محققان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات با استفاده از فناوری نانو اقدام به ساخت نانوحامل دارویی جهت درمان سرطان پستان کرده‌اند که در صورت موفقیت این دارو در آزمایش‌های تکمیلی، نتایج آن در صنایع پزشکی و داروسازی قابل استفاده خواهد بود.
به گزارش سرویس فناوری ایسنا، سرطان پستان، یکی از شایع‌ترین گونه‌های سرطان در بین زنان است. در میان داروهای مورد استفاده در شیمی درمانی، هیدروکسی اوره (UH) ترکیبی شیمیایی است که برای درمان بیماران مبتلا به این نوع سرطان استفاده می‌شود. در کنار خواص مطلوب این دارو، اثرات جانبی مضری نظیر اختلالات پوستی و خونی در بیمار تحت درمان با هیدروکسی اوره گزارش شده است. به همین دلیل روش‌های مختلفی برای کاهش عوارض جانبی و افزایش راندمان درمان به کار گرفته شده است.
در این پژوهش تلاش شده است تا با استفاده از فناوری نانو و ساخت نانوحاملی جدید، کارایی داروی هیدروکسی اوره افزایش یافته و اثرات نامطلوب این دارو تا حد امکان کاهش یابد.
مهندس سید ابراهیم علوی، کارشناس ارشد مهندسی شیمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات و محقق طرح در اشاره به دستاوردهای این پژوهش اظهار کرد: نتایج این طرح سبب می‌شود که مقدار دوز داروی مصرفی تا حد قابل توجهی کاهش یابد. علاوه بر کم شدن اثرات جانبی این دارو در بیماران، در هزینه‌ی واردات دارویی نیز صرفه‌جویی شده و به اقتصاد کشور کمک شایانی خواهد شد.
وی افزود: در این طرح، نانوحامل‌های لیپوزومی و لیپوزوم پگیله شده به ترتیب با متوسط قطر 338 و 400 نانومتر به روش تبخیر فاز معکوس تولید شده است. این نانوحامل‌ها قادر به حمل مقدار قابل توجهی از داروی هیدروکسی اوره به سلول‌های سرطانی هستند. سمیت نانوحامل‌های تولید شده در شرایط آزمایشگاهی کمتر از استفاده از خود دارو به تنهایی است.
علوی در ادامه درباره روش ساخت نانوحامل تولید شده گفت: فناوری لیپوزومه کردن داروها یک رویکرد جدید برای بهبود خواص دارویی پروتئین‌های درمانی است. در این طرح، برای تهیه‌ی نانولیپوزوم‌ها، نسبت مشخصی از لسیتین و کلسترول با یکدیگر ترکیب شده و سپس داروی هیدرکسی اوره به آن اضافه شده است.
وی افزود: همچنین جهت افزایش پایداری، کارایی و حلالیت نانوحامل ساخته شده، فرمولاسیون حاصل، با استفاده از پلی‌اتیلن گلیکول 2000، پگیله شد. برای بررسی الگوی آزادسازی دارو از نانولیپوزوم‌ها بر روی سلول‌های کشت شده سرطان پستان، از روش دیالیز استفاده شد.
محقق طرح تصریح کرد: بررسی‌ها نشان داده است که در صورت استفاده از پلی‌اتیلن‌گلیکول، مقدار کمتری از دارو درون نانوحامل بارگذاری می‌شود. با این حال داروهای پگیله شده، به مدت طولانی‌تری به صورت پایدار در گردش خون باقی می‌مانند و به آسانی توسط سیستم رتیکولواندوتلیال (RES) دریافت نمی‌شوند.
علوی افزود: نانولیپوزوم پگیله شده باعث تاخیر در آزاد سازی دارو می‌شود. همچنین این فرمولاسیون، پیوستگی به سلول‌های سرطانی و جذب سلولی داروها را افزایش می‌دهد. بر خلاف روش‌هایی مثل جهش‌زایی، پگیلاسون مستقیم (یا هم‌جوشی به پروتئین حامل)، فناوری لیپوزوم پگیله، توالی اسید آمینه‌ی یک پروتئین را تغییر نمی‌دهد.
محققان در حال حاضر، مشغول انجام آزمایش‌های تکمیلی و بررسی عملکرد این نانوحامل در شرایط درون تنی هستند.
این نتایج که از همکاری مهندس سید ابراهیم علوی، مائده کوهی مفتخری اصفهانی و دکتر عظیم اکبرزاده خیاوی، عضو هیأت علمی انستیتو پاستور ایران و همکارانشان به دست آمده در مجله‌ی Indian Journal of Clinical Biochemistry به چاپ رسیده است.
انتهای پیام
نظرات