عزاداری شهادت سید و سالار شهیدان، امام حسین (ع) و یاران با وفایشان، با شیوه‌ها و آیین‌های مختلف، یکی از سنت‌های قدیمی مردم استان سمنان در برپایی و اقامه عزای امام حسین(ع) است.

این عزاداری با شور و حال خاصی در جای جای نقاط استان سمنان برپا می‌شود که در این گزارش سعی شده است به بررسی و معرفی مهم‌ترین آیین‌های عزاداری در استان سمنان پرداخته شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان گفت: در شهرستان سمنان چند روز مانده به ماه محرم، زنان و مردان هر محله به نظافت مساجد و حسنییه‌ها پرداخته و سر در خانه‌ها و بازار را سیاه پوش می‌کنند.

محمدحسین بحرالعلومی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) منطقه سمنان، گفت: چادر بزرگی موسوم به پوش یا خیمه به نشانه آغاز عزاداری بر روی تکایای نقاط شهری و روستایی بر پا می‌گردد. هم‌چنین از رایج‌ترین مراسم عزاداری مربوط به ماه محرم می‌توان به روضه خوانی، دسته گردانی، علم بندان، نخل گردانی و ادای نذورات اشاره کرد. در تمام نقاط شهرستان سمنان از اول ماه محرم، مراسم روضه خوانی در مساجد و حسینیه‌ها برگزار شده و برخی افراد نیز به بر پایی این مجالس در خانه‌های خود مبادرت می‌ورزند.

آیین علم‌بندان

وی ادامه داد: علم بندان نیز یکی دیگر از آیین‌های عزاداری مردم سمنان است، علم چوب بلندی است که یک پنجه فلزی در راس آن نصب شده است. علم بندان از دیگر آئین‌های محرم در سمنان است که در بیشتر نقاط شهرستان با اندکی تفاوت در زمان و نحوه اجرا، انجام می‌شود. بسیاری از مردان و زنان به جهت برآورده شدن حاجات خود در این مراسم شرکت و نذورات خود شامل پول و پارچه‌ها را به علم می‌بندند.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان اضافه کرد: بدین ترتیب بدنه علم از پارچه‌های نذری اهالی پوشیده می‌شود. پس از پوشیدن علم، آن را با احترام بلند کرده و در این لحظه همگان صلوات می‌فرستند. برخی از افراد بنا به نذر خود در جلوی علم گاو یا گوسفند قربانی می‌کنند.

آیین نخل گردانی

بحرالعلومی با اشاره به این‌که نخل گردانی یکی دیگر از نشانه‌های عزاداری در نقاط مختلف سمنان است، اظهار کرد: نخل را با پارچه‌های سبز و مشکی پوشش داده و در قسمت جلوی آن تصاویر امامان، شهدا و آینه می‌آویزند. برای بلندکردن نخل، عزاداران شال سیاه به گردن خود می‌اندازند. نخل را در شب‌های محرم همراه با هیات‌های عزاداری حمل می‌کنند. این شیوه در روزهای تاسوعا و عاشورا چشمگیرتر است. در بین عزاداران روستای اعلاء مرسوم است که برخی پایه‌های نخل را زنان در دست گرفته و در حمل آن شرکت می‌نمایند.

سنگ زنی با لباس عربی و چهره‌های پوشیده

وی یکی دیگر از شیوه‌های خاص عزاداری رایج در منطقه را مراسم سنگ زنی عزاداران شهر سرخه و روستای اعلاء سمنان دانست و گفت: در این شیوه که نمایی از سنگ زنی قوم بنی‌اسد در زمان رسیدن به سرزمین کربلاست، عزاداران با در دست گرفتن دو چوب به اندازه کف دست همگام و هم نوا با آوای نوحه آنها را به هم می‌کوبند. در این شیوه، عزاداران به جای زدن بر سینه، دو چوب (سنگ) موجود در دستان خود را در حالت تک ضرب و سه ضرب بر هم می‌زنند. در شهر سرخه عزاداران دو هئیت خندق و آقا علی چال در روزهای تاسوعا و عاشورا در حالی‌که لباس عربی بر تن کرده و چهره خود را پوشانده‌اند به سنگ زنی می‌پردازند.

تعزیه خوانی

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان با بیان این‌که بر پایی مجالس تعزیه از دیگر روش‌های عزاداری در این ایام است، گفت: مجالس تعزیه در تکایا و حسینیه‌های نقاطی چون مهدیشهر، اعلاء، دوزهیر، افتر، سرخه، فولادمحله و نیز در شهر سمنان برگزار می‌شود. ایفاکنندگان نقش در یک گروه تعزیه شامل: امام خوان، شمر خوان، بچه خوان، حر، عباس، علی‌اکبر و غیره است.

بحرالعلومی ادامه داد: در این مجالس، تعزیه‌خوانی شهادت حر، مسلم، دو طفلان مسلم، شهادت امام رضا(ع)، مجلس ابوالفضل، علی اکبر(ع)، قاسم و شهادت امام حسین (ع) خوانده می‌شود.

گفتنی است که مجالس تعزیه‌خوانی زنانه نیز توسط برخی زنان روضه خوان این شهر در ایام محرم برگزار می‌شود.

انتهای پیام