به گزارش ایسنا، دکتر علی منتظری در نشست خبری امروز با اشاره به چهل و پنجمین سالگرد تاسیس جهاد دانشگاهی، اظهار کرد: در آستانه ۱۶ مرداد، سالروز تاسیس جهاد دانشگاهی هستیم، این روز را به همه جهادگران تبریک عرض میکنم. همچنین یاد و خاطره شهدای کربلا، شهدای انقلاب اسلامی، شهدای جنگ تحمیلی، دانشمندان برجسته و مردم عزیز کشور را گرامی میدارم.
جهاد دانشگاهی دارای سه رکن ساختاری است
منتظری با اشاره به ساختار جهاد دانشگاهی گفت: جهاد دانشگاهی سه رکن اصلی دارد. رکن نخست، هیات امنای جهاد دانشگاهی است که بالاترین مرجع سیاستگذاری این نهاد به شمار میرود. این هیات متشکل از وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، معاون علمی، فناوری واقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور، رئیس سازمان برنامهوبودجه، رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها و چهار نفر از اعضای هیات علمی جهاد دانشگاهی است که یکی از آنها الزاماً باید از بانوان باشد.
وی ادامه داد: رکن دوم، شورای علمی جهاد دانشگاهی است که وظیفه برنامهریزی برای تحقق سیاستهای مصوب هیات امنا را بر عهده دارد. این شورا نیز با ترکیب تخصصی و علمی شکل گرفته و در جهت سیاستگذاریهای علمی و پژوهشی فعالیت میکند.
رئیس جهاد دانشگاهی در توضیح رکن سوم گفت: رکن سوم، ریاست جهاد دانشگاهی است که بالاترین مقام اجرایی این نهاد محسوب میشود و باید در چارچوب سیاستهای هیئت امنا و شورای علمی عمل کند. وظایف این سه رکن در اساسنامه جهاد دانشگاهی که به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده، بهروشنی تبیین شده است.
نهاد انقلابی، غیردولتی و وابسته به شورای عالی انقلاب فرهنگی
منتظری با تأکید بر ماهیت حقوقی جهاد دانشگاهی، گفت: جهاد دانشگاهی یک نهاد برخاسته از انقلاب اسلامی است. از نظر وابستگی، زیر نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار دارد و از نظر ساختار اجرایی، نهادی عمومی غیردولتی محسوب میشود.
محورهای فعالیت جهاد دانشگاهی
این مقام مسئول درباره زمینههای فعالیت جهاد دانشگاهی، اظهار کرد: بر اساس اساسنامه، فعالیتهای جهاد دانشگاهی شامل سه حوزه اصلی فرهنگی، پژوهشی و آموزشی است. همچنین دو وظیفه جانبی نیز برای این نهاد در نظر گرفته شده است: یکی توسعه ارتباط بین دانشگاه و صنعت و تجاریسازی فناوریها و دیگری کمک به اشتغال فارغالتحصیلان دانشگاهی.
همکاری مؤثر با دولت در دوره جدید
منتظری با اشاره به سیاست جهاد دانشگاهی در همکاری با دولتها، تصریح کرد: یکی از سیاستهای همیشگی جهاد دانشگاهی، حمایت از دولتها در حوزههایی است که به کمک ما نیاز دارند یا مأموریتی به ما سپرده میشود. در دولت جدید نیز با حضور دکتر پزشکیان رئیسجمهور و وزرای عضو هیات امنای جهاد و همچنین معاون علمی رئیسجمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه، هماهنگی و همراهی بسیار خوبی شکل گرفته است.
وی ابراز امیدواری کرد: امیدواریم بتوانیم وظایف خود را در همراهی با دولت و کمک به حل مسائل کشور بهدرستی انجام دهیم.
نهاد نمایندگی رهبری از شرکای فرهنگی جهاد دانشگاهی است
رئیس جهاد دانشگاهی در ادامه سخنان خود گفت: از جمله شرکای فرهنگی ما، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاههاست که همواره تعامل و همکاری نزدیکی با جهاد دانشگاهی داشته است.
تقویت همافزایی میان تشکلهای فرهنگی و دانشجویی در دستور کار جهاد دانشگاهی
رئیس جهاد دانشگاهی با اشاره به همکاریهای فرهنگی میان نهادهای مختلف، گفت: تشکلهای دانشجویی که بر اساس مصوبات و آییننامهها در دانشگاهها شکل گرفتهاند، از جمله بسیج دانشجویی، بسیج اساتید و سایر نهادهای فعال در حوزه فرهنگی، با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در این دوره با همافزایی بیشتری فعالیت خواهند کرد.
وی افزود: ما در این دوره یک هماهنگی و همخواهی واقعی و نزدیک را با این مجموعهها دنبال کردهایم و انشاءالله در ادامه نیز آن را تقویت خواهیم کرد.
توقف آموزشهای علمی–کاربردی و ادامه آموزشهای تخصصی کوتاهمدت
منتظری در ادامه با اشاره به فعالیتهای آموزشی جهاد دانشگاهی، اظهار کرد: در کنار دانشگاه علم و فرهنگ و چند مؤسسه آموزشی دیگر، پیشتر در حوزه آموزشهای علمی–کاربردی نیز فعال بودیم؛ اما با توجه به سیاستهای اعلامی، این نوع آموزشها در جهاد متوقف شدهاند.
وی تأکید کرد: با این حال، آموزشهای کوتاهمدت تخصصی همچنان با توان و قوت ادامه دارد. امیدواریم در دوره جدید بتوانیم سامان بهتری به این بخش از فعالیتها بدهیم، چراکه این آموزشها جنبه کاربردی دارند و میتوانند به اشتغال جوانان و تحصیلکردگانی که نیاز به کسب مهارتهای بازار محور دارند، کمک کنند.
حضور گسترده دانشجویان در فعالیتهای جهاد دانشگاهی
رئیس جهاد دانشگاهی یکی از برنامههای اصلی این نهاد در دوره جدید را جذب دانشجویان عنوان کرد و گفت: در تلاشیم حضور پررنگ دانشجویان در فعالیتهای جهاد دانشگاهی را شکل دهیم و تقویت کنیم. بهزودی طرحی در سراسر کشور اعلام خواهد شد که براساس آن، هر دانشجویی که تمایل داشته باشد، میتواند بهعنوان عضو جهاد دانشگاهی به مجموعه ما بپیوندد.
وی افزود: این طرح به مناسبت سالروز تأسیس جهاد دانشگاهی رونمایی خواهد شد و جزئیات آن در مراسم سالگرد اعلام میشود.
احیای فعالیتهای فرهنگی دانشجویی با حمایت دولت
منتظری با بیان اینکه توجه به مسائل فرهنگی دانشجویان در اولویت جهاد دانشگاهی است، تصریح کرد: تقویت فعالیتهای فرهنگی جهاد دانشگاهی در دانشگاههای کشور از دیگر اولویتهای ما در این دوره است. ما معتقدیم جوانان دانشگاهی نیاز دارند که پایگاهی معنوی و فرهنگی برای خود داشته باشند. در گذشته این نقش بهخوبی ایفا میشد، اما به دلایل مختلف، در مقطعی تضعیف شد.
وی خاطرنشان کرد: با حمایت دولت و همکاری رؤسای دانشگاهها و مراکز آموزش عالی، در تلاش هستیم این نقش را با قوت بیشتری در دانشگاهها ادامه دهیم. برنامههای متنوعی نیز برای این منظور طراحی شده و در دستور کار قرار دارد.
تأسیس اندیشکدههای استانی با هدف تقویت حکمرانی خوب
رئیس جهاد دانشگاهی از آغاز روند راهاندازی اندیشکدههایی در سطح استانها با هدف بهرهگیری از ظرفیت نخبگان برای کمک به حکمرانی خوب خبر داد.
به گزارش ایسنا، منتظری با بیان اینکه اندیشکدهها به عنوان مراکزی واسط میان نخبگان و بدنه اجرایی کشور عمل خواهند کرد، اظهار کرد: در این طرح، نخبگان هر استان در کنار معاونان فرهنگی، پژوهشی، آموزشی و تجاریسازی جهاد دانشگاهی، همچنین با حضور نمایندهای از مجلس آن منطقه، گرد هم خواهند آمد تا مسیر توسعه و رصد پیشرفت استان را بهگونهای نظاممند دنبال کنند.
وی افزود: ما نمیخواهیم یک تشکیلات جدید با هزینههای بالا راهاندازی کنیم، بلکه قصد داریم با استفاده از ظرفیتهای موجود، نهضتی نخبهمحور را شکل دهیم که به حکمرانی خوب کمک کند. این اندیشکدهها ابتدا بر اساس توانمندیهای استانها به صورت محدود راهاندازی میشوند و سپس بهتدریج در سراسر کشور گسترش خواهند یافت.
منتظری با تأکید بر لزوم مشارکت آزادانه نخبگان در این طرح، گفت: میخواهیم فضایی ایجاد شود که صاحبان ایدهها و نخبگان بتوانند بدون مانع نظرات خود را ارائه دهند و از دیدگاههای آنها در اداره و توسعه استانها بهرهمند شویم.
ارتقای جایگاه زنان در ساختار جهاد دانشگاهی
رئیس جهاد دانشگاهی با اشاره به تقویت نقش بانوان در مدیریت این نهاد، از انتصاب اولین معاون زن پژوهش و فناوری خبر داد.
وی گفت: برای نخستینبار در تاریخ جهاد دانشگاهی، دکتر شیخی که از دوران دانشجویی به جهاد پیوستهاند و در این نهاد رشد و تخصص یافتهاند، به عنوان معاون پژوهش و فناوری منصوب شدند.
منتظری همچنین از تشکیل کارگروه بانوان در جهاد دانشگاهی خبر داد و افزود: این کارگروه متشکل از بانوان متخصص و برجسته کشور است و تلاش کردهایم نمایندگانی از همه اقشار زنان در این شورا حضور داشته باشند.
وی با تأکید بر اینکه زنان از نخستین روزهای تأسیس جهاد دانشگاهی همراه و فعال بودهاند، اظهار امیدواری کرد: در این دوره بتوانیم حقوق بانوان را بهدرستی ادا کنیم و سهم واقعی آنها را در تصمیمگیریها به رسمیت بشناسیم.
بازگشت به روحیه انقلابی و مشارکتمحور جهاد دانشگاهی
منتظری با انتقاد از روند دیوانسالار شدن جهاد دانشگاهی در سالهای اخیر، بر ضرورت بازگشت این نهاد به ماهیت انقلابی خود تأکید کرد.
وی گفت: متأسفانه طی سالهای گذشته، جهاد دانشگاهی بهتدریج به یک نهاد دیوانسالار تبدیل شده است. ما تلاش داریم این مسیر را اصلاح کنیم و جهاد را به نهاد انقلابی اولیه بازگردانیم؛ نهادی که بر پایه ارزشهای بنیادی، مشارکت اعضا و نفی سلسلهمراتب خشک اداری بنا شده بود.
انتخاب مدیران از طریق رأی اعضای جهاد دانشگاهی
رئیس جهاد دانشگاهی با اعلام تغییر در شیوه انتخاب مدیران این نهاد، از اجرای طرح انتخابات درونسازمانی برای تعیین رؤسای واحدها خبر داد.
وی تصریح کرد: «در برنامهای که بهزودی اعلام خواهد شد، رؤسای واحدهای استانی، سازمانهای علمی، فرهنگی و پژوهشی و همچنین پژوهشکدهها، بر اساس دستورالعملی مشخص و از طریق رأی اعضا انتخاب خواهند شد. دیگر قرار نیست مدیری از بالا منصوب شود، بلکه اعضای جهاد باید در انتخاب مدیر شایسته خود مشارکت داشته باشند.»
منتظری با اشاره به تجربه موفق شورایی در گذشته جهاد دانشگاهی، گفت: در گذشته، جهاد دانشگاهی توسط یک شورای مرکزی اداره میشد و رئیس به معنای امروزی نداشت. اعضای حقیقی این شورا توسط مجامع دانشگاهی انتخاب میشدند. این تجربه موفق، پایه تصمیم جدید ما قرار گرفته است.
تقویت آزادی بیان و گفتوگوی آزاد در درون جهاد
منتظری در ادامه با اشاره به اقدامات اخیر خود گفت: در تلاش هستیم تا اعضای جهاد نسبت به سرنوشت این نهاد احساس مسئولیت بیشتری داشته باشند؛ بتوانند آزادانه نقد کنند، پیشنهاد دهند و گفتوگوهای جدی درباره آینده جهاد دانشگاهی داشته باشند.
وی افزود: هدف ما احیای ارزشهایی است که جهاد دانشگاهی بر پایه آنها شکل گرفت؛ از جمله تأکید بر شایستگی به جای جایگاه و مشارکت جمعی به جای تصمیمگیریهای متمرکز.
جهاد دانشگاهی باید از دیوانسالاری فاصله بگیرد
رئیس جهاد دانشگاهی با انتقاد از حاکم شدن برخی رویکردهای غیرعلمی و نامتناسب با روح جهادی، تأکید کرد که باید این نهاد از بند دیوانسالاری رها شود و به هویت انقلابی و علمی خود بازگردد.
منتظری گفت: در برخی دورهها، متأسفانه تصور شده که با رسیدن به مسئولیت، فرد میتواند بر مال، جان و سرنوشت دیگران حاکم شود. این نگاه در شأن یک نهاد علمی و انقلابی نیست. ما تلاش کردهایم فضایی فراهم کنیم تا افراد احساس امنیت در بیان نظرات خود داشته باشند، اگرچه در این مسیر، برخی نیز آسیب دیدهاند.
وی افزود: جهاد دانشگاهی نباید اسیر قوانین خشک و تحمیلی شود. این به معنای بیقانونی یا بیانضباطی نیست، بلکه اتفاقاً نهاد انقلابی باید دارای انضباط آهنین باشد، اما این انضباط نباید مانع گفتوگو، تضارب آرا و تعامل صمیمانه درونسازمانی شود.
منتظری با بیان اینکه بخش مهمی از شکوفایی گذشته جهاد دانشگاهی نیز حاصل همین رویکرد مشارکتی بوده است، گفت: نهادهایی مانند پژوهشگاه رویان، پژوهشکده معتمد، پژوهشکده گیاهان دارویی، ذخایر ژنتیکی، ایسنا، ایسپا، ایکنا و سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی، همه محصول نگاهی هستند که به مردم، نخبگان، جوانان و ارزشهای بنیادین انقلاب اسلامی اعتماد داشته است.
تأسیس مرکز ملی راهبری مطالعات هوش مصنوعی
منتظری در بخش دیگری از سخنان خود از تأسیس مرکز ملی راهبری مطالعات و پیشرفت هوش مصنوعی جهاد دانشگاهی خبر داد.
وی اعلام کرد: در جلسه روز گذشته هیاتامنای جهاد دانشگاهی، تأسیس این مرکز به تصویب رسید و بهزودی فعالیتهای آن بهصورت رسمی آغاز خواهد شد.
منتظری با اشاره به فعالیتهای فعلی برخی واحدهای جهاد دانشگاهی در حوزه هوش مصنوعی، افزود: مرکز ملی راهبری، به عنوان مرجع ساماندهی، هدایت و همافزایی این اقدامات، ایفای نقش خواهد کرد تا جهاد دانشگاهی حضور مؤثرتری در این عرصه راهبردی داشته باشد.
ورود جهاد دانشگاهی به لایههای عمیق هوش مصنوعی
رئیس جهاد دانشگاهی با اشاره به تأکیدات رهبر معظم انقلاب اسلامی در زمینه هوش مصنوعی، گفت: امروز کاربرد هوش مصنوعی یک امر رایج و قابل دسترس شده، اما آنچه حائز اهمیت است، دستیابی به لایههای درونی این فناوری است؛ لایههایی شامل الگوریتمها، ساختارهای برنامهنویسی و طراحیهای پیچیده فنی.
وی افزود: این سطوح پیشرفته از تخصص بسیاری از مجموعهها خارج است، اما جهاد دانشگاهی قصد دارد با رویکردی عمیق، علمی و آیندهنگر وارد این حوزه شود. ما هشدار مقام معظم رهبری را جدی میگیریم که فرمودند تا دیر نشده باید وارد این حوزه شویم.
منتظری تأکید کرد: اگر تعلل کنیم، آیندهای شبیه به فناوری هستهای در انتظارمان است؛ جایی که ساختارهای انحصاری، سایر مجموعهها را محدود خواهند کرد. قبل از آنکه چنین موانعی شکل بگیرد، باید مراکز علمی و دانشگاهی، از جمله جهاد دانشگاهی، سهم خود را در این مسیر ایفا کنند.
جهاد دانشگاهی خانه همه دانشگاهیان است
به گزارش ایسنا، منتظری با قدردانی از همراهی رسانهها گفت: حدود چهار ماه از آغاز مسئولیتم میگذرد که بخشی از آن هم با تعطیلات مصادف بود. از شما رسانههای عزیز میخواهم این گزارش کوتاه را به عنوان خلاصهای از تلاشهای ما بپذیرید.
وی با یادآوری جمله رهبر انقلاب در زمان تأسیس خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، گفت: زمانی که خبر تأسیس ایسنا را به ایشان اعلام کردیم، فرمودند: "اخبار خوب، مفید و امیدبخش مخابره کنید". ما نیز تلاش میکنیم جهاد دانشگاهی منشأ امید، نشاط و انگیزه در کشور، دانشگاهها و میان جوانان باشد.
جهاد دانشگاهی نه بنگاه اقتصادی است، نه باشگاه سیاسی
رئیس جهاد دانشگاهی با تأکید بر جایگاه فرابخشی این نهاد، گفت: جهاد دانشگاهی نه یک نهاد اقتصادی است و نه باشگاه سیاسی. اینجا همه تفکرات و سلیقهها، در چارچوب انقلاب اسلامی، محترم و پذیرفته هستند.
وی در ادامه خطاب به جوانان، اساتید و نخبگان کشور، اظهار کرد: جهاد دانشگاهی خانه شماست؛ از آن فاصله نگیرید. ما تا حد توان و امکانات، آماده پاسخگویی به نیازهای شما هستیم؛ بدون تشریفات، بدون بوروکراسی و با کمترین هزینه و زمان.
امید به حمایت دولت برای رفع موانع پیشروی جهاد دانشگاهی
رئیس جهاد دانشگاهی با اشاره به برخی محدودیتها و موانع ساختاری، ابراز امیدواری کرد که با حمایت دولت، مسیر فعالیتهای این نهاد علمی و انقلابی هموارتر شود.
منتظری گفت: امیدواریم با کمک و حمایتی که دولت وعده داده، بخشی از این گرهها و موانع ساختاری باز شود تا بتوانیم روانتر، انقلابیتر و سریعتر به وظایف خود عمل کنیم.
تبریک روز خبرنگار و نگاهی به گذشته رسانهای
وی در ادامه با گرامیداشت روز خبرنگار، اظهار کرد: صمیمانه این روز را به دوستان رسانهای تبریک میگویم و قدردان زحمات بیوقفه شما هستم.
منتظری با اشاره به سابقه خود در حوزه رسانه گفت: برای اولینبار در سال ۱۳۵۲ بهعنوان خبرنگار مجله پیامشیراز فعالیت رسانهای خود را آغاز کردم و سالها در این حوزه حضور داشتهام. این سابقه برای من همواره افتخارآمیز بوده، هست و خواهد بود.
رسانهها، شریک جهاد دانشگاهی در مسیر آگاهیبخشی
این مقام مسئول با تأکید بر نقش رسانهها در آگاهیبخشی و امیدآفرینی در جامعه تصریح کرد: ما در جهاد دانشگاهی، رسانه را نه صرفاً ابزار اطلاعرسانی، بلکه یکی از اضلاع مهم توسعه علمی و فرهنگی کشور میدانیم. امیدوارم تعامل میان جهاد دانشگاهی و رسانهها روزبهروز تقویت شود.
منتظری گفت: برای همه شما خبرنگاران و فعالان رسانهای آرزوی توفیق، سلامتی و سربلندی دارم.
تعریف رسته جدید برای پژوهشگران و فناوران در جهاد دانشگاهی
رئیس جهاددانشگاهی از تعریف رستهای جدید برای پژوهشگران و فناوران این نهاد خبر داد و گفت: با توجه به اینکه بسیاری از اعضای جهاد دانشگاهی دارای مدارک تحصیلات تکمیلی هستند و در عین حال در فرایند جذب هیئت علمی شرکت نکردهاند یا تمایلی به شرکت در آن ندارند، رستهای تحت عنوان "رسته پژوهشگر یا فناور" برای آنان تعریف شده است.
دکتر علی منتظری با اشاره به اینکه این رسته نه در دسته اعضای عادی قرار میگیرد و نه در رسته هیئت علمی، اظهار کرد: در این رسته، افراد بر اساس فعالیتهای علمی و پژوهشیشان در سه سطح "پژوهشگر یا فناور پایه"، "پژوهشگر یا فناور ارشد" و "پژوهشگر یا فناور عالی" دستهبندی میشوند.
وی افزود: امیدواریم با اجرایی شدن این طرح، ضمن افزایش رضایت سازمانی این گروه از همکاران، شاهد تقویت بنیه علمی و پژوهشی جهاد دانشگاهی نیز باشیم.
شناسایی توانمندیهای علمی مغفول در بدنه جهاد
رئیس جهاددانشگاهی با اشاره به اینکه بسیاری از این افراد دارای سوابق علمی، مدیریتی و پژوهشی گسترده هستند، تصریح کرد: افرادی در این دسته قرار دارند که دارای مدارک دکترای تخصصی و کارشناسیارشد هستند و سالها در پروژههای مهم علمی و اجرایی فعالیت کردهاند، اما تاکنون در ساختار سازمانی به عنوان عضو عادی شناخته میشدند. این موضوع باعث کاهش رضایت و بروز احساس بیعدالتی شده بود.
منتظری ادامه داد: ما این مسئله را به عنوان یک اولویت سازمانی پیگیری کردهایم و پس از طی مراحل قانونی، از سوی معاونت آموزشی جهاد دانشگاهی اطلاعرسانی و اجرایی خواهد شد.
تغییر در ساختار معاونتها و معرفی مسئولان جدید
رئیس جهاددانشگاهی همچنین به برخی تغییرات ساختاری در معاونتهای این نهاد اشاره کرد و گفت: بر اساس مصوبه هیئتامنای جهاد دانشگاهی، معاونت آموزشی و کارآفرینی به "معاونت آموزشی و سازمان تجاریسازی فناوری و اشتغال دانشگاهیان" تبدیل شده است و دکتر فرزام به عنوان معاون رئیس جهاد و رئیس این سازمان منصوب شدند.
آغاز اجرای رسته «پژوهشگر و فناور» با امکان بهرهمندی از مزایای مادی و معنوی
رئیس جهاددانشگاهی با اشاره به اجرای قریبالوقوع طرح رسته «پژوهشگر و فناور» گفت: این رسته جدید علاوه بر مزایای معنوی قابل توجه، مزایای مادی نیز برای اعضای مشمول به همراه خواهد داشت. هرچند از نظر من، ارزش معنوی این رسته بسیار مهمتر است، اما نباید از جنبههای مالی آن نیز غفلت کرد.
وی افزود: فرآیند پیوستن به این رسته، کوتاه و مشخص است و بهزودی بهطور رسمی اعلام خواهد شد. تأکید میکنم که آغاز این فرآیند باید از سمت خود افراد باشد، نه مدیران. هر عضوی که خود را واجد شرایط میداند، میتواند شخصاً برای ورود به این رسته اقدام کند.
منتظری با بیان اینکه «نباید منتظر تصمیم مدیران ماند»، اظهار کرد: اگر قرار باشد تصمیمگیری صرفاً از سوی مدیرانی مانند بنده انجام شود، وضعیت همین خواهد ماند که هست. این باید یک خواست درونی از سوی خود اعضا باشد. افراد باید خودشان تصمیم بگیرند که در این مسیر رشد کنند.
بازگشت دانشجویان به بدنه جهاد دانشگاهی؛ رونمایی از «شهر دانشجو»
رئیس جهاددانشگاهی با اشاره به قطع ارتباط ناخواسته جهاد با دانشگاهها گفت: مدتی است که ارتباط دانشجویان با جهاد دانشگاهی دچار وقفه شده؛ نه به خواست ما، بلکه به دلیل شرایط بیرونی. این در حالی است که فلسفه وجودی جهاد، پیوند با دانشگاههاست و حتی نام آن نیز بر این معنا تأکید دارد.
وی با اشاره به برنامه جدید برای احیای این پیوند، اظهار کرد: در مشورت با همکاران به این نتیجه رسیدیم که باید به خانه و ریشه خود بازگردیم. جهاد دانشگاهی باید درهای خود را به روی دانشجویان باز کند تا آنها در فعالیتهای فرهنگی، اجتماعی و علمی مشارکت داشته باشند؛ حتی اگر قرار نباشد همه آنها به عضویت استخدامی جهاد درآیند.
منتظری با اعلام رونمایی از طرح «شهر دانشجو» تصریح کرد: سامانهای طراحی شده که همه دانشجویان کشور میتوانند با اراده شخصی وارد آن شوند و با انتخاب یکی از سه سطح "عضو افتخاری"، "عضو عادی" یا "عضو فعال" به عضویت درآیند. برای هر سطح از عضویت نیز تعاریف و مزایایی در نظر گرفته شده است.
وی ادامه داد: فرآیند عضویت بسیار ساده و تسهیلشده است و دانشجویان حتی میتوانند کارت عضویت خود را پس از ثبتنام، به صورت مستقل چاپ کنند. پیچیدگیهای اداری حذف شده و اگر هم دشواریای وجود دارد، تنها در گام نخست ورود به سامانه است.
اطلاعرسانی درباره اشتغال، یک مسئولیت ملی است
این مقام مسئول با تأکید بر نقش رسانهها در حساسسازی جامعه نسبت به مسئله اشتغال گفت: اطلاعرسانی در این حوزه بسیار کلیدی است. در بسیاری از کشورها، خبر اول رسانهها، تعداد افراد شاغلشده در روز است. اما ما همچنان خبر اولمان در مورد مسئولان سیاسی است. باید زاویه دید رسانهها را تغییر دهیم.
وی ادامه داد: رسانهها باید مسئولان را نسبت به مسئله اشتغال تحصیلکردگان حساس کنند. اشتغال، نهتنها یک مسئله اقتصادی، بلکه یک بحران فرهنگی و اجتماعی است. ما به عنوان رسانه، مسئول هستیم که بگوییم فارغالتحصیلان دانشگاهی کجا هستند، چه میکنند و چرا از کشور میروند.
مقررات دستوپاگیر، سد راه اشتغال نخبگان
منتظری با انتقاد از پیچیدگی مقررات برای ورود دانشآموختگان به بازار کار گفت: بسیاری از فارغالتحصیلان حتی برای گرفتن مجوز کسبوکار، با موانع جدی مواجهاند. به آنها میگویند شرکت ثبت کن! خب، یک محقق یا پژوهشگر که عمرش را در آزمایشگاه و کتابخانه گذرانده، چطور باید از پس این فرآیند بربیاید؟
فضای فرهنگی کسبوکار را هم باید اصلاح کنیم
وی ادامه داد: ما باید فضای فرهنگی لازم برای کار و اشتغال را هم ایجاد کنیم. این فضا حتی از خود اشتغال هم مهمتر است. جامعه باید درک کند که اشتغال فرزندان تحصیلکردهاش، یک نیاز ملی و اجتماعی است، نه فقط دغدغه شخصی خانوادهها.
دیوانسالاری کشنده؛ چرا جهاد هم باید گرفتار شود؟
دکتر منتظری با انتقاد تند از پیچیدگیهای اداری گفت: چرا جهاد دانشگاهی باید به این بیماری اداری و دیوانسالاری مبتلا شود؟ ما که ادعای جهاد داریم، چرا نباید بتوانیم برای یک جوان با انگیزه، سریع تصمیم بگیریم و راه را باز کنیم؟ این کارها فوریتی است. اورژانسی است. وقتی جوانی در آستانه خودکشی است، چرا باید در بروکراسی غرق شود؟
وی سپس خطاب به همکاران جهاد دانشگاهی افزود: برادران و خواهران جهادی! بیدار شویم. به قول سهراب، چشمها را باید شست، جور دیگر باید دید. این موضوع شوخیبردار نیست. برخی میگویند فلانی هنوز فکر میکند جهاد همان جهاد ۳۰ سال پیش است. بله! من هم میخواهم همان جهاد را برگردانم، همان روحیه، همان جسارت، همان مسئولیتپذیری. و اگر حرکت کنید، من هم پشتسرتان میآیم.
درآمدهای فناورانه جهاد؛ سهم واقعی چقدر است؟
در ادامه نشست، یکی از خبرنگاران روزنامه فرهیختگان، دو پرسش مطرح کرد؛ نخست درباره بودجه جهاد دانشگاهی در سال ۱۴۰۴ و سهم درآمدهای فناورانه در آن مبنی بر اینه بودجه جهاد در لایحه امسال حدود ۲.۵ همت بوده که نسبت به سال گذشته رشد داشته، اما مشخص نیست دقیقاً سهم درآمدهای مستقل چقدر است.
دکتر منتظری در پاسخ گفت: بگذارید خیال شما را راحت کنم. در طول ۴۵ سال گذشته، بهطور میانگین تنها ۱۵ تا نهایتاً ۲۵ درصد بودجه جهاد از دولت تأمین شده. باقی آن را جهاد خودش با تکیه بر فعالیتهای فناورانه، پژوهشی، آموزشی و خدماتی تأمین کرده است. اما چون بخش بزرگی از این درآمدها در قالب خدمات غیرمستقیم یا پروژههای اجرایی به دست میآید، ممکن است در لایحه بودجه بهطور شفاف دیده نشود.
مأموریتهای جدید جهاد در سند «نقشه جامع علمی کشور»
وی در پاسخ به نقش جهاد دانشگاهی در نسخه روزآمدشده «نقشه جامع علمی کشور» گفت: در نسخه جدید این سند، مأموریتهای ویژهتری برای جهاد دانشگاهی تعریف شده است. بهویژه در حوزههایی مثل توسعه فناوری، اشتغال دانشبنیان، و توانمندسازی علمی جوانان. این مسئولیتها نیازمند یک همافزایی جدی بین جهاد و سایر نهادهای علمی است که انشاءالله با برنامهریزی دقیق و انسجام اجرایی، دنبال خواهد شد.
یادی از شهید طهرانچی و همکاری با دانشگاه آزاد
دکتر منتظری به یاد و نام دکتر شهید محمدمهدی تهرانچی، رئیس پیشین دانشگاه آزاد اسلامی اشاره کرد و گفت: ایشان از افتخارات جهاد دانشگاهی بودند و از سال ۱۳۶۲ تا ۱۳۷۲ در واحد دانشگاه شهید بهشتی جهاد فعالیت میکردند. در سالهای اخیر نیز همکاری بسیار نزدیکی میان جهاد دانشگاهی و دانشگاه آزاد شکل گرفته بود که امیدواریم این مسیر در دوره جدید نیز با قدرت ادامه یابد.
سهم دولت از بودجه جهاد فقط ۲۵ درصد؛ مابقی با فروش خدمات و محصولات فناورانه
دکتر منتظری در پاسخ به پرسشی درباره تأمین بودجه جهاد دانشگاهی گفت: در گذشته حدود ۲۵ درصد هزینههای جهاد دانشگاهی به صورت کمکهای مستقیم یا غیرمستقیم از سوی دولت تأمین میشد. امروز هم، در شکل دیگری، همین میزان کمک صورت میگیرد. اما ۷۵ تا ۸۵ درصد بودجه ما از محل فروش محصولات فناورانه، خدمات آموزشی، فرهنگی، درمانی و تخصصی تأمین میشود. اگر همان رقمی که شما در مورد بودجه گفتید را چهار برابر کنیم، تقریباً به همان عدد واقعی بودجه سال جاری جهاد میرسیم؛ حدوداً ۱۰ هزار میلیارد تومان.
از خودتنظیمی تا سختگیریهای نظارتی
وی سپس به شرایط نظارتی و محدودیتهای اعمالشده اشاره کرد و افزود: در گذشته جهاد خودش ناظر خودش بود. اگر کسی در مسیر اشتباهی قدم میگذاشت، ساختار داخلی و مدیریتی خود نهاد او را اصلاح میکرد. یک نوع خودتنظیمی یا self-regulation وجود داشت. اما امروز، نهادهای نظارتی مختلف مانند دیوان محاسبات وارد ماجرا شدهاند و کار را پیچیده کردهاند. ما از نظارت نمیترسیم؛ آنکه حساب پاک است از محاسبه چه باک دارد. اما باید تسهیلگری برای یک نهاد انقلابی مثل جهاد در نظر گرفته شود. ما را با مقررات اداری سفت و سخت در قفس گذاشتهاند، بعد میگویند پرواز کن! اگر قرار بود مانند دستگاههای رسمی حرکت کنیم، چه نیازی به جهاد دانشگاهی بود؟
ارزش افزوده ۵ برابری در قبال بودجه دریافتی
دکتر منتظری در ادامه با افتخار از دستاوردهای جهاد گفت: ما در ازای هر واحد بودجهای که از دولت دریافت کردهایم، بهطور متوسط ۵ برابر ارزش افزوده ایجاد کردهایم. این ارزش شامل ساختمانها، آزمایشگاهها، تجهیزات، نیروی انسانی و حتی تولید فناوری است. مثلاً فناوریهایی مانند "کاظمی" از جمله دستاوردهای ماست که ارزش افزوده عظیمی دارد. اینها متعلق به مردم است، به دولت و کشور، و افتخاری است برای جهادگران.
جهاد، شکارچی فرصتهاست؛ نه منتظر مأموریت رسمی
وی در ادامه با تأکید بر نقش جهاد بهعنوان یک نهاد انقلابی گفت: جهاد، دستگاه رسمی نیست که منتظر ابلاغیه و مأموریت از بالا باشد. ما خودمان نیازها را شناسایی میکنیم، فرصتها را شکار میکنیم، سازمانهای متناظر را ایجاد میکنیم، نیروی انسانی تربیت میکنیم و به میدان میآییم. این یعنی نهاد انقلابی. ما جهاد هستیم، نه وزارت نیرو، نه آموزش و پرورش، نه نفت. ما اگر مثل آنها عمل کنیم، تفاوتی با آنها نداریم.
بازگشت به شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ مأموریت ناتمام
در بخش پایانی نشست، یکی از خبرنگاران درباره وعده بازگشت جهاد دانشگاهی به شورای عالی انقلاب فرهنگی پرسید.
دکتر منتظری گفت: بله، این موضوع در دستور کار ماست. اما به دلایل شرایط خاص کشور و حوادث اخیر، اقدام رسمی انجام نشده. در فضای فعلی که دولت و مسئولان اجرایی درگیر بحرانها و مدیریت روزمرهاند، واقعاً خجالت کشیدم که بروم و بپرسم "کرسی جهاد دانشگاهی کجاست؟" ولی این مسئله از اولویتهای ماست. ما مشروعیتمان را از شورای عالی انقلاب فرهنگی گرفتهایم. اگر آن ارتباط قطع شود، جهاد تبدیل به یک اداره بیخاصیت میشود.
وی تصریح کرد: در حال حاضر هم در برخی شوراهای زیرمجموعه شورای عالی انقلاب فرهنگی حضور داریم؛ مثل شورای اسلامی شدن دانشگاهها و شورای هنر. در موارد مرتبط نیز با حق رأی دعوت میشویم؛ اما ما خواهان کرسی دائم هستیم، و این مسئله را با جدیت پیگیری خواهیم کرد. البته تصمیم نهایی در این باره با رهبر معظم انقلاب است.
انتهای پیام
نظرات