صد و هشتمین جایزه نوبل فیزیک مشترکا به «ایسامو آکاساکی»، «هیروشی آمانو» از دانشگاه ناگویا در ژاپن و «شوجی ناکامورا» از دانشگاه کالیفرنیا در سانتا باربارا اختصاص یافت.
به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، جایزه نوبل فیزیک 2014 برای ابداع دیودهای کارآمد منتشر کننده نور آبی (الایدی) که امکان منابع نور سفید بصرفه را فراهم کردند به این دانشمندان اختصاص یافت.
جایزه تخصیص داده شده آلفرد نوبل برای بخش فیزیک به ابداعی داده میشود که برای بشریت بیشترین فایده را داشته باشد. با استفاده از الایدیهای آبی میتوان نور سفید را به روش بهتری تولید کرد. با ظهور لامپهای الایدی، ما اکنون از جایگزینهای با دوامتر و بصرفهتری نسبت به منابع قدیمی نور برخورداریم.
ایسامو آکاساکی، هیروشی آمانو و شوجی ناکامورا با تولید پرتوهای نور آبی درخشان از نیمهرساناهای خود در اوائل دهه 1990، یک تحول بنیادین در فناوری نور ایجاد کردند. دیودهای قرمز و سبز از مدتها قبل ابداع شده بود اما بدون نور آبی، لامپهای سفید قابل ساخت نبودند. با وجود تلاشهای قابل توجه، هم در جامعه علمی و هم در صنعت، الایدی آبی برای سه دهه به شکل چالشی بزرگ باقی ماند.
در آن زمان آماساکی با آمانو در دانشگاه ناگویا همکاری میکرد، در حالیکه ناکامورا در شرکت مواد شیمیایی Nichia در توکوشیما مشغول کار بود. ابداع آنها بسیار انقلابی است. لامپهای رشتهای قرن بیستم را روشن کردند و اکنون در قرن 21، جهان با لامپهای الایدی روشن خواهد شد.
لامپهای الایدی سفید از خود یک نور درخشان سفید منتشر میکنند و بادوام و از لحاظ انرژی بصرفه هستند. آنها بطور مداوم در حال ارتقا بوده و بصرفهتر میشوند. از آنجایی که حدود یک چهارم مصرف برق جهان برای مقاصد نورافشانی است، الایدیها به ذخیره منابع زمینی کمک زیادی میکنند. همچنین مصرف مواد به دلیل دوام 100 هزار ساعته الایدی در مقایسه با 1000 ساعته بودن لامپهای رشته و لامپهای فلورسنت 10 هزار ساعته بسیار کاهش مییابد.
ابداع الایدی آبی تنها 20 سال پیش صورت گرفته اما در حال حاضر به ایجاد نور سفید به شیوهای کاملا جدید به نفع همه انسانها کمک کرده است.
نام این دانشمندان در حالی با جایزه نوبل فیزیک 2014 گره خورد که گمانهزنیهای موسساتی مانند تامسون رویترز به «چارلز ال. کین»، «لورانس مولنکامپ» و «شوچنگ ژانگ» برای کشف حالت جدید ماده موسوم به اسپین کوانتومی یا «جیمز اف. اسکات»، «رامامورتی رامش» و «یوشیری توکورا» برای تحقیقات در حوزه ذخیرهسازی داده و «پیدونگ یانگ» برای طراحی کوچکترین لیزر جهان (نانولیزر) به عنوان برنده احتمالی جایزه نوبل فیزیک اشاره داشتند.
این جایزه سال گذشته به فرانسیس انگلرت و پیتر هیگز برای کشف ذره هیگز اهدا شد.
با آکاساکی آمانو و ناکامورا، تعداد برندگان ژاپنی جایزه نوبل به 21 نفر رسید که از این تعداد، 10 تن از آنها برنده جایزه نوبل فیزیک بودهاند.
انتهای پیام
نظرات