مجید خانزاده، پژوهشگر گروه فرآورده‌های بیولوژیک دامی سازمان جهاد دانشگاهی تهران در حاشیه دومین روز از نمایشگاه دستاوردهای این نهاد در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: برای نخستین‌بار در کشور توانستیم از مرحله تخم، بچه‌ماهی‌های مقاوم قزل‌آلای رنگین‌کمان را تا وزن ۵۰ گرم تولید کنیم. این ماهیان از مقاومت و بازماندگی بسیار بالایی برخوردارند که نتیجه استفاده از واکسن‌های تولید داخل است.
استفاده از واکسن‌های بومی در افزایش مقاومت ماهیان
وی با اشاره به نقش واکسن‌های تولیدشده در جهاد دانشگاهی در این دستاورد گفت: در این پروژه از واکسن‌های استرپتوکوکوزیس اینیایی، لاکتوکوکوزیس گارویه و یرسینیا راکری استفاده کردیم. اگرچه نمونه‌های خارجی این واکسن‌ها نیز وجود دارد، اما ما با بهره‌گیری از سوش‌های بومی توانستیم واکسن‌هایی کاملاً ایرانی تولید کنیم.
خانزاده ادامه داد: برای مقاوم‌سازی ماهی‌ها، سه نوبت واکسیناسیون انجام شد؛ دو نوبت به‌صورت غوطه‌وری و یک نوبت تزریقی. نتیجه این اقدام، افزایش قابل‌توجه بازماندگی و سلامت در سطح گله بود. ما این روش را ابتدا در مزرعه تحقیقاتی خود اجرا کردیم و سپس در مزارع مختلف کشور نیز به‌کار بردیم که نتایج موفقیت‌آمیزی داشت.
آزمایش میدانی موفق در مزارع سراسر کشور
این پژوهشگر توضیح داد: بچه‌ماهی‌های واکسینه‌شده ابتدا در وزن حدود ۷ تا ۸ گرم به مزارع معرفی شدند و در شرایط طبیعی آب رودخانه پرورش یافتند تا به وزن حدود ۷۰۰ گرم رسیدند. در تمام این مراحل، میزان تلفات بسیار پایین بود و مقاومت ماهیان به بیماری‌ها افزایش چشمگیری یافت.
وی افزود: کارایی این واکسن‌ها نه‌تنها در پروژه داخلی ما بلکه در مزارع پرورش قزل‌آلای رنگین‌کمان و همچنین ماهی سی‌باس آسیایی در نقاط مختلف کشور نیز اثبات شده است.
صادرات واکسن ایرانی به روسیه
خانزاده از صادرات واکسن تولیدی جهاد دانشگاهی به کشور روسیه خبر داد و گفت: امسال توانستیم واکسن تولید داخل را به روسیه صادر کنیم. این کشور به دلیل اثربخشی بالا، خواهان خرید این واکسن‌ها بود و قرارداد فروش آن نهایی شد.
واکسن‌های باکتریایی؛ سپری در برابر بیماری‌های آبزیان
این پژوهشگر با اشاره به اهمیت واکسیناسیون در صنعت آبزی‌پروری توضیح داد: واکسن‌های ما از نوع باکتریایی هستند و در پیشگیری از بیماری‌های شایع تابستانی مانند استرپتوکوکوزیس و یرسینیوزیس
که در تمام فصول ممکن است ماهی را درگیر کنند، نقش مؤثری دارند.
وی افزود: تزریق این واکسن‌ها موجب جلوگیری از تلفات گسترده در گله‌های پرورشی می‌شود. همان‌طور که در انسان‌ها واکسن کرونا برای کاهش تلفات مؤثر بود، در ماهیان نیز واکسن موجب افزایش ایمنی و کاهش مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های باکتریایی می‌شود.
خانزاده در پایان تأکید کرد: با استفاده از این واکسن‌ها توانستیم مقاومت ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان را در برابر بیماری‌های استرپتوکوکوزیس، لاکتوکوکوزیس و یرسینیوزیس به‌طور چشمگیری افزایش دهیم. این دستاورد می‌تواند گام مهمی در توسعه صنعت آبزی‌پروری کشور و کاهش وابستگی به واکسن‌های خارجی باشد.
انتهای پیام
نظرات