به گزارش ایسنا، روزنامه ایران نوشت: رایزنی‌های جدید منطقه‌ای ایران با سفر سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه به «مسقط»، حضور مجید تخت‌روانچی معاون او در بغداد و دیدارهای محمدرضا رئوف‌شیبانی نماینده ایران در امور سوریه در مسکو درحالی آغاز شده است که موضوع سوریه همچنان نقطه روایت‌ساز رویدادهای جاری است. دیپلمات‌های ایرانی مقاصد سفرهای کاری خود را برای کمک به مدیریت تحولات جاری و در مسیر تحکیم و توسعه نفوذ منطقه‌ای ایران برگزیده‌اند. سفر چند روز پیش شیبانی به مسکو با هدف گفت‌وگو درباره سوریه در شرایطی که گروه حاکم بر دمشق نشانه‌های تازه‌ای را به تهران ارسال کرده‌اند، نشانه اهمیت دادن ایران به بهبود وضعی شکل‌گرفته در مناسبات با سوریه است. تنها چند ماه پس از ترک دمشق از سوی «اسد»، آشکار شدن اختلافات میان بازیگران منطقه‌ای پیرامون این کشور نشان از آن دارد که میدان اختلاف نه از سوریه آغاز می‌شود و نه به آن محدود و به همین خاطر ایران با علم به ناتوانی هر یک از کشورها برای تثبیت الگوی موردنظر خود، سعی دارد از هر عمل و امکانی برای پیشبرد سیاست منطقه‌ای خود به‌عنوان روندی دوراندیشانه بهره ببرد.
حضور در جمع منطقه‌ای به‌جای مونیخ
سفر وزیر امور خارجه به «مسقط» هم گرچه با هدف حضور در گردهمایی کشورهای حاشیه اقیانوس هند و به منظور ارتقای همکاری‌های منطقه‌ای و تقویت امنیت دریایی در مقابله با چالش‌های عمده در بخش دریایی انجام شد، اما این حضور فارغ از دیپلماسی هدفمند برای کمک به مدیریت بحران‌های جاری نبود. عراقچی ترجیح داد به‌جای حضور در نشست امنیتی مونیخ که کشورهای اروپایی در آن در حال تطبیق دادن گفتمان خود به نگاه ساختارشکنانه «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا هستند، تمرکز خود را در پیگیری مسائل روی میز منطقه بگذارد و از زمان و ظرفیت دیپلماتیک کشور در موقعیت‌های استراتژیک بهره ببرد. عراقچی در جریان دیدارهای پرشمار روز گذشته خود از همتای عمانی و دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس گرفته تا وزیر خارجه هند با تأکید ضمنی بر اینکه حل بحران‌های منطقه بی‌حضور ایران ممکن نیست، رسیدن به راهکار عبور از آنها را مقدمه فراهم شدن شرایط برای ایفای نقش بیشتر تهران در این تحولات خواند.
سفر بهنگام به بغداد
ناگفته پیداست آنچه ذیل گفت‌وگوهای پنهان و آشکار بازیگران خاورمیانه در فاصله پایان حکومت «اسد» در سوریه جریان یافته است، بر آرایش در حال شکل‌گیری خاورمیانه بی‌تأثیر نخواهد بود. این تحول متأثر از متغیرهای داخلی و خارجی با دست‌اندازهایی مواجه است که محصول تفاسیر مختلف از یک رویداد مشترک است و البته مانورهای سیاسی بازیگران خارج از منطقه هم با دستاویز قراردادن سیاستی که در ضدیت با ایران در پیش گرفته‌اند، بر تعدد آن افزوده است.
سفر روز گذشته مجید تخت‌روانچی به بغداد نیز در بزنگاه تحولات سوریه و در شرایطی که «محمد جولانی» رهبر جریان حاکم بر سوریه کارت دعوت حضور در عراق را از دولتمردان این کشور دریافت کرده است، فرصتی برای اثرگذاری بر پروژه‌های مقابله‌ای با کم‌رنگ کردن نقش منطقه‌ای ایران در محیط پیرامونی آن است. به اعتقاد تهران، اگر الگوگیری جریان مسلط کنونی بر دمشق صرفاً بر پایه سیاست خارجی اخوانی و سازشکار و تقلیدی از بازیگران ذی‌نفوذ همچون ترکیه باشد، با سرانجام شکست‌خورده‌ای مواجه می‌شود و بار دیگر ثابت خواهد کرد که تسلیم‌گزینی در برابر جریان بازیگران خارجی متضمن امنیت و ثبات منطقه نیست. در چنین شرایطی و در حالی که پیشتر برخی از بازیگران منطقه از جمله ترکیه برای افزودن بر میدان نفوذ خود در سوریه مسیری را طی کرده بودند، حالا تهران در معادله‌ای معکوس سعی در برهم زدن آن دارد. برای رسیدن به این مهم، چاره‌ای جز ایجاد فهم مشترک درباره ضرورت همسان‌سازی سیاست منطقه‌ای نیست. اما چگونه؟ در نظر گرفتن اقتضائات حاکم بر پیوند با متحدان راهبردی به‌عنوان الگوی امکان تعامل. یعنی در شرایطی که برخی کشورهای منطقه با ایران همکاری دارند، روابط نزدیک با دوحه - آنکارا را حفظ می‌کنند و حتی در پرونده‌هایی مثل سوریه با تهران دچار اصطکاک می‌شوند، اما ایران این امکان را نشان داده که در مسیر حفظ همگرایی منطقه‌ای بتواند این چالش‌ها را مدیریت کند تا به این اصل مهم آسیبی وارد نشود. سفر بهنگام دیپلمات ایرانی در عراق را باید از این منظر موردتوجه قرار داد. بغداد ایستگاه مهمی است برای اینکه اگر نوع و ابعاد مناسباتش با جریان حاکم بر سوریه و بازیگران مداخله‌گر در این کشور روشن نشود، آن‌وقت می‌تواند چالشی برای پیوند تنگاتنگ آن با تهران به‌عنوان متحد نزدیکش باشد. از این‌رو توجه به حساسیت‌های موجود بر روندهای جاری و نزدیک کردن سیاست منطقه‌ای ایران و عراق درباره رخدادهای اخیر خاورمیانه از جمله سوریه در دستورکار تخت روانچی در جریان دیدارهای روز گذشته‌اش در بغداد قرار گرفت.
*بازنشر مطالب دیگر رسانه‌ها در ایسنا به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان می‌باشد.
انتهای پیام
نظرات