دکتر علی بیت‌اللهی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با اشاره به زمین‌لرزه بامداد روز یکشنبه، 4 شهریور با بیان اینکه کانون این زلزله در شهر "تازه‌آباد" و روستاهای پیرامون آن در استان کرمانشاه بوده است، افزود: بزرگای این زلزله بر اساس گزارش موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران 5.9 در عمق 8 کیلومتری و بر اساس گزارش مرکز ملی اطلاع‌رسانی زمین‌لرزه آمریکا 6 و در عمق 10 کیلومتری بوده است.

وی با بیان اینکه این زلزله در شبکه ملی شتابنگاری کشور در بیش از 23 ایستگاه شتابنگاری در استان‌های کرمانشاه، کردستان و ایلام به ثبت رسید، ادامه داد: حداکثر شتاب ناشی از رویداد این زمین‌لرزه در ایستگاه "تازه کندی" این شبکه در حدود 800 سانتی‌متر بر مجذور ثانیه بوده است.

بیت‌اللهی با اشاره به سابقه لرزه‌خیزی استان کرمانشاه، خاطرنشان کرد: رویداد زمین‌لرزه 21 آبان ماه سال 1396 سرپل ذهاب با بزرگای 7.3 باعث تغییر الگوی لرزه‌خیزی منطقه غرب استان کرمانشاه از یک ناحیه کم‌لرز به ناحیه‌ای بسیار فعال شد.

مدیر بخش زلزله‌شناسی، مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی دلیل این امر را وسعت زیاد پهنه شکسته‌شده توسط زمین‌لرزه 21 آبان دانست که در عمق پوسته زمین باعث رویداد پس‌لرزه‌های فراوانی در مناطق مختلف این پهنه‌شکسته، شده است که بعضا بزرگای بالایی نیز داشته است.

وی با تاکید بر اینکه منطقه "ثلاث باباجانی" در شمال‌شرق منطقه کلان لرزه‌ای زمین‌لرزه سرپل ذهاب یکی از فعال‌ترین مناطق از منظر رویداد لرزه‌های بزرگ و متوسط و کوچک در این مدت بوده است، ادامه داد: این امر به گونه‌ای است که ایستگاه شتابنگاری "تازه‌آباد" در شهرستان ثلاث باباجانی از بعد از رویداد زمین‌لرزه سرپل ذهاب بیش از 100 شتابنگاشت از زمین لرزه‌های این منطقه را ثبت کرده است.

جزئیات دومین زلزله مهم کرمانشاه

بیت‌اللهی با اشاره به جزئیات رخداد لرزه‌ای روز 4 شهریور، توضیح داد: حدود 35 روز قبل از زمین‌لرزه اخیر، رویداد دیگری با بزرگای 5.5 در روز 31 تیر ماه 97 این منطقه را به لرزه درآورد و شتابی افزون بر 500 سانتی‌متر بر مجذور ثانیه را به ثبت رسانید، ضمن آنکه بیشتر ایستگاه‌های شتابنگاری در استان‌های کرمانشاه و کردستان و ایستگاه سرابله در استان ایلام این زمین لرزه را ثبت کردند.

دبیر کارگروه ملی زلزله، رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری، ادامه داد: در اثر زمین‌لرزه 4 شهریور اکثر ایستگاه‌های شتابنگاری شبکه ملی شتابنگاری کشور این زمین‌لرزه را ثبت کردند.

ایستگاه‌های ثبت‌کننده زلزله 4 شهریور

وی با بیان اینکه ایستگاه شتابنگاری میدان "آزاد" تازه‌آباد یکی از ایستگاه‌های بسیار فعال شبکه ملی شتابنگاری در طول یکسال گذشته بوده است، اظهار کرد: در اثر زمین‌لرزه 4 شهریور این ایستگاه یکی از بزرگترین شتاب‌های ثبت شده در طول تاریخ شبکه شتابنگاری را به ثبت رساند.

تاریخچه زمانی شتاب ثبت‌شده در ایستگاه تازه‌آباد (ثلاث باباجانی) به صورت کامل

بیت‌اللهی شتاب این زلزله را در حدود 800 سانتی‌متر بر مجذور ثانیه بر روی مولفه افقی SSA دستگاه شتابنگار 2 و طول رکوردی را بیش از 150 ثانیه که ناشی از رویداد پس‌لرزه‌های متعدد بعد از زمین‌لرزه اصلی بوده است، به طوری که دستگاه شتابنگار در طول 2 دقیقه و 30 ثانیه نتوانسته به حالت آماده بکار برگردد.

به گفته وی، بررسی‌ها نشان می‌دهد مدت دوام موثر این زمین‌لرزه در ایستگاه "تازه‌آباد" در حدود 6 ثانیه بوده است.

طیف پاسخ شتابنگاشت ثبت شده در ایستگاه تازه‌آباد (ثلاث باباجانی)

برای مقایسه بهتر این رکورد با رکورد ثبت شده در ایستگاه سرپل ذهاب در زمین‌لرزه 21 آبان ماه 96 طیف شتاب دو رکورد در شکل ذیل با یکدیگر مقایسه شده است.

 مقایسه طیف شتاب رکورد سرپل ذهاب از زمین‌لرزه 21 آبان 1396 و رکورد تازه‌آباد از زمین لرزه 4 شهریور 1397 تازه‌آباد

این محقق حوزه زلزله اظهار کرد: یکی از محسوس‌ترین تفاوت‌ها در طیف این دو رکورد، وجود مولفه پریود بلند در حدود یک ثانیه در رکورد ایستگاه سرپل ذهاب بوده است.

موقعیت رومرکزی زلزله 4 شهریور تازه آباد

مدیر بخش زلزله‌شناسی، مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی به بیان وضعیت رومرکز زمین‌لرزه 4 شهریور ماه پرداخت و گفت: از آن‌جایی که شتابنگاشت‌های ثبت شده از زمین‌لرزه‌های بزرگ به خوبی می‌توانند آغاز امواج S و P را ثبت کند، می‌توان با تعیین این نقاط و محاسبه اختلاف زمانی رسید بین این دو موج در هر شتابنگاشت نسبت به محاسبه و تعیین رومرکز زمین‌لرزه اقدام کرد.

وی اضافه کرد: برای رویداد زمین‌لرزه 4 شهریور تازه آباد نیز این فرآیند انجام و بر اساس آن رومرکز زمین لرزه با مختصات 34.61 و 46.13 مکان‌یابی شد.

درس‌های زلزله کرمانشاه

دبیر کارگروه ملی زلزله، رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری به خسارات انسانی زلزله 7.3 ازگله استان کرمانشاه در روز 21 آبان سال گذشته اشاره کرد و گفت: این زلزله در ساعت 21 و 48 دقیقه و 16 ثانیه روز 21 آبان رخ داد. رومرکز زلزله، واقع در منطقه مرزی ایران و عراق در استان کرمانشاه حوالی "سر پل‌ذهاب" و در نزدیکی "ازگله" بوده است.

وی ادامه داد: در اثر این زلزله طبق آمار رسمی 621 نفر کشته و حدود 38 هزار واحد مسکونی تخریب شدند و بیش از 52 هزار واحد مسکونی نیز در درجات مختلفی نیاز به تعمیر پیدا کردند که این آمارها درس‌هایی را یادآوری می‌کند. اول آنکه "توجه به پیش‌لرزه‌ها به عنوان هشدار احتمالی زلزله بزرگتر آتی اهمیت می‌یابد" و دوم آنکه "ایستگاه‌های لرزه‌نگاری و شتابنگاری" نیز باید تکمیل شود.

به گفته وی، درس‌های سوم تا پانزدهم به این شرح است:

"مدیریت بحران و امداد و نجات سریع در لحظات اول وقوع زلزله
ارائه راهکارهایی برای مسدود شدن جاده اصلی
اتخاذ تمهیداتی برای قطع شدن کابل برق اضطراری در اثر فروریزش دیوار بنایی اتاق تاسیسات برق بیمارستان سرپل ذهاب
لزوم توجه به ساختگاه و اثر خاک نرم و سست
اهمیت کنترل کیفیت بتن
توجه به استحکام دیوارهای جانبی و حائل و اجزای غیرسازه‌ای
توجه به اتصال مناسب سنگ‌های نما
توجه و احساس مسئولیت در نظارت بر اجرای ساختمان‌ها
توجه جدی به عدم قطعی برق و خطوط مخابرات
توجه به پیشگیری از تخریب محل نگهداری احشام، دام و طیور و تلف شدن آنها
توجه جدید به آسیب‌پذیری نسبی بالای جمعیت زنان
توجه جدی به طرح‌های مناسب اسکان موقت
رعایت جدی و مسئولانه اخلاق حرفه‌ای و وجدان کاری"

انتهای پیام