اینکه یک نمایش تا چه اندازه باید سلیقه مخاطب را بشناسد که بیش از نصف سالن در اواسط اجرا با پدر و مادرها پر شود، آن هم در شهری مثل تبریز که ذائقه مخاطبان خاص است، یعنی هنر کار خودش را کرده و نمایش جیرتدان این روزها به نام کودکان و به کام پدر و مادرها اجرا می‌شود.

اغلب بچه‌ها در نقاط مختلف استان آذربایجان شرقی، حداقل چند شب را با داستان جیرتدان به خواب رفته و سرنوشت او را که در جنگل گم شده بود به خوابشان دیده‌اند. داستانی که نسل به نسل از مادربزرگ‌ها منتقل شده و نقش پررنگی در ادبیات شفاهی و کودکانه و بومی این استان داشته است تا جایی که بخشی از این داستان به ضرب‌المثلی تبدیل شده که در مورد بچه‌هایی استفاده می‌شود که دیرخوابند و مادرها در چنین مواقعی با گفتن «کیم یاتیب کیم اویاخ، هاممی یاتیب جیرتدان اویاخ»؛ به این معنی که همه به خواب رفته‌اند و جیرتدان که شخصیت اصلی قصه را تشکیل می‌دهد، هنوز بیدار است، کودکشان را به خواب دعوت می‌کنند.

حالا نمایشی با همین عنوان به نویسندگی اکرم رضائی که ما او را با صدای گرم و مهربانش به عنوان مجری و گوینده می‌شناسیم و کارگردانی و طراحی ابراهیم محمدی،  در سالن اقبال آذر مجتمع فرهنگی هنری ۲۹ بهمن تبریز در حال اجرا است که پاسخ خوبی به تصویرسازی‌های ذهنی و خاطرات چندین نسل است، نمایشی که ترکیب سنت و آئین‌ها را با ادبیات به روز و کودکانه نشان داده و این روزها در چند سانس به روی صحنه می‌رود.

استقبال پدر و مادرها و لبخند رضایت کودکان در حین اجرا و صف طولانی برای گرفتن عکس یادگاری با شخصیت‌ها داستان، نمایشگر این نکته است که هنوز هم در هجوم فناوری‌های نوین که گاهی به جد، ترسناک به نظر می‌رسند، می‌توان کار فاخر و کودک اجرا کرد و موفق شد. درست مثل همین نمایش که سراسر شادی و خنده و لبریز از آموزه‌های اخلاقی است.

اگر دوست دارید کودکتان پس از ساعت‌ها بازی با گوشی و زل زدن به شاهکارهای دست دیجیتال، کمی هم به دنیای اطراف خود متمرکز شده و برای ساعتی با آموزه‌های اخلاقی همچون مهربانی، صلح و دوستی، احترام به طبیعت و حیوانات و بخشش آشنا شود، دیدن این نمایش پیشنهاد خوبی است. 

صحنه‌های موزیکال و اجرای زنده که گاهی با پرسش از بچه‌ها آن‌ها را هم شریک در اجرا می‌کند و طراحی لباس قوی، حریف خوبی برای جنب و جوش و شلوغ‌بازی‌های کودکانه است و واکنش بچه‌ها نشان می‌دهد، نمایش و داستان آن توانسته است از پس بچه دبستانی‌های امروز که کارشان از تفاوت نسلی با ما گذشته و در دنیای دیگری سیر می‌کنند، بربیاید. 

دکور صحنه با خاموشی نور صحنه در عرض چند ثانیه عوض می‌شود و طراحی صحنه با توجه به امکانات اندک اجرا در شهری که خود مهد اجرای تئاتر و شهر اولین تئاتر شهر کشور بوده و در مقایسه با دیگر آثار، رضایت‌بخش بوده و تمامی اپیزودهای نمایش در صحنه، ملموس هستند.

جیرتدان، پسرک تنبل ننه جان، هنوز هم گمشده در جنگل و در جدال با حیوانات وحشی و غول جنگل، به دنبال خانه‌اش می گردد و از اینکه به حرف ننه گوش نداده، پشیمان است.

اکرم رضائی، نویسنده نمایش «جیرتدان»، موضوع این نمایش را یکی از داستان‌های فولکلور آذربایجان و اثری ثبت شده به عنوان داستان شفاهی دانسته و می‌گوید: این داستان در بین نسل جدید آنطور که باید شناخته شده نیست و یا با عناوین دیگری برای بچه‌ها روایت می‌شود. داستان‌های زیادی در ادبیات غنی ما وجود دارد که داستان جیرتدان، یکی از آن‌ها است.

به گفته این نویسنده، اهمیت ذکاوت، تقابل با بدی‌ها، همدلی و نوعدوستی از جمله پیام‌های این نمایش به تماشاگران بوده و او این مفاهیم اخلاقی را نیاز امروز جامعه می‌داند و می‌افزاید: شنیدن و تماشای داستان‌های غنی و قوی مانند جیرتدان با مضامین اخلاقی برای بچه‌های ما که اغلب تک فرزند و رفاه زده هستند، ضرورت دارد تا کودکان بتوانند ضمن آگاهی از مفاهیم اخلاقی با شخصیت‌های نمایش نیز همزادپنداری کنند و یکی از علت‌های انتخاب این داستان هم همین است.

او، علت استقبال پدران و مادران از نمایش جیرتدان را آشنایی نسل‌های گذشته با این داستان می‌داند و می‌گوید: با وجود آشنایی پدر و مادرها با این داستان به نظر می‌رسد فراموش کرده‌اند تا این داستان را به فرزندانشان هم انتقال دهند و ما تلاش کردیم تا در این نمایش امکان حضور بزرگترها برای آشتی کردن با کودک درون و مرور خاطرات قدیمی و تجربه این داستان برای نسل قدیم و جدید فراهم باشد. همچنین با توجه به شرایط زندگی‌های امروزی و اشتغال پدر و مادرها، بچه‌ها زمان زیادی با آن‌ها نمی‌گذرانند و تماشای یک نمایش با همراهی پدر و مادر، به عنوان یک وجه اشتراک، جبران خوبی برای این مسئله است.

نویسنده نمایش با اشاره به اینکه این نمایش کاملا به صورت زنده اجرا می‌شود و پلی بک نیست، همراه کردن بچه‌ها با کاراکترهای نمایش را یکی از نقاط قوت این کار می‌داند و خاطرنشان می‌کند: این نمایش، خشک و بی‌روح نیست و بچه‌ها می‌توانند واکنش نشان داده و با بازیگر همراهی کرده و گره‌گشایی کنند. 

انتهای پیام