محمود قربانزاده، ۱۱ خرداد در نشست خبری با اصحاب رسانه با موضوع نظارت‌های بهداشتی در روز عید سعید قربان اظهار کرد: کشتارهای غیرمجاز دام، به ویژه در ایام پر تراکم ذبح مانند عید قربان، یک هشدار جدی برای سلامت عمومی و بهداشت محیط محسوب می‌شود.
معاون سلامت اداره کل دامپزشکی خراسان رضوی گفت: در این ایام که حجم ذبح دام بسیار زیاد است، لازم است بار دیگر به اهمیت مراجعه به مراکز مجاز عرضه و کشتارگاه‌های دام تأکید کنیم، خوشبختانه در شهرستان مشهد اقدامات موثری برای ایجاد مراکز مجاز عرضه و کشتار دام انجام شده است.
قربانزاده ادامه داد: بیماری‌های مشترک بین انسان و دام ناشی از خطرات کشتار غیرمجاز است، در حال حاضر بیش از ۸۳۲ بیماری مشترک بین انسان و دام وجود دارد. در جلسات مختلف معمولاً به چند بیماری شناخته شده همچون تب کریمه کنگو، تب مالاریا و برخی بیماری‌های دیگر اشاره می‌شود، اما بسیاری از بیماری‌های دیگر کمتر مطرح می‌شوند که این امر به دلیل جلوگیری از ایجاد هراس و دلهره در جامعه است.
وی با اشاره به اینکه هر دام ذبح شده، حدود ۳۱ درصد از وزن آن، ضایعات دورریختنی دارد، گفت: برای مثال، یک دام ۵۰ تا ۵۵ کیلویی حدود ۱۲ تا ۱۵ کیلوگرم ضایعات دارد که شامل محتویات شکم، روده، خون، اندام‌های تناسلی، رحم، جنین، پستان و بیضه نرینه می‌شود. این ضایعات اگر در خارج از کشتارگاه و به صورت غیرمجاز ذبح شود، معمولاً در زباله‌های شهری ریخته می‌شود که خود باعث افزایش جمعیت حشرات و جوندگان می‌گردد.
وی با بیان اینکه حشرات مانند مگس‌ها، کنه‌ها و کک‌ها از مهم‌ترین ناقلان بیماری‌ها هستند، بیان کرد: مگس‌ها بیش از صد نوع بیماری را منتقل می‌کنند و کنه‌ها نیز در فصل تکثیر خود(از اواسط بهار تا اواسط پاییز) می‌توانند هزاران تخم بگذارند. هر کنه ماده می‌تواند بین ۸۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰ تخم تولید کند. کنه‌ها معمولاً در نقاط کم‌مو و کم‌پشم بدن دام مانند زیر دنبه، گوش و کشاله ران مخفی می‌شوند و هر کنه قادر است دو تا چهار برابر وزن بدن خود خون مکیده و به این ترتیب می‌تواند بیماری‌های خطرناکی مانند تب کریمه کنگو را منتقل کند.
ضایعات کشتار غیرمجاز و افزایش جمعیت حیوانات ولگرد
وی تصریح کرد: وقتی ضایعات کشتار غیرمجاز در زباله‌های شهری ریخته می‌شود، جوندگان و حیوانات ولگرد مانند سگ و گربه‌های خیابانی افزایش می‌یابند؛ بسیاری از کیست‌ها و انگل‌ها در بدن دام‌ها، مانند کیست‌های آبکی در جگر و...، چرخه زندگی خود را در بدن این حیوانات کامل می‌کنند. این انگل‌ها از طریق مدفوع سگ و گربه به محیط منتقل شده و می‌توانند سبزیجات و مراتع را آلوده کنند. اگر این سبزیجات به درستی شسته نشوند، انسان نیز به این انگل‌ها مبتلا می‌شود.
قربانزاده عنوان کرد: همچنین افزایش جمعیت حیوانات ولگرد باعث افزایش موارد حیوان‌گزیدگی می‌شود که هزینه‌های درمانی سنگینی برای کشور به همراه دارد؛ سال گذشته دانشگاه علوم پزشکی اعلام کرد که حدود ۴۷۵ هزار مورد حیوان‌گزیدگی ثبت شده است که هر فرد حیوان گزیده باید چند دُز واکسن و سرم دریافت کند و هزینه این درمان‌ها به بیش از ۲۵ میلیون تومان می‌رسد. مجموع هزینه‌های سالانه این موضوع حدود پنج هزار میلیارد تومان برآورد شده است.
وی با اشاره به تفاوت‌های بهداشتی کشتارگاه با کشتار خانگی افزود: در کشتارگاه‌ها چهار مرحله بهداشتی مهم رعایت می‌شود که در کشتار خانگی وجود ندارد این مراحل شامل بازرسی دام قبل از ذبح ، محیط مناسب کشتار، دفع صحیح ضایعات و رعایت نکات بهداشتی توسط قصابان است.
معاون سلامت اداره کل دامپزشکی خراسان رضوی گفت: در روستاها یا مناطقی که دسترسی به کشتارگاه وجود ندارد، توصیه می‌شود ذبح دام در محیطی سیمانی و تمیز انجام شود، نه روی خاک همچنین پس از ذبح، خون و آثار خونی با آب و سپس با آهک یا وایتکس ضدعفونی شود.
وی درخصوص ضرورت اطلاع‌رسانی نسبت به ذبح مجاز دام توسط رسانه‌ها بیان کرد: حتی اگر تنها یک نفر با این آگاهی از ابتلا به بیماری‌هایی مانند تب کریمه کنگو نجات پیدا کند، این کار ارزشمند و دارای اجر فراوان است.
قربانزاده اظهار کرد: در ایام عید قربان شهرستان مشهد به عنوان یکی از کلان‌شهرهای مذهبی و پیشرو در اجرای طرح‌های بهداشتی، برنامه‌های گسترده‌ای برای ایام عید قربان تدوین کرده است. نیروهای دامپزشکی و بهداشتی آماده خدمت‌رسانی به مردم هستند تا ذبح دام به صورت کاملاً بهداشتی و ایمن انجام شود. با رعایت این نکات و همکاری همگانی، می‌توانیم سلامت جامعه را حفظ کنیم، بیماری‌های مشترک بین انسان و دام را کاهش داده و هزینه‌های درمانی و زیست‌محیطی ناشی از کشتار غیرمجاز را به حداقل برسانیم.
نظارت شرعی و بهداشتی بر ذبح دام در کشتارگاه‌های مشهد
حجت الاسلام والمسلمین محمدحسن شورورزی، مسئول دفتر نمایندگی ولی فقیه در اداره کل دامپزشکی خراسان رضوی نیز در ادامه این نشست اظهار کرد: عمل به سفارش و دستورات اسلام، به ویژه در موضوعات مرتبط با مناسک حج و قربانی، اهمیت فراوانی دارد. در قرآن کریم، حج اکبر به عنوان یکی از شعائر الهی معرفی شده است و خداوند در سوره‌های مختلف، اعمالی مانند طواف، سعی و قربانی را جزء شعائر الهی به شمار آورده است؛ این اعمال نمادهای عبادی و معنوی هستند که به تقرب انسان به خداوند کمک می‌کنند.
مسئول دفتر نمایندگی ولی فقیه در اداره کل دامپزشکی خراسان رضوی با اشاره به اینکه در فقه اسلامی، اقسام مختلفی از قربانی وجود دارد، گفت: از جمله قربانی کفارات، عقیقه و قربانی مستحب در عید قربان و در مذهب شیعه، قربانی مستحب است اما در برخی از مذاهب اهل سنت، این عمل واجب شمرده می‌شود، به همین دلیل، در شهرهای اهل سنت، به ویژه در حاشیه مشهد، مردم به شدت بر انجام قربانی تأکید دارند و این امر به یک سنت قوی تبدیل شده است.
شورورزی، قربانی مشارکتی را راهکاری برای کاهش هزینه‌ها عنوان کرد و گفت: یکی از نکات مهم در فقه شیعه، امکان انجام قربانی مشارکتی است. اگر کسی توان مالی برای خرید شتر نداشته باشد، می‌تواند به صورت مشارکتی گوسفند تهیه کند. این موضوع به ویژه در شرایط اقتصادی سخت کنونی که بسیاری از مردم با مشکلات مالی مواجه هستند، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
مسئول دفتر نمایندگی ولی فقیه در اداره کل دامپزشکی خراسان رضوی بیان کرد: تأکید بر قربانی مشارکتی باعث می‌شود که ثواب و برکت این عمل عبادی برای افراد بیشتری فراهم شود و سنت حسنه قربانی به شکل گسترده‌تری ترویج یابد.
در حضور کودکان عمل ذبح انجام نشود
وی با بیان اینکه قربانی کردن علاوه بر جنبه عبادی، دارای آثار معنوی و اجتماعی مهمی است، اضافه کرد: این سنت حسنه در دفع بلاها و مشکلات زندگی نقش مؤثری دارد و باعث نزدیکی انسان به خداوند و تقویت روحیه تعاون و همدلی در جامعه می‌شود، با این حال، متأسفانه برخی خرافات و باورهای نادرست به این سنت مقدس آمیخته شده است که باید با دقت و آگاهی از آنها دوری کرد.
شورورزی در خصوص ضرورت مقابله با خرافات در مناسک قربانی، افزود: این خرافات، مانند مالیدن خون قربانی به در و دیوار، کشیدن خطوط قرمز در خانه‌ها و سایر رفتارهای غیرمعقول است که هیچ پایه و اساس دینی ندارند و قرآن کریم به شدت از این گونه اعمال نهی کرده است. در آیه‌ای که قربانی را جزء شعائر الهی معرفی می‌کند، تصریح شده که خون قربانی به خدا نمی‌رسد بلکه تقرب انسان به خداوند از طریق نیت و عمل صالح حاصل می‌شود، بنابراین، باید این باورهای غلط را از ذهن مردم زدود و سنت زیبای قربانی را به شکل صحیح و مطابق با تعالیم اسلام ترویج کرد
وی به اهمیت رعایت مسائل بهداشتی و روانی در قربانی اشاره کرد و گفت: از دیگر نکات مهم، رعایت مسائل بهداشتی و روانی در هنگام قربانی است. برخی مراجع تقلید، مانند حضرت آیت‌الله بهجت، توصیه کرده‌اند که در حضور کودکان عمل ذبح انجام نشود تا از نظر روانی برای آنها آسیب‌زا نباشد. همچنین، انجام قربانی در مراکز مجاز کشتارگاه‌ها با نظارت شرعی و دامپزشکی، باعث حفظ سلامت عمومی و رعایت اصول بهداشتی می‌شود.
مسئول دفتر نمایندگی ولی فقیه در اداره کل دامپزشکی خراسان رضوی با تاکید بر اهمیت نظارت شرعی در مراکز کشتارگاه، گفت: خوشبختانه در مشهد و حومه، ناظران شرعی بر روند ذبح و انجام مناسک قربانی نظارت کامل دارند، این ناظران در مراکز صنعتی گوشت مشهد و سایر مراکز ذبح دام حضور دارند و به همراه کارشناسان دامپزشکی، دعاهای ربانی را در هنگام ذبح قرائت می‌کنند تا این عمل به بهترین شکل و با رعایت کامل شرعی و بهداشتی انجام شود.
وی تصریح کرد: با توجه به اهمیت بالای قربانی در اسلام و نقش آن در تقرب به خداوند و دفع بلا، لازم است این سنت حسنه با رعایت کامل اصول شرعی، بهداشتی و روانی ترویج شود. همچنین باید به صورت گسترده فرهنگ قربانی مشارکتی معرفی گردد تا افرادی که توان مالی محدود دارند نیز بتوانند در این عمل خیر سهیم باشند.
انتهای پیام
نظرات