عضو هيأت علمي دانشگاه علامه طباطبايي: رابطه‌ي تنگاتنگي بين اقليم و قابليت‌هاي يك مكان به‌لحاظ گردشگري وجود دارد
عضو هيأت علمي دانشگاه علامه طباطبايي با اشاره به شعار سازمان جهاني جهانگردي براي روز جهاني جهانگردي، اظهار داشت: در گردشگري بخش عمده‌اي از فعاليت‌ها مبتني بر طبيعت است.
محمود ضيايي در گفت‌وگو با خبرنگار بخش گردشگري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، بيان كرد: اقليم، موتور محركه‌ي تغييرات آب‌وهوايي است. در يك اقليم خاص، پوشش گياهي خاص شكل مي‌گيرد و متناسب با آن، حيات جانوري به‌وجود مي‌آيد كه مجموعه‌ي آن يك زيستگاه است كه بياباني، كوهستاني، ساحلي و ... مي‌تواند باشد كه هركدام چشم‌اندازهاي خاص خود را ايجاد مي‌كنند و بستر مناسبي براي پاسخگويي به گروه خاصي از گردشگر و نهادينه كردن يك‌سري فعاليت‌هاي خاص گردشگري هستند. بنابراين رابطه‌ي تنگاتنگي بين اقليم و قابليت‌هاي يك مكان به‌لحاظ گردشگري وجود دارد.
او گفت: براي هر فعاليت گردشگري، يك اقليم و شرايط آب‌وهوايي مطلوب انتظار مي‌رود كه اگر در اين مناطق گرما، سرما يا باد شديد وجود داشته باشد، فعاليت‌هاي گردشگري با مشكل روبه‌رو مي‌شود. مثلا در برخي مواقع سال در جنوب كشور به‌دليل گرما و شرجي بودن زياد، اقليم آزاردهنده وجود دارد. بنابراين الگوهاي زماني و جريان‌هاي گردشگري از شرايط اقليمي مناطق مختلف تبعيت مي‌كنند.
وي ادامه داد: اگر در جريان‌هاي گردشگري كشور دقت كنيد، متوجه مي‌شويد كه گاه جريان‌هاي خاص گردشگري متوجه جنوب كشورند كه معمولا منطبق با فصل سرما و تعطيلات نوروزي است يا مناطق كوهستاني و سرد در فصل گرم سال به‌عنوان مقاصد گردشگري مطرح مي‌شوند.
ضيايي اظهار كرد: اقليم علاوه بر اين‌كه نوع فعاليت‌هاي گردشگري را به ميزان زياد شكل مي‌دهد، زبان و مقصد گردشگري را نيز تعريف مي‌كند و اين‌ها اثرهاي مستقيم اقليم بر گردشگري‌اند.
وي گفت: بسياري از آثاري كه به‌عنوان جاذبه‌هاي فرهنگي و تاريخي از آن‌ها ياد مي‌كنيم، محصول اقليم مناطق خود هستند. خانه‌هاي آجري ساخته‌شده از خشت خام، بادگير، آب‌انبار حتا نوع سقف سكونت‌گاه‌ها در ضمن اين‌كه يك اثر تاريخي ـ فرهنگي هستند، به مقدار زيادي از اقليم مناطق تأثير گرفته‌اند.
او ادامه داد: تطابق اقليم با آثار تاريخي ـ فرهنگي هر منطقه براي بسياري از گردشگران جذاب است. كساني كه از مناطق گرمسيري به مناطق كوهستاني مي‌روند، با آثاري ساخته‌شده از سنگ روبه‌رو مي‌شوند و اين براي آن‌ها يك جاذبه است. هما‌ن‌طور كه در مناطق گرمسيري مواردي مانند بادگير، آب‌انبار و سقف گنبدي از ويژگي‌هاي خاص و جاذبه‌ها به‌شمار مي‌آيند.
وي تأكيد كرد: حتا الگوي پوشاك كه در مناطق مختلف كشور به‌عنوان يك جاذبه است، بسيار متأثر از اقليم يك مكان است، يعني جايي لازم است كه لباس مورد استفاده مردم دربرابر باد، سرما و باران مقاوم باشد. در مكان‌هايي نيز لباس‌هاي نازك با رنگ‌هاي روشن و گشاد استفاده مي‌شود.
عضو هيأت علمي دانشگاه علامه طباطبايي اظهار داشت: بحث فصلي بودن صنعت گردشگري نيز بسيار متأثر از تغييرات آب‌وهوايي است. به همين دليل، بحثي را به نام پيك و غيرپيك داريم كه بحث‌هاي مديريتي، بازاريابي، طولاني‌مدت كردن اقامت گردشگران در مقصد و بحث‌هاي ديگر را در راستاي توسعه‌ي پايدار به‌دنبال خواهد داشت.
ضيايي بيان كرد: تغييرات آب‌وهوا در سطح جهان گسترده است و در بسياري از مقاصد گردشگري مشكل‌ساز شده است. تغييرات آب‌وهوايي وجوه مختلفي دارد، مثلا سونامي كه تبعات آن را در جنوب شرق آسيا چند سال پيش تجربه كرديم و سبب شد بسياري از مقاصد گردشگري جايگاه خود را از دست بدهند و بسياري از گردشگران چون در آن ايام در كنار ساحل بودند، جان خود را از دست دادند.
او گفت: در تغييرات آب‌وهوايي بحث بالا آمدن سطح آب در اقيانوس‌ها به‌دليل ذوب شدن يخ‌هاي قطب شمال را داريم كه طبيعتا در شهرهاي ساحلي كه به‌عنوان مقصد گردشگري به‌شمار مي‌آيند، تأثيرگذار است. در اين موارد، پيشروي آب دريا را داريم و خيلي از مقاصد به زير آب مي‌روند كه اين مسأله را نه به‌دليل گرم شدن دماي كره‌ي زمين، اما به دلايل ديگر در سواحل جنوبي درياي خزر تجربه كرديم.
وي افزود: خشكسالي‌ها نيز در مقاصدي كه در كمربند بياباني جهان قرار گرفته‌اند، مانند كشورهاي خاورميانه، بخصوص ايران سبب خشك شدن تالاب‌ها و درياچه‌ها مي‌شوند.
او توضيح داد: اثرهاي منفي حاصل از تغييرات آب‌وهوايي سبب مي‌شوند كه طول مدت استفاده‌ي گردشگران از تأسيسات اقامتي كاهش يابد و مواردي مانند اشتغال‌زايي، درآمدزايي و عقلانيت اقتصادي در اين‌گونه سرمايه‌گذاري‌ها زير سوال مي‌روند. بنابراين تغييرات آب‌وهوايي تبعات بسيار گسترده‌اي را مي‌توانند داشته باشند كه همه‌ي اين‌ها، موارد مديريتي را جدي‌تر مي‌كنند.
ضيايي تأكيد كرد: بايد اين واقعيت را پذيرفت كه قدرت عوامل طبيعي آن‌قدر گسترده، قوي و تعيين‌كننده است كه هنوز با وجود توسعه‌هايي كه به‌لحاظ پيشرفت تكنولوژي به‌وجود آمده‌اند، به آن معنا قدرت غلبه بر اين اثرها را نداريم.
او گفت: ميزاني كه اين اثرها را بر صنعت گردشگري مي‌توانيم تعديل كنيم، متغير وابسته‌اي از ميزان توسعه‌يافتگي آن مقصد خواهد بود، يعني هرچقدر آن مقصد در مواردي چون مديريت منابع مالي، پيشرفت‌هاي تكنولوژي و بحث‌هاي مديريت و برنامه‌ريزي توسعه‌يافته‌تر باشد، توان بيشتري در كنترل اين اثرها و محدودتر كردن اثرهاي منفي آن‌ها و نه از بين بردن اثرها وجود دارد.
اين كارشناس صنعت گردشگري اعلام كرد: بسياري از تالاب‌ها و آبشارهايي كه در مناطق شمالي كشور داشتيم و هميشه در بروشورهاي معرفي مناطق از آن‌ها استفاده مي‌كرديم، امروز خشك شده‌اند يا آب رودخانه‌ها بسيار كم شده است و اين‌ها در جريان‌هاي گردشگري تأثير مي‌گذارند.
او با بيان اين مطلب كه در نگاه كلان، تغييري در اين مسأله نمي‌توانيم ايجاد كنيم، گفت: يك درياچه‌ي كوچك مصنوعي در آن مناطق مي‌توان ايجاد كرد و در مقياس كوچك، محيط اوليه را در آن فضا به‌وجود آورد. به علاوه، فعاليت‌هاي جديدي را در آن منطقه‌ها مي‌توان ايجاد كرد تا اگر گردشگران آن فعاليت اصلي و سرگرمي را ندارند، فعاليت جانبي، آن‌ها را در اين مناطق بتواند سرگرم كند يا بخشي از نياز فراغتي آن‌ها را پاسخگو باشد كه البته اين فعاليت‌ها در مقياس محدود خواهند بود.
عضو هيأت علمي دانشگاه علامه طباطبايي اضافه كرد: بخشي از اين وظايف متوجه بخش خصوصي و بخش ديگر متوجه دولت خواهد بود. انتظار آن است كه دولت به كمك صنعت گردشگري بيايد تا بخش خصوصي با استفاده از يارانه‌هايي كه از دولت مي‌گيرد، بخشي از هزينه‌ها و ضررها را جبران كند تا تأسيسات خود را تا سال بعد كه خشكسالي نيست، بتواند ماندگار كند و تغييرات آب‌وهوايي به ضررهاي فاحش و ورشكستگي اين صنعت منجر نشود.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات