به گزارش ایسنا، «آکانتامبا» یک تک‌یاخته آمفی‌زوئیک یا دوگانه‌زی است  ‌که توزیع گسترده‌ای در طبیعت دارد و می‌تواند در خاک،‌ گرد و غبار و منابع آبی یافت شود.

این موجود زنده در چرخه زندگی خود دو مرحله دارد: تروفوزوئیت یا فرم فعال که قادر به تکثیر است و مرحله کیستی که در این مرحله آمیب غیرفعال است و فعالیت متابولیکی کمی را انجام می‌دهد. این انگل در فرم کیستی یا غیرفعال خود می‌تواند برای سال‌های زیادی زنده بماند.

آکانتامبا به عنوان یک ارگانیسم میکروبی اهمیت ویژه‌ای دارد و یکی از عوامل عفونت‌های جدی در انسان است. به عنوان مثال این انگل می‌تواند باعث ایجاد عفونت در افراد مبتلا به نقص سیستم ایمنی یا افراد استفاده کننده از لنزهای تماسی شود. همچنین این انگل می‌تواند به عنوان میزبان یا مخزن برای عوامل بیماری‌زا مثل ویروس‌ها باشد.

یکی از عفونت‌های مهمی که این انگل ایجاد می‌کند، «کراتیت آکانتامبایی» است که در افرادی که از لنزهای تماسی استفاده می‌کنند، دیده می‌شود و می‌تواند به نابینایی منجر شود. همچنین در افرادی که دچار نقص سیستم ایمنی هستند، می‌تواند نوعی آنسفالیت یا التهاب مغز ایجاد کند.

وجود آکانتامبا در خاک یکی از ریسک فاکتورهای مهم در انتقال بیماری به خصوص در افراد مستعد است. به همین خاطر پژوهشگران انگل‌شناسی در مطالعه‌ای به بررسی شیوع این آمیب در خاک شهرستان ورامین استان تهران پرداختند.

«محمد محمد نجار»، «فاطمه غفاری‌فر» و «عبدالحسین دلیمی اصل» ؛ پژوهشگران گروه انگل‌شناس و حشره‌شناسی پزشکی دانشگاه تربیت مدرس در انجام این مطالعه مشارکت داشتند.

برای انجام این مطالعه در بازه زمانی خرداد تا شهریور ۱۳۹۵، تعداد ۱۸ نمونه از عمق ۱۰ سانتی‌متری خاک پارک‌های تفریحی شهرستان ورامین جمع‌آوری و به آزمایشگاه منتقل شد. در آزمایشگاه آلودگی‌های دیگر خاک حذف شدند. سپس آمیب‌های آکانتمبا جداسازی شده و به منظور شناسایی، DNA‌ آن‌ها استخراج شد.

بررسی‌ها نشان داد که از ۱۸ نمونه خاک، در محیط کشت ۶ ایزوله آکانتامبا شناسایی شد و استخراج DNA تایید کرد که ۴ نمونه مربوط به این انگل است.

یافته‌های این مطالعه حاکی از آن است که آکانتامبا در خاک شهر ورامین شیوع دارد و این آمیب‌های جدا شده از نوع ژنوتایپ T4 هستند. فراوانی این ژنوتایپ در نمونه‌های خاک بررسی‌شده حاکی از وجود خطر بالقوه برای افرادی است که در تماس با خاک و یا گرد و غبار قرار می‌گیرند.

به گفته پژوهشگران این مطالعه؛ آلودگی خاک به خصوص خاک پارک‌های تفریحی که محل بازی کودکان است، می‌تواند به عنوان یک خطر بهداشتی در سلامت کودکان محسوب شود. بنابراین نصب تابلوهای هشدار دهنده در پارک‌ها می‌تواند راهکار مناسبی در پیشگیری از عفونت‌های مرتبط با آکانتامبا باشد.

این مطالعه حاصل پایان‌نامه «محمد محمد نجار» کارشناسی ارشد رشته انگل‌شناسی پزشکی دانشگاه تربیت مدرس است. نتایج این مطالعه به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «تعیین ژنوتایپ گونه‌های آکانتامبا جداسازی‌شده از خاک شهرستان ورامین» در فصل‌نامه «پژوهش‌های آسیب‌شناسی زیستی» زیر نظر دانشگاه تربیت مدرس منتشر شده است.

انتهای پیام