به گزارش ایسنا، در بحبوحه‌ای که منطقه کارائیب به‌سرعت از میدانی عادی برای رقابت‌های سیاسی به عرصه‌ای پرتنش بدل شده است، پرونده ونزوئلا بار دیگر در کانون توجه قرار گرفته است؛ اما این‌بار نه صرفاً به‌عنوان یک نزاع داخلی بلکه به‌مثابه کانونِ یک رقابتِ هیبریدی که واشنگتن با ابزارهای نظامی، حقوقی، اطلاعاتی و تبلیغاتی آن را پیش می‌برد.

در روزهای اخیر رییس‌جمهور ایالات‌متحده اعلام کرده است که آماده گفت‌وگو با «نیکلاس مادورو» است، در حالی که هم‌زمان نیروی دریایی و هوایی آمریکا حضور خود را در منطقه کارائیب تقویت کرده و حملاتی به قایق‌های متهم به قاچاق مواد مخدر در اطراف سواحل ونزوئلا انجام داده است و در واقع دو اهرم  فشار دیپلماتیک و قدرت سخت را همزمان  علیه ونزوئلا به کار برده است.

از تابستان و پاییز ۲۰۲۵ دولت آمریکا به‌تدریج حضور نظامی و عملیات دریایی و هوایی خود در جنوب کارائیب را افزایش داده است؛ استقرار ناوگروه‌ها، پهپادها و بالگردهای ویژه و همچنین اعلام انجام ضربات «کینتیک» علیه شناورهایی که ادعا می‌شود حامل مواد مخدر بوده‌اند، بخشی از این الگوی فشار است.

مقامات آمریکایی این عملیات را در چارچوب مبارزه با کارتل‌ها و «امنیتی‌سازی» تهدید مواد مخدر توجیه می‌کنند؛ اما تحلیلگران هشدار داده‌اند که ابزارهایی مانند حمله به شناورها، تعیین گروه‌هایی به‌عنوان «تروریستی» و مداخلات اطلاعاتی می‌تواند به بروز درگیری‌های فراتر از اهداف اعلام‌شده منجر شود.

در کنار تحرکات نظامی، واشنگتن گام‌هایی حقوقی و مالی نیز علیه ونزوئلا برداشته است: از افزودن نام برخی شبکه‌ها و افراد به فهرست‌های تحریمی و تلاش برای اعلام بعضی از تشکل‌های مرتبط با قاچاق به‌عنوان «سازمان‌های تروریستی خارجی» گرفته تا فشار برای انزوای بین‌المللی کاراکاس.

هدف آشکارِ این اقدامات کاهش درآمدهای غیررسمی و تضعیف پایگاه حمایتی ونزوئلا اعلام شده است؛ هرچند بسیاری از ناظران می‌گویند این رویکرد بیش از آنکه تنها یک پروژه ضدقاچاق باشد، حامل اهداف ژئواقتصادی و بازچینی نفوذ در منطقه نیز هست.

نکته ظریف اما تعیین‌کننده در این ماجرا این است که هم‌زمان با افزایش فشارها، ترامپ خط مذاکره با ونزوئلا را نیز باز گذاشته؛ حرکتی که می‌تواند دو قرائت متضاد  از آن وجود داشته باشد: نخست، تلاش برای تبدیل تهدید نظامی و تحریمی به اهرم چانه‌زنی در مذاکرات و دوم، سیاست «هم‌زمان» یا هیبرید که در آن تهدیدِ قاطعانه (یا نمایشِ قدرت) با پیشنهاد گفت‌وگو برای کسب امتیاز یا مشروعیت ترکیب می‌شود. مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا نیز از آمادگی برای دیپلماسی سخن گفته، اما تجربه دهه‌های اخیر نشان می‌دهد که مذاکرات در فضایی که فشارهای بیرونی شدید است، معمولاً با عدم اعتماد متقابل و شروط پنهان همراه می‌شود.

ترکیبِ افزایش حضور نظامی آمریکا، عملیات‌های هدفمند ضدقاچاق، فشارهای تحریمی و فراخوان‌های دیپلماتیک، همان الگوی «جنگ هیبریدی» است که «الهه نوری» کارشناس مسائل آمریکای لاتین  در گفت‌وگو با  ایسنا به آن اشاره کرده است: مجموعه‌ای از ابزارهای موازی با هدف مهار ونزوئلا و بازتنظیم نفوذ در منطقه‌ای که زمانی عملاً حیات‌خلوت واشنگتن بوده است.

شاهد یک جنگ شناختی از سوی واشنگتن در حیاط خلوت سابقش هستیم

«الهه نوری» کارشناس مسائل آمریکای لاتین در گفت‌وگو با ایسنا در پاسخ به این سوال که چرا پس از تهدیدهای نظامی از سوی واشنگتن، اکنون «دونالد ترامپ» رییس‌جمهور آمریکا، «نیکلاس مادورو» رییس‌جمهور ونزوئلا را دعوت به مذاکره کرده است و هدف او از این اقدام چیست، خاطرنشان کرد: واقعیت آن است آنچه که امروز در منطقه آمریکای لاتین از جمله حوزه کارائیب بخصوص ونزوئلا شاهد هستیم پیشبرد سیاست جنگ هیبریدی و شناختی از سوی آمریکا است. در واقع ما در بستر جنگ سرد جدید و دوران گذار به نظام چند قطبی شاهد یک جنگ شناختی از سوی واشنگتن در حیاط خلوت سابقش هستیم به مانند آنچه که در دوران جنگ سرد اول در نوع تعامل کوبا و آمریکا مشاهده کردیم.

او با بیان اینکه «آمریکا با این جنگ درصدد است که ونزوئلا را مهار کند»، گفت: در عصر جدید کشورها برای پیشبرد اهداف خود صرفا نمی‌توانند به گزینه نظامی اتکا کنند و سیاست مهار را صرفا از بستر نظامی‌گری به پیش ببرند، بلکه موثرترین بستر در این راستا جنگ هیبریدی است، جنگی که شامل تهدید نظامی، جنگ رسانه‌ای و روایت‌سازی رسانه‌ای و همچنین دعوت به مذاکره است. کشوری که اینگونه جنگ‌ها را به پیش می‌برد همه استراتژی‌ها را به کار می‌گیرد تا به اهداف خود برسد.

این کارشناس مسائل آمریکای لاتین با بیان اینکه «از سال ۱۹۹۸ و با روی کار آمدن هوگو چاوز و تحقق انقلاب بولیواری در این کشور دسترسی آمریکا به درآمدهای نفتی ونزوئلا قطع شد»، اظهار کرد: از آن زمان تاکنون آمریکا برای بازگشت تسلطش در این منطقه انواع و اقسام راهکارها را در پیش گرفته است. از کودتا گرفته تا اعمال تحریم‌های بین‌المللی، دو قطبی کردن فضای سیاسی ونزوئلا، حمایت مالی از گروه‌های اپوزیسیون، حمایت مالی از یک رییس‌جمهور خودخوانده و به رسمیت شناختن اپوزیسیون مادورو و حمایت از خانم ماچادو.
 

پیشنهاد مذاکره با مادورو از سوی ترامپ در راستای پیشبرد جنگ هیبریدی علیه ونزوئلاست

نوری با بیان اینکه «در راستای پیشبرد جنگ هیبریدی علیه ونزوئلا از سوی واشنگتن در حال حاضر ترامپ پیشنهاد مذاکره با مادورو را مطرح کرده است»، گفت: ترامپ به دنبال امنیتی ساختن ونزوئلاست و در همین راستا روی موضوع کارتل‌های مواد مخدر در این کشور دست گذاشته است. در واقع ادعایی که آمریکا در مورد بحث مواد مخدر در ارتباط با ونزوئلا مطرح می‌کند مانند موضوعی است که این کشور به همراه تعداد دیگری از کشورهای غربی در ارتباط با فعالیت هسته‌ای ایران مطرح کرده‌اند تا از این طریق پروژه امنیتی‌سازی ایران را به پیش ببرند.

وی ادامه داد: طبق اسناد ونزوئلا تولیدکننده اصلی مواد مخدر در منطقه کارائیب نیست و دیگر کشورهای آمریکای لاتین از جمله بولیوی و کلمبیا در جایگاه بالاتری در این ارتباط قرار دارند.

نوری همچنین با بیان اینکه «ادعاهایی که آمریکایی‌ها در مورد فعالیت کارتل‌های مواد مخدر در ونزوئلا مطرح کرده‌اند از جمله کارتل خورشیدها Cartel de los Soles به اثبات نرسیده است»، ادامه داد: اقداماتی که آمریکا در آب‌های ونزوئلا با عنوان مبارزه با قاچاقچیان مواد مخدر انجام می‌دهد به لحاظ حقوقی، ناقض حقوق بین‌الملل است؛ چراکه طبق این مقررات، قاچاقچیان مواد مخدر غیرنظامی هستند و راه انداختن جنگ تمام عیار علیه آنها خلاف مقررات است ولی آمریکایی‌ها می‌گویند که براساس دستور ترامپ این قاچاقچیان تروریست‌های خارجی محسوب می‌شوند و ما می‌توانیم آنها را بکشیم. 
 

اگر آمریکا بخواهد جنگ فراگیری را در منطقه کارائیب ایجاد کند بازنده اصلی خودش خواهد بود

این کارشناس مسائل آمریکای لاتین در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است این جنگ هیبریدی تبدیل به یک اقدام نظامی از سوی آمریکا علیه ونزوئلا شود؟ گفت: در حال حاضر ایالات متحده آمریکا درگیر جنگ‌های پرهزینه زیادی در نقاط مختلف جهان از جمله در غرب آسیا و اروپاست و اگر آمریکا بخواهد جنگ فراگیری را در منطقه خود ایجاد کند بازنده اصلی خودش خواهد بود و هزینه زیادی را متحمل خواهد شد.

نوری با بیان اینکه «نباید گزینه نظامی را صفر در نظر بگیریم و قطعا آمریکایی‌ها می‌خواهند با یک دستاورد از بحران ونزوئلا خارج شوند»،‌ گفت: اگر جنگی در این منطقه صورت بگیرد به صورت عملیات‌محور خواهد بود به مانند آنچه که در روزهای گذشته نیز شاهد آن بودیم و همانطور که گفتم اگر آمریکا بخواهد یک درصد نیز وارد جنگ فراگیر در این منطقه شود همراهان زیادی نخواهد داشت، هزینه زیادی متحمل خواهد شد و درواقع به نوعی آنچه که در مورد ویتنام تکرار شد بار دیگری برای آمریکایی‌ها در ونزوئلا تکرار می‌شود؛ چرا که ونزوئلا از نظر زمینی در وضعیتی است که نمی‌توان آن را به راحتی تصرف کرد، بنابراین احتمال جنگ فراگیر بسیار کم است.

این کارشناس مسائل آمریکای لاتین افزود: بنابراین آمریکایی‌ها جنگ عملیات‌محور را به پیش خواهند برد و سعی می‌کنند در داخل ونزوئلا عملیات‌های خرابکارانه انجام بدهند و در سیستم‌های اطلاعاتی این کشور نفوذ کنند تا با استفاده از این ابزارها بتوانند به اهداف خود دست پیدا کنند

انتهای پیام