محمد واعظ شامگاه (چهارشنبه-۵ آذر ماه) در نشست تخصصی موانع، مشکلات و راهکارهای اقتصادی در دولت آینده که از سوی بسیج اساتید استان اصفهان برگزار شد، در خصوص راهبرد سیاست خارجی آمریکا و سیاست اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در آینده، اظهار کرد: یکی از موضوعاتی که جا دارد نهادهای مختلف کشور به آن بپردازند، شناخت اقتصاد آمریکا و ابعاد آن است و اگر شناخت خوبی در این مسیر به دست آوریم، سیاست های دیپلماسی آمریکا در صحنه بین الملل آشکار می شود.

وی با اشاره به اینکه اقتصاد آمریکا تلفیقی از توانمندی ها و ضعف های اساسی است، گفت: اگرچه آمریکا بالاترین تولید ناخالص داخلی دنیا را با ۱۹ هزار میلیارد دلار دارد، اما بخش کوچکی از این اقتصاد معادل ۳ هزار میلیارد دلار برخوردار از فناوری های برتر است و بخش عمده اقتصاد آمریکا در برگیرنده تولیدات معمولی همچون ساختمان است.

به گزارش ایسنا، دانشیار گروه علوم اقتصاد دانشگاه اصفهان با بیان اینکه دو کسری مزمن در چرخه اقتصاد امریکا وجود دارد، توضیح داد: کسری ۱۰۰۰ میلیارد دلار تراز تجاری و کسری بودجه ۳ هزار میلیارد دلاری در اقتصاد آمریکا وجود دارد اما با وجود این دو کسری به دلیل هژمونی دلار در اقتصاد بین الملل، رفاه متوسط و نسبی در آمریکا بالا است.

وی تاکید کرد: اقتصاد آمریکا شرایطی را فراهم کرده که با چاپ دلار در داخل آن و ارائه آن به اقتصاد بین الملل، امکان انتقال کالا و خدمات از تمام کسانی که حاضرند دلار در مقابل اجناس بدهند، فراهم کرده است و سازوکاری که چنین موقعیتی را ایجاد کرده متکی بر پایش مالی و پیام رسان مالی ویژه است.

واعظ تصریح کرد: بخشی از رفاه جامعه آمریکا ناشی از انتقال یک جانبه کالاهای اقتصادی از دنیا به اقتصاد آمریکا به دلیل هژمونی دلار است که این شرایط از سال ۱۹۴۵ میلادی تاکنون در اقتصاد امریکا در جریان بوده است.

وی با بیان اینکه در سال های اخیر استراتژیت های آمریکا دو خطر را برای این کشور مشخص کرده اند، گفت: افت اقتصاد آمریکا در عرصه اقتصاد جهانی و دیگری افت بالقوه اقتصاد آمریکا دو خطر بزرگی است که این کشور را تهدید می کند و البته خطر دوم از اول بیشتر است.

ریزش هژمونی دلار و احتمال تورم ۳۰ درصدی در آمریکا

دانشیار گروه علوم اقتصاد دانشگاه اصفهان توضیح داد: اگر به دلایلی موقعیت هژمونی دلار فرو ریخته شود و دلار در بازار جهانی کم ارزش شود، احتمال ایجاد یک تورم شدید بین ۲۰ تا ۳۰ درصد در اقتصاد آمریکا وجود دارد و این دور از انتظار نیست.

وی تصریح کرد: افول موقعیت نسبی اقتصاد آمریکا در اقتصاد بین الملل قدر مشترک تمام استراتژیت های پشت صحنه آمریکاست و همه بر آن اتفاق نظر دارند، اما این به معنای افت تولید ناخالص آمریکا نیست.

واعظ به دو راهبرد استراتژیت های آمریکا برای مقابله با این افول اشاره کرد و گفت: همواره سیاست خارجی آمریکا بر سیاست تجاری آمریکا در اقتصاد بین الملل تاثیرگذار است و سعی کرده تا قوانین موجود در اقتصاد آمریکا را برهم بزند و آنگاه در خواست ایجاد قواعد جدید را می دهد تا موقعیت آمریکا را در ذیل قواعد جدید ارتقا دهد.

وی با بیان اینکه در سال های اخیر آمریکا از مجموعه ای از قوانین و قواعد بین المللی خارج شد و ترامپ نماد عوام زده این راهبرد بود، تاکید کرد: آنچه ترامپ انجام داد مبنتی بر یک منطق راهبردی تبییت شده بود.

دانشیار گروه علوم اقتصاد دانشگاه اصفهان با اشاره به راهبرد دوم، گفت: در راهبرد دوم آمریکا علاوه بر حفظ قواعد موجود در سطح بین المللی سعی دارد تا موقعیت راهبری در استفاده از این قواعد بین المللی را به دست آورد که این کار مبتنی بر دو ابراز سخت فشار و نرم اجماع و همراه سازی است.

بازگشت دوباره آمریکا تنها به صورت برجام

وی با بیان این مطلب که در حال حاضر پرسشی وجود دارد که آمریکا با موضوع برجام چگونه برخورد می کند، گفت: پیش بینی می شود آمریکا به برجام و البته تنها به صورت برجام بازگردد، اما بازگشت به اجرای قواعد برجام ناقص صورت خواهد گرفت.

وی با بیان اینکه در ماه نخست تغییر دولت در آمریکا ممکن است بخشی از تحریم ها لغو شود و اجازه برداشت محدود و مرحله ای از ذخایر ارزی به ایران داده شود، اظهار کرد: پیش بینی می شود اجازه برداشت یک میلیارد دلار از ذخایر ارزی در ماه به ایران داده شود و همچنین اجازه فروش محدود نفت خام و صادرات آن بین یک تا ۱.۵ میلیارد دلار برای کشور فراهم می شود.

دانشیار گروه علوم اقتصاد دانشگاه اصفهان گفت: به نظر می رود آمریکا محتوای ناقصی از برجام را در حد توافق ژنو فراهم کند، به طوری که کارکرد ناقص برجام برای ایران تنها موجب ایجاد رفاه سطحی ناشی از واردات جدید کالاها از خارج شود. 

از فرصت ها به شکل معقول بهره گیریم

وی در خصوص اینکه در ماه های اول اجرای ناقص برجام، در داخل و خارج چه اقداماتی صورت می گیرد، گفت: ابتدا در داخل یک توافق فراگیر با آمریکا قطع نظر از محتوای توافق آمریکا با برجام ترویج یابد و در این خصوص اقناعسازی و یارگیری انجام می شود، همچنین در خارج یک اجماع سازی در خصوص توقعات فرابرجامی صورت می گیرد، اما زمانی که ایران در مقابل این توقعات مقاومت کند، احتمالا آمریکا در پی یک اجماع بین المللی، تحریم های گسترده بین المللی علیه در ایران ایجاد می کند.

واعظ در خصوص اینکه در این مسیر چه باید کرد، گفت: در این مسیر فرصت هایی برای ما ایجاد می شود که باید از آنها به شکل معقول استفاده کنیم.

وی تاکید کرد: اگر اسفند امسال درآمد ناشی از افزایش صادرات نفت خام افزایش یافت دولت از این فرصت به جای هزینه های جاری خود باید به سمت تسویه بدهی خود حرکت کند تا به تدریج اقتصاد ملی از آثار بدهی ها کلان و رو به تزاید رهایی یابد.

دانشیار گروه علوم اقتصاد دانشگاه اصفهان هم چنین افزود: در حوزه منطقه ای نیز باید سیاست های جهش تولید ملی را در ذیل راهبرد ایجاد پیشران های تولید فناور در مقیاس دهستان و شهرستان ها تبیین کنیم، از سوی دیگر در اقتصاد بین المللی نیز ترتیبات مالی برای خنثی سازی کردن اجماع سازی بین المللی دشمن مهیا شود.

انتهای پیام