دکتر مرتضی امیدیان در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به برگزاری هفته سلامت روان از ۱۹ تا ۲۵ مهر، در خصوص سلامت روان اظهار کرد: درباره سلامت روان دو نگرش وجود دارد؛ یک نگرش سنتی و قدیمی و یک نگرش جدید. در نگرش گذشته، سلامت روان یعنی فقدان بیماری بنابراین اگر فردی اضطراب نداشت، افسرده نبود یا وسواس نداشت، سالم بود.

وی افزود: در نگاه جدید که به واقعیت زندگی انسان نزدیک‌تر است، سلامت روان یعنی فرد در کنار ویژگی‌های قبلی، احساس به‌زیستی کند، استعدادهایش شکوفا شود، مسیرش درست باشد و رضایت درونی داشته باشد به گونه‌ای که این رضایت درونی با معیارهای بیرونی نیز همراه باشد، زیرا ممکن است فردی به ظاهر رضایت درونی داشته باشد اما محیط اجتماعی، خانواده، همکاران و اطرافیان این رضایت را تایید نکنند. در واقع، این ویژگی بهداشت روانی است.

عضو هیات علمی گروه روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: بهداشت روانی، یک پدیده فردی نیست و کسی که سلامت روان دارد به معنی این نیست که دیگر آسیب‌پذیر نیست بلکه او هم تحت تاثیر عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است. برای رسیدن به بهداشت روان، به تلاش چندجانبه‌ای به‌ویژه از سوی نهادهای اجتماعی، نیاز داریم.

وضعیت شیوع اختلال‌های روانی

وی بیان کرد: براساس مراجعه‌کنندگان، دانشجویان و مطالعات پراکنده، به عنوان مثال در یک نمونه‌گیری از ۲۰۰۰ نوجوان خوزستانی، به شیوع بالای ۶۰ درصدی گیمینگ و بازی‌های رایانه‌ای رسیدیم که مانند یک اعتیاد عمل می‌کند. این نشان می‌دهد فضای خانه‌ها و محیط اجتماعی ما خلأهای عاطفی زیادی دارد.

امیدیان گفت: در خوزستان، با علائم هشداردهنده بسیاری مانند افزایش پرخاشگری، خشونت و درگیری‌های خیابانی مواجه هستیم که نشان می‌دهد بهداشت روان در سطح مطلوبی نیست. پیگیری و حل این مساله تنها بر عهده روانشناس نیست بلکه نیازمند مداخله‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی برای افزایش تاب‌آوری و بهبود وضعیت اقتصادی مردم است.

وی ادامه داد: در مورد اینکه شایع‌ترین اختلال در جامعه چه اختلالی است نمی‌توان قاطعانه نظر داد زیرا مطالعه منسجم و عمیقی در کل کشور انجام نشده است. براساس تجربه‌های فردی، ممکن است اضطراب یا افسردگی بیشتر شایع باشد اما این برآورد، قطعی نیست.

علائم هشداردهنده برای مراجعه به روانشناس

این روانشناس گفت: اگر فردی احساس کند از زندگی لذت نمی‌برد و شاد نیست و این حالت نزدیک به دو هفته یا یک ماه ادامه داشته باشد، بهتر است با روانشناس مشورت کند. همچنین اگر پریشانی قابل توجهی در کار، روابط با نزدیکان، فرزندان یا خانواده ایجاد شود و این شرایط بیش از دو هفته طول بکشد، مراجعه به روانشناس یا روانپزشک ضروری است.

چرا سلامت روان را جدی نمی‌گیریم؟

وی با اشاره به جدی گرفته نشدن سلامت روان از سوی مردم بیان کرد: متاسفانه ما اسیر مسائل عینی هستیم؛ مشکلات جسمی مانند دندان‌درد یا پادرد به دلیل عینیت بیشتر، سریع‌تر پیگیری می‌شوند در حالی که حوزه روانشناختی پنهان است. بسیاری از دردهای جسمانی ریشه روانشناختی دارند، اما به دلیل عدم عینیت و احساس فوریت، کمتر به آن‌ها توجه می‌شود.  

امیدیان، با تاکید بر لزوم اطلاع‌رسانی درباره اهمیت سلامت روان گفت: در رسانه‌ها به‌ویژه صدا و سیما، اولویت بر مسائل سیاسی و اعتقادی است و حوزه بهداشت و بهداشت روان کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد؛ در حالی که این موضوع باید بخشی از برنامه‌های روتین و منظم رسانه باشد. 

انتهای پیام