حجتالاسلام والمسلمین حمیدرضا ویژه در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: تأمل در مفاهیم بلند و آموزههای تربیتی عید قربان ضرورتی است که میتواند راهگشای زندگی فردی و اجتماعی انسان باشد.
وی ادامه داد: عید قربان صرفاً یادآور یک واقعه تاریخی نیست، بلکه نمایش زندهای از توحید عملی و تسلیم بیچونوچرا در برابر اوامر الهی است. بررسی آیات سوره مبارکه «صافات» و توجه به گفتوگوی میان حضرت ابراهیم(ع) و فرزندشان، حضرت اسماعیل(ع)، ما را به عمق معنای این عید بزرگ رهنمون میسازد.
این کارشناس دینی بیان کرد: از آیه ۱۰۱ این سوره، خداوند از بشارت فرزندی بردبار به حضرت ابراهیم سخن میگوید و در آیه ۱۰۲ صحنهای کمنظیر از ایمان، تسلیم و اخلاص را به تصویر میکشد. حضرت ابراهیم میفرماید «ای فرزندم! در خواب دیدم که تو را قربانی میکنم، نظر تو چیست؟» و فرزند در پاسخ میگوید «ای پدر! آنچه بدان مأمور شدهای، انجام ده»، اینجاست که جوهره اصلی عید قربان، یعنی تجلی توحید در مقام عمل، نمایان میشود؛ لحظهای که انسان نهتنها به یگانگی خداوند ایمان دارد، بلکه آمادگی آن را پیدا میکند که هر آنچه خداوند فرمان داده، بیدرنگ و بیچرا عملی کند.
وی گفت: توحید، صرفاً یک مفهوم نظری نیست که در ذهن باقی بماند. در منظومه معرفتی اسلام، توحید به دو ساحت توحید علمی و توحید عملی تقسیم میشود. توحید علمی به معنای باور ذهنی و اعتقاد قلبی به یگانگی خداوند است؛ اما آنچه در عید قربان برجسته شده، توحید عملی است. یعنی انسان با تمام وجود، در میدان زندگی، مطیع و تسلیم امر الهی باشد. آنچه حضرت ابراهیم و اسماعیل(ع) در آن واقعه تاریخی انجام دادند، صرفاً اجرای یک فرمان نبود؛ بلکه ترجمان کامل توحید عملی در متن زندگی بود. به همین دلیل است که قرآن کریم از این رویداد بعنوان «آزمونی بزرگ» یاد میکند و تسلیم کامل آن دو بنده صالح را میستاید.
ویژه افزود: عید قربان به ما میآموزد که ایمان واقعی زمانی معنا مییابد که در رفتار، انتخابها، تصمیمها و سبک زندگی ما متجلی شود. فرمان خداوند تنها در عرصه عبادات فردی مانند نماز و روزه خلاصه نمیشود، بلکه در عرصههای اجتماعی نیز جریان دارد. رعایت حقوق مردم، انصاف در معاملات، حفظ حریمها، پرهیز از گناه و التزام به عدالت، همگی از مصادیق توحید عملیاند. بدین ترتیب، عید قربان ما را متوجه این نکته میسازد که ایمان قلبی، تا زمانی که به رفتار عینی و مسئولانه تبدیل نشود، ناقص خواهد ماند.
این کارشناس دینی اظهار کرد: از سوی دیگر نمیتوان از موانع تحقق توحید عملی سخن نگفت. شیطان، همانگونه که در عرصه اعتقادات تلاش میکند انسان را به شرک و انحراف نظری بکشاند، در حوزه عمل نیز با وسوسه، تعویق، سستی و ریا، انسان را از انجام صادقانه اوامر الهی باز میدارد. بیماری «تسویف» امروز و فردا کردن انجام وظایف دینی یکی از دامهای جدی در مسیر تحقق ایمان عملی است که باید با اراده و مراقبت با آن مقابله کرد.
ویژه گفت: نکته کلیدی دیگر در این مسیر، مسئله اخلاص است. ارزش هر عمل به نیت آن بستگی دارد. عمل کوچک همراه با اخلاص، نزد خداوند از عمل ظاهراً بزرگ اما بدون نیت خالص، ارزشمندتر است. عید قربان در کنار دعوت به اطاعت، انسان را به پالایش نیتها فرا میخواند. هر اندازه که اخلاص در عمل بیشتر باشد، تقرب انسان به خداوند نیز بیشتر خواهد بود.
وی تصریح کرد: در نهایت عید قربان پیام روشنی دارد و آن این است که تنها با تحقق توحید عملی در زندگی فردی و اجتماعی، میتوان به فلاح و رستگاری رسید. این روز ما را به یاد این حقیقت میاندازد که خداوند باید در همه زوایای زندگی ما حاضر باشد؛ در گفتار، رفتار، سبک زندگی، ارتباطات، تصمیمگیریها و تعاملات اجتماعی. اگر چنین شود، درک ما از عید قربان، درک حقیقی و اصیلی خواهد بود و این مناسبت نقطه عطفی برای تحول درونی و بیرونی ما خواهد شد.
انتهای پیام
نظرات