احمدرضا شهرزاد، امروز ۲۹ آبان ، در نشست تخصصی کارآفرینی با محوریت کارآفرینی و مسئولیت اجتماعی که در اتاق بازرگانی خراسان رضوی برگزار شد، اظهار کرد: وقتی درباره کارآفرینی صحبت می‌کنیم، این پرسش مطرح می‌شود که آیا همه افراد می‌توانند کارآفرین شوند یا خیر؟ همان‌طور که در هنر، شاعر شدن فقط نتیجه یادگیری قواعد نیست، کارآفرینی نیز الزاماتی دارد که در وجود برخی افراد به‌صورت ذاتی قرار گرفته است.
وی در خصوص مطالعات جهانی در این حوزه، عنوان کرد: در دنیا بررسی‌های زیادی درباره ذاتی یا اکتسابی بودن کارآفرینی انجام شده است. برخی معتقدند با آموزش می‌توان همه را کارآفرین کرد، اما غالب دانشمندان این حوزه باور دارند که کارآفرینی ویژگی ذاتی دارد و مهارت‌ها فقط به ارتقای توانمندی‌های فرد کارآفرین کمک می‌کنند.
شهرزاد به برخی از این ویژگی‌های ذاتی در این زمینه اشاره کرد و افزود: ریسک‌پذیری، خلاقیت، سخت‌کوشی و شجاعت، از جمله خصوصیاتی است که هر کسی ندارد. در اداره، هنگام مشاوره به متقاضیان، سعی می‌کنیم این ویژگی‌ها را بررسی کنیم، چرا که نسخه واحد برای همه قابل ارائه نیست و برخی افراد با شخصیت کارآفرینی همخوانی ندارند.
معاون مدیرکل تعاون کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی، تاکید کرد: داشتن ویژگی‌های شخصیتی، شرط لازم برای کارآفرینی است اما شرط کافی نیست، فرد مستعد باید مهارت‌های کارآفرینی را هم بیاموزد تا ویژگی‌هایش بالفعل شود.
وی با اشاره به اهمیت شناسایی استعدادها از سنین پایین، افزود: با جمعیت بیش از ۹۰ میلیون نفر، اگر کارآفرینان بالاقوه کشف و حمایت شوند، هر یک سرمایه‌ای عظیم برای کشورند. یک مرجع مشخص باید از دوران مدرسه و دانشگاه تست‌های شخصیت‌شناسی را اجرا کند تا این گنج‌های انسانی شناسایی شوند. اگر فرد ویژگی‌های ذاتی نداشته باشد، برگزاری دوره کارآفرینی برای او فقط اتلاف منابع است.
شهرزاد سپس به یک سطح بالاتر از کارآفرینی اشاره و بیان کرد: امروز دیگر کارآفرینی سنتی کافی نیست. کارآفرینان در مسیر کارآفرینی اجتماعی قدم می‌گذارند، کسانی که برای مشکلات جامعه راه‌حل خلق می‌کنند و دانش و مسئولیت اجتماعی خود را ارتقا می‌دهند.
وی تاکید کرد: باید مجموعه‌ای تخصصی مسئولیت شناسایی استعدادهای کارآفرینی را بر عهده بگیرد. همان‌طور که در یک رودخانه فقط تعداد محدودی ماهی صید می‌شود، بسیاری از استعدادهای کارآفرینی بدون کشف، از دست می‌روند.
شهرزاد فعالیت جمعی را یکی از راه‌های موفقیت اقتصادی دانست و گفت: در کشورهایی مثل چین و بسیاری از جوامع موفق، فعالیت‌های اقتصادی جمعی رکن توسعه است. در حالی که در کشور ما این فرهنگ کمرنگ است و ضرب‌المثل‌هایی مانند دیگ شراکت به جوش نمی‌آید ذهن مردم را از مشارکت اقتصادی دور کرده است. تعاون و همکاری ریشه قرآنی دارد و باید دوباره در اقتصاد جامعه تقویت شود.
وی ادامه داد: متاسفانه تمامی چشم‌ها به بانک‌ها دوخته شده، در حالی که سرمایه واقعی درون جامعه است. تامین مالی جمعی یکی از حوزه‌هایی است که هنوز در کشور جای کار فراوان دارد. یکی از دردناک‌ترین مسائل کشور این است که پدری با دو فرزند، شرمنده خانواده باشد چون مسکن ندارد. حل مشکل مسکن به‌ویژه برای جامعه کار و تولید باید در اولویت کارآفرینان اجتماعی باشد.
شهرزاد یکی از راهکارها را تقویت شرکت‌های بورسی در خراسان رضوی دانست و بیان کرد: هر شرکت بورسی که در استان فعال باشد، می‌تواند از طریق تابلوی بورس تهران منابع جذب کند. این کار باعث می‌شود سرمایه در استان بماند و به توسعه اقتصادی محلی کمک کند.
کارآفرینی بدون مسئولیت اجتماعی معنایی ندارد
عبدالله یزدان‌بخش، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، در ادامه این مراسم در خصوص کارآفرینی و مسئولیت اجتماعی، بیان کرد: روزهای زندگی ما فرصت‌هایی هستند که باید در آنها نسبت به وظایف اجتماعی خود آگاه‌تر عمل کنیم. کارآفرینی و مسئولیت اجتماعی دو مقوله جدا از یکدیگر نیستند و باید در کنار هم معنا پیدا کنند.
وی با اشاره به سال‌های ابتدایی فعالیت‌های صنعتی و اقتصادی کشور پس از انقلاب و دوران جنگ تحمیلی، گفت: در سال‌های ۵۷ تا ۶۷ نگاه جامعه نسبت به تولیدکنندگان و صاحبان کارخانه‌ها متفاوت بود، گاه تحسین‌آمیز و گاه همراه با بدبینی. اما واقعیت این است که همان واحدهای تولیدی، بار سنگینی از نیازهای کشور را در سخت‌ترین سال‌ها به دوش کشیدند.
یزدان‌بخش، افزود: پس از ۴۵ سال تجربه در حوزه تولید و صنعت، امروز به این نتیجه رسیده‌ام که مهم‌ترین سرمایه هر سازمان، انسان‌ها هستند، نه تجهیزات و ساختمان‌ها. انسان را نمی‌توان خرید، باید او را تربیت، تقویت و همراه کرد.
وی از تغییر نگرش مجموعه صنعتی خود طی سال‌های اخیر سخن گفت و توضیح داد: اکنون بیش از ۴۶۰۰ نفر در خانواده گروه صنعتی ما فعالیت می‌کنند. تلاش ما این بوده که فاصله ذهنی و طبقاتی را میان مدیر و کارگر کم کنیم. همه اعضای مجموعه انسان‌هایی برابر هستند که تنها مسیر رشد و توانمندی‌شان متفاوت است.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، با اشاره به برنامه‌های حمایتی مجموعه کارکنان برای توانمندسازی نیروی انسانی، افزود: امکان ادامه تحصیل برای کارکنان، حمایت از خانواده‌های کم‌برخوردار، پیگیری وضعیت تحصیلی فرزندان مستعد و ایجاد ساختارهای حمایتی مردمی از جمله اقداماتی است که سال‌هاست دنبال می‌کنیم. اینها هزینه نیست، سرمایه‌گذاری برای ارتقای کیفیت زندگی و ارزش‌های انسانی است.
وی تأکید کرد: توجه به بانوان شاغل، سرپرستان خانوار، محیط زیست، مصرف بهینه انرژی و توسعه فرهنگی باید در صدر مسئولیت اجتماعی هر بنگاه اقتصادی باشد و کتابخوانی، آموزش، فرهنگ‌سازی و توجه به تاب‌آوری، از عناصر مهم رشد جامعه امروز است.
یزدان‌بخش تاب‌آوری را یکی از ارکان اصلی کارآفرینی دانست و گفت: تاب‌آوری یعنی حرکت در مسیر فراز و نشیب‌ها، نه توقف در برابر مشکلات. تحمل کردن با تاب‌آوری متفاوت است. کسی که تاب‌آور است می‌داند که شادی و سختی رفت و برگشت دارد اما مسیر را ادامه می‌دهد.
وی با اشاره به نقش انسان در ساختن آینده جامعه، بیان کرد:آنجا که دست ما رنجی از دوش کسی برمی‌دارد، جهان روشن‌تر می‌شود. هر قدم ما می‌تواند خشتی برای ساختن فردای مهربان باشد. دل آرام داشته باشیم و با انرژی مثبت وارد اجتماع شویم، چرا که یک مسئول اجتماعی با دل ناآرام نمی‌تواند اثرگذار باشد.
کارآفرین واقعی، همراه کارگر می‌ایستد و عاشق کارش است
محمد حسین روشنک، رئیس کمیسیون مسئولیت‌های اجتماعی اتاق بازرگانی خراسان رضوی، نیز در بخش دیگر این مراسم و در ابتدا با بیان همزمانی هفته کتاب و کتاب خوانی، بسیج و کارآفرینی، به تشریح نقش بی‌بدیل بسیج در دوران دفاع مقدس و همبستگی مردمی در جنگ ۱۲ روزه پرداخت و تاکید کرد: بسیج، یعنی همان ۱۲ روزی که مردم یکپارچه و بدون هیچ چشمداشتی برای دفاع از خاک و حیثیت ایران بسیج شدند. این، ذات ایرانی است، همان روحیه‌ای که در شاهنامه فردوسی متبلور است. دفاع از ایران، در خون هر ایرانی جاری است و این هفته، نماد همان فداکاری و مقاومت است.
وی با اشاره به هفته کتاب و کتابخوانی، بر لزوم تغییر شیوه‌های سنتی ترویج کتابخوانی متناسب با سبک زندگی امروز تاکید کرد: مردم امروز، زمان کمتری برای مطالعه دارند و به سمت خلاصه‌خوانی سوق یافته‌اند. ما باید روش‌های جدیدی برای علاقه‌مند کردن مردم به کتاب ایجاد کنیم، نه اینکه اصرار داشته باشیم آنها را به شیوه‌های قدیمی واداریم.
روشنک از راه‌اندازی ۱۵ کتابخانه سیار در خراسان به عنوان یک اقدام نوآورانه نام برد و گفت :این کتابخانه‌های سیار، کتاب را به میان مردم در حاشیه شهرها و مناطق مختلف می‌برند.
رئیس کمیسیون مسئولیت‌های اجتماعی اتاق بازرگانی خراسان رضوی، درخصوص تعریف کارآفرین واقعی و تفاوت ان با سرمایه گذار، بیان کرد: کارآفرین کسی است که همراه کارگرش کار می‌کند، درد کارگر را می‌داند و عاشق کارش است. کارآفرین واقعی، کسی است که بیشترین لذت را در محیط کار و در کنار همکارانش می‌برد، نه در تفریحات و سفرهای خارج از کشور.
وی با اشاره به بهبود جایگاه کارآفرینان در سال‌های توضیح داد: امروز مردم برای کارآفرینان احترام قائل هستند، در حالی که ۱۵ سال پیش، چنین نبود. آن روزها، برخی کارآفرینان مورد بی‌احترامی قرار می‌گرفتند و مجبور به ترک کشور شدند. امروز، ما در اتاق بازرگانی، خود را خدمتگزار مردم می‌دانیم و اولویت ما، مسئولیت‌های اجتماعی و خدمت به جامعه است.
کارآفرینی اجتماعی زنان، موتور پایداری اقتصاد در دوران بحران
آذر کیانی‌نژاد، رئیس کانون زنان بازرگان خراسان رضوی، نیز در بخش دیگر این مراسم با تاکید بر نقش تعیین‌کننده زنان در کارآفرینی اجتماعی، اظهار کرد: اقتصاد امروز ایران برای عبور از بحران، نیازمند مدل‌هایی انسانی، اجتماعی و عدالت‌محور است که زنان به دلیل تجربه زیسته و شناخت عمیق از مسائل جامعه، توانایی ویژه‌ای در شکل‌دهی به آن دارند.
وی بیان کرد: اقتصاد ایران در شرایط کنونی دچار بحران‌هایی ریشه‌دار است و عبور از این وضعیت تنها زمانی ممکن خواهد شد که مسائل اجتماعی در مرکز الگوهای اقتصادی قرار بگیرد. آمارهای مطرح‌شده درباره رشد اقتصادی زمانی معنا پیدا می‌کند که در کنار اعداد و ارقام، به ابعاد انسانی و اجتماعی نیز توجه شود، در غیر این صورت هیچ شاخصی پایداری و ماندگاری نخواهد داشت و اقتصاد در گذر زمان دچار تزلزل می‌شود.
کیانی‌نژاد با اشاره به اهمیت کارآفرینی اجتماعی، تأکید کرد: این نوع کارآفرینی زمانی شکل می‌گیرد که فرد یک مسئله اجتماعی را به‌صورت عمیق درک کند و برای حل آن مدل اقتصادی طراحی کند، مدلی که همزمان مشکل را کاهش می‌دهد و درآمد پایدار ایجاد می‌کند.
وی ادامه داد: نقش زنان در این روند بسیار ارزشمند است، زنان به دلیل قرار گرفتن در قلب مسائل زندگی و لمس روزمره چالش‌ها، نخستین افرادی هستند که مشکلات اقتصادی و اجتماعی را شناسایی می‌کنند و همین فهم دقیق آنها را به سمت طراحی راه‌حل و ایجاد کسب‌وکارهای اثرگذار سوق می‌دهد.
کیانی نژاد بیان کرد: شخصیت زنانه، دغدغه‌مندی نسبت به خانواده، شناخت از سلامت و معیشت و نیز تجربه مدیریت محدودیت‌های اقتصادی در خانه باعث می‌شود زنان در مسیر کارآفرینی اجتماعی عملکردی متفاوت و اثرگذار داشته باشند. زنانی که دغدغه سلامت خانواده را دارند، وقتی برای حل نگرانی‌های خود وارد عرصه تولید می‌شوند، نمونه‌هایی مانند تولید غذاهای سالم و ارگانیک را پایه‌گذاری می‌کنند، کسب‌وکارهایی که نه تنها درآمد ایجاد می‌کند بلکه یک مشکل اجتماعی را نیز برطرف می‌سازد.
کیانی‌نژاد با اشاره به نمونه‌های دیگری از این دست گفت: بسیاری از بوم‌گردی‌های موفق در روستاها توسط زنان ایجاد شده است، زنانی که با تکیه بر دانش محلی توانسته‌اند محیط‌هایی که می‌توانست متروکه شود را احیا کنند، فرهنگ و تاریخ منطقه را حفظ کنند و همزمان یک مدل پایدار اقتصادی به وجود بیاورند.
رئیس کانون زنان بازرگان خراسان رضوی این نگاه انسانی و اجتماعی را عامل موفقیت زنان در بنگاه‌های اقتصادی دانست و گفت: مدیران زن در بسیاری از موارد، تعارضات کارگری کمتری دارند، نگاه عدالت‌محورانه‌تری در مدیریت منابع خود به‌کار می‌گیرند و به دلیل ارتباط سازنده‌تر با کارکنان و مشتریان، اثرگذاری بیشتری ایجاد می‌کنند.
وی دستیابی به اقتصاد پایدار را وابسته به توانایی حل مسائل اجتماعی، مدیریت کارآمد منابع و گسترش شبکه‌سازی دانست و توضیح داد: زنان برخلاف تصورهای رایج، در حوزه شبکه‌سازی بسیار توانمند عمل می‌کنند و همین مهارت به رشد کسب‌وکارهای آنان کمک می‌کند. تجربه زیسته زنان در کنار مهارت مدیریت منابع محدود که از زندگی خانوادگی آموخته‌اند، شاکله اصلی کارآفرینی اجتماعی است و می‌تواند الگوی پایدارتری نسبت به مدل‌های معمول کارآفرینی ارائه بدهد.
کیانی‌نژاد درادامه به ضرورت توانمندسازی زنان برای توسعه حضورشان در عرصه کارآفرینی اشاره کرد و بیان کرد: تحقق این هدف نیازمند فراهم شدن بسترهای آموزشی و مهارتی، ایجاد فرصت برای کسب تجربه، دسترسی به منابع مالی مناسب برای کسب‌وکارهای خرد و متوسط، تقویت ارتباطات و شبکه‌سازی سالم، حمایت از ایده‌های نوآورانه و همچنین اصلاح قوانین و سیاست‌گذاری‌ها است.
وی تأکید کرد: اگر باور داریم حضور زنان برای اقتصاد کشور ضروری است، باید ساختارها و سیاست‌ها نیز این حضور را پشتیبانی کنند تا زنان بتوانند نقش واقعی خود را در اقتصاد مقاوم و پایدار ایفا کنند.
انتهای پیام
نظرات