ناصر دربان مقامی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: هاری ممکن است در تمام گونه‌های حیوانی اعم از گاو، گوسفند و وحوش، تک سمی‌ها مثل اسب، قاطر، الاغ وعمدتا در سگ و گربه دیده شود، بنابراین استثنایی در مورد حیوانات نداریم. خفاش‌های خون‌خوار مخزن هاری هستند که البته در جمعیت انسانی ابتلا به هاری از طریق خفاش‌ها نداریم.
دربان مقامی تصریح کرد: در مناطقی که تراکم خفاش‌ها در غارها وجود دارد؛ هاری به‌صورت تنفسی منتقل می‌شود اما در مورد سایر حیوانات از طریق گزش حیوان آلوده و حمله دام به انسان و گازگرفتگی انتقال می‌یابد و بدین ترتیب ویروس وارد بدن انسان شود.
دربان مقامی توضیح داد: ممکن است بیماری هاری دارای علائم بالینی باشد یا نه، ولی عمدتاً علائم بالینی از طریق گزش سگ و گربه اتفاق می‌افتد که از بعد انسانی دارای اهمیت است.
لزوم انجام واکسیناسیون حیوانات خانگی در مقابل هاری
وی واکسیناسیون حیوانات خانگی در مقابل هاری را معمولاً رایج دانست و گفت: واکسیناسیون برای حیوانات خانگی مثل سگ و گربه صاحب‌دار توسط دامپزشکی انجام می‌شود، واکسن می‌تواند ایمنی مؤثری ایجاد کند و معمولاً سالی یک‌بار تزریق می‌شود. واکسن هاری برای انسان‌ها هم وجود دارد که در اختیار مراکز بهداشت است و در فواصل خاصی باید تزریق شود.
رئیس اداره بهداشت و بیماری‌های دامی شبکه دامپزشکی خراسان رضوی با بیان اینکه تمام گروه‌های در معرض خطر و آسیب‌پذیر اعم از دامپزشکان و افرادی که با دام و وحوش سروکار دارند، باید دُز واکسن هاری انسانی را برای ایمنی دریافت کنند و برای ایمنی کافی باید واکسن هر سال تزریق شود، بیان کرد: در هنگام گازگرفتگی حیوان مشکوک به هاری از لحاظ انسانی، مهم‌ترین کار این است که بلافاصله و بدون از دست دادن وقت، محل گازگرفتگی و موضع مورد تهاجم با آب فشارقوی و کف صابون به مدت ۲۰ دقیقه کاملاً شستشو داده شود تا جرم ویروس به حداقل برسد و به مراکز بهداشتی مراجعه تا اقدامات درمانی انجام شود.
دربان مقامی ادامه داد: در مورد حیوانات اما شرایط متفاوت است و برای دام مشکوک به هاری باید به دامپزشکی مراجعه شود و اگر حیوان تلف‌شده باشد نمونه‌گیری انجام می‌شود؛ اگر دام علائم هاری نشان دهد، باید قرنطینه و اقدامات لازم انجام شود و در مدت قرنطینه با رصد دام در صورت داشتن علائم هاری، اقدام به از بین بردن حیوان می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: عمده نقش دامپزشکان در این زمینه این است که باید سگ‌های صاحب‌دار را شناسایی و نسبت به واکسیناسیون آنها اقدام کنند و اگر سگ مبتلا دام دیگری همچون اسب و ... را مورد گزش قرار دهد باید آنها را مورد مراقبت قرار داده و اقدامات لازم برای آنها انجام دهند.
دربان مقامی گفت: در ارتباط با وحوش که می‌توانند مخزن بدون علامت هاری داشته باشند و به روستاها حمله کنند، نقش محیط‌زیست مهم است. نقش دامپزشکان در واکسیناسیون هاری نقش برجسته‌ای است زیرا هاری، بیماری کشنده در انسان و بیماری ویروسی در دام به شمار می‌رود که قابل‌درمان نیست و باید اقدام لازم برای جلوگیری و چشمگیری از آن که همان انجام واکسیناسیون است، انجام گیرد.
چالش‌های دامپزشکی برای مقابله با هاری
رئیس اداره بهداشت و بیماری‌های دامی شبکه دامپزشکی خراسان رضوی اظهار کرد: همکاری بین دامپزشکی و مراکز بهداشت وجود دارد؛ کمیته‌های مشترک به شکل مستمر تشکیل و تصمیمات لازم برای مبارزه با هاری گرفته می‌شود.
دربان مقامی در خصوص چالش‌های عمده در شناسایی موارد مشکوک به هاری گفت: برخی افراد ممکن است وجود سگ خود را پنهان کنند و برای دریافت واکسن به دامپزشکی مراجعه نکنند، حال آنکه وظیفه دامپزشکی، واکسیناسیون سگ‌های صاحب دار است و در ارتباط با سگ‌های بلاصاحب و پرسه‌زن مدیریت به عهده شهرداری‌ها است؛ عدم شناسایی سگ‌های صاحب دار یکی از چالش‌های پیش روی دامپزشکی است.
وی با اشاره به اینکه عمده کنترل بیماری هاری در سگ‌ها و گربه‌ها و در سایر حیوانات به‌ندرت انجام می‌شود، چالش دیگر دامپزشکی در خصوص بیماری هاری را وجود وحوش که متولی خاصی ندارند اعلام و اظهار کرد: در این شرایط کنترل هاری در وحوش مختل می‌شود لذا در زمان‌های خاصی ممکن است شغال، روباه یا گرگ به دامداری یا افراد در جوامع روستایی حمله کند، آنها مخازن هاری بدون علامت هستند که موارد نمونه بردای انجام‌شده از آنها اغلب مثبت بوده است.
دربان مقامی افزود: باید مردم را در ارتباط با خطرات بیماری هاری آگاه کرد و در این میان رسالت رسانه‌ها و نهادهای متولی این است که اطلاع‌رسانی لازم انجام دهند. ما نیز با چاپ بروشورها و با برگزاری دوره‌های آموزشی در روستاها خطرات هاری را به جامعه روستایی یادآوری می‌کنیم اما لازم است بیماری هاری به‌عنوان بیماری خطرناک به مردم شناسانده شود و از خطرات آن آگاه باشند.
وی افزود: یکی از باورهای نادرست رایج در جامعه این است که حتماً سگی که حالت درندگی و حمله وحشیانه داشته باشد، هار است اما همیشه این‌طور نیست، زیرا هاری دو فرم خفته و تهاجمی دارد؛ فرم آرام هاری معمولاً علائم مشخصی ندارد و با گازگرفتگی دام، هاری منتقل می‌شود.
دربان مقامی افزود: با همکاری مراکز بهداشت و شهرداری طرحی در طرقبه شاندیز به‌عنوان یکی از مناطق پر ریسک و خطر در برابر بیماری هاری اجرا شد و توانستیم این بیماری را در این منطقه کنترل کرده و میزان گزش‌ها را به حداقل برسانیم.
وی با بیان اینکه اختلاف معناداری به لحاظ کاهش یا افزایش بیماری هاری در استان نداشته‌ایم، یادآور شد: افراد در مناطقی که وحوش مثل شغال، روباه و.. وجود دارند و به مناطق روستایی حمله می‌کنند بیشتر درگیر بیماری هاری می‌شوند که با توجه به شرایط جغرافیایی تغییر می‌کند.
رئیس اداره بهداشت و بیماری‌های دامی شبکه دامپزشکی خراسان رضوی به برنامه‌های اجرایی برای ریشه‌کن شدن هاری در استان اشاره و اظهار کرد: مهم‌ترین برنامه، پوشش واکسیناسیون سگ‌های صاحب دار است که هرسال انجام می‌شود ولی عدم مراجعه جهت واکسیناسیون سالانه در افرادی که سگ و گربه دارند، ممکن است تعداد دام حساس را در منطقه بالا ببرد، ازاین‌رو با مراجعه به دامپزشکی و دریافت واکسن هاری برای سگ و گربه می‌توان جمعیت ایمن در سگ و گربه استان داشته باشیم.
انتهای پیام
نظرات