به گزارش ایسنا، در سال‌های اخیر، گسترش خریدهای اینترنتی در کنار رشد فضای مجازی، فرصت بزرگی برای توسعه تجارت آنلاین فراهم کرده است. اما در همین بستر، فروشگاه‌های غیرمجاز در شبکه‌های اجتماعی، به‌ ویژه اینستاگرام، با سوء استفاده از اعتماد شهروندان، به بستری برای کلاهبرداری تبدیل شده‌اند. پلیس فتا که مسئولیت رسیدگی به جرائم سایبری را برعهده دارد، از افزایش چشم‌گیر گزارش‌های مردمی در این حوزه خبر می‌دهد.

سرهنگ رامین پاشایی رئیس مرکز امداد و فوریت‌های پلیس فتا، از مواجهه پلیس با «حجم زیادی از پرونده‌هایی» خبر داد که مستقیماً به فعالیت صفحات فروشگاهی غیرمجاز مربوط می‌شود.

او تأکید کرد که این صفحات نه تنها هویت و فعالیتشان شفاف نیست، بلکه هیچ نماد اعتماد الکترونیکی یا مجوز رسمی از وزارت صمت ندارند و با حساب‌های بانکی اجاره‌ای و خریدهای آنلاین مردم را به سمت کلاهبرداری سوق می‌دهند.

پاشایی با بیان اینکه برخی از این صفحات از شماره کارت‌های موقت یا قرضی استفاده می‌کنند و عملاً امکان پیگیری پول‌های واریزی بسیار دشوار می‌شود، افزود: نبود درگاه پرداخت معتبر از دیگر نشانه‌های فعالیت غیرقانونی این کسب‌ و کارهاست.

جمعه سیاه؛ از تخفیف تا ترفند

رئیس مرکز فوریت‌های پلیس فتا یکی از بسترهای رشد این کلاهبرداری‌ها را اجرای جشنواره‌های تخفیفی وارداتی نظیر «جمعه سیاه» دانست؛ رویدادی که ریشه در فرهنگ تجاری آمریکای شمالی دارد اما در سال‌های اخیر در ایران نیز به صورت گسترده تبلیغ می‌شود.

به گفته وی، «جمعه سیاه در کشور ما بیشتر از آنکه فرصتی برای خرید واقعی باشد، در بسیاری مواقع به ابزاری برای فریب مصرف‌کنندگان تبدیل شده است.

پاشایی توضیح داد که برخی فروشگاه‌ها ابتدا قیمت کالا را افزایش می‌دهند و سپس با برچسب تخفیف، آن را ارزان جلوه می‌دهند؛ روندی که باعث سردرگمی و زیان مردم شده است.

او در ادامه با مقایسه الگوی مصرف در ایران و کشورهای غربی گفت: در آن کشورها، تخفیف‌ها مبتنی بر انبارگردانی و گردش کالا است، نه صرفاً تبلیغات. اما در ایران گاهی تخفیف‌های ظاهری ارائه می‌شود که پشت آن هیچ واقعیت اقتصادی وجود ندارد.

فرهنگ مصرف؛ فاصله ارزش‌ها و واقعیت بازار

رئیس مرکز امداد و فوریت‌های پلیس فتا همچنین به روزهای جهانی؛ مانند روز زن و روز مرد اشاره کرد و گفت: این روزها اغلب جنبه اقتصادی دارند و مصرف‌کنندگان را به خریدهای غیرضروری ترغیب می‌کنند. درحالی‌که در فرهنگ ما، روز زن با نام حضرت فاطمه زهرا (س) و روز مرد با ولادت حضرت علی (ع) مزین است و متأسفانه فرهنگ نامتجانس غربی جای این ارزش‌ها را گرفته است.

پلیس فتا چه می‌کند؟

سرهنگ پاشایی با بیان اینکه پلیس فتا نهاد قانون‌گذار نیست، تصریح کرد: نقش پلیس تنها ورود به پرونده‌های مجرمانه است، اما در این حوزه با هرگونه تخلف و کلاهبرداری برخورد قاطع خواهد شد.

به گفته او، شهروندان می‌توانند گزارش‌های مشکوک، صفحات فاقد مجوز یا موارد کلاهبرداری را از طریق سامانه‌های پلیس فتا اعلام کنند.

رئیس مرکز امداد و فوریت‌های پلیس فتا همچنین از مردم خواست در خریدهای اینترنتی تنها به سایت‌ها و صفحات دارای نماد اعتماد الکترونیکی و مجوز رسمی اعتماد کنند و فریب ظاهر صفحات یا وعده‌های تخفیفی را نخورند.

افزایش پرونده‌های کلاهبرداری آنلاین نشان می‌دهد که همراه با توسعه تجارت اینترنتی، نیاز به آگاهی‌بخشی، فرهنگ‌سازی و نظارت نیز بیش از گذشته ضروری شده است. سخنان سرهنگ پاشایی هشداری جدی به شهروندان است و خرید از صفحات فاقد مجوز، هرچند ساده و سریع باشد، می‌تواند به زیان‌های مالی سنگین منجر شود. در شرایطی که مرز میان خرید امن و فریب اینترنتی باریک‌ است، دقت و هوشیاری کاربران مهم‌ترین ابزار پیشگیری به شمار می‌رود.

انتهای پیام