محوطه بتوند در مطالعات و بررسی‌های باستان‌شناختی به صورت چند تپه‌ماهور جدا از هم به عنوان یک محوطه باستان‌شناختی با شماره کد بررسی ثبت شده است. این محوطه شامل بقایای استقراری پراکنده در جوار یکدیگر است که در جهت کلی شرقی/غربی در محدوده مقابل روستای بتوند گسترده شده‌اند.
به گزارش ایسنا، آثار محوطه بتوند در منطقه‌ای کوهپایه‌ای و سنگ‌لاخی، بر رأس، دامنه و زمین‌های پایین‌دست تپه‌ماهورها منطقه در محدوده‌ای میان گورستان تا سد بتوند به طول تقریبا یک کیلومتر پراکنده شده‌اند و روی یکی از برجستگی‌های تپه ماهوری منطقه، صفه‌ای ایجاد شده است که به نظر می‌رسد مجموعه آثار محوطه بتوند در ارتباط با ساختار یادشده باشند.
از آنجایی که ساختار و نحوه پراکندگی آثار محوطه بتوند در سطح منطقه یکسان و تا حدود زیادی یکنواخت است، برای درک بهتر چگونگی گسترش محدوده استقرارگاهی و وضعیت پراکنش آثار مرتبط با آن در منطقه، با وجود وسعت محوطه، به عنوان یک محوطه مورد مطالعه قرار گرفته‌اند.
در تهیه پرونده ثبتی آثار تاریخی شهرستان مسجدسلیمان، برای بخش صفه بتوند، پرونده ثبت مجزا تشکیل شده است، اما باتوجه به نزدیکی و پیوستگی آثار در شمال روستای بتوند که شامل گوردخمه، صفه و محوطه بتوند هستند، به نظر می‌رسد این پدیده‌ها را نمی‌توان از یکدیگر تفکیک کرد و باید به عنوان یک مجموعه مطالعه و ثبت شوند.
لایه‌های باستانی محوطه بتوند بر بستر طبیعی و مجموعه تپه ماهورها شکل گرفته است. رودخانه شور در فاصله ٧٥٠ متری جنوب محوطه بتوند جریان دارد و بنابر مطالعات صورت‌گرفته محوطه بتوند دارای شواهدی از دوران اشکانی، ساسانی و اسلامی است. باوجود این، باتوجه به قرارگیری محوطه بتوند در نزدیکی روستای بتوند و خطرات ناشی از عملیات عمرانی روستایی، به نظر می‌رسد بخش‌هایی از عرصه آن در گذر زمان از بین رفته باشد.
به دلیل در دست نبودن نقشه مصوب عرصه و حریم این محوطه ارزشمند، سندی قانونی که در مواقع الزام و در محاکم قضائی قابل استناد باشد وجود ندارد. بنابراین به منظور تعیین تکلیف وسعت عرصه و حریم محوطه بتوند در بافت داخل روستا و زمین‌های کشاورزی و بنابر توضیحات ارائه‌شده و اهمیت محوطه بتوند، برنامه تعیین عرصه و حریم این تپه در دستورکار اداره‌کل میراث‌فرهنگی استان خوزستان قرار گرفته و مطالعات آن به انجام رسیده است.
اهمیت وجود یک نقشه از محدوده عرصه و حریم محوطه بتوند در این است که در مواجه شدن با درخواست‌های مکرر ساخت و ساز و نوسازی یا تغییر کاربری زمین‌های روستا و فعالیت‌های عمرانی دهیاری، بنیاد مسکن و دیگر ارگان‌ها، میراث‌فرهنگی با استناد به نقشه عرصه و حریم تپه، امکان جلوگیری از تخریب هرچه بیشتر بخش‌های باقی‌مانده از تپه را داشته باشد.
محوطه بتوند از نظر تقسیمات سیاسی، در استان خوزستان، شهرستان مسجدسلیمان، بخش مرکزی، واقع شده است.
انتهای پیام
نظرات