رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري با تبريك ثبت جهاني نهمين اثر جمهوري اسلامي ايران در يونسكو، گفت: اميدوارم با افزايش شناخت ملت‌هاي دنيا از ملت بزرگ ايران كه هميشه با سرافرازي زندگي كرده و حركتي شكوهمند را آغاز كرده است، دامنه‌ي تعاملات توسعه پيدا كند و در راستاي توسعه، تثبيت و تحكيم صلح جهاني بيش از گذشته بتوانيم نقش‌آفرين باشيم.
به گزارش خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در نشستي خبري كه به‌مناسبت ثبت جهاني نهمين اثر جمهوري اسلامي ايران، در سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري برگزار شد، اسفنديار رحيم‌مشايي پس از ارايه‌ي توضيح‌هايي درباره‌ي ثبت جهاني پرونده‌ي كليساهاي ايران به پرسش‌هاي خبرنگاران پاسخ گفت.
وي در پاسخ به پرسشي درباره‌ي اولويت‌هاي يك اثر براي ثبت در فهرست ميراث جهاني، توضيح داد: آثار زيادي در ايران وجود دارند كه مي‌توان آن‌ها را ثبت كرد، مانند بازار تبريز كه اگر زمان داشته باشيم، تعداد زيادي از بازارها را در قالب يك پرونده مي‌توان آماده كرد؛ اما نمي‌توانيم بگوييم كه يك اثر خاص را بايد بفرستيم.
او بيان كرد: هر اثري ويژگي خاصي دارد و فقط كافي است كه اين اثر، شاخص‌هاي شش‌گانه را داشته باشد كه بايد آن موارد استدلال شوند و تنظيم پرونده بسيار دشوار است. هم‌چنين درباره‌ي اين‌كه آيا ميزان سهميه‌ها براي هر كشور افزايش پيدا مي‌كند يا خير، منطق مي‌گويد كه كشوري مانند ايران را با بسياري از كشورهاي ديگر نمي‌توان مقايسه كرد؛ ولي چون تصميم جهاني است، كاري نمي‌توان انجام داد، اما قطعا هر زمان كه به ما مجوز داده شود، اين توانايي و آمادگي را داريم كه چند اثر را با هم ثبت كنيم. در اين راستا، كميته‌ي خاصي را تشكيل داده و پرونده‌هاي مختلفي را آماده كرده‌ايم و براي سال آينده، 14 سازه‌ي آبي ـ تاريخي شوشتر را در قالب يك پرونده خواهيم فرستاد.
وي هم‌چنين گفت: ثبت كليساها در ايران مفهوم ديگري نيز دارد؛ هميشه گفته‌ايم كه ايران مهد اديان الهي بوده و اين نكته بسيار بااهميت است، چون ايران كشوري فرهنگي است و دليل پذيرش اسلام توسط ايرانيان نيز به‌دليل همين فرهنگي بودن است. امروز در كشور ايران بيش از 500 كليسا و عبادتگاه مسيحي وجود دارند و بيش از شش‌هزار امامزاده و ده‌ها كنيسه هستند كه اين‌ها نشان‌دهنده‌ي ظرفيت‌هاي ملت ايران‌اند. امروز با افتخار اعلام مي‌كنم كه سرزمين ايران براي عاشقان خدا و معنويت، يك سرزمين بي‌نظير است.
رحيم‌مشايي اظهار داشت: ايران در مقايسه با همه‌ي كشورهاي اسلامي، آثار مسيحي بيشتري دارد و از اين نظر داراي رتبه‌ي نخست است. ايران از نظر تنوع گرايش‌هاي مختلف مسيحي نيز در تمام كشورهاي دنيا جزو كشورهاي ممتاز به‌شمار مي‌رود.
او با اشاره به ثبت اين كليساها، ادامه داد: اين آثار ثبت‌شده گواهي مي‌دهند كه اثري حدود دوهزار سال به مسيحيت متعلق بوده و هنوز پابرجاست، به‌ويژه كليسايي كه به‌دليل قرارگيري در حاشيه‌ي سد، خطر از بين رفتن آن‌را تهديد مي‌كرد، ولي بند بند آن جدا شد و در جايي بالاتر قرار گرفت.
رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در پاسخ به پرسش خبرنگار ديگري درباره‌ي اين‌كه چرا با توجه به قدرت اكوتوريسمي ايران، تاكنون اثري طبيعي را ثبت نكرده‌ايد، توضيح داد: اين يك انتقاد درست و اصولي است. در كشور ما موضوع توجه به طبيعت و ثبت آثار طبيعي خيلي ديرينه نيست. تجربه‌ي تاريخي ما در گذشته، سبب شد كه فرصت‌هاي طبيعي كم‌تري مورد توجه قرار گيرند؛ ولي شايد يك مشكل ديگر اين بود كه لازم بود، دستگاه‌هاي ديگر به موازات سازمان ميراث فرهنگي، توجه لازم را به آثار طبيعي داشته باشند. در اين‌باره، نامزد ايران براي ثبت يك اثر طبيعي، جنگل هيركاني است كه بخشي از آن در كشور آذربايجان و بخش اعظم آن در ايران است.
او بيان كرد: وقتي قرار است، يك اثر تاريخي به ثبت برسد، كنترل آن راحت‌تر است، اما براي ثبت اثري طبيعي بايد حفاظت از جنگل بزرگي مانند هيركاني تضمين شود كه ما اين فرآيند را طي كرده‌ايم و اكنون پرونده براي ثبت آماده است؛ اما جمهوري آذربايجان در گذشته آماده نبود و از ما خواست كه پرونده را مطرح نكنيم، زيرا اين كار سبب مي‌شد كه آن‌ها بقيه‌ي جنگل را نتوانند به ثبت برسانند. لذا ما در اين‌باره كوتاه آمديم، اما در ماه جاري، قله‌ي دماوند به ثبت ملي خواهيد رسيد و پس از آن به‌عنوان يك اثر جهاني آماده مي‌شود. هم‌چنين در حوزه‌ي ميراث معنوي، دستورالعمل ثبت هنوز ابلاغ نشده است و اگر ابلاغ شود، زمينه‌ي بهره‌برداري آن‌را در آثار زيادي خواهيم داشت.
رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در پاسخ به پرسش خبرنگار ايسنا درباره‌ي مخالفت كشور آذربايجان در اجلاس يونسكو براي ثبت كليساها تحت عنوان «كليساهاي آذربايجان در ايران» در شرايطي كه گاهي ادعاهاي نادرستي درباره‌ي دو استان از ايران در كشور آذربايجان مطرح مي‌شوند، گفت: جمهوري آذربايجان اعلام كرد، چون اين اسم، نام كشور ماست، ثبت آن از نظر اسمي مشكل ايجاد مي‌كند و ما درنظر گرفتيم كه اگر مي‌خواستيم، اصرار كنيم و ثبت اين اسم را جلو ببريم، ممكن بود كه سهميه‌ي امسال را از دست بدهيم. البته اين موضوع مهم هم نبود و اكنون كليساها به‌عنوان كليساهاي ارامنه در ايران به ثبت رسيده‌اند كه اگر من شخصا خودم بودم، آن‌را به‌عنوان كليساهاي ايران مطرح مي‌كردم.
معاون ميراث فرهنگي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري نيز كه در جلسه حضور داشت، در پاسخ به پرسشي درباره‌ي اين‌كه سازه‌هاي آبي ـ تاريخي شوشتر كه قرار است، سال آينده در يونسكو مطرح شوند، به‌دليل مشكلات زيادي مانند حريم و فاضلاب براي تأييد در يونسكو مشكل خواهند داشت، توضيح داد: حدود 20 روز پيش، از منطقه بازديدي داشتم و تفاهم‌هايي با مسؤولان استان انجام شدند. اميدوارم تا 10 روز آينده، گروه كارشناسي ما در شوشتر باشد كه تا اول شهريور (زمان بازديد كارشناسان يونسكو) تفاهم‌ها انجام شوند؛ ولي مشكل فاضلاب چيزي نيست كه در مدت يك‌ماه حل شود و انتظار نداريم كه هنگام بازديد كارشناسان، تمام موانع برطرف شوند. با اين حال، خوشبين هستم كه در زمان بازديد بازرسان ايكوموس، شرايط ادعايي در پرونده آماده باشد.
در ادامه‌ي اين نشست، يكي از خبرنگاران به مسأله‌ي افزايش رطوبت در پاسارگاد اشاره كرد و اين‌كه رطوبت به‌طور كامل مشاهده شده است كه رحيم‌مشايي در اين‌باره بيان كرد: تا آنجا كه من مطلع هستم، كسي منكر رطوبت نشده و اكنون آب سد هنوز بالا نيامده است و اصلا آبي آنجا نيست. سابقه‌اي نيز كه از آنجا داريم، نشان مي‌دهد كه در منطقه رطوبت بوده است؛ ولي ما به‌دنبال راه حلي هستيم كه اين موضوع به‌طور كلي در سال‌هاي آينده منتفي شود. البته اين مسأله آسان نيست و به مطالعات زياد نياز دارد. با اين حال، تأكيد مي‌كنم كه اين مسأله به سال‌هاي قديم مربوط است و جديد نيست.
رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در پايان سخنان خود، با اشاره به اجلاس D8 اظهار كرد: D8 مجموعه‌ي هشت كشور درحال توسعه است كه كشورهاي مهمي نيز هستند. ما پيشنهاد داديم كه اين هشت كشور بحث گردشگري را مورد توجه قرار دهند كه اين پيشنهاد پذيرفته شد. در اجلاس مالزي دبيرخانه، مجموعه مصوبات را بسيار ارزشمند ارزيابي كرد و در آنجا سند توافق اجلاس سران به تصويب رسيد كه براساس آن بايد برنامه‌ي 10 ساله‌ي گردشگري D8 تهيه شود. هم‌چنين تسهيل در امر ورود و خروج و اعطاي رواديد در آنجا مورد تأكيد قرار گرفت كه اين را گام مؤثري مي‌دانيم.
انتهاي پيام
نظرات