احمد نادری در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به فراخوان رئیس قوه قضاییه برای «اصلاح و بازنگری در قانون مطبوعات» گفت: بازنگری قوانین در حوزه رسانه لازم است؛ چرا که حوزه رسانه، یک عرصه بسیار سیال و پویاست و دائما در حال تغییر است.
وی با بیان اینکه تکنولوژی‌های ارتباطی به عنوان یکی از مهم‌ترین حوزه‌های تکنولوژی، با شتاب روزافزون در حال پیشرفت است، گفت: همواره تعریف و مصادیق رسانه با تغییرات تکنولوژی ارتباطی در حال تغییر بوده و صورت‌بندی‌های جدیدی از «رسانه» ظهور و بروز پیدا می‌کند؛ لذا باید بر اساس شرایط، قانون‌گذاری در این حوزه نیز اقتضائات جدیدی داشته باشد اما این اتفاق رخ نداده است.
* قوانین حوزه رسانه متناسب با تغییرات به‌روز نشده است
نماینده تهران در مجلس بیان کرد: مهم‌ترین قانون در حوزه رسانه، قانون مطبوعات است که در دهه ۶۰ و با محوریت رسانه‌های چاپی، طراحی و تدوین شد و در اواخر دهه ۷۰ اصلاحاتی داشت حال آن‌که امروزه رسانه‌های چاپی یا همان مطبوعات به‌معنای سنتی آن اصلا جایگاه و ضریب نفوذ گذشته را ندارند. به‌عبارت دیگر با تغییرات شگرفی که در حوزه تکنولوژی ارتباطی و رسانه رخ داده، تعریف و مصادیق «رسانه» نیز تغییر کرده اما قوانین ما در حوزه رسانه متناسب با این تغییرات به‌روز نشده است.
وی اضافه کرد: اکنون همه افرادی که گوشی هوشمند در اختیار دارند، صاحب یک رسانه‌اند و می‌توانند تولید محتوا کنند و در کوتاه‌ترین زمان ممکن آن را در سطح جهانی منتشر کنند.
این عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس خاطرنشان کرد: از طرف دیگر، همین تحولات گاه‌به‌گاه در عرصه رسانه باعث شده که در مقاطع تاریخی مختلف و به تناسب شرایط، قوانین متعددی به تصویب برسد اما به نظر می‌رسد این قوانین هیچ‌گاه جامعیت و فراگیری لازم را نداشته و حتی در مواردی با همدیگر همپوشانی‌ها یا تداخل‌هایی دارد بنابراین مشکل دیگر، چندگانگی و پراکندگی و تشتت قوانین در این حوزه است. براین اساس باید به سمت یک قانون جامع و فراگیر برویم که متناسب با شرایط جدید طراحی و تدوین شده باشد.
نادری افزود: اصلاح قانون رسانه موضوعی بسیار تخصصی و پیچیده است که همکاران دانشگاهی‌ام در حوزه ارتباطات و حقوق رسانه و همچنین اصحاب رسانه و روزنامه‌نگاران صاحب‌نظران اصلی این بحث هستند اما وقتی قوه قضائیه چنین بحثی را مطرح می‌کند، حتما خلاء قانونی را شناسایی کرده و ضرورت بازنگری در آن دیده است.
* در حکمرانی فرهنگی و رسانه‌ای کاستی‌ها و کوتاهی‌های بسیار جدی داریم
وی اضافه کرد: تجربه جنگ ۱۲ روزه نشان داد، در شرایطی که رسانه‌های جدید نقش بسزایی در جنگ روانی و شناختی و تاثیرگذاری بر افکار عمومی و امنیت روانی دارند، ما با کاستی‌ها و خلاءهای مهمی روبه‌رو هستیم.
این عضو هیات رئیسه مجلس در ادامه با استقبال از فراخوان رئیس قوه قضائیه برای «اصلاح و بازنگری در قانون مطبوعات»، گفت: این فراخوان فرصتی برای اصحاب رسانه است تا برای قانون‌گذاری در این حوزه اظهارنظر کرده و مشارکت داشته باشند.
نادری با بیان اینکه باید نگاه کلانی در حوزه حکمرانی رسانه داشته باشیم، گفت: مواجهه از طریق «قانون» تنها یک روی سکه حکمرانی رسانه‌ای است که اغلب جنبه سلبی و بازدارندگی دارد و روی دیگر سکه که بیشتر به جنبه‌های ایجابی رسانه مربوط می‌شود، تا حدود زیادی مغفول مانده است.
وی توضیح داد: در عمل، قوانین رسانه بیشتر درباره «نبایدها» است حال اینکه واقعیت این است که ما در حکمرانی فرهنگی و رسانه‌ای در عرصه «بایدها»، کاستی‌ها و کوتاهی‌های بسیار جدی داریم. عرصه رسانه، عرصه رقابت در تولید و انتشار محتواست. با صرف ابزار «قانون» و اتخاذ رویکرد «نبایدها» در این رقابت حتما بازنده‌ایم؛ چه رقابت در عرصه رسانه‌های جدید و چه رقابت با رقیبان اصلی فرهنگی‌ـ تمدنی و سیاسی.
* نظام رسانه‌ای ما نتوانسته جایگاه خود را در رقابت با رسانه‌های نوظهور حفظ کند
نادری افزود: در حکمرانی فرهنگی‌ـ رسانه‌ای، اگر در حوزه تولید و انتشار محتوا خوب و قوی عمل نکنیم، هر چقدر هم قوانین دقیق و جامع و سخت‌گیرانه‌ای داشته باشیم، باز هم میدان را برای رقیب خالی گذاشته‌ایم و در عمل، قافیه را باخته‌ایم. واقعیت این است که در حکمرانی رسانه، فرصت‌ها و ظرفیت‌های بسیاری داریم که از آن‌ها استفاده نکرده‌ایم. این واقعیت را نمی‌توان نادیده گرفت که نظام رسانه‌ای ما و به‌طور مشخص رسانه ملی نتوانسته جایگاه خود را متناسب با تغییراتی در چند دهه اخیر در حوزه ارتباطات به‌خصوص در رقابت با رسانه‌های نوظهور، حفظ کند.
وی با ارائه مثالی توضیح داد: رسانه در حوزه‌های فرهنگی اجتماعی مثل همبستگی و انسجام اجتماعی، سرمایه و اعتماد اجتماعی و هویت ملی نتوانسته است آن‌چنان‌که باید و شاید، ظرفیت موجود را به فعلیت برساند. همچنین ضعف رسانه در عرصه بین‌الملل و تاثیرگذاری بر افکار عمومی به‌ویژه در جهان اسلام و کشورهای منطقه کاملا به چشم می‌آید. اگر در این زمینه برنامه‌ریزی دقیق و ظرفیت‌سازی بلندمدت صورت گرفته بود، می‌توانستیم تاثیرگذاری بسیار بیشتری در عرصه جنگ روایت‌ها و جنگ شناختی داشته باشیم.
این عضو هیات رئیسه مجلس در جمع بندی گفت: اگرچه بازنگری قوانین در حوزه رسانه لازم است اما مهم‌تر و ضروری‌تر این است که سیاست‌گذاری و مدیریت در حوزه حکمرانی کلان رسانه، به تحول جدی نیاز دارد تا بتوانیم با اقتضائات دنیای جدید همگام شده و از تغییرات سریع در عرصه رسانه و افکار عمومی عقب نمانیم.
انتهای پیام
نظرات