بين كشورهاي ايران، افغانستان، تركيه و آمريكا، كدام كشور براي ايجاد مركز مولاناشناسي جهان مناسب‌تر است؟ اين پرسش مهدي ميگاني ـ پژوهشگر و محقق ـ از مسؤولان فرهنگي ايران است. او با يادآوري اينكه زادگاه مولانا بلخ است و محل دفنش قونيه، ولي تمام شعرهاي او به زبان فارسي است، اين مساله را اشتراك فرهنگي ميان ايران، افغانستان و تركيه دانست و به خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، گفت: بهتر است مسؤولان فرهنگي كشور به اشتراك‌هاي فرهنگي ايران با كشورهاي همسايه بيشتر توجه كنند؛ جايگاه ايران در منطقه ـ بايد ـ به‌گونه‌اي باشد كه در حوزه‌هاي فرهنگي مشترك با كشورهاي ديگر، پيش‌قدم باشد؛ نه‌ اينكه از كشورهاي ديگر عقب بيفتد. اميدوارم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در چنين حركت‌هايي بيشتر حضور داشته باشد؛ تا چنين اتفاق‌هايي ديگر تكرار نشود كه هزاره‌ي فردوسي در كشور‌هاي حوزه‌ي آسياي ميانه برگزار شود و چند ماه بعد، رسانه‌هاي كشورمان، گله كنند كه چرا هزاره‌ي فردوسي در كشوري ديگر برگزار مي‌شود و ما در آن شركت نداريم يا مانند افتتاحيه‌ي فستيوال مولانا در قونيه كه در هنگام اعلام نام مولانا او را «مولانا جلال‌الدين رومي شاعر ترك زبان» ناميدند و هيچ فارس زباني نبود كه اشعار مولانا را به فارسي بخواند؛ چون ايران دعوت تركيه را قبول نكرده بود. مجري طرح راه‌انداري خانه‌ي مولانا در بلخ، با اعلام اينكه كنگره‌ي بزرگ زادروز مولانا از 23 تا 30 سپتامبر 2005 برگزار مي‌شود، گفت: اين همايش در ايران و افغانستان ـ از 23 تا 26 سپتامبر در نيشابور و پس از آن تا 30 سپتامبر در بلخ كه مولانا تا سن 13 سالگي در آنجا بوده است ـ برگزار خواهد شد و بهتر است ايران در اين همايش شركت كند؛ در غير اين‌صورت، بعدها بايد پاسخگوي مسائل فرهنگي مردم كشور باشد كه چرا در كنگره‌هايي كه در حوزه‌ي فرهنگي مشترك با ديگر كشورها برپا مي‌شود، حضور ندارد. وي با بيان اينكه به تازگي پيشنهاد شناسايي محل تولد و زندگي ابن‌سينا و راه‌اندازي خانه‌ي ابن‌سينا از سوي مقامات افغانستان مطرح شده است، درباره‌ي ايده‌ي ايجاد خانه‌ي مولانا و مراحل بازگشايي آن، توضيح داد: افتتاح خانه‌ي مولانا با اول سال ‌نو افغان‌ها هم‌زمان بود و به همين مناسبت معاون اول رييس جمهور افغانستان هم در مراسم افتتاح اوليه خانه‌ي مولانا شركت كرد. روند كار هم به اين شكل بود كه با حمايت‌ها و تشويق‌ها دكتر عبدالكريم سروش، دكتر روان فرهادي ـ نماينده‌ي ايران در افغانستان ـ و دكتر حشمت‌الله رياضي، گروهي براي راه‌اندازي خانه مولانا گردهم آمدند و خانه‌اي به ما هديه شد تا در آنجا آثار باقي مانده از مولانا را جمع‌آوري كنيم. وي با بيان اينكه هيچ‌كس به اين خاطر كه من به‌عنوان يك ايراني، خانه‌ي مولانا را طراحي كرده‌ام، اعتراضي نداشت، ادامه داد: تا پيش از اين، افغانستان هنوز به اين فكر نيافتاده بود كه مركزي براي زادگاه مولانا بسازد؛ تا پذيراي توريست‌ها و عرفاي كشورهاي دنيا باشد. البته در ايجاد اين مركز، والي شهر بلخ، بسيار همكاري و ابراز علاقه كرد و ما هم كار ساخت خانه‌ي مولانا را جدي‌تر دنبال و در فستيوال‌هاي مختلف، مانند فستيوال قونيه‌ي تركيه، شركت كرديم. اين پژوهشگر مقيم آمريكا، تاكيد كرد كه من از طرف خودم و با پشتيباني دفتر نمايندگي افغانستان در سازمان ملل متحد يونيسف كه بعدها خودش را كنار كشيد و علاقه‌مندان ديگري در افغانستان، تاسيس خانه‌ي مولانا را آغاز كرديم و اين مركز با خرج شخصي و علاقه‌اي كه به اين عارف بزرگ داشتيم، ايجاد شد و ما به هيچ سازمان، دسته، گروه و حزب و دولتي وابسته نيستيم. وي همچنين خبر داد كه درباره‌ي خانه‌ي مولانا در ايران هم به‌زودي صحبت خواهد شد. ميگاني مدرسه‌ي جلال‌الدين رومي را بهترين و كامل‌ترين اثر باقي‌مانده از مولانا دانست و اظهار داشت: از اين مدرسه كه مولانا تا حدود سن 13 سالگي در آن درس خوانده است، تا 30 سال پيش استفاده مي‌شد؛ ولي اكنون اين بنا به‌دليل جنگ‌هايي كه در افغانستان رخ داده، تخريب شده است و جاي گلوله‌هاي بسياري بر بدنه‌ي آن وجود دارد، با اين وجود، قابليت دارد كه مرمت و بازسازي شود. وي معتقد است كه مهندسان ايراني براي بازسازي بناها و آثار باقي‌مانده از مولانا در بلخ بسيار مي‌توانند كمك كنند، ولي در حال حاضر، كشور تركيه در اين خصوص بسيار پيشي گرفته و در خط اول ايستاده است؛ درحاليكه ما به شدت به مهندسان و متخصصان ايراني نياز داريم. او كه از حضور حدود يك ميليون و 300 هزار نفر در فستيوال قونيه‌ي تركيه، ايده گرفته است تا مركزي براي گرامي‌داشت تولد مولانا و حضور صوفي‌ها و عارفان در كشور افغانستان ايجاد كند، تصريح كرد: تركيه براي بزرگداشت مولانا با برنامه‌ريزي دقيقي كه دارد، بودجه‌ي زيادي هم هزينه مي‌كند؛ به‌گونه‌اي كه چندي پيش مكاني به ابعاد 50 كيلومتر مربع براي تبديل شدن به مركز گردهمايي صوفيان با حضور رييس‌جمهور تركيه افتتاح شد تا در سال‌هاي آينده به بهره‌برداري برسد. وي با اشاره به رشد سريع صوفي‌گري و عرفان در كشورهاي جهان، افزود: ما به اين فكر افتاديم كه چرا زادگاه مولانا از اين توجه معنوي بي‌بهره بماند. اين كارگردان سريال‌هاي تلويزيوني، پتانسيل فرهنگي شهر‌هاي بلخ و مزارشريف را بسيار بالا دانست و گفت: مي‌توان با كمك ديگر كشورها، بلخ و مزارشريف را به‌عنوان شهرهايي توريستي ـ عرفاني سامان‌دهي و معرفي كرد. شهر بلخ تا 800 سال پيش شهري فرهنگي بوده است و قابليت‌ها و ارزش‌هاي فرهنگي مشترك بسياري با ايران دارد. روضه‌ي شريف كه به روايتي محل دفن حضرت علي (ع) است هم در شهر مزارشريف قرار دارد؛ روضه‌ي شريف كه در مركز شهر مزارشريف قرار دارد مكاني مانند حرم امام رضا (ع) در ايران است و 18 كيلومتر با زادگاه مولانا فاصله دارد كه زائران آن، پيش از ورود، كفش‌هاي خود را در مي‌آورند با مسافتي را با پاي برهنه طي مي‌كنند. ميگاني از مشاهير برجسته‌ي بلخ به اين افراد اشاره كرد: حضرت مولانا، ابن سينا، دقيقي (شاعر)، ناصرخسرو، امير خسرو بلخي (دهلوي)، عنصري، ابوشكور بلخي (شاعر)، رابعه قزداري (اولين شاعره زن فارسي زبان)، فاطمه بلخي (عارفه) و ابراهيم ادهم. وي در پايان به همكاري برخي كشورها براي ايجاد خانه‌ي مولانا اشاره كرد و گفت: ايران كتاب‌هايي از حضرت مولانا را به اين خانه اهدا و شفاهي از اين اقدام پشتيباني كرده است و تاكنون كشورهاي تركيه، تاجيكستان و آمريكا نيز با ما همكاري كرده‌اند. به گزارش ايسنا، ميگاني با سازمان يونيسف همكاري دارد و از حدود 12 سال پيش تاكنون مقيم آمريكا است. وي حدود 11 طرح به يونيسف ارايه كرده است كه از سوي آن سازمان به‌عنوان طرح‌هاي برگزيده انتخاب شده‌اند. اين پژوهشگر و كارگردان تلويزيوني تا امروز ده‌ها سريال براي فارسي‌زبانان خارج از ايران تهيه و پخش كرده است. به‌علاوه، ازجمله كارهاي او در ايران مي‌توان به گويندگي عروسك مبصر مدرسه‌ي موش‌ها، تهيه‌ي مجموعه‌ي «اتل متل» كه براي كودكان بود و نويسندگي و اجراي نمايشنامه‌هاي «چتر» و «آخرين پرده» كه برنده جايزه بهترين نمايشنامه در جشنواره‌هايي شدند نيز اشاره كرد. انتهاي پيام