در روزهایی که نزدیک به سالگرد درگذشت دکتر سعید کاظمی آشتیانی هستیم، نشستن پای صحبت های دوستان، اساتید و همراهان ایشان غنیمتی است گرانبها تا توشه ای جمع کنیم و چراغی در دست بگیریم برای قدم گذاشتن در مسیری جهت ساختن ایرانی قوی؛ به همین جهت به گفت و گو با یکی از دوستان صمیمی دکتر کاظمی آشتیانی، "دکتر محمد کمالی" عضو هیئت علمی «دانشکده علوم توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی ایران» و عضو کمیته اخلاق «موسسه رویان» نشستیم.

ایسنا: از روزهای ابتدایی آشنایی و تاسیس جهاد دانشگاهی علوم پزشکی برایمان بگویید

آشنایی ما به سال ۱۳۵۸ باز می‌گردد هنگامی که ایشان وارد دانشکده توانبخشی و رفاه اجتماعی آن زمان شده بودند که بعدها این دانشکده به دانشکده علوم توانبخشی تبدیل شد و سپس جزیی از دانشکده علوم پزشکی ایران شد؛ ما چون هم محل بودیم بعد از آشنایی خیلی از اوقات درمسیر رفت و برگشت به دانشکده با هم بوده و پس از آن در جریان انقلاب فرهنگی و تعطیلاتی دانشگاه‌ها جهاد دانشگاهی تشکیل شد که بنده و ایشان به اتفاق دکتر جغتایی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی یا گروه پزشکی را تاسیس کردیم چرا که آن موقع دانشگاه های علوم پزشکی نبوده و ما محوریت جهاد دانشگاهی گروه پزشکی را در محل دانشگده توانبخشی داشتیم.

پس از تشکیل دانشگاه علوم پزشکی ایران، آقای دکتر کاظمی مسئولیت جهاد دانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی ایران را بر عهده داشتند؛ ما سالیان سال تا زمانی که ایشان به رحمت خدا رفتند خیلی از مسیرها را با هم طی کرده و درآن‌ها قدم برداشتیم.

ایسنا: ویژگی هایی که در محیط کاری داشتند چه بود؟

 اگر در یک عبارت کوتاه بخواهم بیان کنم دکتر کاظمی شمع محفل دوستان بود و همیشه برجسته و مشخص بود که متفاوت با دیگران است چه در اندیشه و چه در عمل و به اعتقاد من سعید کاظمی آشتیانی یک فردی بود که خودش بزرگ بود و بزرگی کرد نه اینکه برنامه ریزی کرده و نقشه بکشد برای اینکه بزرگ شود.

فردی بودکه توانایی های بالفعل و بالقوه فراوانی داشت و من اگر بخواهم حتی برخی از آن ها را ذکر کنم گفت و گو به درازا می کشد؛ به عنوان نمونه عرض می‌کنم که یکی از مهم ترین نکات در مورد دکتر سعید این بود که ایشان مدیری بود که توانست مدیریت دانش کرده و آن را را با مدیریت اجرا تلفیق کرده که حاصلش رویان شد، ببینید ما می توانیم مدیران مختلفی داشته باشیم که ادعا کنند توانایی اداره یک مجموعه را دارند اما اینکه خودت طراح یک مجموعه، پیگیر یک مسئله و تامین کننده بودجه و مدیریت نیروی انسانی در حوزه پزشکی و مدیریت دانش و تکنولوژی در آن باشی مجموعه صفات و ویژگی هایی است که به طور یکجا و در یک غالب گنجانده شده و  دکتر کاظمی آشتیانی را ساخته بود.

باید توجه داشت که ایشان تبحر فراوانی در مدیریت نیروی انسانی داشت و می‌توانست پزشکان و اساتید دانشگاه را در حالی که بسیار برجسته بودند برای راه اندازی رویان دور هم جمع کرده و از وجود آن‌ها استفاده کند؛  با تاکید می‌گویم مهمترین نکته مدیریت دانش ایشان بود که ثمره اش به بار نشستن رویان و به خصوص سلول های بنیادی بود که به دنبال ایده ای که برای رویان داشت در ذهن او شکل گرفت. 

ایسنا: ویژگی های شاخص اخلاقی و رفتاری در وی چه بود؟

او معلم خوبی بود، در دوران تعطیلی دانشگاه ها در یک هنرستانی که هنرستان پیام شهید بود به تدریس ادبیات فارسی پرداخته و تاریخ می‌گفت و در زمانی که مدرک دکترا در دانشکده علوم توانبخشی را گرفته بود آناتومی و فیزیولوژی را تدریس می‌کرد و از او همه رضایت داشته و او را یک معلم خوب می‌دانستند؛ به ظن من او بسیار خوش بیان بود که از وی یک معلم جامعه الاطراف ساخته بود.

از ویژگی های دیگرش تسلط قابل ملاحظه بر قرآن و اسلام بود و در بحث هایی که سال ۵۸ در بین گروه های چپ و کمونیست ها و عناصر مذهبی و گروه های مسلمان وجود داشت یکی از کسانی که در بحث ها بسیار شرکت می‌کرد و با استدلال خوب می‌توانست پاسخگو باشد دکتر کاظمی بود.

دکتر سعید بسیار خوش فکر و برنامه ریز بود که نمونه ای از این خوش فکری انتخاب نام رویان بوده که هنوز هم پابرجاست و از برجسته ترین تفکرات ایشان است.

دکتر کاظمی خوش ارتباط بود و بسیار روابط عمومی قوی با مردم عادی که به عنوان مُراجع به مرکز رویان یا دفاتر جهاد دانشگاهی مراجعه می‌کردند داشت، همینطور با پرسنل، مسئولین و مدیران و از همین جنبه بود که توانسته بود اهدافش یعنی عشق به مردم و خدمت به ایران را با استقامت، تلاش و پایمردی را محقق کند.

او خوش مرام، خوش سلوک، خوش الحان و خوش رو بوده و محور همه برنامه ها و کارها در جمع دوستان بود.

ایسنا: از خاطرات مشترک با ایشان برایمان بگویید

تمام دورانی که با ایشان داشتیم خاطره است و اگر بخواهیم به یک یا دو مورد اشاره کنیم شاید به خاطرات دیگر جفا شود اما من دو مورد را مطرح می‌کنم؛ روزی که اولین کودک حاصل از IVF  در رویان به دنیا آمد یک روز فراموش نشدنی برای ایشان بود و اسمی که برای کودک انتخاب شد «سیمین» بود، نام کوچه ای که موسسه رویان در آن قرار داشت و این نامگذاری از ابتکارات دکتر آشتیانی بود.

ایشان قرار بود در دولت آقای احمدی نژاد وزیر رفاه شود اما به این پیشنهاد خیلی تمایل نداشت و با توجه به شرایطی که پیش آمد این بار از روی ایشان برداشته شد، من تصور می‌کنم از آن زمان، روزهای مهمی بود که در تداوم کار رویان نقش عمده ای داشت لذا  ایشان ادامه حرکت در رویان را بر مسئله وزارت ترجیح داده وسعی شان بر ادامه کار رویان بود؛ البته خیلی طولی نکشید که  آن واقعه اسفناک اتفاق افتاد و ما ایشان را از دست دادیم ولی روح ایشان در همه فعالیت های دوستان جهادی در رویان حاکم است و امروز این مکان یکی از بزرگترین مراکز تحقیقاتی ایران و منطقه است.

انتهای پیام