ثبت جهاني اثري طبيعي از زبان رييس پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري
رييس پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري بيان كرد: ايران هر سال يك پرونده‌ي مشترك با كشوري ديگر و يك پرونده‌ي مستقل داخلي را مي‌تواند به ثبت برساند.
سيدطه هاشمي در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، درباره‌ي اتفاق‌هايي كه ثبت نشدن جنگل هيركان را در فهرست جهاني سبب شدند، توضيح داد: متأسفانه در گذشته، فرصت‌هايي كه در ارتباط با ثبت ميراث طبيعي وجود داشتند، از بين رفتند. به اين معنا كه به‌طور كلي هيچ اقدامي براي ثبت ميراث طبيعي در كشور صورت نگرفته بود، ولي از حدود دو سال پيش، سازمان پي‌گير اين موضوع شد و در كنار آثار تاريخي، ثبت آثار طبيعي و معنوي را در دستور كار خود قرار دارد.
وي يادآوري كرد: حدود پنج سال پيش، كشور آذربايجان تصميم گرفت تا بخشي از جنگل‌هاي هيركاني را كه در كشورش قرار دارد، به ثبت برساند؛ آن هم بدون توجه به ظرفيت عظيم جنگل‌هاي هيركاني كه در ايران است. طبيعي است كه اگر اين اتفاق مي‌افتاد و پس از آن، ايران تصميم مي‌گرفت كه اين جنگل را ثبت كند، بايد آن‌را به‌عنوان يك اثر الحاقي مطرح مي‌كرد. گرچه يونسكو بيشتر اصرار بر اين دارد كه آثار به‌طور مشترك بين كشورها به ثبت برسند، به اين معني كه اگر اثري طبيعي يا معنوي بين چند كشور مشترك باشد، پرونده‌ي آن مانند نوروز به‌صورت مشترك آماده شود و به ثبت برسد.
او بيان كرد: متأسفانه كشور آذربايجان به ايران نگفته بود كه قصد ثبت جنگل هيركاني را دارد و ما زماني متوجه شديم كه كار تمام شده بود و امكان آماده كردن پرونده را نداشتيم؛ اما پس از اين‌كه در اجلاس كميته‌ي ميراث جهاني در ليتواني، پرونده‌ي كشور آذربايجان براي ثبت بخشي از جنگل هيركاني مطرح شد، كارشناسان يونسكو اعلام كردند كه پرونده‌ي كشور آذربايجان به‌تنهايي قابل ثبت نيست، زيرا عناصر موجود در يك اثر طبيعي براي ثبت بايد منحصربه‌فرد باشند و از نظر كارشناسان يونسكو، اين عناصر منحصربه‌فرد در جنگل‌هاي هيركاني ايران قرار داشتند، در نتيجه پرونده‌ي آذربايجان رد شد.
هاشمي گفت: در ادامه‌ي اين جريان، به ايران يك‌سال فرصت داده شد تا پرونده‌ي خود را آماده كند تا در كنار پرونده‌ي كشور آذربايجان قرار گيرد و يك پرونده‌ي مشترك از دل آن بيرون آيد. در اين راستا، پرونده‌ي جامعي را توسط دكتر حسيني ـ مدير پروژه ـ تهيه كرديم و به‌شكل مرتب، با آذربايجاني‌ها در تماس بوديم، زيرا بايد يك پلان مديريتي مشترك را تعريف مي‌كرديم تا همراه پرونده‌هايي كه ايران و آذربايجان جداگانه تهيه كرده‌اند، به يونسكو فرستاده شود؛ اما متأسفانه به‌دليل دير اقدام كردن نماينده‌ي كشور آذربايجان براي طرح مشترك، زماني براي فرستادن پرونده‌ها نبود.
وي اظهار داشت: ما به پاس هم‌جواري و براي اين‌كه حسن نيت خود را نشان دهيم، به‌تنهايي پرونده را منعكس نكرديم و منتظر مانديم كه كشور آذربايجان اين كار را در سال بعد انجام دهد و با پي‌گيري‌هاي صورت‌گرفته، سفير دولت آذربايجان قول داد كه اين كار انجام شود. البته در اين ميان، مباحثي نيز در داخل كشور مطرح شدند و برخي از مراكز مرتبط با جنگل‌ها، نظرشان اين بود كه وقتي پرونده‌ي آذربايجان آماده نشده، ما نيز روي حوزه‌ي پرونده‌اي كه مي‌خواهيم آماده كنيم، تجديد نظر كنيم و سپس به‌طور مشترك آن‌را با آذربايجان به ثبت برسانيم.
او با بيان اين‌كه پس از اين اتفاق‌ها، اقدامات مربوط به ثبت از پژوهشگاه به معاونت ميراث فرهنگي و دفتر كل ثبت آثار منتقل شد، تأكيد كرد: زماني كه مسؤوليت ثبت آثار با پژوهشگاه بود، پرونده‌ي جنگل هيركاني را به‌طور كامل آماده كرديم و نيز فهرستي را از 13 اثر طبيعي كه عناصر شاخص آن‌ها با معيارهاي يونسكو تطبيق داده شده بودند، به يونسكو فرستاديم.
هاشمي هم‌چنين با اشاره به اين‌كه تا پيش از انقلاب هيچ اثري طبيعي و حتا تاريخي به ثبت نرسيده و كار بيشتر روي آثار تاريخي در مقياس ثبت ملي تمركز شده بود، افزود: ما هر سال، يك اثر مشترك و يك اثر مستقل را مي‌توانيم به ثبت برسانيم؛ جنگل هيركاني به‌طور مشترك با آذربايجان و آثاري مانند درخت ابرقو يا جنگل‌هاي حرا به‌طور مستقل مي‌توانند به ثبت برسند.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات