقایی جزء این مقاصد هستند ولی متاسفانه در۲۰ سال گذشته فرصت تجارت ۳۶۱ میلیارد دلاری برای محصولات ایرانی از دست رفته است.

وی خواستار تاسیس مرکز تجاری ایران در یکی از کشورهای آفریقایی شد و افزود: با بررسی های انجام شده کشور اوگاندا برای این امر مناسب است.

انتهای پیام