هادی زراعتگر، محقق مروج ارشد زرشک و عناب کشور، در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه استفاده از ارقام مناسب و سازگار با شرایط یک منطقه، در همه محصولات باغی و زراعی منجر به افزایش عملکرد و کیفیت محصول می‌شود، گفت: به طور مثال عملکرد یک هکتار باغ عناب در حالت عمومی بین یک و نیم تا دو تن در هکتار است، اما با استفاده از ارقام ماژان و سیوجان به دلیل اندازه بزرگ‌تر میوه، عملکرد به شش تن در هکتار هم می‌رسد.

زراعتگر تأکید کرد: انتخاب ارقام مناسب با فاکتورهای خاص سازگاری منطقه، نه تنها بهره‌وری بهتر منابع آب و خاک را به دنبال دارد، بلکه درآمد کشاورزان را نیز افزایش می‌دهد.

وی در پاسخ به این پرسش که میانگین عملکرد ارقام مختلف عناب چقدر متفاوت است، بیان کرد: آمار سطح زیرکشت و تولید نشان می‌دهد عملکرد عناب بین ۱.۵ تا ۲ تن در هکتار است، اما با استفاده از ارقام مناسب و با کیفیت، می‌توان عملکرد را تا ۶ تن در هکتار افزایش داد.

مقاومت ارقام عناب در برابر تنش‌های محیطی

زراعتگر درباره مقاومت ارقام مختلف عناب در برابر سرما و خشکی گفت: عناب جزو محصولات دیر گل و زود خزان است و از سرمای دیررس بهاره و زودرس پاییزه در امان می‌ماند. چوب عناب تا منفی ۳۸ درجه مقاومت دارد و سرمازدگی مشکلی ایجاد نمی‌کند. همچنین عناب‌های بومی ایران و ارقام جدید ماژان و سیوجان در برابر خشکی و شوری مقاومت خوبی دارند.

وی افزود: در شرایط بهینه، خاک حاصل‌خیز و آب کافی باعث افزایش عملکرد عناب می‌شود و این گیاه واکنش بسیار خوبی به تغذیه و آبیاری مناسب نشان می‌دهد. در شرایط تنش، عناب نسبت به بسیاری از درختان میوه مقاوم است و رشد رویشی و زایشی آن کاهش زیادی پیدا نمی‌کند.

عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات بیرجند درباره برنامه‌های مرکز برای اصلاح و معرفی ارقام جدید عناب گفت: برنامه‌ها در دو دسته نژادی و زراعی- باغی در حال اجرا هستند. در حوزه نژادی چهار مسیر وجود دارد، تولید ارقام جدید از طریق هیبریداسیون که حدود ۱۵ تا ۲۰ سال طول می‌کشد، استفاده از ارقام وارداتی عناب که مراحل قرنطینه و سازگاری آن‌ها در حال انجام است، ایجاد جهش و موتاسیون با همکاری سازمان انرژی اتمی که ۷ تا ۱۰ سال طول می‌کشد و مهم‌ترین روش، استفاده از ارقام و توده‌های بومی است.

وی تصریح کرد: با گزینی ژنوتیپ‌های ممتاز، دو رقم ماژان و سیوجان معرفی شده‌اند و حدود ۱۰ تا ۱۵ ژنوتیپ برتر دیگر نیز در حال آزمایش هستند تا در چند سال آینده وارد باغات کشاورزان شود.

شاخص‌های انتخاب رقم مناسب در باغ‌های جدید

زراعتگر درباره شاخص‌های انتخاب رقم مناسب در احداث باغ‌های جدید گفت: استفاده از ارقام و پایه‌های مناسب، مدیریت باغ و هرس مدرن، ایجاد باغات متراکم و استفاده بهینه از منابع آب و خاک می‌تواند عملکرد را افزایش دهد. برای مثال در باغ متراکم عناب که در سال ۱۳۹۵ در مرکز تحقیقات احداث شد، تعداد درخت در هکتار از ۴۱۶ به حدود ۱۲۵۰ درخت افزایش یافته است.

وی افزود: استفاده از ارقام مناسب مانند ماژان و سیوجان به دلیل اندازه بزرگ‌تر میوه، عملکرد دو و نیم تا سه برابر کلونی تجاری دارند. همچنین مراحل کاشت، داشت و برداشت اصولی در افزایش شاخص‌های کمی و کیفی محصول مؤثر است.

تجربه کشاورزان و کاهش ضایعات محصول

زراعتگر درباره تجربه کشاورزان با ارقام مختلف عناب گفت: پس از معرفی ارقام توسط مراکز تحقیقاتی، نیاز به سرمایه‌گذار برای گسترش آن‌ها در باغات وجود دارد. در حال حاضر سرمایه‌گذاری جدی شروع نشده، اما با ورود ارقام جدید، تفاوت عملکرد با توده‌های بومی قابل توجه خواهد بود.

وی در ادامه تأکید کرد: شناخت ارقام مختلف و ویژگی‌های آن‌ها باعث کاهش ضایعات پس از برداشت می‌شود. برای مثال ارقام چینی لانگ و لی برای تازه‌خوری مناسب‌اند و ارقام ماژان و سیوجان علاوه بر تازه‌خوری، کیفیت خشکباری خوبی دارند. این شناخت باعث افزایش درآمد کشاورزان می‌شود.

زراعتگر گفت: مهم است که کشاورزان از وجود مراکز تحقیقاتی کشاورزی آگاه باشند تا با شرکت در دوره‌های آموزشی و کارگاه‌ها، دانش جدید را وارد مزارع خود کنند و به افزایش بهره‌وری و درآمد خود کمک کنند.

انتهای پیام