يك مدرس ارتباطات معتقد است: بايد قبل از هر نقدي، مشخصههاي نقد شناخته و رعايت شود.
بيژن نفيسي در گفتوگو با خبرنگار رسانه خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اظهار كرد: نقد تلاشي است كه كمك ميكند خوب و بد را از هم تميز دهيم؛ حالا فرقي ندارد كه در كار سياسي، اجتماعي، هنري يا غيره باشد.
وي افزود: نقد تنها تفاوتها را براساس معيارهايي كه در آن زمينه وجود دارد، براي ما مشخص ميكند، چراكه در مباحث ادبي و هنري، قواعد و معيارهايي وجود دارد و اين سليقههاي شخصي افراد نيست.
او تصريح كرد: در نقد بايد قواعد و اصول را رعايت كنيم و براساس آن تلاش كنيم تا وجوه خوب و بد اثري را براي مخاطب با دليل مشخص كنيم.
اين مدرس ارتباطات ادامه داد: بهطور مثال هنگامي كه من كتابي را مطالعه ميكنم نبايد به سليقه خود بگويم كه اين كتاب خوب يا بد نيست، بلكه بايد دليل را بيان كنم كه آيا از نظر ترجمه، نويسنده و يا داستان كمكاري شده است يا خير.
او افزود: منظور از بيان چنين مسائلي اين است كه زمينه نقد گستره بسيار عظيمي دارد و اصولا ريشهي اصلي نقد از فلسفه بيرون آمده است.
نفيسي با بيان اينكه رشد فلسفه تعقل و تفكر است تاكيد كرد: نخستين بار نقد در فلسفه مطرح و انجام شد و بعد از آن شاخههاي ديگر از جمله ادب و هنر و غيره به آن پرداختند.
وي با تاكيد بر اينكه نقد با عقلانيت سر و كار دارد، گفت: با توجه به اين موضوع پرداختن به آن بايد سنجيده و دقيق باشد و چارچوبها و قواعد آن كاملا رعايت شده باشد، در غير اين صورت تنها يك اظهارنظر شخصي ميشود. شايد در بسياري از موارد نام نقد را بر آنها بگذاريم، اما تنها به يك اظهارنظر مشخص نزديك بوده و بيشتر يك نقض است.
وي تاكيد كرد: بايد خوب و بد بودنها با دليل بيان شوند و اين به درك و فهم بيشتر در جامعه كمك ميكند و تا نقد نباشد افراد نسبت به بسياري از مسائل و عملكردها آگاه نميشوند.
نفيسي گفت: هنگامي كه نقاط ضعف مشخص ميشوند، امكان برطرف كردن آن پيش ميآيد و باعث ميشود كار بهتر پيش برود. اگر نقد نباشد برخي گمان ميكنند كارشان را به درستي انجام ميدهند و نقد از اين جهت اهميت دارد.
اين روزنامهنگار افزود: نقد در رسانهها نيز از اين جهت اهميت دارد و مطبوعات هم يكي از امكاناتي هستند كه ميتواند گسترهي نقد را در سطح جامعه منتشر كنند.
وي درباره شيوه بهتر بيان نقد در جامعه براي جلوگيري از سياهنمايي گفت: اگر بخواهيم مسالهاي را يك طرفه قضاوت و سياهنمايي كنيم، بيشتر به اظهارنظر شخصي تبديل ميشود و بايد در كنار هر دو ويژگي، خوب يا بد را بيان كنيم چراكه در كنار هر بدي، خوبي هم دارد.
وي بيان كرد: وقتي كه خوب و بد قضايا در كنار يكديگر قرار بگيرند، يك نقد منصفانه ايجاد و جهتگيري نميشود. هميشه در مسائل مختلف آنچه به عنوان نقد منصفانه مطرح ميشود، مسير مشخص نيز دارد و ممكن است در كوتاه مدت نتيجه بدهد اما هيچگاه در درازمدت نميتواند نتيجهبخش باشد و افكار عمومي را تحت تاثير قرار دهد.
او درباره اخلاق حرفهيي روزنامهنگاري بيان كرد: درواقع شاخصههاي مدنظر نقد يكي از معيارهاي اخلاق حرفهيي است. اگر به اين مسووليت اجتماعي پايبند باشيم و بتوانيم فعاليت كنيم، آن موقع است كه وقتي ميخواهيم موضوعي را نقد كنيم، چه در بازي ورزشي و يا اثر هنري باشد، منصفانه برخورد كنيم.
وي افزود: هنگامي كه در زمينههاي اقتصادي، سياسي، فرهنگي و غيره دانش نداريم، نميتوانيم نقد كنيم اما زماني ميتوان نقد اصولي كرد كه دانش مربوط به آن موضوع را داشته باشيم و هركسي نميتواند نقد كند.
اين مدرس ارتباطات بيان كرد: گاهي گله كردن از بخشي يا عملكرد آن با نقد آن اشتباه گرفته ميشود؛ داشتن اين دانش و داشتن حداقل معلومات در موضوع مورد نقد، به حرفهييتر شدن كار نيز ميپردازد و هرچه زمينهها پيچيده شوند، نقد آن هم مشكلتر ميشود.
وي در پايان درباره جدايي جشنواره از نمايشگاه مطبوعات و خبرگزاريها گفت: متاسفانه هر سال نمايشگاه با سالهاي قبل خود تفاوت آنچناني نداشته، اما بايد سعي كرد اين نمايشگاه تازگي داشته باشد و جدايي جشنواره از نمايشگاه بهصورت مستقلتر نيز ميتواند قدم بزرگي در جهت پيشرفت در سالهاي آينده باشد.
انتهاي پيام
نظرات