محمدرضا شاه
-
/دروازه تاریخ/
ادعای «ساحل دزدان دریایی» در روزگاری که امارات متحده عربی خوانده می‌شود
پای متجاوزان غربی به خلیج‌فارس با هجوم یک دریاسالار پرتغالی به خلیج‌فارس در دوره سلطنت شاه اسماعیل صفوی باز شد و شاه اسماعیل اول و چند شاه بعدی صفوی با میدان دادن به او برای قلع و قمع دزدان دریایی ساکن در ساحل جنوبی تنگه هرمز، پای او را به دیگر نواحی خلیج‌فارس باز کردند و بعد هم نتوانستند او را مهار کنند.
-
/دروازه تاریخ/
برائت یک «مشروطه‌چی» از اندیشه‌های غربیش
برای خارج کردن ایران و ایرانیان از عقب‌ماندگی‌ها مسیر تجددخواهی را رفت و در شمار ملی‌گرایان مشروطه‌خواه درآمد و با مشروطه‌خواهان مذهبی اختلاف نظر پیدا کرد. سبک زندگی و مرام فکری و سیاسیش وقتی جوانی انقلابی در سال ۱۲۹۹ بود با مواضع فکری و سیاسیش در ۸۲ سالگی کاملا متفاوت بود با این حال بررسی عملکردش در دوران وزارت، وکالت، سفارت و ریاست مجلس نشان داد که خواسته یا ناخواسته در مسیر تامین نظرات و خواسته‌های دول انگلیس و آلمان و البته رضا شاه پهلوی قرار داشت.
-
/دروازه تاریخ/
«قصاب تهران» کشته شد
پسرعموی شاپور بختیار آخرین نخست‌وزیر رژیم پهلوی بعد از منصوب شدن به مقام فرمانداری نظامی تهران پادگان مرکز ۲ زرهی ارتش را تبدیل به شکنجه‌گاه کرد، توده‌ای‌های ارتش شاهنشاهی را قلع و قمع کرد، رئیس و اعضای جمعیت فداییان اسلام را به طرز بی‌رحمانه‌ای اعدام کرد، آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی را اذیت و آزار کرد و لقب «قصاب تهران» را از آن خود کرد.
-
/دروازه تاریخ/
تغییر نام یک پیمان با انصراف یک کشور
پیمان بغداد که ۱۲ بهمن ۱۳۳۳ بین انگلیس، پاکستان، ترکیه، عراق و ایران به امضا رسید به دنبال کودتای عبدالکریم قاسم در عراق در ۲۳ تیر ۱۳۳۷ تغییر نام داد و ۲۹ مرداد ۱۳۳۸ «سازمان پیمان مرکزی سنتو» خوانده شد.
-
/دروازه تاریخ/
نخست‌وزیر «جمشید»
در دوره‌ای که نمایندگان شاه و در راس‌شان سپهبد طوفانیان در آمریکا سرگرم خرید ۴۰ میلیارد دلار اسلحه بودند، جمشید آموزگار به عنوان نخست‌وزیر به مجلس معرفی شد و او برای اخذ رای اعتماد مجلس دروغ‌های واهی را در قالب برنامه ارائه کرد، اما در همان مقطع - از مرداد ۱۳۵۶ تا شهریور ۱۳۵۷ - در محافل رسمی و غیر رسمی پهلوی صحبت از بیهودگی وعده‌های جمشید آموزگار و کابینه‌اش به خصوص درباره خریدهای تسلیحاتی شاه دهان به دهان شد.
-
/دروازه تاریخ/
بهایی که سرلشکر به خاطر حفظ جان نخست وزیر پرداخت کرد
پیکر سرلشکر محمود افشارطوس در حالی که دستها، پاها و چشمهایش بسته و طناب پیچ بود در غار تلو در کوههای جاده لشکرک در حالی پیدا شد که قرآن کوچکی که قنادی یاس به مشتریانش هدیه می‌داد در جیب کت افسری اش بود.
-
تیغ زدن شاهِ در حال مرگ در فاصله هر چند دقیقه یک بار!
چهار پادشاه آخر ایران، تماماً به دلیل فَقد پایگاه داخلی، به‌هنگام فرار و پناه گرفتن در خارج جان باختند. این امر به طور مساوی، بین دو سلطان آخر قجر و پهلوی تقسیم شد. در این میان، اما و با نظر به شرایط دو نمونه پایانی، وضعیت رضاخان و فرزندش تراژیک‌تر به نظر می‌رسید. آنان به شدت از جان خویش بیمناک و ایضاً از سوی حامیان سابق مورد بی‌اعتنایی بودند. در میان این دو، محمدرضا پهلوی وضعیت بدتری را تجربه کرد و به تجربه‌ای برای گریختگان به دامان انگلیس و امریکا مبدل شد.
-
اعلامیه ۱۲ مدرس حوزه علمیه قم
پشتیبانی تمام‌قد قم از مرجعیت رهبر نهضت اسلامی
دو ماه از حصر خانگی امام امت توسط ماموران ساواک در تهران می‌گذشت که جمعی از بزرگان حوزه‌های علمیه قم با نوشتن نامه‌ای، تمام تلاش خود را برای جا انداختن جایگاه مرجعیت و اعلمیت ایشان و آزادی امام از بند ساواک به کار گرفتند. استمرار علما و بزرگان حوزه‌های علمیه بر این مسئله موجب احساس خطر رژیم و آزادی امام بعد از ۱۰ ماه از حصر خانگی ساواک شد.
-
تنها عکاسِ شناخته شده قیام پانزده خرداد چه کسی است؟
یکی از اتفاقات مهم در تاریخ معاصر کشور که در تقویم ملی هم تعطیل است، قیام پانزده خرداد است که در سال ۱۳۴۲ به وقوع پیوست. برخلاف تمام اتفاقات تاریخی مشابه، در این روز تعداد عکاسان حاضر در وقایع از تعداد انگشتان یک دست کمتر بوده است.
-
واکاوی یک ادعای قدیمی درباره «گوادلوپ»
انقلاب ایران واقعا کار خارجی‌ها بود؟
جنگ روایت‌ها در هر حوزه‌ای محل منازعه در عرصه‌های فکری و ذهنی برای تصاحب افکار عمومی است تا گویندگان خبر، روایت خود را به‌عنوان روایت غالب، درست و متقن در ذهن مخاطب جا بیندازند. تاریخ هم یکی از حوزه‌هایی است که قرن‌هاست درگیر جنگ روایت‌ها شده است.
-
/دروازه تاریخ/
درباره شهید مطهری بخوانیم
«او» چنان هوش و ذکاوتی در فهم علوم دینی و تحلیل شرایط اجتماعی و فرهنگی عصر پهلوی‌ها و انطباق آنها با احکام سیاسی اسلام داشت که به تدریج نظریه حکومت اسلامی را شکل داد. نظریه‌ای که مبنای کلیه سخنرانی‌ها و اقدامات عملی تمام سال‌های دهه ۱۳۴۰، ۱۳۵۰ و ۱۳۶۰ بود.
-
/دروازه تاریخ/
ماموریت شن‌های طبس در رسوایی اسکادران آمریکایی
پاک کردن قلب از هوی و هوس و انجام با اخلاص کارها برای جلب رضای پروردگار برای رهبر فقید انقلاب اسلامی خیرات و برکات بسیاری داشت از آن جمله حفظ عصاره و نتیجه خون دل خوردن‌های ایشان - انقلاب اسلامی - از انواع توطئه‌ها و گزندهای سیاسی، امنیتی و نظامی به خصوص از گزند حمله اسکادران هوایی ایالات متحده آمریکا به ایران و زمین‌گیر شدن آنها با طوفان شن در صحرای طبس.
-
/دروازه تاریخ/
حافظ انقلاب
امام خمینی خطاب به فرماندهان سپاه پاسداران تاکید کردند: «از این نقشه‌های شیطانی که به دست آمریکا و عمال آن در کشور در جریان است و با اسم‌های مختلف و با بهانه‌های مختلف توطئه می‌کنند، شما برادران من، شما عزیزان من باید با مشت محکم با آنها مواجه شوید و آنها را خنثی کنید.»
-
/دروازه تاریخ/
جنگ مغلوبه رژیم پهلوی در سربازخانه‌ها
رژیم پهلوی که از دوره پهلویِ پدر اعزام طلاب و روحانیون جوان به سربازی را دستمایه فشار به حوزه‌های علمیه کرده بود در اردیبهشت ۱۳۴۲ نقاب از چهره انداخت و تهدیداتش را عملی کرد اما با تدبیر و هوشیاری امام خمینی و همراهی طلاب، پادگان‌ها و سربازخانه‌ها به کانون افشای سیاست‌های ضد دینی و ضد ایرانی محمدرضا شاه تبدیل شد.
-
/دروازه تاریخ/
مبتکر سربازی دختران مُرد
مبتکر اعزام زنان به سربازی، پیشنهاد دهنده مشارکت زنان در میتینگ‌های انتخاباتی، مبتکر اصلاحات ارضی در سال ۱۳۴۱، عامل اصلی درگیری شاه و امام خمینی و تدوین کننده لایحه تاسیس ساواک در چنین روزی ُمرد.
-
واکنش پهلوی به افشای رسوایی زنجیره‌ای
محمدرضا پهلوی بعد از اخراج پدرش در ۲۵ شهریور ۱۳۲۰ از ایران، در کانون توجه آمریکا و اسرائیل قرار گرفت و این توجه را با دست‌درازی به باورهای دینیِ ممزوج در قانون مشروطه به فرصتی برای نزدیکی بیشتر به غرب تبدیل کرد. او اهمیتی به انتقادها و اعتراضات نمی‌داد تا اینکه ۲ دهه بعد یک عالم دینی مچش را گرفت و زنجیره‌ای از رسوایی‌ها به بار آمد.
-
آیت الله بروجردی مرجع تقلید سیاسی یا محافظه کار؟
با وجودی که آیت الله بروجردی دین را از سیاست جدا نمی‌دانستند اما فتاوای مذهبی و موضع‌گیری‌های سیاسی ایشان در عصر پهلوی پسر موجب شد عده ای ایشان را مرجع تقلیدی محافظه کار و دسته ای دیگر مرجع تقلیدی فعال در حوزه سیاسی بدانند.
-
مهارت سیاسی ایران در اجرای کنفرانس تهران
کاری که ابراهیم حکیمی، حسن تقی‌زاده و سایر دولت‌مردان عصر پهلوی در آن گیر کردند و از پسش بر نیامدند به تدبیر وطن‌پرستانه و بلندمدت دکتر محمد مصدق در مجلس چهاردهم و اجرای تر و تمیز احمد قوام‌السلطنه در دولت، به نفع کشورمان تمام شد و استنکاف روسیه برای خروج از ایران شکست خورد.
-
/دروازه تاریخ/
خاص‌ترین عید نوروز ایران
عصبانیت و سرخوردگی محمدرضا پهلوی از شکست دولت اسدالله علم در به کرسی نشاندن اصلاحات سیاسی و انتخاباتیِ دربار موجب شد اعلام «انقلاب سفید» کند و در پوستین رفراندم، اصلاحات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مدنظر آمریکایی‌ها را در ایران پیاده کند اما واکنش امام خمینی(ره) و به تاسی از ایشان سایر علما و بزرگان حوزه‌های علمیه جالب توجه بود.
-
/دروازه تاریخ/
جایگاه «اسکناس» در سپهر اقتصادی ایران
سیر تبادل کالا به کالا و تهاتر کالایی در ایرانِ باستان با ضرب سکه‌های سیاه و اشرفی، وارد فاز جدیدی شد اما ورود کاغذ به عرصه تبادلات پولی ایران، نظام مراودات و تبادلات اقتصادی و پولی کشور را دستخوش دگرگونی قابل توجهی کرد. کشورمان از دوره چهارمین شاه قاجار شاهد چاپ و انتشار پول کاغذی بود.
-
یادش بخیر، زمان شاه! (۱)
ویدیو/ قبل انقلاب؛ وقتی همه‌مون باسواد بودیم!
یادش بخیر؛ زمان شاه با اینکه تعداد کمی از مردم باسواد بودن ولی سوادشون کیفیت داشت؛ درجه یک و مرغوب بود؛ حالا چی؟ همش ۹۶ درصد مردم باسوادن!
-
۳ دلیل اهمیت مشارکت گسترده در انتخابات
چرا باید رأی داد؟ چرا قهر با انتخابات کنش سیاسی غلط و مخرب است؟ چرا از سویی مسئولان تراز اول نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران به ویژه رهبر معظم انقلاب اسلامی تا حد زیادی بر مشارکت گسترده در انتخابات تأکید می کنند و از سوی دیگر دشمنان و رقبای ایران حداکثر توان تبلیغاتی خود را برای دلسرد کردن مردم از مشارکت سیاسی به خرج می‌دهند؟
-
/دروازه تاریخ/
پیام ماندگار امام در برابر تیتر سیاه یک روزنامه
امیرعباس هویدا نظرات شخصی و تنفر محمدرضا پهلوی از امام خمینی را در قالب سرمقاله‌ای توهین‌آمیز در روزنامه اطلاعات چاپ کرد و جنایت و جنجال ۱۹ دی ۱۳۵۶ را سبب شد. امام خمینی هم دو هفته بعد از طلاب حوزه علمیه قم و دانشجویان دانشگاههای کشور به دلیل وفاداری و قیام‌های هوشیارانه تشکر کرد.
-
/دروازه تاریخ/
مقربی، جاسوس شوروی یا خبرچین آمریکا؟
در حالی که ولادیمیر کوزیچکین، مامور اطلاعاتی کا. گ.ب، سرلشکر احمد مقربی معاون اداره پنجم ستاد بزرگ ارتشتاران را عامل شوروی در ایران معرفی کرد اما شدت میزبانی افسران آمریکاییِ دربار پهلوی و سفرهای چندین باره او به آمریکا و کشورهای اروپایی نشان از بالا بودن محبوبیت سرلشکر پهلوی نزد غربی‌ها داشت. مقربی علاوه بر خوش‌گذرانی و سرمایه‌گذاری در این کشورها، آخرین دانش‌ها و متدهای نظامی و اطلاعاتی آمریکایی و اروپایی را آموخت.
-
/دروازه تاریخ/
جنایات قصاب تهران
تیمور بختیار عموزاده شاپور بختیار پس از نشستن بر صندلی فرمانداری نظامی تهران بیدادها کرد و هر کس را که آمریکا و انگلیس و یا محمدرضا می‌خواست، از دم تیغ می‌گذراند، او دیگر آن جوان زن و بچه‌دوست ایلیاتی نبود و مست قدرت شده بود.
-
/دروازه تاریخ/
مانع ستاندن سلطنت از خاندان پهلوی
محمدعلی فروغی یکی از معدود شخصیت‌های فرهنگی عصر قاجار و پهلوی است که عامل به وجود آورنده سه حادثه بزرگ تاریخی در ایران بود. او در سقوط سلسله قاجار و به سلطنت رسیدن رضا پهلوی و همچنین مقاومت در برابر حاکمان انگلیس و جلوگیری از سلب سلطنت از خاندان پهلوی نقش حیاتی داشت. به اصرار او پادشگاهی انگلستان پذیرفت سلطنت از رضا به محمدرضا پهلوی منتقل شود.
-
/دروازه تاریخ/
عاملِ آمریکایی تبعید بنیانگذار جمهوری اسلامی که بود؟
شش ماه و نیم بعد از شکسته شدن حرمت معروف‌ترین مدرسه دینی ایران در حمله خونین ماموران ساواک و شهربانی قم به طلاب و روحانیون عزادارِمدرسه فیضیه قم، حسنعلی منصور فارغ‌التحصیل ایرانی دانشگاههای آمریکا با استفاده از اعتبار و جایگاه سیاسی پدرش علی منصور در دربار و دیوان پهلویِ پسر، ساختار قدرت سیاسی در ایران را از سیاستمداران پیر رژیم، منشعب کرد.
-
/دروازه تاریخ/
وقتی قُلدر سلطان شد
مجلس موسسان در سه تاریخ ۱۳۰۴، ۱۳۲۸ و ۱۳۴۶ متمم قانون اساسی مشروطه را تغییر داد تا با گرو گرفتن آزادی‌های مدنی، قدرت را از چنگال دربار و دولت قاجار درآورده و اسیر پهلوی‌ها کند. این مجلس، متمم قانون را آن قدر تغییر داد تا پهلویِ پسر بتواند مجلس سنا را شکل دهد و برای بقای همیشگی سلطنت آن را با نمایندگان سرسپرده و بله قربان‌گو، پر کند.
-
/دروازه تاریخ/
آذرمان در آتش بی‌داد رژیم سوخت
حمله رژیم پهلوی به دانشگاه تهران در دوره ۳۷ ساله سلطنت محمدرضاشاه بارها و بارها اتفاق افتاد اما غیرانسانی‌ترین و وحشیانه‌ترین حمله‌های رژیم به دانشگاه در دوران نخست‌وزیری فضل‌الله زاهدی، علی امینی، جمشید آموزگار و جعفر شریف‌امامی اتفاق افتاد که موجب شهادت جمعی از دانشجویان و زخمی شدن جمع بزرگ‌تری از آنان شد. وجه مشترک زیر پا گذاشته شدن حریم دانشگاه در همه آن سال‌ها، بازداشت، زندانی و شکنجه هزاران نفر از دانشجویان آزاده بود.
-
/دروازه تاریخ/
حکومت نظامی و شعارهای سیاسی روی پشت‌بام‌ها
بن‌بست سیاسی و اجتماعی در تابستان ۱۳۵۷، پهلویِ پسر را مجبور کرد ۴ بار نخست‌وزیرانش را تغییر دهد اما هر چه کرد نتوانست جلوی سقوط سلطنتش را بگیرد یا به تاخیر بیندازد یا حتی کُند کُنَد. ابتکار شورای تأمین استان اصفهان برای حکومت نظامی و اقدامات جنایتکارانه سرلشکر رضا ناجی فرمانده مرکز توپخانه اصفهان که همزمان فرماندار نظامی شهر شد، نتوانست دردی را دوا کند، مردم اعتراضات سیاسی را از کف خیابان‌ها و تیررس مسلسل‌ها و خودروهای ارتش و شهربانی به پشت‌بام‌های امن خانه‌های‌شان بردند.