هرچند ذات‌الریه قابل پیشگیری و درمان است اما یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر در بین کودکان و سالمندان، به ویژه در کشورهای کم درآمد و با درآمد متوسط محسوب می‌شود. نامگذاری این روز در سال ۲۰۰۹ توسط ائتلاف جهانی علیه ذات‌الریه کودکان انجام شد.
روز جهانی ذات‌الریه به ما یادآوری می‌کند که می‌توان با پیشگیری به موقع و درمان مناسب، جان بسیاری را نجات داد.
بیماری ذات‌الریه چیست؟
بر اساس گزارش سایت هلث، ذات‌الریه بیماری است که لوله‌های ریه را آلوده و ملتهب می‌کند. در این بیماری، کیسه‌های هوایی می‌توانند پر از مایع یا چرک شوند و علائمی مانند سرفه، تب، لرز و مشکل در تنفس مشاهده شود. ذات‌الریه با توجه به سن، ایمنی و دسترسی فرد به مراقبت‌های بهداشتی، می‌تواند خفیف یا شدید باشد.
ذات‌الریه همچنان شایع‌ترین علت عفونی مرگ کودکان زیر پنج سال در سراسر جهان است به همین دلیل، به توجه فوری و مداوم در مقیاس جهانی نیاز دارد.
بر اساس گزارش کامیونیتیس، طبق گزارش اخیر بار جهانی بیماری‌ها، ذات‌الریه در سال ۲۰۲۳ جان ۲.۵ میلیون نفر را در سراسر جهان گرفته که نشان‌دهنده افزایش ۱۹ درصدی در مقایسه با سال ۲۰۲۱ با ۲.۱ میلیون مرگ است.
کودکان زیر پنج سال همچنان در میان آسیب‌پذیرترین جمعیت‌ها قرار دارند و تقریبا یک چهارم از کل مرگ‌ومیرها را با ۶۰۰ هزار نفر و بزرگسالان ۷۰ سال و بالاتر تقریبا نیمی از این مرگ و میرها با ۱.۲ میلیون نفر را تشکیل می‌دهند. این دو گروه در مجموع ۷۰ درصد از کل مرگ‌ومیرهای ذات‌الریه در سطح جهان را ثبت می‌کنند.
طبق گزارش کارنتاففیر، در سال ۲۰۲۵، تمرکز همچنان بر تقویت سیستم‌های بهداشتی، تضمین دسترسی عادلانه به واکسن و افزایش منابع نجات‌بخش مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و اکسیژن پزشکی است. موضوع سال جاری بر نیاز به اقدام فوری و هماهنگ برای اطمینان از اینکه هیچ فردی بر اثر بیماری که هم قابل پیشگیری و هم قابل درمان است، جان خود را از دست نمی‌دهد، تاکید دارد.
موضوع روز جهانی ذات‌الریه ۲۰۲۵
طبق گزارش ارتمیس شاپ، موضوع رسمی روز جهانی ذات‌الریه ۲۰۲۵، «بقای کودکان» است. این موضوع بر نیاز فوری به محافظت از کودکان در برابر ذات‌الریه تاکید می‌کند که همچنان یکی از علل عفونی اصلی مرگ‌ومیر در میان افراد زیر پنج سال، به‌ویژه در کشورهای با درآمد کم و متوسط است.
موضوع سال جاری، خواستار اقدام جمعی جهانی برای تقویت سلامت کودکان از طریق واکسیناسیون به موقع، بهبود تغذیه، هوای پاک‌تر و دسترسی به درمان‌های ضروری مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و اکسیژن پزشکی است. این موضوع یادآوری می‌کند که حفاظت از حق هر کودک برای تنفس آزادانه با پیشگیری، آگاهی و مراقبت‌های بهداشتی عادلانه برای همه آغاز می‌شود.
هدف از گرامیداشت این روز، افزایش آگاهی از اثرات شدیدی است که ذات‌الریه بر سلامت کودکان می‌گذارد و تشویق به پیشگیری از طریق بهبود دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی، تغذیه و واکسیناسیون است.
کشورهایی با بیشترین تعداد موارد ابتلا به بیماری ذات‌الریه
برخی کشورها به دلایل مختلف آمار بالاتری از موارد ابتلا به ذات‌الریه دارند که در زیر به برخی موارد اشاره شده است:
هند
هند با توجه به جمعیت عظیم خود و نابرابری در مراقبت‌های بهداشتی، بیشترین تعداد موارد ذات‌الریه، به ویژه در کودکان را دارد.
نیجریه
ذات‌الریه به دلیل کیفیت پایین هوا، سوءتغذیه و میزان پایین واکسیناسیون، به مرگ تعداد زیادی از کودکان شده منجر است.
چین
شیوع منظم ذات‌الریه ناشی از آلودگی هوا و شیوع بیماری‌های ویروسی سالانه است.
اندونزی
سرعت شیوع این بیماری با آب‌وهوای مرطوب و تراکم جمعیت بالا افزایش می‌یابد.
فیلیپین
ذات‌الریه با عفونت‌های مکرر تنفسی و همچنین آلودگی تشدید می‌شود.
تانزانیا
مراکز درمانی منبع مشکلات مداوم در ابتلا به این بیماری هستند.
بنگلادش
شرایط زندگی در این کشور نامناسب و آگاهی در مورد واکسیناسیون پایین است.
پاکستان
در مناطق روستایی، عدم دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی وجود دارد که در ابتلا به این بیماری موثر است.
جمهوری دموکراتیک کنگو
امکانات پزشکی و فقدان شرایط دموکراتیک، شیوع عفونت‌های تنفسی را افزایش می‌دهد.
اتیوپی
کودکان در معرض سوءتغذیه و کمبود آب تمیز هستند.
بر اساس گزارش پی دبلیو، واکسیناسیون یکی از قوی‌ترین سپرها در برابر ابتلا به ذات‌الریه است. تضمین پوشش کامل واکسن‌های دوران کودکی مانند سرخک و سیاه سرفه نیز با کاهش عوارض شدید ریوی، جان انسان‌ها را نجات می‌دهد.
بهداشت، تغذیه و هوای پاک
بهداشت خوب، به ویژه شستن دست‌ها، به جلوگیری از شیوع عفونت کمک و تغذیه انحصاری با شیر مادر برای شش ماه اول زندگی نوزاد، ایمنی طبیعی کودک را تقویت می‌کند. هوای پاک نیز به همان اندازه مهم است؛ کاهش دود خانگی و آلودگی هوا از ریه‌ها محافظت می‌کند و خطر ابتلا به بیماری‌های تنفسی را کاهش می‌دهد.
تشخیص و درمان زودهنگام
مراقبت‌های پزشکی سریع در هنگام بروز ذات‌الریه کلیدی است. عفونت‌های باکتریایی به آنتی‌بیوتیک نیاز دارند، در حالی که موارد ویروسی با استراحت، مایعات و مراقبت بهبود می‌یابند. برای موارد شدید، اکسیژن‌درمانی حیاتی است و باید در تمام مراکز درمانی در دسترس باشد.
اقدام جمعی برای جهانی عاری از ذات‌الریه
ریشه‌کن کردن ذات‌الریه به‌عنوان یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر نیازمند همکاری جهانی است. طبق گزارش سارودی، آموزش و آگاهی‌بخشی، دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی، اقدامات زیست‌محیطی، تحقیق و نوآوری از مهمترین موارد برای ریشه‌کنی این بیماری است.
انتهای پیام
نظرات