سعید سلیمانی در گفت و گو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به سیلهایی که از اول امسال نقاط مختلف کشور را تحت تأثیر قرار داد، گفت: بارندگیهای بهار امسال میتوانست یک فرصت تاریخی برای کشور باشد و بتوانیم از آن برای تغذیه منابع آبخوانهای زیرزمینی استفاده کنیم، اما به دلایل مختلفی نه تنها نتوانستیم از ظرفیت این بارشها به خوبی استفاده کنیم، بلکه این بارندگیها در قالب سیل خساراتی هم به همراه داشت.
وی اضافه کرد: عوامل متعددی بر بروز سیل در کشور تأثیر دارد که در بسیاری از آنها انسان دخالت دارد.
وی یکی از مهمترین دلایل بروز سیلابها را تخریب جنگلها خصوصاً توسط عوامل انسانی دانست و اظهار کرد: در مناطقی که پوشش جنگلی داریم، تا ۴۰ برابر نفوذ آب در زمین بیشتر میشود، اما در مناطقی که پوشش جنگلی نابود شده حجم زیادی از آب بصورت روانآب جاری خواهد شد و باعث بروز سیل میشود.
مدیرعامل انجمن محیط زیستی هیلو یادآور شد: علاوه بر قطع درختان که با مقاصد مختلف توسط انسانها صورت میگیرد، آفتها نیز از دیگر عوامل نابودی جنگلها است.
به گفته سلیمانی هم اکنون در استان کرمانشاه یک سوم تا نیمی از جنگلها دچار آفت و مرگ زیست بوم شدهاند و دیگر پویایی درختان در آنها وجود ندارد.
وی خاطر نشان کرد: از سوی دیگر درختان جنگلها مدام برای تهیه زغال و چوب قطع میشود و هیچ برخورد قاطعی نیز با عوامل این آسیب صورت نمیگیرد.
وی از افزایش سرعت قطع درختان خبر داد و یادآور شد: در گذشته با استفاده از تبر ۱۰ روز طول میکشد تا یک گونی چوب یا زغال تولید شود، اما اکنون در دو ساعت و با استفاده از اره موتوری یا اره زنجیری یک گونی چوب و زغال تهیه میشود.
مدیرعامل انجمن محیط زیستی هیلو فرسایش خاک را از دیگر عوامل مؤثر در بروز سیل دانست و عنوان کرد: متأسفانه اصرار داریم در کشوری که در کمربند خشک دنیا واقع شده و سطح بسیار زیادی از وسعت آن دچار کم آبی و بحران خشکسالی است، کشاورزی کنیم و در بسیاری از محصولات کشاورزی به خودکفایی برسیم.
وی تاکید کرد: در همین راستا به روستاییان اجازه داده میشود که در هر منطقه کشاورزی کنند، غافل از اینکه این کشاورزی آبادانی به همراه ندارد، بلکه ویرانی به بار میآورد.
مدیرعامل انجمن محیط زیستی هیلو با بیان اینکه برخی از کشاورزیها به شدت غیراصولی است، تاکید کرد: در برخی از دامنهها در جهت شیب خاک شخم زدن انجام میشود و این امر باعث میشود در هر بارندگی خاک شسته شود و به پایین بیاید و همراه آن حجم عظیمی از رواناب نیز به حرکت بیفتد.
سلیمانی اضافه کرد: چرای بیش از حد دام و خارج از ظرفیت مراتع نیز به فرسایش خاک دامن میزند.
وی از نابودی حیات وحش نیز به عنوان یکی از عوامل تشدید سیل یاد کرد و ادامه داد: شاید جالب باشد بدانیم همان یک قلاده خرس که در مسیر کرندغرب به سرپل ذهاب تلف شده نیز میتواند در بروز سیل اثرگذار باشد.
وی معتقد است، حیات وحش با تأثیری که در پویایی جنگلها و جلوگیری از مرگ آنها دارند میتوانند بود برای پیشگیری از وقوع سیل مؤثر باشند.
این فعال محیط زیست خاطرنشان کرد: بر اساس نظریه "اثر پروانهای" که در تمام دنیا به اثبات رسیده و بر اساس آن بال زدن یک پروانه بر تغییرات اکوسیستم در یک نقطه دیگر دنیا اثرگذار است، نمیتوان ارتباط بین حیات وحش و بروز سیل را رد کرد.
مدیرعامل انجمن محیط زیستی هیلو در پاسخ به این پرسش که سدسازیها چقدر توانسته بر جلوگیری از بروز سیل مؤثر باشد، یادآور شد: اگرچه برای برخی از مصارف مانند شرب و … نیازمند آب هستیم، اما حدود ۵۰ درصد سدهایی که در کشور ساخته شده بی دلیل بوده و باعث مرگ و خشک شدن رودخانهها در پایین دست شده است.
وی اظهار کرد: اگر اجازه بدهیم رودخانهها مسیر طبیعی خود را طی کنند، هم خشک نخواهند شد و هم روانابها را از خود عبور میدهند.
وی با بیان اینکه با وجود این بارانهای شدید بعد از چند سال سدها نیز دیگر قابلیت خود را از دست میدهند، اضافه کرد: باران و سیلاب حجم زیادی از خاک و گل بالا دست سد را میشوید و با خود به داخل سد میریزد و رسوب این میزان گل و لای بعد از چند سال سدها را تعطیل خواهد کرد.
وی معتقد است، از زمانی که ما در ایران تجربه ساخت سدها با تاج بلند را از حدود ۱۰۰ سال قبل آغاز کردیم، برای اولین بار در طول تاریخ شاهد خشکیدگی رودخانهها بودیم.
انتهای پیام
نظرات