در جهان امروزين خبر و خبررساني نقش تعيينكنندهاي در تحولات مختلف در گسترههاي كوچك و بزرگ دارد و بسياري در پي ايفاي نقشي تعيين كننده در اين عرصه براي استفاده يا سوء استفاده از آن هستند.
به گزارش خبرنگار دين و انديشه خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اسلام درباره چگونگي نقل سخن و خبر تاكيد فراواني كرده است، از جمله:
الف: قرآن از كساني كه هر خبري را ميشنوند و نسنجيده آن را نشر ميدهند، به شدت انتقاد كرده و ميفرمايد:
«خبر را به اهل استنباط عرضه كنيد و اگر حقانيت آن ثابت شد، آنگاه آن را پخش كنيد.»
متن آيه:
«وَإِذَا جَاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُوا بِهِ ۖ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَىٰ أُولِي الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِينَ يَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ ۗ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّيْطَانَ إِلَّا قَلِيلًا» (سوره «نساء» آيه 83)
ترجمه آيه:
"و هنگامي که خبري از پيروزي يا شکست به آنها برسد، (بدون تحقيق،) آن را شايع ميسازند، در حالي که اگر آن را به پيامبر و پيشوايان ـ که قدرت تشخيص کافي دارند ـ بازگردانند، از ريشههاي مسائل آگاه خواهند شد. و اگر فضل و رحمت خدا بر شما نبود، جز عده کمي، همگي از شيطان پيروي ميکرديد (و گمراه ميشديد)."
ب: قرآن براي كساني كه با پخش اخبار دروغ، در جامعه دغدغه ايجاد ميكنند نيز كيفري سخت معين فرموده است.
متن آيه:
«لَئِنْ لَمْ يَنْتَهِ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَالْمُرْجِفُونَ فِي الْمَدِينَةِ لَنُغْرِيَنَّكَ بِهِمْ ثُمَّ لَا يُجَاوِرُونَكَ فِيهَا إِلَّا قَلِيلًا» (سوره «احزاب» آيه 60)
ترجمه آيه:
"اگر منافقان و بيماردلان و آنها که اخبار دروغ و شايعات بياساس در مدينه پخش ميکنند دست از کار خود بر ندارند، تو را بر ضد آنان ميشورانيم، سپس جز مدت کوتاهي نميتوانند در کنار تو در اين شهر بمانند."
ج: پيامبر اسلام(ص) در سال آخر عمر شريف خود در سفر حج فرمودند:
"كساني كه خبرهاي دروغي از من نقل ميكنند، زيادند و در آينده زيادتر خواهند شد، هر كس آگاهانه به من نسبت دروغ بدهد، جايگاهش دوزخ است و هر چه از من شنيديد به قرآن و سنت من عرضه كنيد، پس اگر موافق آن دو بود بپذيريد وگرنه رد كنيد."
د: امام صادق(ع) كسي كه خبرهاي دروغي را به پدرشان امام باقر(ع) نسبت ميداد لعنت كردند و فرمودند:
«هر چه از قول ما شنيديد، اگر شاهد و گواهي از قرآن يا ساير سخنان ما بر آن پيدا كرديد بپذيريد وگرنه نپذيريد».
هـ: امام رضا(ع) فرمودند:
« سند سخنان ما، قرآن و سنت رسول خدا(ص) است».
و: يكي از مهمترين علوم اسلامي، علم رجال است كه براي شناخت خبر صحيح از غيرصحيح، افرادي را كه حديث نقل ميكنند، مورد ارزيابي و بررسي قرار ميدهد.
منبع:
ـ كتاب دقايقي با قرآن، تاليف حجتالاسلام والمسلمين محسن قرائتي، ناشر مركز فرهنگي درسهايي از قرآن، نوبت چاپ پانزدهم زمستان سال 1390
ـ پايگاه تخصصي ترجمه قرآن كريم www.maarefquran.net (ترجمه آيتالله ناصر مكارم شيرازي از قرآن كريم)
انتهاي پيام
نظرات