علی نجفی‌فر در برنامه نهمین کاروان ترویجی ویژه الگوی کاشت محصولات زراعی با رویکرد سازگاری با تغییر اقلیم که در بخش سیوان شهرستان ایلام برگزار شد، اظهار کرد: هدف از برگزاری این کاروان‌ها، ترویج و تعمیق درک کشاورزان از ضرورت اصلاح الگوی کشت متناسب با شرایط اقلیمی استان است. تغییر اقلیم، الگوی بارش و دمای منطقه را به‌صورت محسوس دگرگون کرده و این امر انتخاب ارقام و زمان کاشت مناسب را به یک ضرورت تبدیل کرده است.

وی خاطرنشان کرد: مرکز تحقیقات ایلام با همکاری مدیریت ترویج و سایر بخش‌های اجرایی، در تلاش است تا نتایج علمی تحقیقات کشاورزی به زبان ساده و کاربردی به بهره‌برداران منتقل شود تا تصمیم‌گیری آنان بر پایه داده‌های علمی باشد.

نجفی‌فر با بیان اینکه تغییر اقلیم، برداشت بی‌رویه آب و تغییر روش‌های آبیاری موجب کاهش منابع آب زیرزمینی شده است، گفت: مدیریت بهینه مصرف آب و استفاده از شیوه‌های نوین آبیاری به‌ویژه آبیاری زیرسطحی می‌تواند نقش مهمی در کاهش تبخیر و صرفه‌جویی در مصرف آب کشاورزی ایفا کند.

وی در نهمین کاروان ترویجی کشاورزی افزود: بخش کشاورزی کشور در سال‌های اخیر با پدیده‌هایی چون خشکی، تغییر الگوی بارش، افزایش دما، سرمازدگی، شور شدن منابع آب و خاک و کاهش مواد آلی خاک روبه‌روست که این عوامل موجب کاهش حاصلخیزی زمین‌های کشاورزی شده است.

نجفی‌فر با اشاره به راهکارهای علمی برای مقابله با پیامدهای تغییر اقلیم، گفت: برنامه‌ریزی‌ها در سه محور اصلی شامل سازگاری، تاب‌آوری و تغییر نظام‌های تولید در حال پیگیری است.

وی توضیح داد: در محور نخست، یعنی سازگاری با تغییر اقلیم، تولید و توسعه ارقام زودرس، بررسی امکان تغییر فصل کشت در برخی محصولات و جایگزینی گیاهان مقاوم‌تر در دستور کار قرار گرفته است. همچنین با بهره‌گیری از منابع ژنتیکی بانک ژن ملی گیاهی ایران، شناسایی و گزینش ژن‌های سازگار با شرایط اقلیمی جدید دنبال می‌شود.

رئیس مرکز تحقیقات در ادامه درباره محور دوم اظهار داشت: افزایش تاب‌آوری کشاورزی از طریق تولید بذر و ارقام مقاوم به تنش‌های زیستی و غیرزیستی، و نیز به‌روزرسانی عوامل مدیریتی مانند شیوه‌های آبیاری، تغذیه گیاهی و مدیریت آفات و بیماری‌ها در اولویت برنامه‌های تحقیقاتی است.

نجفی‌فر در توضیح محور سوم نیز گفت: تغییر نظام‌های تولید کشاورزی با رویکردهایی چون توسعه کشاورزی حفاظتی، استفاده از کشت مخلوط و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین در مدیریت مزرعه دنبال می‌شود تا پایداری تولید و امنیت غذایی کشور حفظ شود.

وی تأکید کرد: تکیه بر دانش بومی، تحقیقات میدانی و انتقال یافته‌های نوین به مزرعه از مهم‌ترین راهکارهای کشور برای مقابله با اثرات تغییر اقلیم و حفظ منابع پایه کشاورزی است.

فریدون سلیمانی معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام نیز در این همایش اثرات و پیامدهای تغییر اقلیم بر بخش کشاورزی، در نهمین کاروان ترویجی گفت: شرایط اقلیمی ایران به‌گونه‌ای است که تنها ۱۵ درصد از مساحت کشور در مناطق مرطوب و نیمه‌مرطوب، ۲۰ درصد در مناطق نیمه‌خشک و ۶۵ درصد در مناطق خشک قرار دارد و سهم ایران از منابع آب شیرین جهان کمتر از یک درصد است.

وی افزود: توزیع زمانی و مکانی بارش در کشور بسیار نامناسب است، به‌طوری‌که ۷۰ درصد بارندگی در ۲۵ درصد از سطح کشور رخ می‌دهد و ۷۵ درصد بارش‌ها نیز خارج از فصل آبیاری است.

سلیمانی با اشاره به اینکه نخستین پیامد منفی تغییر اقلیم، آسیب‌پذیری منابع آب است، بیان کرد: کاهش بارش‌های مؤثر و افزایش تبخیر، موجب افت شدید منابع آب زیرزمینی و خشک شدن چشمه‌ها و قنات‌ها شده و کشاورزی را با بحران جدی روبه‌رو کرده است.

وی تخریب خاک و کاهش کیفیت محصولات کشاورزی را از دیگر پیامدهای تغییر اقلیم دانست و گفت: افزایش دما، کاهش بارش و شوری خاک، تولید محصولات اساسی مانند گندم، جو و برنج را کاهش داده و امنیت غذایی را تهدید می‌کند.

معاون مرکز تحقیقات اثرات تغییر اقلیم افزود: افزایش دما سبب گسترش آفات و بیماری‌های گیاهی و دامی، و همچنین کاهش تولید در بخش دام و طیور شده است.

سلیمانی در پایان هشدار داد: تداوم این روند پیامدهای اجتماعی و اقتصادی گسترده‌ای از جمله کاهش درآمد کشاورزان، رها شدن زمین‌ها و مهاجرت از روستا به شهر به‌دنبال دارد که می‌تواند ساختار اجتماعی و امنیت ملی را متأثر سازد.

سعید طاهری مدیر جهاد کشاورزی شهرستان ایلام نیز با تأکید بر اهمیت مشارکت اجتماعی در تحقق الگوی کشت اظهار کرد: اعتمادسازی و مشارکت مردمی از ارکان اساسی موفقیت در اجرای الگوی کشت ملی است، استمرار برگزاری این کاروان‌ها در سطح روستاها موجب ارتقای آگاهی کشاورزان و پایداری تولید در برابر تهدیدهای اقلیمی خواهد شد.

به گزارش ایسنا و به نقل از روابط عمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام در روز دوشنبه ۵ آبان، این برنامه با هدف جریان‌سازی اجتماعی برای نهادینه‌سازی فرهنگ الگوی کشت ملی، آشنایی بهره‌برداران با پیامدهای تغییر اقلیم، ارائه راهکارهای سازگاری با شرایط جدید اقلیمی و تبیین نقش صندوق بیمه کشاورزی و تشکل‌های محلی در افزایش تاب‌آوری بخش کشاورزی اجرا شد.

انتهای پیام