سیدمحسن صادقی شنبه ۱۷ آبان در جلسه شورای آموزش‌وپرورش استان زنجان اظهار کرد: پیگیری وضعیت بازماندگان از تحصیل در مقاطع ابتدایی و متوسطه با استفاده از سامانه‌ها و ظرفیت‌های موجود استان ضروری است. اطلاعات ثبت‌احوال، بیمه سلامت و دیگر سامانه‌ها می‌تواند به تکمیل پرونده‌ها و شناسایی دانش‌آموزان کمک کند.
وی افزود: دلایل بازماندگی از تحصیل متفاوت است و نیازمند دسته‌بندی و رتبه‌بندی است تا راهکارهای کارشناسی و مؤثر در شورای آموزش‌وپرورش با کمک دستگاه‌های مختلف ارائه شود. حتی یک دانش‌آموز بازمانده هم برای نظام اسلامی قابل قبول نیست و باید پیگیری شود.
صادقی با اشاره به نقش شوراها و دهیاری‌ها در مناطق روستایی گفت: در حوزه روستاها، شوراها و ساکنان محلی باید در تأمین سرویس و پوشش دانش‌آموزان مشارکت کنند. همچنین مسائل مربوط به مهاجرت و جابه‌جایی جمعیت باید در برنامه‌ریزی آموزشی استان لحاظ شود تا مازاد یا کمبود امکانات به درستی مدیریت شود.
استاندار زنجان در ادامه از کاهش بازماندگی از تحصیل در سال تحصیلی ۱۴۰۳ - ۱۴۰۴ خبر داد و گفت: آمار نشان می‌دهد که اقدامات آموزش‌وپرورش و راهکارهای مدیریتی مؤثر بوده و روند کاهشی بازماندگی ادامه دارد. هدف ما رسیدن به نزدیک صفر است، هرچند تجربه نشان می‌دهد به صفر مطلق نمی‌توان رسید.
وی همچنین بر اهمیت برگزاری جلسات منظم شورای آموزش‌وپرورش تأکید کرد و افزود: با توجه به اهمیت موضوع، جلسه‌ای فوق‌العاده برای بررسی مسائل کلیدی و تأثیرگذار در حوزه آموزش‌وپرورش برگزار خواهد شد تا تصمیمات لازم به‌صورت کارشناسی اتخاذ شود.
در ادامه مدیرکل آموزش و پرورش استان زنجان گفت: مدارس تراز در استان با هدف تقویت هویت اسلامی - ایرانی، پرورش فضایل اخلاقی و تحقق عدالت آموزشی فعالیت می‌کنند و زمینه رشد متوازن علمی، فرهنگی و تربیتی دانش‌آموزان را فراهم می‌سازند.
ذبیح‌الله‌تاراسی اظهار کرد: رویکرد اصلی مدارس تراز در استان، تقویت فضایل اخلاقی همچون شجاعت در محیط‌های تربیتی، انسجام اجتماعی و وحدت ملی از طریق احیای هویت اسلامی و ایرانی است.
وی افزود: در این مدارس تلاش می‌شود تعمیق تقوای الهی و خویشتنداری از راه حضور فعال دانش‌آموزان در مراسم مذهبی و ملی دنبال شود.
مدیرکل آموزش و پرورش استان با اشاره به برخی برنامه‌های اجرایی در این زمینه، تصریح کرد: برگزاری یادواره‌های شهدا با محوریت دانش‌آموزان، گرامیداشت دانش‌آموزان شهید، اجرای مراسم اهتزاز پرچم و نقشه ایران در مدارس از جمله این اقدامات است.
تاراسی همچنین به تقویت شایستگی‌های حرفه‌ای و اعتقادی مدیران مدارس اشاره کرد و گفت: در حوزه مدیریت و راهبری مدارس تراز، دوره‌های آموزشی با محوریت سبک زندگی، جهاد تبیین و تاب‌آوری برای مدیران، معلمان و مربیان در طول سال تحصیلی برگزار خواهد شد.
وی با اشاره به موضوع بازماندگان از تحصیل، اظهار کرد: با توجه به تأکید دولت بر عدالت آموزشی، در استان زنجان پوشش کامل بازماندگان از تحصیل یکی از اولویت‌های اصلی ماست تا هیچ دانش‌آموزی به دلایل اقتصادی، فرهنگی یا جغرافیایی از حق یادگیری محروم نماند.
مدیرکل آموزش و پرورش استان زنجان با بیان اینکه عدالت آموزشی در استان به‌صورت واقعی در حال تحقق است، گفت: در حال حاضر ۱۲ مدرسه با یک دانش‌آموز، ۲۸ مدرسه با دو دانش‌آموز و ۳۲ مدرسه با سه دانش‌آموز در استان فعالیت دارند. در مجموع ۲۱۱ مدرسه در زنجان کمتر از ۱۰ دانش‌آموز دارند که همچنان فعالند و خدمات آموزشی ارائه می‌دهند.
وی خاطرنشان کرد: موضوع شناسایی، پیگیری و بازگشت بازماندگان از تحصیل از مهم‌ترین برنامه‌های آموزش و پرورش استان است و با همکاری بخش‌های مختلف در حال اجراست.
روند کاهشی بازماندگی از تحصیل در زنجان
در ادامه معاون آموزش ابتدایی اداره‌کل آموزش و پرورش استان زنجان گفت: آمار بازماندگان از تحصیل در استان به‌صورت مستمر از طریق سامانه شهید محمودوند رصد و پیگیری می‌شود و بخش عمده‌ای از دانش‌آموزان بازمانده با تلاش تیم‌های منطقه‌ای به چرخه آموزش بازگشته‌اند.
فرحناز فتحی اظهار کرد: آمار دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل دوره ابتدایی در سال تحصیلی ۱۴۰۳ - ۱۴۰۴ از طریق سامانه شهید محمودوند استخراج و به تفکیک نواحی و مناطق آموزشی بررسی شده است.
وی افزود: در سال گذشته از مجموع ۱۲۰ هزار و ۱۸۹ دانش‌آموز لازم‌التعلیم، ۱۱۹ هزار و ۶۴ نفر ثبت‌نام کردند و تعداد یک‌هزار و ۲۵ نفر ثبت‌نام نشده بودند که دلایل مختلفی از جمله مشکلات اقتصادی، فرهنگی، سیستمی و یا مهاجرت داشتند.
فتحی با اشاره به پیگیری‌های صورت‌گرفته برای این گروه، ادامه داد: از میان ۹۲۵ دانش‌آموز معرفی‌شده به استان، پس از بررسی‌های میدانی در ۱۴ منطقه، ۱۱۶ نفر با رفع مشکلات ثبت‌نام یا آگاهی‌بخشی به خانواده‌ها دوباره به مدارس بازگشتند.
به گفته او بیش از ۷۷۰ دانش‌آموز توسط نیروهای پیگیری‌کننده آموزش و پرورش شناسایی شدند که از این تعداد ۱۴ نفر پیش‌تر مشغول به تحصیل بوده‌اند ولی در سامانه ثبت نشده بودند، ۱۴۸ نفر به خارج از کشور مهاجرت کرده‌اند و ۹۷ نفر در مراکز پیش‌دبستانی حضور داشته‌اند.
فتحی با بیان اینکه بخشی از بازماندگی‌ها به دلایل جسمی، خانوادگی و اقتصادی است، گفت: ۱۶ دانش‌آموز به دلیل بیماری‌های صعب‌العلاج، ۲۸۴ کودک به‌دلیل معلولیت شدید ذهنی یا جسمی، و ۸ مورد به‌دلیل بدسرپرستی یا بی‌سرپرستی از تحصیل بازمانده‌اند. همچنین در ۱۶ مورد ممانعت والدین از تحصیل فرزند وجود داشته است.
وی با اشاره به پیگیری وزارت آموزش و پرورش از طریق سامانه شهید محمودوند، تصریح کرد: در مهرماه امسال وزارتخانه فهرست ۵۱۱ دانش‌آموز ثبت‌نام‌نشده را به استان اعلام کرد که با تشکیل کارگروه پوشش تحصیلی و پیگیری مناطق، ۱۴۳ نفر از آنان به چرخه آموزش بازگشتند.
معاون آموزش ابتدایی اداره‌کل آموزش و پرورش استان زنجان ادامه داد: در مواردی که خانواده‌ها به‌دلیل جثه کوچک یا شرایط روحی فرزند تمایلی به ثبت‌نام نداشتند، با گفت‌وگو و اقناع، بسیاری از آنها برای ثبت‌نام اقدام کردند. با این حال ۱۰۶ نفر همچنان شناسایی نشده‌اند و پیگیری‌ها در این زمینه ادامه دارد.
فتحی با تأکید بر اینکه عملکرد استان زنجان در شاخص پوشش تحصیلی بالاتر از میانگین کشوری است، گفت: هدف ما این است که هیچ کودک لازم‌التعلیمی از حق آموزش محروم نماند و همه نونهالان به چرخه تعلیم و تربیت بازگردند.
وی با بیان اینکه در پایه اول ابتدایی، ۳۰ دانش‌آموز به‌دلیل جثه کوچک، ۳۹ نفر به‌دلیل مهاجرت داخلی و پنج نفر به‌دلیل مهاجرت به خارج از کشور ثبت‌نام نکرده‌اند، افزود: در این مقطع با پیگیری‌های انجام‌شده، بخش زیادی از این کودکان به مدرسه بازگشته‌اند و برای سایر موارد نیز رایزنی با خانواده‌ها ادامه دارد.
فتحی ادامه داد: در مقطع متوسطه اول از میان ۵۳ هزار و ۳۳۵ دانش‌آموز لازم‌التعلیم، ۵۱ هزار و ۶۳۰ نفر ثبت‌نام کرده‌اند و هزار و ۲۸۲ نفر بازمانده از تحصیل شناسایی شده‌اند که این آمار نسبت به سال‌های گذشته کاهش یافته است.
او گفت: در دوره متوسطه دوم نیز از چهار هزار و ۹۶۳ دانش‌آموز لازم‌التعلیم، چهار هزار و ۲۳۱ نفر ثبت‌نام کرده‌اند و ۷۴۹ نفر به دلایل مختلف از جمله ورود زودهنگام به بازار کار، ترک تحصیل کرده‌اند. البته روند آماری نشان می‌دهد میزان بازماندگی از تحصیل در هر دو مقطع نسبت به سال ۱۳۹۸ به‌طور محسوسی کاهش یافته است.
معاون آموزش ابتدایی اداره‌کل آموزش‌وپرورش استان زنجان افزود: نرخ بازماندگی در متوسطه اول از ۷.۳۸ درصد در سال ۱۳۹۸ به ۲.۴۲ درصد در سال ۱۴۰۳ رسیده و در متوسطه دوم نیز از ۲۳.۵۸ درصد به ۱۴.۵۰ درصد کاهش یافته که بیانگر تلاش گسترده آموزش‌وپرورش استان برای حفظ و ماندگاری دانش‌آموزان در مدارس است.
وی با اشاره به اقدامات انجام‌شده برای جذب بازماندگان، گفت: ۲۳۸ نفر از همکاران آموزش و پرورش استان در ۱۴ منطقه، مسئول شناسایی و پیگیری دانش‌آموزان بازمانده‌اند و با مراجعه حضوری به منازل در مناطق شهری، روستایی و عشایری، زمینه بازگشت آنان را فراهم می‌کنند.
فتحی تأکید کرد: با وجود تمام تلاش‌ها، چالش‌هایی همچون نبود آدرس یا شماره تماس دقیق برخی دانش‌آموزان، مشکلات مالی خانواده‌ها، معلولیت‌های شدید ذهنی یا جسمی، و پراکندگی مدارس در مناطق دورافتاده همچنان از موانع جدی در مسیر پوشش کامل تحصیلی است.
وی گفت: آموزش‌وپرورش استان با بهره‌گیری از ظرفیت خیرین، توسعه مدارس شبانه‌روزی و اجرای کلاس‌های جبرانی در ایام تابستان، مصمم است تا هیچ کودک و نوجوانی در زنجان از چرخه آموزش باز نماند.
حمایت از دانش‌آموزان بازمانده با همکاری دهیاری‌ها و خیریه‌ها
همچنین مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری زنجان با تأکید بر لزوم هم‌افزایی دستگاه‌های حمایتی، خیریه‌ها و دهیاری‌ها برای کاهش بازماندگی از تحصیل، گفت: بهره‌گیری از ظرفیت نهادهای محلی و مردمی می‌تواند نقش مؤثری در بازگرداندن دانش‌آموزان به چرخه آموزش داشته باشد.
لیلا ندرلو با اشاره به لزوم بهره‌گیری از منابع اطلاعاتی دستگاه‌های مختلف، اظهار کرد: برای تکمیل فرآیند شناسایی دانش‌آموزان بازمانده، اطلاعات سامانه‌های ثبت‌احوال، علوم پزشکی (سامانه سیب) و نهادهای حمایتی چون کمیته امداد و بهزیستی باید تجمیع شود تا آدرس دقیق خانواده‌ها و وضعیت حمایتی آنان مشخص شود.
مدیرکل امور اجتماعی استانداری زنجان تأکید کرد: خانواده‌های نیازمند و دارای فرزندان بازمانده از تحصیل باید به نهادهای خیریه و تشکل‌های مردمی معرفی شوند تا از ظرفیت‌های حمایتی این مجموعه‌ها بهره‌مند شوند. برخی از خیریه‌های شناسایی‌شده در استان هم‌اکنون بسته‌های معیشتی و حمایتی را برای خانواده‌های روستایی و شهری تأمین می‌کنند.
ندرلو با اشاره به نقش دهیاری‌ها در مناطق روستایی، گفت: پیشنهاد می‌شود از ظرفیت دهیاری‌ها برای تأمین سرویس ایاب و ذهاب دانش‌آموزان استفاده شود. اختصاص یک سرویس مشترک برای چند روستا می‌تواند در کاهش بازماندگی از تحصیل مؤثر باشد.
وی همچنین درباره منابع مالی، افزود: بر اساس آخرین جلسه با وزارت کشور، اعتبارات حوزه آسیب‌های اجتماعی در سال جاری محدود است و تنها به طرح‌های بزرگ دستگاه‌های اجرایی تخصیص می‌یابد. با این حال، رایزنی‌هایی برای افزایش سهم طرح ملی نماد (نظام مراقبت اجتماعی دانش‌آموزان) انجام شده که در صورت تصویب، بخشی از این اعتبارات به حمایت از دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل اختصاص خواهد یافت.
هیچ دانش‌آموز بازمانده از تحصیلی نباید بدون شناسایی باقی بماند
در ادامه مدیرکل ثبت‌احوال استان زنجان گفت: با وجود قرار گرفتن زنجان در جایگاه نخست کشور از نظر پوشش تحصیلی با ۹۹ درصد، تلاش برای شناسایی و بازگرداندن حتی یک دانش‌آموز بازمانده از تحصیل باید تا دستیابی به پوشش کامل ادامه یابد.
مهدی ژاله‌چیان اظهار کرد: هرچند استان زنجان در شاخص‌های پوشش تحصیلی جایگاه اول کشور را دارد، اما هدف مجموعه ثبت‌احوال و آموزش‌وپرورش باید شناسایی و بازگرداندن همه کودکان بازمانده از تحصیل به مدارس باشد.
وی با اشاره به چالش شناسایی برخی افراد، گفت: در فهرست اعلام‌شده، ۱۲۸ نفر از دانش‌آموزان هنوز شناسایی نشده‌اند. از آموزش‌وپرورش درخواست داریم لیست ۲۳۰ نفر باقیمانده را در اختیار ثبت‌احوال قرار دهد تا با استفاده از پایگاه داده خانوارها، ظرف چند روز مشخصات دقیق خانواده و محل سکونت آنان شناسایی و به آموزش‌وپرورش تحویل شود.
ژاله‌چیان همچنین به موضوع فوت برخی از دانش‌آموزان اشاره کرد و گفت: حدود ۲۵ نفر از اسامی موجود در فهرست بازماندگان مربوط به افرادی است که فوت شده‌اند. در صورتی که کد ملی آنان به ثبت‌احوال اعلام شود، ظرف دو تا سه روز وضعیتشان مشخص و از فهرست بازماندگان حذف خواهند شد.
وی تأکید کرد: پایگاه اطلاعاتی ثبت‌احوال ظرفیتی ملی است که باید در تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد. ما تمام تلاش خود را برای همکاری با آموزش‌وپرورش در مسیر تحقق عدالت آموزشی و بازگشت کامل دانش‌آموزان به چرخه تعلیم و تربیت به‌کار خواهیم گرفت.
در ادامه مدیرکل بهزیستی استان زنجان گفت: بر اساس قانون حمایت از اطفال و نوجوانان، حمایت و پیگیری دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل، به ویژه در دوره متوسطه، وظیفه آموزش‌وپرورش و بهزیستی است و سازمان آماده همکاری برای بازگرداندن این کودکان به چرخه آموزش است.
مریم کرمی اظهار کرد: در حالی که اجبار برای ثبت‌نام صرفاً مربوط به دوره ابتدایی است، قانون حمایت از اطفال و نوجوانان وظایف مشخصی برای آموزش‌وپرورش تا پایان دوره متوسطه تعیین کرده است. این قانون تأکید می‌کند که موارد عدم ثبت‌نام یا ترک تحصیل باید به سازمان بهزیستی یا دفتر حمایت از نوجوانان دادگستری گزارش شود تا اقدامات لازم انجام گیرد.
وی افزود: در مواردی که دانش‌آموزان در شرایط مخاطره‌آمیز قرار دارند، تیم‌های مددکاری بهزیستی و اقدامات قضائی مرتبط آماده پیگیری هستند، مشروط بر اینکه گزارش این موارد به سازمان ارائه شود.
کرمی همچنین به ضرورت برگزاری جلسات هماهنگی با حضور ثبت‌احوال، بهزیستی و دفتر حمایت از اطفال و نوجوانان اشاره کرد و گفت: این جلسات باید پیش از آغاز سال تحصیلی برگزار شود تا شناسایی و ثبت اطلاعات دانش‌آموزان بازمانده به صورت منسجم انجام شود.
مدیرکل بهزیستی استان زنجان درباره آمار دانش‌آموزان دارای معلولیت نیز توضیح داد: اطلاعات دقیق در اختیار داریم و هر زمان آموزش‌وپرورش نیاز داشته باشد، آن را در اختیار این مجموعه قرار خواهیم داد. همچنین آمادگی داریم هزینه‌های سرویس ایاب و ذهاب دانش‌آموزان بازمانده را در صورت نیاز تأمین کنیم تا موانعی برای حضور آنان در مدارس ایجاد نشود.
کرمی تأکید کرد: چهار گروه هدف ما در بازماندگان شامل کودکان استثنایی با ناتوانی شدید، کودکان بی‌سرپرست یا بدسرپرست، کودکانی که والدین مانع تحصیلشان می‌شوند و کودکانی که به دلیل اشتغال از تحصیل بازمانده‌اند، هستند. به محض معرفی این افراد، مداخلات لازم برای بازگشت آنان به مدرسه انجام خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: بهزیستی آمادگی کامل دارد تا در همکاری با آموزش‌وپرورش استان، زمینه تحصیل و حضور فعال این کودکان در مدارس را فراهم کند.
انتهای پیام
نظرات