به گزارش ایسنا، در نمایی چشمگیر از فضا، فضاپیمای سولار اوربیتر (Solar Orbiter) متعلق به آژانس فضایی اروپا (ESA) برای نخستین بار تصویری نزدیک از میدان مغناطیسی خورشید در نزدیکی قطب جنوب آن به دانشمندان ارائه داده است و رفتار این میدان، شگفت‌انگیزتر از انتظار دانشمندان بوده است.

به نقل از اسپیس، این تصویر، ترکیبی از هشت روز رصد در ماه مارس است، زمانی که فضاپیما برای نخستین‌بار نمایی شفاف از آن ناحیه به دست آورد. در این تصویر، قوس‌های درخشانی دیده می‌شوند که اطراف قطب را دربر گرفته‌اند. ساختارهایی که با سرعتی غیرمنتظره در حال حرکت به‌سوی لبه‌ خورشید هستند. این یافته‌ها نشان می‌دهد که میدان مغناطیسی خورشید بسیار سریع‌تر از پیش‌بینی دانشمندان به‌سوی قطب‌ها در حرکت است.

سامی سُلانکی، مدیر مؤسسه‌ پژوهشی سامانه‌ خورشیدی ماکس پلانک در آلمان و یکی از نویسندگان مقاله می‌گوید: برای درک چرخه‌ مغناطیسی خورشید، ما هنوز از آنچه در قطب‌های خورشید رخ می‌دهد، آگاهی کافی نداریم. فضاپیمای سولار اوربیتر اکنون می‌تواند این قطعه‌ گمشده از پازل را در اختیار ما بگذارد.

مغناطیس خورشید در چرخه‌ای تقریبا ۱۱ ساله عمل می‌کند، دوره‌ای که طی آن میدان‌های مغناطیسی پیچ‌وتاب می‌خورند، وارونه می‌شوند و دوباره بازسازی می‌شوند. این فرآیندی است که همه‌چیز را از لکه‌های خورشیدی و شراره‌های خورشیدی گرفته تا طوفان‌های عظیم خورشیدی که زمین را درگیر می‌کنند، به حرکت درمی‌آورد.

در مرکز این چرخه، یک «نوار نقاله‌ مغناطیسی» با حرکت آهسته از پلاسما قرار دارد که خطوط میدان مغناطیسی را از استوا به‌سوی قطب‌ها در سطح خورشید منتقل می‌کند، سپس در اعماق خورشید دوباره آن‌ها را به سمت استوا بازمی‌گرداند. این گردش، میدان مغناطیسی خورشید را حفظ می‌کند، اما ناحیه‌های قطبی خورشید که برای این فرایند حیاتی‌ هستند تاکنون به‌سختی قابل مشاهده بوده‌اند.

از روی زمین، بررسی مستقیم قطب‌های خورشید تقریبا ناممکن است و ستاره‌شناسان تنها می‌توانند آن را از لبه‌ دید خود ببینند و بیشتر فضاپیماهای گذشته نیز در صفحه‌ استوایی خورشید مدار داشته‌اند، در نتیجه قطب‌ها تقریبا ناشناخته باقی مانده بودند.

اما این وضعیت در مارس ۲۰۲۵ تغییر کرد؛ وقتی فضاپیمای سولار اوربیتر مدار خود را ۱۷ درجه مایل کرد و به دانشمندان اولین دید مستقیم از فراز لبه‌ جنوبی خورشید را داد.

در مطالعه‌ جدید، سُلانکی و همکارانش داده‌های به‌دست‌آمده از دو ابزار کلیدی سولار اوربیتر را تحلیل کردند: این دو ابزار با هم، حرکت پلاسماهای داغ و میدان‌های مغناطیسی را در سطح خورشید نقشه‌برداری می‌کنند.

این تصاویر بر کروموسفر متمرکز بودند، جایی که شبکه‌ مغناطیسی ردپاهایی از خود به‌جا می‌گذارد که به‌صورت قوس‌های روشن و کشیده دیده می‌شوند و مسیر حرکت ساختارهای مغناطیسی را در حین چرخش خورشید نشان می‌دهند.

نتایج نشان داد که حباب‌های عظیم پلاسما با آشفتگی بالا که هرکدام دو تا سه برابر اندازه‌ زمین‌اند میدان‌های مغناطیسی را با سرعتی بین ۳۲ تا ۷۲ کیلومتر در ساعت به‌سوی قطب‌ها حرکت می‌دهند.

این سرعت تقریبا به اندازه‌ جریان‌های مشابه در نزدیکی استوا است و بسیار بیشتر از چیزی است که مدل‌های نظری پیش‌بینی کرده بودند.

نویسندگان مقاله نوشتند که این کار آغازگر عصر جدیدی در کاوش ناحیه‌های قطبی خورشید است و داده‌هایی را فراهم می‌کند که دانشمندان مدت‌ها در انتظارشان بودند تا موتور محرک چرخه‌ خورشیدی و میدان مغناطیسی‌ای را که کل منظومه‌ شمسی را شکل می‌دهد، بهتر درک کنند.

انتهای پیام