مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اولین گزارشش درباره نظارت و بازرسی بر فعالیتها، مواد و تاسیسات هستهیی ایران در 2013 را در 12 صفحه منتشر و برای بررسی در اختیار 35 عضو شورای حکام آژانس قرار داد.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) یوکیا آمانو با تاکید بر تعهد دبیرخانه آژانس برای گفتوگوهای مستمر با ایران مدعی شد که «رسیدن به توافق با ایران در مورد رویکرد ساختاری یا شروع کار اساسی در مورد مسائل باقی مانده شامل آنهایی که مرتبط با ابعاد احتمالی نظامی در برنامه هسته یی ایران امکان پذیر نبوده است.»
وی تایید کرد که «ایران در 18 بهمن (6 فوریه 2013) نصب سانتریفیوژهای IR-2m و غلافهای سانتریفیوژ خالی را آغاز کرده است و این برای اولین بار است که سانتریفیوژهایی پیشرفتهتر از سانتریفیوژهای IR-1 در کارخانه غنیسازی سوخت نصب شده اند.»
همچنین «ایران دو نوع سانتریفیوژ جدید (IR-6 و IR-6s) را در محوطه تحقیق و توسعه نصب و UF6 طبیعی به آنها تزریق کرده است.»
بر اساس گزارش مدیرکل «ایران مقدار 111 کیلوگرم UF6 غنی شده تا 20 درصد به فرآیند تولید FPFP خوراکدهی شده و 50 کیلوگرم اورانیوم به شکل U3O8 تولید شده است.»
آمانو بار دیگر بر بازدید از سایت(نظامی) پارچین و پاسخ ایران به سوالات آژانس تاکید کرده و گفته است که «تا به امروز، ایران فقط در مورد جابجایی خاک توسط کامیونها توضیحی ارائه کرده مبنی بر اینکه «به دلیل ساخت جاده جدید پارچین» بوده است.»
آژانس همچنین اعلام میکند که هنگام بازرسی از نیروگاه بوشهر در 28 و 29 بهمن (16 و 17 فوریه 2013) از خاموشی رآکتور نیروگاه بوشهر مطلع شده است.
متن کامل این گزارش به شرح زیر است:
«اجرای موافقتنامه پادمان NPT و مفاد مربوطه قطعنامه های شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران
(گزارش مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی)
A. مقدمه
1. این گزارش مدیرکل به شورای حکام و همزمان به شورای امنیت در مورد اجرای موافقت نامه پادمانNPT و مفاد مربوطه قطعنامه های شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران (ایران) است.
2. شورای امنیت تاکید کرده است که اقدامات مورد درخواست شورای حکام در قطعنامه هایش در مورد ایران الزام آور است. مفاد مربوطه قطعنامه های یاد شده شورای امنیت که بر اساس فصل هفتم منشور سازمان ملل تصویب شده اند مطابق شرایط این قطعنامه ها الزام آور هستند.
3. این سند همچنین به تحولات بعد از آخرین گزارش مدیرکل (Gov/2012/55, 16 November 2012) و همچنین مسائل باقی مانده طولانی میپردازد. این گزارش بر آن حوزههایی که ایران به طور کامل تعهدات الزامآور خود را اجرا نکرده متمرکز است، چنانکه ایجاد اعتماد بینالمللی به ماهیت صرفا صلحآمیز برنامه هستهیی ایران مستلزم اجرای کامل این تعهدات است.
B . آشکارسازی مسائل حل نشده
4. شورا در نوامبر 2011 قطعنامه GOV/2011/69 را تصویب کرد و در آن از جمله تاکید کرد که برای ایران و آژانس ضروری است به منظور حل و فصل فوری همه مسائل اساسی باقی مانده برای اهداف تامین آشکارسازی در مورد این مسائل شامل دسترسی به کلیه اطلاعات مربوطه، مستندات، سایتها، مواد و اشخاص در ایران، به گفتوگوهای خود شدت بخشند. شورا هم چنین در آن قطعنامه از ایران خواست که با هدف اعاده اعتماد بینالمللی به ماهیت منحصرا صلحآمیز برنامه هستهیی ایران به طور جدی و بدون پیش شرط در مذاکرات مشارکت کند. در پرتو این، بین ژانویه و شروع سپتامبر 2012 مقامات آژانس و ایران شش دور گفتوگو در وین و تهران از جمله طی یک دیدار مدیرکل از تهران در می 2012 انجام دادند. با این حال، هیچ نتیجه مشخصی حاصل نشد.
5. شورا در سپتامبر 2012 قطعنامه GOV/2012/50 را تصویب کرد و در آن از جمله تصمیم گرفت که درخواستها جهت همکاری ایران با آژانس با هدف حل و فصل همه مسائل باقی مانده برای اعاده اعتماد بینالمللی نسبت به ماهیت منحصرا صلحآمیز برنامه هستهیی ایران، اساسی و فوری است. شورا همچنین تاکید کرد برای ایران ضروری است که فورا یک رویکرد ساختاری را برای حل و فصل مسئل باقی مانده مرتبط به ابعاد احتمالی نظامی در برنامه هستهییاش نهایی و اجرا کند از جمله در گام نخست، دسترسی آژانس را به سایت های مربوطهای که درخواست کرده بود، فراهم سازد. آژانس بلافاصله متعاقب این مصوبه، اقداماتی را برای ترغیب ایران برای گفتوگوهای بیشتر انجام داد.
6. آژانس و مقامات ایران بعد از گزارش نوامبر 2012 مدیرکل سه دور مذاکرات دیگر در تهران در 13 دسامبر 2012، 16 و 17 ژانویه 2013 و 13 فوریه 2013 با هدف نهایی کردن سند رویکرد ساختاری برگزار کردند. با وجود اینکه تعهد دبیرخانه برای گفتوگوهای مستمر، پابرجاست، امکان رسیدن به توافق با ایران در مورد رویکرد ساختاری یا شروع کار اساسی در مورد مسائل باقی مانده شامل آنهایی که مرتبط با ابعاد احتمالی نظامی در برنامه هستهیی ایران نبوده است.
C . تاسیسات اعلام شده تحت موافقت نامه پادمان ایران
7. ایران مطابق موافقتنامه پادمان خود 16 تاسیسات هستهیی و 9 مکان خارج از تاسیسات را که مواد هستهیی به طور معمول در آنجا استفاده میشود به آژانس اعلام کرده است. (LOFs) . آژانس به راستیآزمایی انحراف نداشتن مواد هستهیی اعلام شده در این تاسیسات و LOFs ادامه میدهد، با وجود این بعضی از این فعالیتها که از سوی ایران در برخی از تاسیسات انجام میشود بر خلاف قطعنامههای شورای حکام و شورای امنیت همانطور که در ذیل نشان داده میشود، است.
D. فعالیتهای مرتبط با غنیسازی
8. ایران برخلاف قطعنامههای مربوطه شورای حکام و شورای امنیت فعالیتهای مرتبط با غنیسازی خود را در تاسیسات اعلام شده ذیل که تحت پادمان آژانس است، تعلیق نکرده است. همه این فعالیتها تحت پادمان آژانس است و همه مواد هستهیی، آبشارهای نصب شده و ایستگاههای خوراکدهی و کنارگذاری در این تاسیسات تحت اقدامات نظارتی و نظارتی آژانس قرار دارند.
9. ایران بیان داشته است که هدف غنیسازی UF6 تا 5 درصد U-235 تولید سوخت برای تاسیسات هستهییاش و هدف غنیسازی UF6 تا 20 درصد U-235 ساخت سوخت برای رآکتورهای تحقیقاتی است.
10. از زمانی که ایران غنیسازی اورانیوم در تاسیسات هستهیی خود را شروع کرد در این تاسیسات موارد ذیل را تولید کرده است.
•8271 کیلوگرم ( 660+ کیلوگرم از زمان گزارش قبلی مدیرکل) UF6 غنی شده تا 5 درصد U-235 که 5975 کیلوگرم آن به شکل UF6 تا 5 درصد U-235 است و بقیه فرآیند بیشتری بوده است (همانطور که در پارگرافهای 19 و 25 تا 27 ذیل تشریح شده است): و
•280 کیلوگرم ( 47+ کیلوگرم از زمان گزارش قبلی مدیرکل) UF6 غنی شده تا 20 درصد U-235 که 167 کیلوگرم آن به شکل UF6 تا 20 درصد U-235 و بقیه فرآیند بیشتری بوده است. ( همانطور که در پاراگراف 45 ذیل تشریح شده است).
D.1 - نطنز
11. کارخانه غنیسازی سوخت: کارخانه غنی سازی سوخت یک کارخانه غنیسازی با استفاده از سانتیریفیوژ برای اورانیوم برای تولید اورانیوم با غنای پایین (LEU) غنی شده تا 5 درصد U-235 است که اولین بار در سال 2007 عملیات آن شروع شد. این کارخانه به سالن تولید A و سالن تولید B تقسیم شده است. مطابق با اطلاعات طراحی ارائه شده توسط ایران، 8 واحد برای سالن تولیدA ، با 18 آبشار برای هر واحد طراحی شده که مجموعا حدود 25000 سانتریفیوژ در 144 آبشار است. ایران هنوز باید اطلاعات طراحی تشریحی برای سالن تولید B را فراهم کند.
12. در تاریخ 19 فوریه 2013 ، ایران به طور کامل 74 آبشار را در سالن تولید A نصب کرده بود. ایران سه آبشار دیگر را نیز تا حدی نصب کرده و کارهای مقدماتی نصب برای 67 آبشار دیگر تکمیل شده بود. در آن زمان 53 آبشار که با UF6 طبیعی تغذیه میشود توسط ایران اعلام شده بود.
13. ایران در نامهای به تاریخ 23 ژانویه 2013 به آژانس اطلاع داد که سانتریفیوژهای IR-2m در یکی از واحدهای سالن تولید A استفاده خواهد شد. به درخواست آژانس، ایران در نامه مورخ 6 فوریه 2013 اطلاعات اضافی و سایر اطلاعات فنی مرتبط در مورد آبشارهای سانتریفیوژ طراحی شده در این واحد ارائه کرد. در 6 فوریه 2013 آژانس مشاهده کرد که ایران نصب سانتریفیوژهای IR-2m و غلاف های سانتریفیوژ خالی را آغاز کرده است. این برای اولین بار است که سانتریفیوژهایی پیشرفتهتر از سانتریفیوژهای IR-1 در کارخانه غنیسازی سوخت نصب گردیدهاند.
14. آژانس بین تاریخهای 20 اکتبر 2012 و 11 نوامبر 2012 یک راستیآزمایی موجودی فیزیکی (PIV) در کارخانه غنیسازی سوخت انجام داد و در نتیجه موجودی مواد هستهیی اعلام شده از سوی ایران در تاریخ 21 اکتبر 2012 را، با در نظر گرفتن خطاهای اندازهگیری معمول، مورد راستیآزمایی قرار داد.
15. آژانس تایید کرد که تا 21 اکتبر 2012 مقدار 85644 کیلوگرم از UF6 طبیعی از زمان شروع تولید در فوریه 2007 در آبشارها خوراکدهی شده و مقدار 7451 کیلوگرم UF6 غنیسازی شده تا 5 درصد U-235 تولید شده بود. بنا به ارزیابی ایران بین 22 اکتبر 2012 و 3 فوریه 2013 مقدار کل 9106 کیلوگرم UF6 طبیعی به آبشارها خوراکدهی شده و مقدار تقریباً 820 کیلوگرم UF6 غنیسازی شده تا 5 درصد U-235 تولید شده است که در نتیجه از زمان شروع تولید مقدار کل 8271 کیلوگرم UF6 غنی سازی شده تا 5 درصد U-235 تولید شده است.
16. بر اساس نتایج تحلیل نمونههای محیط زیستی که از فوریه 2007 در کارخانه غنیسازی سوخت برداشته شده است و سایر اقدامات راستی آزمایی، آژانس به این نتیجه رسیده است که این تاسیسات همانگونه که ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی مربوطه اعلام کرده، عمل کرده است.
17. کارخانه نیمه صنعتی غنیسازی سوخت (PFEP): کارخانه نیمه صنعتی غنیسازی سوخت جزو تاسیسات تحقیقات و توسعه و جزو تاسیسات تولید اورانیوم با غنای پایین است که نخستین بار در اکتبر 2003 راهاندازی شده است. این تاسیسات دارای یک سالن آبشار است که میتواند شش آبشار را در خود جای دهد و به دو محوطه تقسیم میشود که یکی برای تولید اورانیوم با غنای پایین غنیسازی شده تا 20 درصد اورانیوم 235 (آبشارهای 1 و 6) تعیین شده و محوطه دیگر برای تحقیق و توسعه (آبشارهای 2 ، 3 ، 4 و 5) تعیین شدهاند.
18. محوطه تولید: تا تاریخ 12 فوریه 2013 ایران UF6 با غنای پایین را به دو آبشار متصل به هم (آبشارهای 1 و 6) شامل کلا 328 سانتریفیوژ IR-1 خوراکدهی میکرد.
19. همانطور که قبلا گزارش شد، آژانس راستیآزمایی کرد که از تاریخ 15 سپتامبر 2012 ، 1119.6 کیلوگرم UF6 با غنای 5 درصد U-235 تولید شده درFEP به آبشارها در محوطه تولید از زمان آغاز تولید در فوریه 2010 خوراکدهی شده، و اینکه در مجموع 129.1 کیلوگرم UF6 با غنای 20 درصد U-235 تولید شده است. ایران تخمین زده است که بین 16 سپتامبر 2012 و 12 فوریه 2013، مجموع 145.5 کیلوگرم UF6 با غنای 5 درصد U-235 تولید شده در FEP به آبشارهای محوطه تولید تزریق شده است و اینکه تقریباٌ 20.8 کیلوگرم UF6 با غنای 20 درصد U-235 تولید شده است. در نتیجه از زمان آغاز تولید، مجموعاٌ 149.9 کیلوگرم UF6 با غنای 20 درصد U-235 در PFEP تولید شده است.
20. محوطه تحقیق و توسعه: پس از گزارش قبلی مدیرکل، ایران دو نوع سانتریفیوژ جدید (IR-6 and IR-6s) نصب کرده و به طور متناوب UF6 طبیعی را به آنها، به عنوان ماشینهای مجزا تغذیه کرده است. ایران همچنین به طور متناوب UF6 طبیعی را به سانتریفیوژهای IR-2m و IR-4 بعضی اوقات به ماشین های مجزا و گاهی به آبشارهای کوچک یا بزرگتر تغذیه کرده است.
21. بین 12 نوامبر 2012 و 12 فوریه 2013، تقریبا در مجموع 469.2 کیلوگرم UF6 طبیعی به سانتریفیوژ های محوطه تحقیق و توسعه خوراک دهی شده است، اما هیچ LEU ( اورانیوم با غنای پایین) به عنوان محصول گرفته نشده و باقی مانده آن در پایان فرآیند مجددا ترکیب شده است.
22. در یک پرسش نامه اطلاعات طراحی (DIQ) به روز شده در تاریخ 6 فوریه 2013، ایران به آژانس اطلاع داد که در صدد است شروع به گرفتن جداگانه محصول و باقی مانده از آبشارهای 5 و 6 کند، به جای آن که آنها را در پایان فرآیند مجددا ترکیب کند. آژانس و ایران در حال مذاکره پیرامون اصلاحات لازم در تدابیر پادمانی در نتیجه این تغییر در فعالیت آبشارها هستند. ایران پذیرفته است تا زمانی که این تدابیر پادمانی ایجاد نشده است، عملیات را آغاز نکند.
23. براساس نتایج تحلیل نمونههای زیست محیطی درPFEP و سایر فعالیتهای راستیآزمایی، آژانس نتیجه گرفته است که تاسیسات، همانطور که ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ) مربوطه اعلام کرده، فعالیت کرده است.
D.2. کارخانه غنیسازی سوخت فردو
24. کارخانه غنیسازی سوخت فردو بر اساس پرسشنامه اطلاعات طراحی مورخ 18 ژانویه 2012، یک کارخانه غنیسازی با استفاده از سانتریفیوژ برای تولید UF6 غنی شده تا سقف 20 درصد از اورانیوم 235 و تولید UF6 غنی شده تا سقف 5 درصد از اورانیوم 235 است. هنوز اطلاعات بیشتری از سوی ایران در مورد این تاسیسات به ویژه در پرتو اختلاف بین هدف اولیه و اعلام شده این تاسیسات با هدفی که اکنون مورد استفاده قرار دارد، نیاز است. این تاسیسات که برای اولین بار در سال 2011 عملیاتی شد، دارای 16 آبشار است که به طور مساوی بین واحد یک و واحد دو تقسیم شده اند و در مجموع برای جای دادن 2976 سانتریفیوژ در خود طراحی شده است. تا امروز تمامی سانتریفیوژهایی که نصب شده اند از نوع ماشین های IR-1 هستند. ایران هنوز باید آژانس را از این امر مطلع کند که کدام آبشارها را برای غنی سازی تا 5 درصد اورانیوم 235 و یا برای غنی سازی تا 20 درصد اورانیوم 235 به کار میگیرد.
25. در تاریخ 17 فوریه 2013 ایران به تغذیه چهار آبشار (که به شکل دو آبشار متصل به هم طراحی شده اند) در واحد دو با UF6 غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235 ادامه می داد. هیچ یک از 12 آبشار دیگر با UF6 تغذیه نشده بودند.
26. بین 17 نوامبر 2012 و 3 دسامبر 2012 آژانس اقدام به انجام یک PIV در PFEP کرد و راستی آزمایی کرد که در تاریخ 17 نوامبر 2012 در مجموع 796 کیلوگرم UF6 غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235 که در کارخانه غنی سازی سوخت تولید شده بود به آبشارهای موجود در FFEP از زمان آغاز تولید در دسامبر 2011 تغذیه شده بود، و نیز این که 101.2 کیلوگرم UF6 غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235 تولید شده بود. در نتیجه انجام این PIV، آژانس موجودی مواد هسته یی را با در نظر گرفتن خطاهای اندازه گیری معمول در چنین تاسیساتی، همان گونه که از سوی ایران در نوامبر 2012 اعلام شده راستی آزمایی کرد.
27. ایران برآورد کرده است که بین 18 نوامبر 2012و 10 فوریه 2013 مجموع 1 .210 کیلوگرم UF6 غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235 به آبشارهای موجود در تأسیسات فردو خوراک دهی شده و تقریبا 28.7 کیلوگرم UF6 غنی شده تا 20 درصد اورانیوم 235 تولید شده است. این به معنای تولید در مجموع 129.9 کیلوگرم UF6 غنی شده تا 20 درصد اورانیوم 235 از آغاز فرآیند تولید است که از این میزان، 125.3 کیلوگرم آن از این فرآیند خارج شده و توسط آژانس مورد راستی آزمایی قرار گرفته است.
28. بر اساس نتایج تحلیل نمونههای زیست محیطی در تأسیسات فردو و سایر اقدامات راستیآزمایی، آژانس به این نتیجه رسیده است که این تأسیسات همانگونه که ایران در آخرین پرسش نامه اطلاعات طراحی مربوطه اعلام داشته فعالیت کرده است.
D.3. سایر اقدامات مرتبط با غنیسازی
29. ایران به درخواستهای آژانس برای اطلاعات بیشتر در رابطه با اعلام اخباری از طرف ایران در مورد ساخت ده تاسیسات جدید غنیسازی اورانیوم که بر اساس گفته ایران درباره محل استقرار 5 مورد آن تصمیمگیری شده است، پاسخی محتوایی نداده است. ایران همچنین آنگونه که از طرف آژانس درخواست شده است هنوز اطلاعات مربوط به اعلام مورخ 7 فوریه 2010 مبنی بر در اختیار داشتن تکنولوژی غنیسازی لیزری را به آژانس ارایه نداده است. در نتیجه عدم همکاری ایران در مورد این موضوعات، آژانس قادر به انجام راستی آزمایی و ارایه گزارش کامل در این موارد نیست.
E. فعالیت های بازفرآوری
30. متعاقب قطعنامه های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران موظف است تا فعالیت های بازفرآوری خود از جمله تحقیق و توسعه را به حال تعلیق درآورد. ایران بیان داشته است که « فعالیت های بازفرآوری ندارد».
31. آژانس نظارت خود را بر کاربرد سلول های داغ در رآکتور تحقیقاتی تهران TRRو تاسیسات تولید رادیوایزوتوپ مولیبدن، ید و گزنون MIX ادامه داده است. آژانس در تاریخ 12 فوریه 2013 یک بازرسی و راستی آزمایی اطلاعات طراحی در TRR و در تاریخ 13 فوریه 2013 یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی در تاسیسات MIX انجام داده است. آژانس تنها در ارتباط با TRR، تاسیسات MIX و دیگر تاسیساتی که آژانس به آنها دسترسی دارد، می تواند تایید نهایی کند که هیچ اقدام مرتبط با بازفرآوری در ایران وجود ندارد.
F. پروژه های مرتبط با آب سنگین
32. برخلاف قطعنامههای شورای حکام و شورای امنیت، ایران کار بر روی تمامی پروژههای مرتبط با آب سنگین از جمله ادامه ساخت رآکتور تعدیل شده آب سنگین در اراک و رآکتور تحقیقات هستهیی ایران (رآکتور IR-40) را که تحت پادمانهای آژانس قرار دارد به حال تعلیق در نیاورده است.
33. در 11 فوریه 2013، آژانس یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی در رآکتور IR-40 در اراک انجام داد و مشاهده کرد که نصب لولههای مدار تعدیل کننده و خنک کننده تقریبا کامل شده است. همانگونه که قبلا گزارش شده ایران اظهار داشته است انتظار میرود بهره برداری از رآکتور IR-40 در سه ماهه اول 2014 آغاز شود.
34. آژانس از زمان بازدید خود از کارخانه تولید آب سنگین در مورخ 17 اوت 2011 امکان دسترسی بیشتر به کارخانه را نداشته است. در نتیجه، آژانس برای نظارت بر وضعیت این کارخانه بار دیگر بر تصاویر ماهوارهای اتکا کرده است. بر اساس تصاویر اخیر به نظر میرسد که کارخانه آب سنگین همچنان در حال فعالیت است. تا این تاریخ، ایران اجازه نداده است تا آژانس از آب سنگین ذخیره شده در تاسیسات فرآوری اورانیوم UCF نمونه برداری کند. از زمان گزارش پیشین مدیرکل، آژانس بر درخواستهای خود از ایران مبنی بر دسترسی به کارخانه تولید آب سنگین و نمونهبرداری از آب سنگین مورد اشاره تکرار کرده است. ایران بار دیگر این درخواست برای دسترسی را اجابت نکرده است.
G. تبدیل اورانیوم و تولید سوخت
35. اگرچه ایران موظف است همه فعالیتهای مرتبط با غنیسازی و پروژههای مرتبط با آب سنگین را تعلیق کند، اما شماری از فعالیتها را در تاسیسات تبدیل اورانیوم (UCF) و کارخانه تولید سوخت (FMP) و کارخانه تولید صفحه سوخت FPFP در اصفهان به شرح ذیل انجام میدهد که ناقض آن تکالیف است، با وجود اینکه آن تاسیسات تحت پادمان آژانس قرار دارند.
36- ایران از زمانی که تبدیل و تولید سوخت را در تأسیسات اعلام شده خود آغاز کرده است، از جمله:
• 550 تن UF6 طبیعی در UCF تولید کرده که 107 تن از آن به FEP انتقال یافته است؛
• 53 کیلوگرم از UF6 غنی شده تا غنای 3.34 درصد اورانیوم 235 به فرآیند تولید R&D خوراک دهی شده و 24 کیلوگرم اورانیوم به شکل UO2 تولید شده است؛
• 111 کیلوگرم از UF6 غنی شده تا غنای 20 درصد اورانیوم 235 (28.3 کیلوگرم از زمان گزارش پیشین مدیرکل) به فرآیند تولید FPFP خوراک دهی شده و 50 کیلوگرم اورانیوم به شکل U3O8 تولید شده است؛ و
• پنج ظرف حاوی اورانیوم غنی شده تا غنای 20 درصد U-235 و دو ظرف حاوی اورانیوم غنی شده تا غنای 3.34 درصد U-235 به TRR منتقل شده است.
37. تاسیسات تبدیل اورانیوم: در نتیجه راستی آزمایی موجودی فیریکی (PIV) که آژانس در تاریخ مارس 2012 در UCF انجام داد و در پی دریافت اطلاعات بیشتر از ایران، آژانس موجودی مواد هسته یی را که ایران در تاریخ 2 مارس 2012 اعلام کرده بود در چارچوب ابهامات اندازهگیری که به طور عادی به اینگونه تاسیسات مرتبط است راستی آزمایی کرد.
38. ایران بعد از گزارش قبلی به آژانس اطلاع داد که قصد دارد فعالیتهای تبدیل مرتبط با تحقیق و توسعه را که شامل استفاده از UF6 طبیعی برای تولید UO2 میشود اجرا کند.
39. بنا به گفته ایران این کشور از تاریخ 3 فوریه 2013 مقدار 9056 کیلوگرم اورانیوم طبیعی به شکل UO2، از طریق تبدیل کنسانتره سنگ اورانیوم تولید کرده بود. آژانس از تاریخ 5 فوریه 2013 راستیآزمایی کرده بود که ایران مقدار 3823 کیلوگرم از این UO2 را به کارخانه تولید سوخت (FMP) انتقال داده است.
40. ایران از زمان گزارش قبلی مدیرکل به آژانس اطلاع داده است که بعد از شکستن تانک ذخایر در سال گذشته اکثر مواد هسته یی سر ریز شده به کف تاسیسات را که به شکل ضایعات مایع و لجن آلود و ضایعات جامد بودند بازیابی کرده است. آژانس فعلا در حال ارزیابی اظهارات ایران است.
41. کارخانه تولید سوخت (FMP): در نتیجه راستی آزمایی موجودی فیریکی (PIV) که آژانس بین 4 و 6 سپتامبر 2012 انجام داد موجودی مواد هستهیی را که ایران در تاریخ 4 سپتامبر 2012 اعلام کرده بود در چارچوب ابهامات اندازهگیری که به طور عادی به اینگونه تاسیسات مرتبط است راستیآزمایی کرد.
42. در تاریخ 26 نوامبر 2012 آژانس نمونهای از مجتمع سوخت اورانیوم طبیعی IR-40 را قبل از انتقال آن به رآکتور تحقیقاتی تهران (TRR) جهت آزمایش پرتو افکنی راستی آزمایی کرد.
43. در مورخ 9 و 11 فوریه 2013 آژانس یک بازرسی و یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی را در کارخانه تولید سوخت (FMP) انجام داد و تایید کرد که تولید صفحهها برای رآکتور IR-40 با استفاده از UO2 طبیعی در حال انجام است.
44. کارخانه ساخت صفحه سوخت (FPFP): آژانس در تاریخ 29 سپتامبر 2012 یک PIV در FPFP انجام داد و در چارچوب ابهامات اندازه گیری که به طور عادی به این گونه تاسیسات مرتبط است موجودی مواد هستهیی را که در آن تاریخ از سوی ایران اعلام شده بود راستیآزمایی کرد.
45. ایران در تاریخ 27 سپتامبر 2012 تبدیل UF6 غنیسازی شده تا 20 درصد اورانیوم 235 را به U3O8 در کارخانه ساخت صفحه سوخت تعلیق کرده است. بنا به ارزیابی ایران این کشور بین تاریخ 2 دسامبر 2012 که اینگونه فعالیتهای تبدیل را از سر گرفت تا تاریخ 11 فوریه 2013 مقدار 28.3 کیلوگرم UF6 غنی سازی شده تا 20 درصد اورانیوم 235 به فرآیند تبدیل در کارخانه ساخت صفحه سوخت تزریق کرد و 12 کیلوگرم اورانیوم نیز به شکل U3O8 تولید شده است. با این امر کل مقدار UF6 غنی سازی شده تا 20 درصد اورانیوم 235 که به فرآیند تبدیل تزریق شده است مقدار 111 کیلوگرم می شود و کل مقدار اورانیوم به شکل U3O8 که تولید شده بود به 50 کیلو گرم می رسد.
46. آژانس در تاریخ 12 و 13 فوریه 2013 هفت مجتمع سوخت و 95 صفحه سوخت موجود در تاسیسات را راستی آزمایی کرد.
H. ابعاد نظامی احتمالی
47. گزارش های قبلی مدیرکل مسایل باقی مانده مربوط به ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته یی ایران و اقداماتی را که لازم است ایران برای حل این مسایل انجام دهد مشخص کرده اند. آژانس از سال 2002 به نحو فزاینده ای نسبت به وجود احتمالی فعالیت های آشکار نشده مرتبط با امور هسته یی که سازمان های نظامی مربوطه در آن دخیل بوده اند از جمله فعالیت های مرتبط با توسعه یک کلاهک هسته یی برای موشک نگرانی داشته است. ایران نگرانی های آژانس را عمدتا از آن جهت که آنها را بر اساس ادعاهای ثابت نشده تلقی می کند رد کرده است.
48. ضمیمه گزارش نوامبر 2011 مدیر کل (GOV/2011/65) تحلیل مفصلی از اطلاعات در دسترس آژانس را ارائه کرد که نشان می داد ایران فعالیت هایی را اجرا کرده است که با توسعه یک وسیله انفجاری هسته یی مرتبط است. بنا به ارزیابی آژانس این اطلاعات روی هم رفته معتبر هستند. آژانس از نوامبر 2011 اطلاعات بیشتری به دست آورده است که تحلیل مندرج در ضمیمه مذکور را بیشتر مورد تایید قرار می دهد.
49. شورای امنیت در قطعنامه 1929 (2010) تعهدات ایران را برای انجام اقداماتی که شورای حکام در قطعنامه های GOV/2006/14 و GOV/2009/82 ایران را ملزم به آن کرده است و برای همکاری کامل با آژانس در مورد مسایل باقی مانده مخصوصا مسایلی که موجب نگرانی هایی درباره ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته یی ایران شده اند از جمله دسترسی بدون تاخیر به سایت ها، تجهیزات، اشخاص و اسناد مورد درخواست آژانس مجددا مورد تایید قرار داد. چنان که در بخش B این گزارش نشان داده شد از زمان انتشار گزارش مدیر کل در تاریخ نوامبر 2011 اگر چه شورای حکام دو قطعنامه تصویب کرده است که نیاز مبرم به حل مسایل باقی مانده را مورد توجه قرار می داد تا فقدان ابعاد نظامی احتمالی را روشن کند ولی نتوانست سند رویکرد ساختاری را نهایی کند یا کاری ماهوی در این زمینه آغاز کند.
50. پارچین: چنان که در ضمیمه گزارش نوامبر 2011 مدیرکل بیان شده است اطلاعاتی که کشورهای عضو به آژانس داده اند نشان می دهند که ایران برای انجام آزمایش های هیدرودینامیک یک مخزن بزرگ مواد انفجاری ساخته است؛ این گونه آزمایش ها نشانه های محکمی برای توسعه احتمالی سلاح هسته یی هستند. اطلاعات مزبور هم چنین نشان می دهند که این مخزن در سال 2000 در پارچین نصب شده بود. محل استقرار این مخزن در سایت پارچین در ماه مارس 2011 مشخص شد، و آژانس در ژانویه 2012 ایران را از این محل مطلع ساخت.
51. همان گونه که قبلا گزارش شد، تصویرهای ماهواره ای که برای دوره زمانی فوریه 2005 تا ژانویه 2012 در اختیار آژانس هست تقریبا هیچ فعالیتی را در داخل یا نزدیک ساختمانی که این مخزن در آن قرار دارد نشان نمی دهد. اما از زمان نخستین درخواست آژانس برای دسترسی به این محل، تصویرهای ماهواره ای نشان می دهند که فعالیت های گسترده انجام شده و تغییراتی در نتیجه آن در این محل روی داده است. آژانس در طول هر دور از مذاکرات با ایران درخواست خود را برای دسترسی به این محل در سایت پارچین تکرار کرده است، ولی ایران با این درخواست موافقت نکرده است.
52. از زمان گزارش مدیرکل در نوامبر 2012، مهمترین فعالیت هایی که توسط آژانس در این محل مشاهده شد عبارت است از:
نصب مجدد برخی نماهای ساختمان محفظه نظیر قاب دیوارها و لوله های ضایعات، تغییرات در سقف های ساختمان محفظه و دیگر ساختمان های بزرگ، تخریب و بازسازی ضمیمه یک ساختمان بزرگ دیگر، ساخت یک ساختمان کوچک در همان مکانی که یک ساختمان هم اندازه آن قبلا ویران شده بود، گستردن، هم سطح سازی و کوبیدن لایه های دیگری از مواد در سطح وسیع، و
نصب یک پرچین که محل را به دو قسمت تقسیم میکند.
53. همان گونه که قبلا گزارش شد، ایران بیان داشته است که اتهام فعالیت های هسته یی در محل پارچین «ی اساس» است و « فعالیت های جدید ادعایی در مجاورت محل مورد توجه آژانس هیچ ارتباطی با محل تعیین شده توسط آژانس ندارد». تا به امروز، ایران فقط در مورد جابجایی خاک توسط کامیون ها توضیحی ارائه کرده مبنی بر این که «به دلیل ساخت جاده جدید پارچین» بوده است.
54. با توجه به فعالیت های عمده ای که ایران تاکنون انجام داده، و هم چنان در محل مذکور از سایت پارچین در حال انجام است، زمانی که آژانس به این محل دسترسی بیابد، توانایی اش برای اجرای راستی آزمایی موثر به نحو عمده ای خدشه دار خواهد شد. آژانس هم چنان دسترسی به این محل را بدون تاخیر بیشتر خواستار است و ضروری است ایران بدون تاخیر بیشتر پاسخ های محتوایی به سوالات مشروح آژانس درخصوص سایت پارچین و کارشناس خارجی، که در فوریه 2012 درخواست شد، ارائه کند.
I. اطلاعات طراحی
55. ایران بر خلاف موافقت نامه پادمان و قطعنامه های شورای حکام و شورای امنیت مواد کد اصلاحی 3.1 بخش عمومی ترتیبات فرعی موافقت نامه پادمان ایران را اجرا نمی کند. اشاره به این نکته حائز اهمیت است که فقدان این گونه اطلاعات اولیه زمانی را که برای برنامه ریزی ترتیبات ضروری پادمان در اختیار آژانس است کاهش می دهد به ویژه در مورد تاسیسات جدید و نیز سطح اعتماد را در صورت فقدان سایر تاسیسات هسته یی تقلیل می دهد.
56. برخلاف تعهدات ایران تحت کد اصلاحی 3.1، ایران از سال 2006 پرسش نامه اطلاعات طراحی مربوط به رآکتور IR40 را روزآمد نکرده است. فقدان اطلاعات به روز شده در مورد رآکتور IR-40، تاثیر نامطلوبی بر توانایی آژانس جهت راستی آزمایی موثر طراحی این تاسیسات و اجرای یک رویکرد پادمانی موثر داشته است.
57. پاسخ ایران به درخواست های آژانس برای تایید یا ارائه اطلاعات بیشتر در مورد اظهاراتش مبنی بر قصد ساخت تاسیسات هسته یی جدید این است که اطلاعات لازم را در "زمان مقتضی" ارائه خواهد داد به جای این که براساس ملزومات کد اصلاحی 3.1 بخش عمومی ترتیبات فرعی موافقت نامه پادمانش عمل کند.
.Jپروتکل الحاقی
58. برخلاف قطعنامه های مربوط شورای حکام و شورای امنیت، ایران پروتکل الحاقی را اجرا نمی کند. آژانس در موقعیتی نخواهد بود که تضمین معتبر درباره فقدان مواد و فعالیت های هسته یی اعلام نشده در ایران را ارائه دهد، مگر این که و تا زمانی که ایران همکاری لازم را با آژانس از جمله اجرای پروتکل الحاقی به عمل آورد.
k . سایر موضوعات
59. آژانس و ایران به بحث پیرامون اختلاف وزن بین مقدار مواد هسته یی اعلام شده توسط مجری طرح و اندازه گیری به عمل آمده توسط آژانس در ارتباط با آزمایش های تبدیل توسط ایران بین سال های 1995 و 2002 در آزمایشگاه تحقیقاتی چند منظوره جابربن حیان (JHL) ادامه میدهند.
60. در 12 فوریه 2013، سه مجموعه سوخت که توسط ایران تولید شده بود و حاوی مواد هسته یی غنی شده تا 3.5 درصد و تا 20 درصد U-235 بود، در قلب رآکتور هستهیی تهران قرار داشت.
61. در 26 و 27 نوامبر 2012، آژانس یک راستی آزمایی موجودی فیزیکی را در نیروگاه هسته یی بوشهر به انجام رسانید که معلوم شد مجموعه های سوختی که قبلا به حوضچه سوخت مصرف شده منتقل شده بود، مجددا در قلب رآکتور بارگذاری شده است. هنگام بازرسی آژانس از نیروگاه هسته یی بوشهر در 16 و 17 فوریه 2013، ایران به آژانس اطلاع داد که رآکتور خاموش شده است.
L. خلاصه:
62. درحالی که آژانس به فعالیت های راستی آزمایی در مورد انحراف نداشتن مواد هسته یی اعلام شده در تاسیسات هسته یی و مکان های خارج از تاسیسات هسته یی اعلام شده از سوی ایران که تحت توافق نامه پادمان هستند، ادامه می دهد، از آن جا که ایران همکاری لازم را از جمله در مورد اجرای پروتکل الحاقی، به عمل نمی آورد، آژانس قادر نیست درباره نبود فعالیت ها و مواد هسته یی اعلام نشده اطمینان موثقی ارائه دهد و بنابراین نمی تواند نتیجه گیری کند که تمامی مواد هسته یی در ایران برای فعالیت های صلح آمیز هستند.
63. ایران برای اولین بار نصب سانتریفیوژهای پیشرفته بیشتری (IR-2m) در FEP را آغاز کرده است.
64. بر خلاف قطعنامه های نوامبر 2011 و سپتامبر 2012 و با وجود گفت وگوی فشرده بین آژانس و ایران در طول 9 دور گفت وگو از ژانویه 2012 تاکنون، توافق روی رویکرد ساختاری میسر نگشته است. مدیرکل قادر به گزارش هیچ گونه پیشرفتی در شفاف سازی موضوعات باقی مانده از جمله موضوعات مربوط به ابعاد محتمل نظامی برنامه هسته یی ایران نیست.
65. مایه نگرانی است که فعالیت های گسترده و مهم انجام شده از فوریه 2012 تاکنون در مکان واقع شده در سایت پارچین که آژانس خواستار دسترسی به آن شده است، توانایی آژانس جهت راستی آزمایی را به شدت کاهش داده است. آژانس درخواست خود را تکرار می کند مبنی بر این که ایران بدون تاخیر بیشتر دسترسی به این مکان و پاسخ های محتوایی به سوالات ریز آژانس در مورد سایت پارچین و کارشناس خارجی را فراهم کند.
66. با توجه به ماهیت و میزان اطلاعات معتبر موجود، از نظر آژانس هم چنان برای ایران ضروری است که بدون تاخیر بیشتر وارد تعامل با آژانس در مورد محتوای نگرانی های آژانس شود. در فقدان چنین تعاملی، آژانس قادر نخواهد بود نگرانی های مربوط به موضوعات مرتبط با برنامه هسته یی ایران از جمله موضوعاتی که نیاز به شفاف سازی دارند تا وجود ابعاد محتمل نظامی برنامه هسته یی ایران را منتفی سازند، حل و فصل کند.
67. مدیرکل همان گونه که در قطعنامه های الزام آور شورای حکام و شورای امنیت درخواست شده، هم چنان اصرار دارد که ایران قدم هایی به سمت اجرای کامل موافقت نامه پادمان و سایر تعهداتش بردارد و از ایران مصرانه می خواهد وارد تعامل با آژانس جهت نیل به نتایج ملموس در مورد حل و فصل موضوعات محتوایی باقی مانده شود.
68. مدیرکل به نحو شایسته به گزارش دهی خود ادامه خواهد داد.»
انتهای پیام
نظرات