زغال، پدر دیوارهای سفیدِ بنا را در آورده است، ستون‌هایش را کیسه بوکس کرده‌اند، در و دیوارها نیمه‌باز و نیمه‌شکسته مانده‌اند، سرستون قاجاری را شکسته و روی ایوانِ دایره‌ایِ بنا رها کرده‌اند و نامش را «کاخ مظفری اوشان» گذاشته‌اند.
به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا، مظفرالدین شاه فقط برای دو سال از این کاخ ییلاقی استفاده کرد، وقتی از منطقه رفت، کاخ را به حال خود رها کرد و شد آن‌چه امروز از آن باقی مانده، دیوارهایی سفید با ردی از نوشته‌های سیاه‌رنگ زغال و ستون‌هایی که بیشتر شبیه کیسه بوکس‌اند تا ستون‌هایی قاجاری؛ آن‌قدر مشت خورد‌ه‌اند که ستون‌بندی فلزی وسط ستون‌ها را به راحتی می‌توان دید، اصلا شاید ستون‌ها را جویده باشند و حتی شاید با تیشه به کمرش زده‌اند.
دو طرف در ورودی کاخ در طبقه اول را فنس کشیده‌اند و بنر قرمز رنگ «به طرف مدرسه غیرانتفاعی» را با میخ به دیوار کوبیده‌اند. راه ورود به طبقه دوم بدتر از هر وضعیتی است، برای بالا رفتن از بنا باید روی تک آجرها پا گذاشت تا به طبقه دوم رسید.
این کاخِ ییلاقی فقط مورد استفاده‌ی یک پادشاه قاجار بود؛ «مظفرالدین شاه قاجار» که او هم پس از دو سال از منطقه‌ی اوشان تهران رفت و پس از آن هیچ کدام از پادشاهان قاجار یا پهلوی از این بنا استفاده نکردند.
البته حضور وندالیسم‌های فرهنگی در این بنای تاریخی را نباید از یاد برد. وندالیسم‌هایی که امروزه یادگارنویسی روی بناهای تاریخی را افتخاری برای خود می‌دانند! افرادی که به نظر می‌رسد با توجه به مدرسه‌هایی که دور تا دور بنا را گرفته‌اند بیشتر نوجوانان باشند.
به جز میله‌های آهنی که این بنا را از مدرسه غیرانتفاعی کنار این بنای قاجاری جدا کرده، هیچ تدبیر امنیتی دیگری برای حفاظت از این بنا اندیشیده نشده و شاید به همین دلیل کاخ قاجاری «مظفری اوشان» به این وضعیت افتاده است؛ چون نه نگهبان دارد و نه حفاظی برای دور شدن از آسیب‌ها.
هرچند علیرضا حسین‌آبادی، سرپرست دفتر میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان شمیرانات می‌گوید، سه سال پیش برای آخرین‌بار این بنا را مرمت کردیم و پس از آن به دلیل نبود اعتبار نتوانستیم حتی نگهبانی برای مجموعه انتخاب کنیم، با این وجود یک سوال در ذهن ایجاد می‌شود که آیا آموزش و پرورش منطقه که به نظر می‌رسد کل محوطه را برای ساخت فضاهای آموزشی در اختیار گرفته، آیا امکان استفاده مناسب‌تری از این بنای فرهنگی را نداشت؟ تا در حوزه‌ی فرهنگ نیز کمکی به این بنای تاریخی شود!
حسین‌آبادی درباره‌ی معماری این بنا می‌گوید: مظفرالدین شاه در این بنا معماریِ فرنگی مابانه را استفاده کرده، اما خودش از آن استفاده‌ی چندانی نبرد.
وی با اشاره به اینکه آموزش و پرورش منطقه با توجه به سرانه آموزشی که در اختیار دارد، هیچ اعتباری برای این مدرسه اختصاص نداده است، در حالیکه فضای آزاد اطراف بنا را برای ساخت مدرسه مورد استفاده قرار داده است.
او با اشاره به بُعد مسافت منطقه اوشان با تهران ادامه می‌دهد: به دلیل همین فاصله زیاد شرایط کنونی برای این بنای تاریخی پیش آمده و مدیران از یک‌سری مسائل عدول می‌کنند و با تاکید بر این جمله که «مدرسه نسازیم؟» کار خود را ادامه می‌دهند و ما نمی‌توانیم به آنها حرفی بزنیم.
وی با تاکید بر اینکه کاخ «مظفری اوشان» حدود 30 سال پیش به ثبت رسید و حتی باغ قرار گرفته در این مجموعه نیز ثبت ملی است، گفت: در آخرین تخصیص اعتبار که 30 میلیون تومان بود، در سه سال گذشته کف فرش‌ها و درها کار گذاشته شدند و دور محوطه را فنس کشیدیم، اما به دلیل کمبود اعتبار نتوانستیم هیچ کار دیگری انجام دهیم.
او در پاسخ به پرسش خبرنگار ایسنا که آیا این کمبود اعتبار در این حد بود که امکان استخدام یک سرایدار یا افزایش ضریب ایمنی بنا را نداشتید، فقط سری به علامت تائید تکان داد.
حسین‌آبادی در ادامه بیان می‌کند: متاسفانه یک مشکلی که وجود دارد این است که برای برخی بناهای قرار گرفته در بیابان‌ها که به حال خود رها شده‌اند، نیروی یگان حفاظت می‌گذارند، اما برای بناهایی که در میان مجموعه شهرها قرار دارند، یگان حفاظتی انتخاب نمی‌کنند و می‌گویند مردم از آنها حفاظت می‌کنند، در صورتی که متاسفانه بسیاری از تخریب‌ها توسط مردم انجام می‌شود.
او همچنین با اشاره به اینکه پس از انقلاب اسلامی برخی از بومی‌های منطقه از این فضا استفاده کرده‌اند، ادامه می‌دهد: امسال در اعتباری که برای مرمت این بنا به میراث فرهنگی پیشنهاد کردیم، درخواست 150 میلیون تومان اعتبار داشتیم تا بتوانیم یک فصل مرمت و بهسازی برای این کاخ تاریخی داشته باشیم، اما هنوز مشخص نیست که این اعتبار تعلق می‌گیرد یا خیر.
به گزارش ایسنا، روی تابلوی نارنجی رنگی که به نظر تنها نکته‌ی موفقیت‌آمیز برای معرفی و حمایت از این بنای تاریخی است، نوشته شده است: «کاخ مظفری اوشان باقی مانده از دوره قاجار در دو طبقه ساخته شده که گرداگرد آن ایوان قرار گرفته شده است. ستون‌های بنا از چوب بوده و دور آن را با گچ پوشانده‌اند مصالح اصلی به کار برده شده در ساخت بنا آجر، ملات گچ و گل و چوب است. ارتفاع کف ایوان طبقه اول از حیاط پیرامون حدود 120 سانتی‌متر است که با پنج پله وارد ایوان طبقه اول می‌شود.»
این بازدید که در تهرانگردی جمعه گذشته (13 شهریور) احمد مسجدجامعی، عضو شورای شهر تهران انجام شد، فقط نگاه تاسف‌برانگیز او را نسبت به وضعیت کنونی این بنای تاریخی به دنبال داشت. البته رجبعلی خسروآبادی، مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران که در بازدید مکان قبلی این تهرانگردی حضور داشت، در این بازدید حضور نداشت.
انتهای پیام
نظرات