سیدجواد موسوی ظهر امروز ششم مهر در همایش تخصصی گردشگری و تحول پایدار که در اتاق بازرگانی خراسان رضوی برگزار شد، اظهار کرد: دیپلماسی فرهنگی در پیشبرد صنعت گردشگری، نقش حیاتی دارد و ظرفیت‌های این دیپلماسی برای رونق بیشتر گردشگری از اهمیت فراوانی برخوردار است.

موسوی از ثبت ۹۸ رویداد گردشگری در سال جاری در شهرستان‌های استان خبر داد و گفت: افتتاح قطار گردشگری مشهد-هرات به عنوان فرصت مناسبی برای بهره‌برداری از ظرفیت‌های مرزی به شمار می‌رود. همچنین افزایش پروازهای پاکستان به مشهد، گامی مهم در جهت توسعه گردشگری است.

وی با اشاره به مشکلات ناشی از تحریم‌ها و مسائل ارزی، خاطر نشان کرد: جریمه‌های تاسیسات گردشگری بابت پذیرش ارز خارجی از جمله موانع جدی است که نیازمند تسهیل دریافت ارز برای فعالان گردشگری به ویژه راهنمایان است.

در ادامه، عباس ارباب خالص، نماینده وزارت امور خارجه در خراسان شمالی گفت: گردشگری  فراتر از یک فعالیت حرفه‌ای است و  نگاه اعتقادی به آن موجب تعهد و دلسوزی در توسعه این صنعت می‌شود. گردشگری در تمام  شاخه‌های  همه شمول خود از جمله فرهنگی، تجاری، سلامت و زیارت دارای اهمیت فراوان است.

ارباب خالص بامعرفی بازارهای جدید گردشگری سلامت و زیارت در کشورهای همسایه آسیای میانه و شرق آسیا اظهار کرد:  تجربه موفق جذب گردشگران سلامت از ترکمنستان نمونه خوبی از حوزه است البته که در لزوم ارائه خدمات با کیفیت و قیمت مناسب به گردشگران خارجی تردیدی وجود ندارد.

تحول پایدار و اهمیت سوغات در توسعه گردشگری خراسان رضوی

در بخش دیگری از این همایش، مژگان ثابت تیموری، رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی استان، سوغات را بخشی جدایی‌ناپذیر از تجربه گردشگری دانست و گفت: صنایع دستی و تولیدات محلی باید مورد توجه ویژه‌ای قرار بگیرند. نقش این بخش در تقویت اقتصاد محلی و معرفی هویت فرهنگی استان برجسته است.

ثابت تیموری با اشاره به مشکلاتی مانند قیمت بالا، دسترسی محدود و عدم کارآمدی محصولات، تاکید کرد: برای بهبود بسته‌بندی سوغات استان تلاش‌های جدی در حال انجام است. علاوه بر این نقش زنان روستایی در تولید صنایع دستی نیز اهمیت بسیاری دارد که خواستار بهبود شرایط کاری و افزایش سهم درآمد آنان هستیم.

گردشگری؛ محرکی برای اشتغال‌زایی در خراسان رضوی

هادی رفیعی -عضو هیئت علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی- نیز به تشریح اهمیت پروژه‌های پایداری در صنعت گردشگری پرداخت و تاکید کرد که این صنعت همواره با فرصت‌های اقتصادی و چالش‌های زیست‌محیطی همراه بوده است.

وی با اشاره به رشد فزاینده صنعت گردشگری در دو دهه اخیر گفت: این صنعت حدود ۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) متوسط کشورها را تشکیل می‌دهد و یک نفر از هر ۱۰ نفر شاغل در جهان در این صنعت فعال است.

رفیعی افزود: در سال ۲۰۱۹، گردشگری سومین صنعت بزرگ از نظر ارزش صادراتی بود که با شیوع کرونا به رتبه پنجم سقوط کرد؛ اما همچنان نقش مهمی در اقتصاد جهانی ایفا می‌کند.

عضو هیئت علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی بیان کرد: صنعت گردشگری شامل زنجیره‌ای گسترده از فعالیت‌های اقتصادی است و تنها محدود به هتل‌ها و آژانس‌های مسافرتی نیست. اثرگذاری این صنعت هم به صورت مستقیم و هم غیرمستقیم بر سایر بخش‌های اقتصادی محسوس است، از جمله صنایع پشتیبان و خدمات مرتبط که موجب رونق اقتصادی و افزایش قدرت خرید خانوارها می‌شود.

رفیعی به نتایج مطالعات انجام شده در استان خراسان رضوی اشاره و اظهار کرد: صنعت گردشگری در این استان به طور مستقیم حدود ۱۶۶ هزار شغل ایجاد کرده است، رقمی که بسیار بیشتر از آمارهای اعلام شده در رسانه‌هاست و معادل ۹ درصد از کل اشتغال استان است.

عضو هیئت علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی افزود: افزایش ۱۰ درصدی قدرت خرید خانوارها می‌تواند حدود دو هزار و ۵۰۰ شغل جدید به طور مستقیم ایجاد کند. اگر صادرات گردشگری در استان خراسان رضوی ۱۰ درصد افزایش یابد، حدود هزار و ۸۰۰ شغل جدید ایجاد خواهد شد که این اثر به مناطق دیگر کشور نیز سرریز خواهد داشت.

رفیعی در خصوص آثار زیست‌محیطی صنعت گردشگری گفت: این صنعت با توجه به رشد سریع، هم دارای اثرات مثبت مانند افزایش آگاهی و حفاظت از منابع طبیعی و سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر است و هم اثرات منفی مانند آلودگی آب، خاک و افزایش تولید زباله‌ها را به همراه دارد.

عضو هیئت علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی افزود: تعادل بین توسعه اقتصادی و حفاظت زیست‌محیطی، کلید موفقیت در پروژه‌های پایداری گردشگری است.

رفیعی در پایان تاکید کرد : سیاست‌گذاران باید با نگاهی جامع به ابعاد اقتصادی و زیست‌محیطی صنعت گردشگری برنامه‌ریزی کنند تا از فرصت‌های اقتصادی بهره‌مند شده و همزمان اثرات مخرب زیست‌محیطی کاهش یابد. حفظ میراث فرهنگی و طبیعی، توسعه زیرساخت‌ها و بهبود کیفیت زندگی جوامع محلی، از جمله اهداف مهم توسعه پایدار در گردشگری است.

تحریم‌ها، بزرگ‌ترین مانع در مسیر تنوع بازارهای گردشگری

جواد براتی -سرپرست پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی- نیز، در سخنان خود بر اهمیت تنوع بازارها برای تحول پایدار در صنعت گردشگری تاکید کرد.

وی با اشاره به شعار سازمان جهانی گردشگری مبنی بر «گردشگری تحول پایدار»، بیان کرد: تغییر نگاه و منظر در این حوزه ضروری است.

براتی به دو کلیدواژه «تنوع» و «درآمد ثابت» در شعار سازمان جهانی گردشگری اشاره کرد و افزود: تنوع بازارها می‌تواند به افزایش تاب‌آوری کسب و کارها و ثبات درآمدهای گردشگری منجر شود.

وی همچنین به محدودیت‌های بین‌المللی و تحریم‌های اقتصادی علیه ایران اشاره کرد و آن را مانعی جدی برای تنوع بازارها دانست.

او به شاخص «تمرکز قطبی شدگی» در بازار گردشگری اشاره و اضافه کرد: این شاخص نشان‌دهنده تمرکز بالای بازار گردشگری ایران بر چند کشور خاص است. همچنین تاثیر تحریم‌ها بر افزایش این شاخص وجود دارد.

براتی بر لزوم شناسایی بازارهای جدید برای گردشگری تاکید کرد و کشورهای آسیای میانه مانند ازبکستان، تاجیکستان و قرقیزستان را به عنوان بازارهای بالقوه نام برد.

سرپرست پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی همچنین به کشورهای شرق آسیا مانند اندونزی و کشورهای آمریکای شمالی مانند آمریکا و کانادا به عنوان بازارهایی با پتانسیل رشد اشاره کرد.

او با اشاره به نگاه بلندمدت در سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی گردشگری اظهار کرد: ثبات در روابط بین‌المللی و سیاست‌گذاری داخلی برای جذب گردشگران و توسعه گردشگری ضروری است.

انتهای پیام