داود عندلیب اردکانی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: جدیدترین گزارش مرکز آمار ایران از وضعیت نیروی کار در زمستان ۱۴۰۳، نشان می‌دهد که استان یزد همچنان صنعتی‌ترین استان کشور است و نزدیک به نیمی از شاغلان آن در بخش صنعت فعالیت دارند.

وی افزود: با این حال اگر از سطح استانی فراتر برویم و به جزئیات شهرستانی بنگریم، تصویر به‌مراتب چشمگیرتر و در عین حال نگران‌کننده‌تر می‌شود چرا که در شهرستان اردکان، سهم اشتغال صنعتی از کل اشتغال از مرز ۶۰ درصد نیز فراتر رفته است و هرچند این رقم در ظاهر افتخارآمیز است و از جایگاه ممتاز اردکان در نقشه صنعتی ایران حکایت دارد اما در عمق خود پرسش‌های بنیادینی درباره پایداری این مسیر برمی‌انگیزد.

این عضو هیات علمی دانشگاه خاطرنشان کرد: اردکان در دو دهه اخیر با رشد شتابان صنایع فولاد، گندله، کاشی، شیشه، فروآلیاژ و نیروگاه‌های حرارتی، از یک شهرستان کویری آرام به قطب صنعتی مرکزی کشور تبدیل شده است و کارخانه‌هایی که روزی نوید اشتغال و رونق اقتصادی می‌دادند، امروز به‌ صورت گسترده بر چهره اجتماعی، محیط‌زیستی و حتی بهداشتی منطقه اثر گذاشته‌اند.

وی ادامه داد: تغییر ساختار فرهنگی شهر، افت محسوس کیفیت هوا، فشار بی‌سابقه بر منابع آب زیرزمینی و بروز بیماری‌های تنفسی و پوستی، تنها بخشی از هزینه‌های پنهان این صنعتی‌شدن شتاب‌زده است.

عندلیب اردکانی گفت: وقتی بیش از ۶۰ درصد مردم یک شهرستان در بخش صنعت شاغل باشند، به معنای آن است که معیشت، محیط و آینده شهر به شدت به بقای همان صنایع وابسته می‌شود و این وابستگی خطرناک است زیرا کوچک‌ترین رکود، تعطیلی یا تغییر سیاست در حوزه انرژی و صادرات می‌تواند هزاران خانواده را در معرض بحران بیکاری قرار دهد. به‌علاوه این که، چنین تمرکزی باعث تضعیف سایر حوزه‌های اقتصادی از جمله کشاورزی، گردشگری، خدمات و کسب‌وکارهای دانش‌بنیان می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر، سود حاصل از این حجم عظیم تولید صنعتی عمدتاً به بیرون از استان و به شرکت‌های مادر در تهران و اصفهان منتقل می‌شود در حالی که هزینه‌های زیست‌محیطی و اجتماعی آن بر دوش مردم اردکان و یزد باقی می‌ماند و این همان پارادوکس توسعه صنعتی در استان یزد به ویژه شهرستان اردکان است؛ «رشد عددی در آمار اشتغال اما کاهش کیفیت زیست در واقعیت».

این پژوهشگر و فعال حوزه توسعه پایدار در پایان با اشاره به این که صدرنشینی یزد و به‌ ویژه اردکان در سهم اشتغال صنعتی اگر چه در گزارش‌های رسمی افتخارآمیز جلوه می‌کند اما در واقع هشداری درباره تمرکز بیش‌ از حد بر صنایع انرژی‌بر در سرزمینی خشک و شکننده است، تاکید کرد: توسعه واقعی زمانی معنا پیدا می‌کند که صنعت در خدمت انسان و محیط باشد، نه آن‌که مردم و طبیعت در خدمت صنعت قرار گیرند و امروز، استان یزد به نقطه‌ای رسیده که باید میان «رشد صنعتی بی‌وقفه» و «توسعه متوازن و پایدار»، یکی را آگاهانه انتخاب کند.

انتهای پیام