به گزارش ایسنا، داروهایی مانند «سماگلوتاید»(semaglutide) و «تیرزپاتاید»(tirzepatide)، روش مدیریت دیابت و چاقی را در سراسر جهان تغییر داده‌اند. این داروها، هورمون «پپتید شبه‌گلوکاگون ۱»(GLP-۱) را شبیه‌سازی می‌کنند. این کار هم گرسنگی و هم تمایل به غذا را محدود می‌کند و به کاربران کمک می‌کند وزن کم کنند و به کنترل سطح قند خون نیز کمک می‌کند.

به نقل از ساینس‌آلرت، دانشمندان طی دو مطالعه جدید نشان دادند که افرادی که این داروها را مصرف می‌کنند، ممکن است کمی بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های جدی چشمی و از دست دادن بینایی باشند. 

آسیب احتمالی 

بیماری «نوروپاتی ایسکمیک قدامی غیرشریانی عصب بینایی»(NAION)، یک بیماری چشمی نادر اما ویرانگر است که زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به عصب بینایی به طور ناگهانی کاهش یابد یا مسدود شود. این بیماری با نام «سکته چشمی» نیز شناخته می‌شود. علت دقیق این بیماری هنوز نامشخص است و هیچ درمان فعلی برای آن وجود ندارد. افراد مبتلا به دیابت در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستند.

برخلاف سایر بیماری‌های چشمی که به تدریج ایجاد می‌شوند، این بیماری باعث از دست دادن ناگهانی و بدون درد بینایی می‌شود. بیماران معمولاً زمانی متوجه این وضعیت می‌شوند که از خواب بیدار می‌شوند و متوجه می‌شوند بینایی یک چشم خود را از دست داده‌اند. بینایی طی چند هفته بدتر و به آرامی تثبیت می‌شود. بهبودی بینایی متغیر است، اما حدود ۷۰ درصد از افراد بهبود بینایی خود را تجربه نمی‌کنند.

مطالعات پیشین

یک مطالعه در سال ۲۰۲۴ نشان داد که شرکت‌کنندگانی که برای کنترل دیابت، «سماگلوتاید» مصرف می‌کردند، چهار برابر بیشتر در معرض ابتلا به «NAION» بودند. برای کسانی که این دارو را برای کاهش وزن مصرف می‌کردند، این خطر تقریباً هشت برابر بیشتر بود. 

آژانس دارویی اروپا به این نتیجه رسید که «NAION» یک عارضه جانبی بسیار نادر ناشی از داروهای «سماگلوتاید» است. این آژانس اکنون از برچسب زنندگان بر روی محصول می‌خواهد که این بیماری را به عنوان یک خطر مستند درج کنند.

با این حال، مطالعات جدید نشان می‌دهد که خطرات ممکن است کمتر از آن چیزی باشد که در ابتدا تصور می‌کردیم. علاوه بر بیماری «NAION»، شواهدی نیز وجود دارد که نشان می‌دهد داروهای «GLP-۱» می‌توانند بیماری چشمی دیابتی موسوم به «رتینوپاتی دیابتی»(diabetic retinopathy) را تشدید کنند. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که سطح بالای قند خون به رگ‌های خونی کوچک در شبکیه آسیب می‌رساند که می‌تواند منجر به از دست دادن بینایی شود. کاهش سریع قند خون نیز می‌تواند رگ‌های خونی شکننده در شبکیه را بی‌ثبات کرده و منجر به خونریزی شود.

مطالعات جدید

دانشمندان طی دو مطالعه جدید افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ را که در آمریکا زندگی می‌کنند، طی دو سال بررسی کردند. آنها نشان دادند که «سماگلوتاید» یا «تیرزپاتاید» با خطر ابتلا به «NAION» کمتر از آنچه قبلاً تصور می‌شد، مرتبط است. از ۱۵۹ هزار نفر مبتلا به دیابت نوع ۲ در این مطالعه که این داروها را مصرف می‌کردند، ۳۵ نفر به «NAION» مبتلا شدند. پژوهشگران همچنین افزایش خطر ابتلا به سایر اختلالات عصب بینایی را نیز یافتند. با این حال، مشخص نیست که این شامل چه نوع اختلالات عصب بینایی می‌شود.

مطالعه دوم برخلاف مطالعه اول، افزایش خطر ابتلا به «NAION» را در بین کسانی که داروهای «GLP-۱» مصرف می‌کردند، نیافت. با این حال، دانشمندان افزایش اندکی در تعداد افرادی «رتینوپاتی دیابتی» که داروهای «GLP-۱» را مصرف می‌کردند، پیدا کردند. مطالعات بیشتری برای درک چگونگی منجر شدن داروهای «GLP-۱» به عوارض چشمی مورد نیاز است. 

مصرف داروهایی با «GLP-۱»  

بیماری «NAION» یک بیماری جدی است، اما ما باید بین این خطرات و مزایای داروهای «GLP-۱» در مراقبت از دیابت، درمان چاقی، کاهش خطرات حمله قلبی و افزایش طول عمر تعادل برقرار کنیم. کلید در تصمیم‌گیری آگاهانه و شناسایی سطوح مختلف خطر نهفته است. افراد دارای چندین عامل خطر «NAION» مانند وقفه تنفسی در خواب، فشار خون بالا و دیابت، باید قبل از شروع این داروها با پزشک معالج خود با دقت بررسی کنند. 

اگرچه بیماری «NAION» می‌تواند بدون هشدار حمله کند، اما معاینات جامع چشم‌پزشکی منظم توسط چشم‌پزشک همچنان اهمیت دارد. آنها می‌توانند سایر مشکلات چشمی مرتبط با دارو، از جمله بدتر شدن «رتینوپاتی دیابتی» را تشخیص دهند. همچنین مهم است که به چشم‌پزشک خود اطلاع دهید که داروهای «GLP-۱» مصرف می‌کنید تا بتوانند مراقب سلامت چشم شما باشند.

مطالعات جدید همچنین نشان می‌دهد که بهبود سلامت قلب شما ممکن است به کاهش خطرات ابتلا به «NAION» کمک کند. این شامل مدیریت صحیح فشار خون بالا، دیابت و کلسترول است. مطالعات جدید همچنین نشان می‌دهد بیمارانی که بیماری‌های قلبی دارند و به داروهای تجویز شده خود بهتر پایبند هستند، خطرات ابتلا به «NAION» کمتری نسبت به کسانی که پایبند نیستند، دارند.

پزشکان باید خطرات بیماری «NAION» را در طول تصمیم‌گیری‌های تجویز دارو مورد بحث قرار دهند و با چشم‌پزشکان همکاری کنند تا به طور منظم «رتینوپاتی دیابتی» را تحت نظر داشته باشند. بیماران نیاز به دستورالعمل‌های واضح برای مراجعه فوری پزشکی در صورت از دست دادن ناگهانی بینایی و نیاز به معاینات چشمی منظم دارند. درمان تهاجمی وقفه تنفسی در خواب و سایر بیماری‌های قلبی نیز ممکن است به کاهش خطرات «NAION» کمک کند، اما اکنون نیاز به مطالعات بیشتری برای درک چگونگی تأثیر داروهای «GLP-۱» بر چشم وجود دارد.

این مطالعه در مجله The Conversation منتشر شده است. 

انتهای پیام