امیر نصیربیگی چهارشنبه، ۳۰ مهر در نشست خبری «نخستین جشنواره سراسری موسیقی دستگاهی ایرانی» که در پردیس رسانه و هنر سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری تبریز برگزار شد، با اشاره به فشردگی برنامه‌ها و تعدد رویدادهای فرهنگی افزود: ممکن است فرصت کافی برای تمرکز و پشتیبانی گسترده‌تر فراهم نبوده باشد، اما تمام تلاش ما این است که این رویداد با کمترین نقص و خطا برگزار شود.
وی افزود: همان‌گونه که موسیقی موغام آذربایجان از جایگاه و اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، جشنواره موسیقی ایرانی نیز اهمیتی مشابه دارد، شهر تبریز در حوزه موسیقی موغامی جایگاه خاصی دارد و اساتید این شهر در موسیقی ایرانی از پرچمداران و محورهای اصلی به‌شمار می‌روند.
وی با اشاره به ظرفیت‌های موسیقی در تبریز گفت: در این شهر، آموزشگاه‌های فعال موسیقی فراوان بوده و شمار اساتید و هنرجویان فعال نیز چشمگیر است. برای ایجاد انگیزه و ایفای نقشی موثر در گستره موسیقی دستگاهی ایرانی، این جشنواره طراحی شد تا با اهدافی چندگانه فعالیت خود را آغاز کند و تداوم دهد.
نصیربیگی ادامه داد: نخستین هدف، نقش‌آفرینی غیرمستقیم در حوزه آموزش از راه توانمندسازی عملی، آموزش غیرمستقیم و ایجاد فضای مناسب برای نوازندگان به‌ویژه در گروه سنی الف است گروهی که آینده موسیقی کشور به آنان تعلق دارد و جزو سرمایه‌های ارزشمند استان محسوب می‌شوند. امید است با کسب تجربه در این رویداد، در دوره‌های بعدی جشنواره شاهد حضور پویاتر آنان باشیم.
وی افزود: یکی از محورهای مهم جشنواره، توجه به مکتب تبریز است. مکتب تبریز از درخشان‌ترین مکاتب هنری کشور به‌شمار می‌آید، چه در نگارگری، خوشنویسی و موسیقی. این جشنواره با برگزاری رویداد فرهنگی و هنری جهان اسلام (آرسیکا) از سوی دانشگاه هنر اسلامی تبریز هم‌زمان شده است رویدادی که بخش فرهنگی و هنری آن طی چند سال اخیر در تبریز برگزار می‌شود.
وی با اشاره به جایگاه تبریز در موسیقی دستگاهی گفت: تبریز یکی از مکاتب مطرح موسیقی ایرانی است، اما در سال‌های اخیر در این زمینه کم‌توجهی شده است. برای جبران این کاستی، از چند تن از اساتید برجسته مکتب تبریز خواسته‌ایم مقالات تخصصی برای سازمان تهیه کنند تا در قالب کتابچه‌ای مرجع منتشر شده و در اختیار علاقه‌مندان و پژوهشگران قرار گیرد.
رئیس سازمان پردیس رسانه و هنر سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری تبریز ادامه داد: بخشی از آثار و یادداشت‌های اساتید مکتب تبریز باید گردآوری و در مرکز تبریزشناسی که در خانه هنر یا کتابخانه ملی قدیم تبریز احیا می‌شود، به‌صورت دیجیتالی در معرض استفاده پژوهشگران و هنرمندان قرار گیرد تا بتوانند اجراها و مستندات مربوط به مکتب تبریز را مشاهده و مطالعه کنند. در این مسیر از همکاری دانشگاه‌ها نیز بهره خواهیم گرفت تا مکتب تبریز با جدیت بیشتری احیا شود.
وی خاطرنشان کرد: این جشنواره قرار است شور و شوق تازه‌ای در میان فعالان موسیقی ایرانی ایجاد کند. یکی از اهداف ما این است که این جشنواره تنها در عنوان «اولین» نماند، بلکه به حرکتی مستمر و موثر تبدیل شود. آغاز یک راه دشوار نیست، اما تداوم آن اهمیت دارد. امیدواریم این جشنواره در سال‌های آینده نیز تداوم داشته باشد.
وی تاکید کرد: موسیقی موغام در آذربایجان، به‌ویژه در تبریز، جایگاهی ویژه یافته است و ما از برترین چهره‌های این حوزه در رویدادهای مختلف بهره خواهیم برد. اجرای موسیقی موغام در تبریز پرشورتر، با چهره‌های تازه‌تر و انگیزه‌های بیشتر برگزار می‌شود و امیدواریم بتوانیم این جریان هنری را تداوم بخشیم.
کمبود توجه به موسیقی ایرانی در تبریز احساس می‌شد
دبیر نخستین جشنواره موسیقی دستگاهی ایرانی نیز در این نشست گفت: جای خالی چنین اقدام ارزشمندی در موسیقی تبریز احساس می‌شد. با توجه به پیشینه درخشان این خطه و حضور بزرگان نامداری چون صفی‌الدین ارموی و عبدالقادر مراغه‌ای که از ارکان اصلی موسیقی و تاریخ هنر ایران به‌شمار می‌آیند ضرورت داشت توجه بیشتری به موسیقی ایرانی در این شهر معطوف شود تا این خلا فرهنگی جبران شود.
عادل رودکیان افزود: شورای سیاست‌گذاری جشنواره از آغاز کار با حضور هفت نفر از اساتید برجسته و شناخته‌شده موسیقی تشکیل شد و سیاست‌گذاری‌ها و تصمیم‌گیری‌های اصلی از سوی آنان صورت گرفت. در بخش هیئت انتخاب، با توجه به حضور ۱۲ ساز در جشنواره، برای هر ساز داوران تخصصی تعیین شدند. جشنواره در دو گروه سنی برگزار می‌شود؛ گروه «الف» زیر ۱۸ سال و گروه «ب» از ۱۸ تا ۴۰ سال، و برای علاقه‌مندان بالای ۴۰ سال نیز بخشی جمعی بدون جایزه در نظر گرفته شده است.
وی ادامه داد: آثار رسیده از سوی پیشکسوتان هر رشته داوری خواهد شد، در هر ساز دست کم سه استاد برای انتخاب آثار حضور داشته و در بخش گروه‌نوازی نیز شورای سیاست‌گذاری مسئول انتخاب آثار بود. در مرحله نهایی داوری، ترکیبی از اساتید تهران و تبریز قضاوت خواهند کرد.
وی گفت: هم‌زمان با جشنواره، نمایشگاه سازسازی نیز برگزار می‌شود که شامل آثار ۲۶ سازگر از تبریز و شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی است. در کنار این بخش، نمایشگاه نشر موسیقی نیز برپا خواهد شد که کتاب‌ها و آلبوم‌های منتشرشده در دو سال اخیر را دربرمی‌گیرد. همچنین نشست پژوهشی ویژه‌ای درباره مکتب تبریز در صبح روز اختتامیه جشنواره در محل پردیس رسانه و هنر برگزار خواهد شد.
رودکیان افزود: در مجموع ۳۵۲ اثر به دبیرخانه ارسال شد که از این میان ۲۰۷ اثر برای مرحله نهایی انتخاب شدند. بخش تک‌نوازی و تک‌خوانی به‌صورت استانی و بخش گروه‌نوازی به‌صورت ملی برگزار می‌شود. در بخش گروه‌نوازی ۹۵ اثر ارسال شد که ۳۳ اثر مربوط به استان آذربایجان شرقی و مابقی از استان‌های دیگر کشور بودند.
وی گفت: از آنجا که این نخستین دوره جشنواره است و تنها جشنواره‌های رسمی موسیقی کشور تاکنون «موسیقی فجر» و «موسیقی جوان» بوده‌اند، تصمیم گرفتیم در گام نخست، فرصت بیشتری برای هنرمندان استان فراهم شود تا بتوانند خود را در سطح ملی محک بزنند.
وی ادامه داد: بخش گروه‌نوازی به دلیل ماهیت رقابتی‌تر به‌صورت ملی برگزار می‌شود و ۱۶ گروه برای رقابت انتخاب شده‌اند که ۱۰ گروه از استان و ۶ گروه از استان‌های قزوین، البرز، تهران، اصفهان، مشهد و شیراز هستند. همچنین ۷ گروه جمعی نیز در جشنواره حضور خواهند داشت.
دبیر جشنواره افزود: جوایز جشنواره رتبه نخست ۷۰ میلیون تومان، رتبه دوم ۵۰ میلیون تومان و رتبه سوم ۳۰ میلیون تومان است.
در حوزه فرهنگی در تبریز رویدادهای ارزشمندی برگزار شده است
رئیس انجمن موسیقی استان و عضو شورای سیاست‌گذاری جشنواره نیز در این نشست گفت: موسیقی سال‌ها در تبریز مظلوم واقع شده بود. همان‌طور که در حوزه‌های عمرانی و خدماتی پیشرفت‌های چشمگیری دیده‌ایم، در چند سال اخیر نیز در حوزه فرهنگی رویدادهای ارزشمندی برگزار شده است.
غلامرضا میرزازاده افزود: در تقویم فرهنگی شهرداری، پس از چندین سال، جشنواره موسیقی «موغام» جان تازه‌ای گرفت و در دو دوره اخیر نیز با شکوه برگزار شد. تاکنون پنج دوره از این جشنواره برگزار شده و دوره ششم آن در اردیبهشت ۱۴۰۵ برپا خواهد شد.
وی ادامه داد: در کنار این رویداد، استعدادهای بسیاری در زمینه موسیقی ایرانی در تبریز فعالیت می‌کنند. از همین رو، جشنواره موسیقی ایرانی با هدف کشف استعدادها و تشویق هنرجویان جوان برگزار می‌شود تا بتوانند اندوخته‌های خود را در قالب جشنواره و رقابت ارائه دهند. این اقدام با حمایت سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تبریز، همکاری انجمن موسیقی و پشتیبانی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان انجام شده است.
وی اظهار کرد: استقبال از جشنواره، به‌ویژه در بخش گروه‌نوازی، بسیار چشمگیر بود. تجربه نشان داده جشنواره‌هایی که به‌صورت تخصصی برگزار می‌شوند، موفق‌ترند. در این جشنواره نیز داوران تخصصی در هر رشته حضور دارند تا عدالت در داوری حفظ شود.
میرزا زاده تاکید کرد: رقابت و دریافت جایزه مهم است، اما مهم‌تر از آن شکل‌گیری جریان فرهنگی در حوزه موسیقی ایرانی است. برگزاری این جشنواره بهانه‌ای برای تشکیل گروه‌های پژوهشی در زمینه مکتب تبریز است. در همین راستا، نشست تخصصی مکتب تبریز جمعه ۹ آبان در پردیس رسانه و هنر برگزار خواهد شد.
وی در پایان گفت: در طول تاریخ، در زمینه پژوهش‌های مربوط به مکتب تبریز کوتاهی شده و نسبت به مکاتب دیگر، مانند اصفهان، کارهای پژوهشی کمتری صورت گرفته است. امیدواریم خروجی این جشنواره به تدوین و انتشار مقالات و اسناد پژوهشی منجر شود تا مکتب تبریز بیش از پیش شناخته و برای نسل جوان حفظ و معرفی شود.
براساس برنامه‌ریزی انجام‌شده، جشنواره موسیقی دستگاهی ایرانی از ۵ تا ۸ آبان در پردیس رسانه و هنر تبریز برگزار خواهد شد و اختتامیه جمعه ۹ آبان در مرکز همایش‌های بین‌المللی تبریز برگزار می‌شود.
انتهای پیام
نظرات