به گزارش ایسنا، محمدمحسن فایضی کارشناس خاورمیانه در یادداشتی نوشت: ۹ اکتبر بود که ترامپ امضای آتشبس توسط حماس و اسرائیل و آغاز شروع فرآیند مرحله اول توافق را اعلام کرد.
قرار بود مرحله اول که شامل تبادل اسرا و اجساد و خروج اسرائیل به پشت خط زرد مشخص شده باشد، سه روز طول بکشد.
اما اکنون و با گذشت حدود ۲۰ روز از توئیت ترامپ، هنوز وضعیت در مرحله اول آتشبس باقی مانده است. آنچه موجب شده تاکنون آتشبس در مرحله اول باقی بماند و به مرحله دوم نرود، یک دلیل میدانی است و یک دلیل سیاسی. دلیل میدانی به اتمام نرسیدن تبادل اجساد است.
۱۳ اکتبر همه اسرای زندهای که براساس توافق قرار بود تبادل شوند، در کمتر از دو ساعت و با کمترین چالش از سوی طرفین با نقش آفرینی میانجیگرها آزاد شدند. در این تبادل ۱۳ اسیر زنده اسرائیلی با حدود ۱۹۰۰ فلسطینی مبادله شدند.
اما از ۲۸ جسد اسیر اسرائیلی تاکنون تنها ۱۷ جسد بازگردانده شده و ۱۱ جسد دیگر هنوز باقی مانده است. باوجود تهدیدات روزانه اسرائیل و توئیتهای ترامپ، خلیل حیه رهبر حماس صراحتاً اعلام کرد که پیدا کردن باقی اجساد به تجهیزات، ورود نیروهای حرفهای و رعایت مفاد آتشبس از سوی اسرائیل نیاز دارد.
این رهبر حماس در گفتوگو با الجزیره تأکید کرد که حماس به دنبال به شکست کشاندن آتشبس نیست؛ بلکه به دلیل تغییرات زمینی ناشی از بمباران و شهادت شاهدان محلی، یافتن بقیه اجساد دشوار شده اما تلاشها ادامه دارد.
این مسأله اسرائیل را تحت فشار قرار داده و در دو سه روز اخیر شاهد عقبنشینی اسرائیلیها از برخی مناطق در خط زرد و بازکردن میدان برای جستوجوی اجساد توسط قسام و همچنین موافقت با ورود برخی تجهیزات و تیمهای جستوجو از مصر شده است.
این را هم باید ذکر کرد که اسرائیلیها معتقدند حماس تعمداً در حال تأخیر در تحویل اجساد است. یدیعوت آحارونوت در خبری مدعی شده بود که برآوردهای اطلاعاتی اسرائیل این است که حماس تنها محل بقایای پنج اسیر اسرائیلی را نمیداند.
در حقیقت حماس جدا از آنکه آیا تعمداً این کار را کرده باشد یا خیر، تاکنون موفق شده مرحله اول و سه روزه تبادل را به بیش از ۲۰ روز بکشاند که به گزارش رسانههای مختلف اسرائیلی فرصتی برای حماس ساخته تا به بازیابی و کنترل دوباره غزه اقدام کند، پیش از آنکه مرحله دوم آغاز شود.
دلیل دوم، عدم به نتیجه رسیدن دولت و ساختار مرحله دوم آتشبس است. براساس طرح ترامپ، دولتی با نظارت بازیگران بینالمللی قرار است حاکمیت غزه را برعهده بگیرند.
پس از چند هفته مذاکره در مصر با حضور نمایندگان کشورهای مختلف از جمله مصر و آمریکا، حالا از شخصی برای مسئولیت غزه صحبت میشود که بعید است صهیونیستها گزینه ایدهآل شان بدانند.
با مطرح شدن امجد شوا که پیش از این رئیس نهادهای مدنی در غزه بوده به عنوان رئیس احتمالی دولت تکنوکرات غزه، انتقادات شدیدی در فضای عبری را شاهد بودیم.
آنها معتقدند انتخاب این شخص تفاوتی با دولتداری حماس ندارد. براساس گزارش کانال کان عبری، امجد الشوا حامی حماس است بدون اینکه عضو آن باشد و اطلاعات نشان میدهد که حماس عملاً در تشکیل دولت تکنوکرات آینده شرکت داشته و تقریباً نیمی از اعضای آن را از شخصیتهایی انتخاب کرده که آنها را نزدیک به رویکرد و اصول خود میداند، حتی اگر رسماً عضو آن نباشند.
نیمه دیگر هم توسط تشکیلات خودگردان فلسطین انتخاب شده است، با علم و پذیرش ضمنی نقش حماس در انتخاب بخش مقابل ترکیب. الشوا به عنوان شخصیتی «راحت» برای حماس است.
در حقیقت مشکل دوم، مشکلی جدی و برخاسته از روی واقعیت است. چه شخصیت، بازیگر یا قدرتی داخلی یا خارجی وجود دارد که بتواند جایگزین حماس شود؟ سؤالی که جواب آن نشان میدهد حذف یا خلع سلاح حماس تا چه میزان ممکن است.
کانال ۱۳ در گزارشی فاش کرده است که تأخیر در اجرایی شدن مرحله دوم یعنی شکلگیری دولت تکنوکراتی که حماس با آن موافقت کرده است خطری جدی است: «سازمانهای امنیتی در اسرائیل به طبقه سیاسی هشدار میدهند: حماس دارد در جنبههای متعددی در نوار غزه حکومت خود را تثبیت میکند.
سازمانهای امنیتی توصیه میکنند که هر چه سریعتر به مرحله دوم طرح ترامپ پیش برویم، که در حال حاضر با شکافها و اختلافاتی مواجه است.
این شکافها به حماس اجازه میدهد تا دوباره خود را تثبیت کند. حماس عملاً دوباره در غزه به حکومت بازگشته است، این خلاصه نهایی هشدار سازمانهای امنیتی است.»
انتهای پیام


نظرات