از میدان مینودر قزوین که عبور کنیم تابلو شهرک شهید بهشتی نمایان می‌شود اما ورودی آن چنگی به دل نمی‌زند و گویا پشت بلوک‌های سیمانی به فراموشی سپرده شده است؛ وارد محله می‌شویم در ابتدا بنگاه معاملات ملکی را می‌بینیم و از مشکلات اجتماعی، فرهنگی و عمرانی محله جویا می‌شویم، چون قرار است گزارش موضوعات فرهنگی محله را پیگیری کنم در میان سؤالات به دنبال ردپایی از فرهنگ می‌گردم.
صاحب مشاور املاک که به گفته خودش در این محله رشد کرده در پاسخ به سؤالاتم می‌گوید: برنامه فرهنگی خاصی در این محله اجرا نمی‌شود البته در ایام مختلف سال مثل ماه رمضان مبلغانی به این محله آمده‌اند و پس از کار تبلیغی رفته‌اند؛ یک خانم هم مدتی برای پرداختن به موضوعات فرهنگی در باغ نشاط تلاش کرد اما آن هم مقطعی بود.
به گوشه و کنار محله چشم می‌چرخانم، تقریباً خلوت است اما نه به آن اندازه که نشود درباره موضوعات فرهنگی کندوکاو کرد؛ هرچند اغلب افرادی که حدود ساعت ۱۱ در محله رفت و آمد دارند میانسال محسوب می‌شوند و جوانان اندکی به چشم می‌خورند اما به همان بسنده می‌کنم و از یک دو نفر از بانوانی که در مسیر می‌بینم درباره موضوعات فرهنگی می‌پرسم.
رضایت مردم از فعالیت‌های فرهنگی مذهبی مسجد محله
خانم‌ها وقتی متوجه می‌شوند خبرنگارم از سخن گفتن امتناع می‌کنند اما به آن‌ها اطمینان می‌دهم که نگران گفت‌وگو نباشند، نام و نشانی از گوینده در گزارش نمی‌آورم، به ظاهر خیالشان راحت می‌شود اما بازهم در سخن گفتن خجل به نظر می‌رسند، فرهنگ در نگاه این دو مادر که بیش از ۵۰ سال سن دارند فعالیت‌های مسجد است، هر دو از برنامه‌های مسجد راضی هستند و می‌گویند که در جلسات قرآن و دعاهایی نظیر توسل و کمیل و ندبه حاضر می‌شوند.
خوبی چنین محلاتی آن است که تقریباً مردم یکدیگر را می‌شناسند، از همان خانم‌ها سراغ مربی قرآنی را می‌گیرم که در مسجد فعال است و همه به اتفاق نام «خانم بهبودی» را می‌برند، زیر لب زمزمه می‌کنم خانم بهبودی باید بگوید «بوی بهبود ز اوضاع جهان می‌شنوم» یا نه... با پرس‌وجو از رهگذران منزل خانم بهبودی را پیدا می‌کنم.
زنگ در را که می‌فشارم دقایقی طول می‌کشد که در ورودی خانه با خانم بهبودی روبه‌رو شوم، در آن دقایق چهره او را در ذهنم تصور می‌کنم، پیر است؟ جوان است؟ مهربان است؟ کیفیت ظاهرش چه طور است که خانم‌ها دوستش دارند؟ با حضور خانم بهبودی در قاب در سؤالات ذهنی‌ام بی‌پاسخ می‌ماند.
از همان مواجهه نخست چهره‌اش بر دلم می‌نشیند و وقتی متوجه می‌شود خبرنگارم با روی باز استقبال و به داخل خانه دعوتم می‌کند، تشکر می‌کنم و از او می‌خواهم به سؤالاتم پاسخ دهد، به ساعتش نگاهی می‌اندازد و می‌گوید وقت نماز است اجازه می‌دهی وضو بگیرم و تا مسجد باهم همراه شویم و با حوصله و صبر به سؤالات شما پاسخ دهم؟ انگار می‌داند پاسخ من مثبت است بدون اینکه پاسخ سؤالش را بدهم برای گرفتن وضو می‌رود.
خانم بهبودی حدود ۵۰ سال سن دارد و از کودکی در باغ نشاط زندگی کرده است، او درباره سرگرمی بانوان این محله می‌گوید: تا پیش از این کلاس‌های آموزشی مانند خیاطی و قالی‌بافی در پایگاه بسیج مسجد برگزار می‌شد اما از سال گذشته برگزاری این کلاس‌ها کمرنگ شده است.
وی خاطرنشان می‌کند: در سال‌های دور معمولاً جلسات قرآنی برگزار می‌شد و روزهای ماه رمضان مسابقه اجرا می‌کردند و در عید فطر جایزه می‌دادند اینگونه بچه‌ها را به خواندن قرآن تشویق می‌کردند خوشبختانه امروز این فعالیت‌ها افزایش پیدا کرده است و در مسجد محله جلسه قرآن و نهج‌البلاغه دایر می‌شود.
این مربی قرآن کریم می‌گوید: ما برای خانم‌ها کلاس برگزار می‌کنیم؛ در فصل تابستان هم دوره‌های حفظ جزء ۳۰ برای دانش‌آموز برگزار می‌شود. برای خانم‌ها در کلاس تفسیر مبین به تفسیر آیات کاربردی می‌پردازیم و مادران مطالب آموزشی را در تربیت فرزندان و رفتار با همسرانشان به کار می‌برند.
نبود مربی توانمند برای تربیت نوجوانان
بهبودی از دغدغه‌اش برای نسل جوان می‌گوید و ادامه می‌دهد: من دغدغه تربیت نوجوانان را دادم ولی مربی توانمند نداریم؛ با جلساتی که داشتیم تصمیم بر آن شد تا یک مربی آموزش نوجوانان را بر عهده بگیرد ولی نتوانستیم هزینه آن تأمین کنیم و کسی هم هزینه ایاب‌وذهاب او را تقبل نکرد. خیلی واجب است که یک مربی برای سن ۱۱ تا ۱۸ سال داشته باشیم تا مهارت‌های زندگی را به آموزش داشته باشند مخصوصاً در فصل تابستان که نوجوانان اوقات فراغت دارند و در معرض آسیب هستند.
وی در خصوص مشکلات فرهنگی تصریح می‌کند: از لحاظ فرهنگی یک مکان برای دورهمی بانوان وجود ندارد، پایگاه بسیج هم با آقایان مشترک است، البته برای راه‌اندازی یک فرهنگسرا قول مساعد دادند که امیدواریم چند منظوره باشد تا بانوان فضایی برای فعالیت‌های ورزشی و فرهنگی داشته باشد.
از خانم بهبودی درباره وضعیت ازدواج می‌پرسم و او که خودش واسط ازدواج است، بیان می‌کند: جوانان را برای ازدواج به هم معرفی می‌کنم که خدا را شکر آن‌ها که وصلت کرده‌اند ازدواجشان پایدار بوده، البته با چند خانم واسط ازدواج نیز در ارتباط هستم تا بتوانم اقداماتی که انجام می‌دهم را ساماندهی کنم و کار را بهتر پیش ببرم.
وقتی درباره ازدواج و دغدغه‌های دختران و پسران جوان صحبت می‌کند از او می‌پرسم زوج‌های جوان فرزندآوری دارند؟ در پاسخ می‌گوید: اینجا مردم مشکلات اقتصادی دارند و وقتی درباره فرزندآوری با آن‌ها صحبت کنیم اولین موضوعی را که مطرح می‌کنند اقتصاد است، تسلطی روی قانون جوانی جمعیت ندارم اما فکر می‌کنم در جرای این قانون مجری پیش از آنکه زمین و ماشین را به عنوان مشوق درنظر بگیرد باید رزاق بودن خداوند را در ذهن مردم نهادینه کند.
حضور امام محله باغ نشاط از تابستان
به گزارش ایسنا، برای پیگیری موضوعات فرهنگی و مذهبی به سراغ حجت‌الاسلام محمدی، معاون فرهنگی اداره کل تبلیغات اسلامی استان قزوین می‌روم، او به ایسنا می‌گوید: در حوزه محلات حاشیه‌ای امامان پایگاه‌های فرهنگی و اجتماعی یا همان امامان محله را در نظر گرفتیم که با خانوده در محله مستقر می‌شوند و برای رفع آسیب‌های اجتماعی محله تلاش می‌کنند.
وی ادامه می‌دهد: در پایگاه فرهنگی و اجتماعی، امام محله، منطقه را شناسایی و برای آسیب‌های موجود برنامه‌ریزی می‌کند، آقایان آقاحسینی و سید علی‌اکبر موسوی، به‌عنوان امام محله در باغ نشاط حضور داشتند. حدود ۲۰ نفر از امامان محله با تعامل، هماهنگی و هم‌افزایی دستگاه‌هایی نظیر کمیته امداد، نیروی انتظامی، استانداری، فرهنگ و ارشاد اسلامی، بهزیستی و فنی‌وحرفه‌ای در محلات حاشیه‌ای فعالیت دارند.
این مسئول خاطرنشان می‌کند: دستگاه‌های اجرایی برای رفع آسیب‌های اجتماعی با یکدیگر هماهنگ هستند و امام محله از سوی اداره کل تبلیغات اسلامی متولی مباحث فرهنگی و آسیب‌های موجود در محله است و با استفاده از ظرفیت دستگاه‌های فرهنگی برای حل مسئله تلاش دارند. طی چهار سال دو امام محله در باغ نشاط فعالیت داشتند اما از سال گذشته به‌علت جابه‌جایی آقای آقاحسینی، امام محله نداریم اما امام جماعت در آنجا حضور دارد.
وی تصریح می‌کند: امام جماعت نیز تا حدودی نسبت به مسائل محله و دغدغه‌های موجود فعالیت دارد ولی امام محله در طول شبانه‌روز در محله حضور دارد و به مدرسه سر می‌زند، با خانواده‌ها در ارتباط است و آسیب‌ها را احصا می‌کند. امام محله باید با خانواده خود در محله حضور داشته باشد چون خانواده او در شناسایی آسیب‌ها، امام محله را کمک می‌کند.
حجت‌الاسلام محمدی اظهار می‌کند: اولویت نخست ما حضور امام محله با خانواده است اما چون در باغ نشاط شرایط اجاره واحد مسکونی را نداشتیم نتوانستیم امام محله را در این شهرک مستقر کنیم. برای امامان محله سهمیه وجود دارد و طی سال جاری درخواست افزایش سهمیه امامان محله را داشتیم که با تحقق این امر یک امام محله به شهرک شهید بهشتی یا همان باغ نشاط اختصاص خواهد یافت و امید می‌رود طی دو ماه آینده امام محله در این منطقه مستقر شود.
اجرای طرح سلام همسایه در باغ نشاط
وی ادامه می‌دهد: طرح «سلام همسایه» در اداره‌کل تبلیغات اسلامی برگزار می‌شود و امسال هم طرح «سلام همسایه ۳» برگزار خواهد شد، در این طرح بر اساس آسیب اجتماعی موجود در محله، عمل می‌کنیم؛ بر اساس این طرح، اساتیدی را از مؤسسه امام خمینی(ره) هماهنگ می‌کنیم. اساتید طرح سلام همسایه هر دو هفته یک بار در محله حضور پیدا می‌کنند.
این مسئول در ادامه تصریح می‌کند: این طرح در ۱۲ محله نظیر اقبالیه، مغلواک، شهر مهرگان، چوبیندر، آبیک، حیدری، راه آهن، آخوند و شیشه‌چی برگزار شده است. پیگیری آسیب‌های منطقه و ارتباط‌گیری مستمر با اساتید برجسته از اولویت‌های طرح سلام همسایه است تا مشکلات محلات حل شود.
وی اظهار می‌کند: باغ نشاط یکی از مناطقی است که باید امام محله در آن مستقر شود؛ در خصوص اعزام مُبلغ و مُبلغه به این محله منعی نداریم و در صورت درخواست اهالی مُبلغ به این محله اعزام خواهد شد. امام محله خودش برنامه اجرا نمی‌کند بلکه برنامه‌ریزی لازم را انجام می‌دهد تا برای سنین کودک و نوجوان و دختر و پسر برنامه اجرا شود.
معاون فرهنگی اداره کل تبلیغات اسلامی استان قزوین در پایان می‌گوید: برای هر محله می‌توان مجوز خانه‌های قرآنی شهری و روستایی صادر کرد و برای صدور این مجوز باید اهالی یا نمایندگان محله درخواست خود را مکتوب کنند، در خانه‌های قرآنی روخوانی و روانخوانی برگزار می‌شود و علاوه بر آن استاد نیز اعزام می کنیم تا بر اساس افراد حاضر در محله دوره‌های تخصصی برگزارکنیم.
آمادگی برای اجرای برنامه‌های فرهنگی و ورزشی باغ نشاط
بعد از قریب به دو هفته هماهنگی بالاخره ابوالفضل اکبری، سرپرست سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری قزوین پاسخم را می‌دهد و در خصوص برنامه‌های فرهنگی باغ نشاط به ایسنا می‌گوید: برنامه «هفت سنگ» با هدف ایجاد توازن در اجرای برنامه‌های متنوع فرهنگی - ورزشی و توسعه آموزش‌های شهروندی طراحی شده است که در محلات شهر و با محوریت مساجد و مدارس اجرا می‌شود.
وی خاطرنشان می‌کند: هدف ما ایجاد نشاط اجتماعی در محلات است برای همین منظور در سال جاری چند برنامه فرهنگی در باغ نشاط اجرا کردیم که ازجمله آن‌ها می‌توانیم به اجرای برنامه هفت سنگ با محوریت یکشنبه‌های شهروندی اشاره کنیم؛ طی این برنامه گروه هنری نمایشی این سازمان در دو شیفت دختران و پسران مدرسه محله حاضر شد.
سرپرست سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری قزوین در ادامه بیان می‌کند: اجرای برنامه هفت‌سنگ با محوریت شنبه‌های هنری در شیفت دخترانه مدرسه دیگر برنامه فرهنگی اجرا شده در باغ نشاط است که طی این برنامه برای دانش‌آموزان کارگاه خوشنویسی خط نستعلیق برگزار شد.
وی تصریح می‌کند: برای برگزاری برنامه فرهنگی - ورزشی که زیرساخت آن فراهم باشد اعلام آمادگی می‌کنیم؛ شورایار باغ نشاط باید درخواست خود را در سازمان فرهنگی – ورزشی به ثبت برسانند تا در ایام سال امکانات مختلف اعم از پذیرایی، تجهیزات صوتی، تبلیغات و اعزام گروه تئاتر را برنامه‌ریزی کنیم.
اکبری در پایان با بیان اینکه اعزام گروه‌های هنری منوط به استقبال اهالی محلات است، خاطرنشان می‌کند: اهالی باغ نشاط از برنامه‌های فرهنگی استقبال کمی دارند و اجرای برنامه‌ها منوط به استقبال اهالی است و ما باید برنامه‌هایی را اجرا کنیم که مخاطب داشته باشند چون ما در قبال تخصیص بیت‌المال مسئولیم.
وقتی ساختار گزارش را از نظر می‌گذرانم و صحبت‌های کسانی که از آن‌ها نوشته‌ام را در ذهن مرور می‌کنم بیشتر و بیشتر دلم برای «فرهنگ» می‌سوزد؛ فرهنگی که زیر بار اقتصاد له می‌شود، در تمام لحظاتی که با مردم و مسئولان همکلام می‌شوم تصور می‌کنم انگار می‌خواهند اوضاع را گل‌وبلبل نشان دهند؛ هرچند به نبود مکان برای اجرای برنامه‌های مذهبی و فرهنگی و به اصطلاح فرهنگسرا اشاره می‌کنند اما حتی یک نفر درباره استحاله فرهنگی جوانان و نوجوانان در فضای مجازی و هویتی که می‌رود تا به نابودی برسد سخن نمی‌گوید، فعالیت فرهنگی مستمر در محله باغ نشاط محدود به جلسات مسجد می‌شود البته برگزاری محافل قرآنی در محلات حاشیه‌ای لازم است و موجب انس مردم با قرآن خواهد شد اما درباره مسجد هم با چند دقیقه ایستادن در محوطه، این موضوع برای مخاطب روشن می‌شود که جوانان در صف‌های نماز جماعت حضور ندارند بنابراین باغ نشاط نیازمند برنامه‌ریزی‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت متولیان فرهنگی به ویژه برای جوانان و نوجوانان است، در این راستا در روزهای آتی و گزارش‌های بعدی به سایر مشکلات این منطقه از جمله زیرساخت‌ها و برنامه‌ریزی‌های فرهنگی می‌پردازیم.
انتهای پیام
نظرات