گندم به‌خاطر نقش مهمی که در عرصه سیاسی و اقتصادی کشورها بخصوص کشورهای در حال توسعه ایفا می‌کند، یک محصول استراتژیک در تمام دنیا به‌شمار می‌آید. اهمیت اقتصادی گندم چه از نظر تولید و چه از نظر تغذیه در دنیا بیش از سایر محصولات کشاورزی است، حتی در مناطقی که به علت متغییر بودن شرایط اقلیمی یا خشکی محیط، امکان تولید نباتی نباشد، می‌توان گندم را کاشت کرد. 

گندم از نظر تولید و سطح زیر کشت، مهمترین محصول کشاورزی ایران است و افزایش محصول آن روز به روز مورد توجه قرار گرفته است و از نظر اقتصادی و تامین غذای اصلی اهمیت زیادی دارد، روند رو به رشد جمعیت و بالا گرفتن مصارف سرانه مصرف انسان، موجب شده است که هر سال میزان مصرف گندم زیادتر شود و در شرایط تولید نسبتاً مساوی، پیوسته بر میزان واردات اضافه شود.

تولید گندم از جهت‌های مختلف آنقدر مهم است که روز ۳۱ فروردین به نام «روز ملی گندم و نان» نامگذاری شده است. یکی از قطب‌های مهم اقتصادی در خراسان شمالی حوزه کشاورزی است و بسیاری از کشاورزان این استان در حوزه تولید گندم فعالیت دارند و بخش بزرگی از سطح زیر کشت اراضی کشاورزی در این استان به این محصول اختصاص دارد.

تولید بذرهای فناورانه در اولویت انجام کارها

علی‌اکبر ناصری، مسؤول تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال خراسان شمالی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: نان و گندم قوت غالب جامعه است، اما در حال حاضر در تولید آن با مشکلات زیادی مواجه هستیم.

وی با اشاره به اینکه در تولید گندم با مشکلاتی همچون کاهش نزولات آسمانی، خشکسالی، تغییرات اقلیمی، بروز آفات و ... مواجه هستیم، گفت: با توجه به مشکلاتی که در حوزه تولید این محصول استراتژیک پیش رو است باید به سوی یافته‌های علمی در جهت پایداری و افزایش تولید پیش رویم.

ناصری افزود: یکی از این راه‌ها استفاده از ظرفیت علم و دانش در زمینه بذرهای اصلاح‌شده و مقاوم به خشکسالی، کاهش بارندگی، تغییر اقیلم و امراض و آفت است.

نقش ۳۵ درصدی بذور در تولید غلات

وی با تاکید بر اینکه تولید بذرهای فناورانه یکی از اهداف مهم در تولید غلات است، ادامه داد: بذور تا ۳۵ درصد در تولید نقش دارند که از درصد بالایی برخوردار است.

این مقام مسئول بیان کرد: در کشور برای تولید غلات یک میلیون تن بذر سالانه استفاده می‌شود که ۵۰۰ هزار تن از این میزان بذور اصلاح شده و مابقی بذور خود مصرفی است.

تولید بیش از ۱۳ هزار تن بذر اصلاح‌شده در خراسان شمالی

وی بیان کرد: باید تولید بذرهای اصلاح‌شده برای مزارع آبی تا ۶۰ درصد و در مزارع دیم تا ۴۵ درصد برسد که در خراسان شمالی برای امسال برنامه‌ریزی‌ شده تا میزان بذور اصلاح شده به ۱۳ هزار و ۴۰۰ تن برسد که با تولید این میزان به ۴۷ درصد از تامین نیازها رسیده ایم.

مسؤول تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال خراسان شمالی گفت: در خراسان شمالی در حال حاضر ۲۷ رقم اصلاح شده تولید و مصرف می‌شود و استقبال کشاورزان از این بذرها خوب است.

۸۵ درصد گندمکاران براساس اصول فنی کار می‌کنند

وی در ادامه اظهار کرد: یکی از اقداماتی که برای گندمکاران استان در حال انجام است، آموزش روش‌های نوین به زراعی است تا کشاورزان روش‌های سنتی تولید گندم را کنار بگذارند و تغییر در سبک مدیریت در مزرعه را انجام دهند که این امر مبتنی بر یافته‌های علمی و تحقیقاتی است. در این زمینه، در استان اقدامات بسیار خوبی انجام شده و از نتایج علمی به‌دست آمده به نحو احسن استفاده شده است، به‌طوری که ۸۵ درصد گندمکاران براساس اصول فنی و دستورالعمل های فنی کار می‌کنند.

مسؤول تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال خراسان شمالی بیان کرد: ۱۵ درصد باقی‌مانده کشاورزان خرده‌مالک یا افرادی هستند که در مناطق دوردست فعالیت می‌کنند و برای دستیابی به ظرفیت‌های علمی و روش‌های نوین دسترسی‌های لازم را ندارند.

۳۰ درصد نان تولیدی تبدیل به ضایعات می‌شود

وی در ارتباط با نان نیز گفت: مقدار زیادی از نان تولیدی تبدیل به ضایعات می‌شود، به طوری که طبق بررسی‌های صورت گرفته ۳۰ درصد از نان تولیدی در کشور تبدیل به ضایعات می‌شود. حدود ۱۲ میلیون تن نیاز کشور برای تولید نان به گندم است که از این میزان گندم چهار میلیون تن تبدیل به ضایعات می‌شود.

ناصری خاطرنشان کرد: برای جلوگیری از دورریز نان باید کیفیت آن افزایش یابد و از سوی دیگر فرهنگ سازی لازم در این زمینه انجام شود.

وی تاکید کرد: نان از قدیم به‌عنوان رزق و روزی برای مردم مقدس بوده و در گذشته به دورریز و اسراف نان توجه می‌کردند، اما به این امر مهم کمتر توجه شده است.

نیاز سالانه خراسان شمالی به ۱۳۰ هزار تن گندم

نامور، مدیرکل غله و خدمات بازرگانی خراسان شمالی در ادامه در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با بیان اینکه میزان خرید گندم به شرایط اقلیمی سال بستگی دارد، گفت: ۱۸۴ هزار و ۵۰۰ تن گندم در سال گذشته در این استان خریده شد و که در آن سال خشکسالی شدیدی حاکم بود.

به گفته وی، نیاز خراسان شمالی به گندم ۱۳۰ هزار تن است.

سرانه مصرفی آرد در خراسان شمالی ۲ کیلوگرم بیشتر از سرانه کشوری

وی بیان کرد: این استان به ۸۲۳۰ تن آرد در ماه نیاز دارد و هر ماه ۱۰ درصد آرد بیشتر، به نانوایی‌های دارای تراکنش متعارف پرداخت می‌شود.

نامور تاکید کرد: گندمی که در این استان تولید می‌شود کیفیت خوبی دارد. در نتیجه، آرد و نان تولیدی نیز کیفیت خوبی دارد و میزان دورریز نان در سال‌های اخیر به‌صورت چشمگیری کاهش یافته است.

به گفته وی، میزان سرانه آرد مصرفی به ازای هر نفر در کشور ۷.۵ کیلوگرم و در خراسان شمالی ۹.۵ کیلوگرم است.

وجود نگرانی از عقب‌ماندگی دوره رشد گیاهان کشت پاییزه در خراسان شمالی

محمد رضایی معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی نیز در گفت و گو با ایسنا، از عقب ماندگی دوره رشد گیاهان کشت‌شده در کشت پاییزه خبر داد.

وی اظهار کرد: تاکنون‌ کشت پاییزه در مزارع آبی به طور کامل و در مزارع دیم تا حدود ۹۰ درصد انجام شده است. البته در برخی مزارع کشت‌های انجام‌شده با تاخیر نیز صورت گرفته است.

رضایی با اشاره به بارندگی‌های انجام‌شده بیان کرد: بارش‌های انجام‌شده از ابتدای سال زراعی جاری تاکنون نسبت به مدت مشابه سال گذشته و دوره بلندمدت آماری کمتر بوده است. از سوی دیگر، دمای هوا نسبت به سال گذشته دو درجه سانتیگراد کمتر اما مشابه دوره آماری بلندمدت بوده است.

این مقام مسئول تصریح کرد: کاهش بارندگی‌های موثر و سرمای هوا سبب شده است تا گیاهان از رشد لازم برخوردار نباشند. در حال حاضر مزارع استان از سطح سبز خوبی برخوردار نیستند.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی گفت: اگر بارندگی‌های خوبی صورت گیرد، رشد گیاهان انجام می‌شود.

وی بیان کرد: ۸۰ هزار هکتار از اراضی آبی و ۱۵۲ هزار هکتار از اراضی دیم استان برنامه‌ریزی شده تا کشت پاییزه انجام شود و در حال حاضر انجام کشت محصولاتی مانند گندم، جو و دانه‌های روغنی در حال انجام است.

انتهای پیام