محمدجعفر فوده، عصر امروز پنجشنبه ۲۷ شهریور در دومین روز از نخستین رویداد ایزینکس با ارائه چشم‌اندازی از وضعیت دامداری ایران و استان اصفهان اظهار کرد: ایران در ۲۰۲۲ با تولید ۱۰/۴ میلیون تن محصولات دامی، رتبه نوزدهم جهان را به خود اختصاص داد، در حالی‌که اتحادیه اروپا و آمریکا به‌ترتیب در رتبه‌های اول و دوم قرار دارند. تولید شیر خام کشور در ۱۴۰۳ به ۱۲ میلیون و ۸۴۰ هزار تن رسید که استان اصفهان با سهم ۱۷ تا ۱۸ درصدی، جایگاه نخست کشور را در اختیار دارد، همچنین این استان با تولید ۳۹/۱ هزار تن گوشت قرمز رتبه دوم کشور را دارد.

وی با اشاره به جایگاه ژنتیکی دام‌های ایران افزود: ایران از نظر توان ژنتیکی دام‌های صنعتی رتبه دوم جهان و از نظر تولید شیر به‌ازای هر دستگاه دام جزو پنج کشور نخست دنیاست. در حوزه تأمین گوشت قرمز نیز ۸۰ درصد نیاز کشور در داخل تولید می‌شود و تنها ۲۰ درصد به واردات اختصاص دارد؛ هدف‌گذاری برنامه هفتم توسعه نیز رساندن این رقم به ۹۰ درصد است.

نایب‌رئیس اتاق بازرگانی اصفهان با انتقاد از پایین بودن مصرف لبنیات و گوشت قرمز در ایران بیان کرد: سرانه مصرف شیر در کشور حدود ۹۰ کیلوگرم در سال به ازای هر نفر است، در حالی‌که میانگین جهانی ۱۵۰ کیلوگرم و در کشورهای پیشرفته ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم است، همچنین سرانه مصرف گوشت قرمز در ایران تنها ۱۴ کیلوگرم است که در مقایسه با میانگین جهانی ۴۵ کیلوگرم و مصرف ۹۰ کیلوگرمی کشورهای توسعه‌ یافته، کمتر از یک‌ سوم میانگین جهانی است.

فوده با تأکید بر ظرفیت‌های خاص استان اصفهان در این صنعت افزود: موقعیت استراتژیک استان در مرکز کشور، تجربه و دانش فنی دامداران، استفاده از تکنولوژی‌های روز، کیفیت بالای مواد اولیه به‌ویژه شیر، و سخت‌کوشی منابع انسانی، همگی مزیت‌هایی هستند که اصفهان را به قطب مهم دامپروری کشور تبدیل کرده است. به‌طور نمونه، کیفیت شیر تولیدی در اصفهان از تمام استان‌های کشور بالاتر است و حتی نیاز کارخانه‌های شیر خشک نوزاد که تا چند سال پیش از واردات تأمین می‌شد، امروز توسط دامداران این استان برآورده می‌شود.

وی با اشاره به اهمیت سرمایه‌گذاری در زنجیره ارزش شیر گفت: شیر ماده‌ای است که از هر قطره آن می‌توان محصولات فراوانی چون کره، خامه، روغن حیوانی، کازئین، وی پروتئین، داروهای خاص و حتی مکمل‌های ورزشی و پزشکی استخراج کرد. با وجود این ظرفیت عظیم، در کشور پالایشگاه شیر وجود ندارد و ایجاد چنین واحدهایی می‌تواند نیاز داخلی را برطرف و زمینه صادرات پایدار را فراهم کند.

نایب رئیس اتاق بازرگانی اصفهان به موضوع مصرف آب در دامپروری اشاره کرد و توضیح داد: برای تولید هر لیتر شیر حدود هزار لیتر آب نیاز است، اما مصرف واقعی گاوداری‌ها کمتر از یک درصد این میزان است و مابقی به‌صورت «آب مجازی» از طریق نهاده‌های وارداتی یا علوفه تأمین می‌شود. این موضوع نشان می‌دهد که تصور پرمصرف بودن دامداری‌ها در زمینه آب نیازمند بازنگری است.

فوده با تأکید بر ضرورت استفاده از پسماندهای دامی به‌عنوان فرصت سرمایه‌گذاری خاطرنشان کرد: فضولات دامی می‌تواند به کودهای آلی و کمپوست با ارزش افزوده بالا تبدیل شود، مشکلات زیست‌محیطی ناشی از مصرف بی‌رویه کودهای شیمیایی را کاهش دهد و حتی در آینده با آزادسازی حامل‌های انرژی، منبعی مقرون‌به‌صرفه برای تولید بیوگاز و برق باشد. علاوه بر آن، ضایعات کشتارگاهی همچون پوست، استخوان و چربی نیز می‌تواند در صنایع غذایی، آرایشی، بهداشتی و حتی تزیینی مورد استفاده قرار گیرد.

وی در ادامه افزود: دامپروری صنعتی در ایران اشتغال مستقیم یک میلیون نفر و اشتغال غیرمستقیم سه میلیون نفر را به همراه دارد و حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد تولید کشاورزی کشور را شامل می‌شود. این صنعت نه‌تنها اشتغال‌زا و پایدار است، بلکه نقش تعیین‌کننده‌ای در امنیت غذایی کشور دارد.

نایب‌ رئیس اتاق بازرگانی اصفهان در پایان با اشاره به لزوم بهره‌گیری از فناوری‌های نوین گفت: هوشمندسازی دامداری‌ها، استفاده از ابزارهای فناورانه در مدیریت گله، بهبود تغذیه دام و اصلاح نژاد می‌تواند بهره‌وری را افزایش داده و در نهایت انتشار گازهای گلخانه‌ای را کاهش دهد. دامپروری یک صنعت پایدار است و سرمایه‌گذاری در آن بازدهی مطمئن و بلندمدت خواهد داشت.

اصفهان با ظرفیت جهانی صادرات گل و محصولات کشاورزی؛ اما بی‌سهم از بازار جهانی

وحید دزفولی، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی اصفهان نیز اظهار کرد: کارگوترمینال فرودگاه اصفهان به‌عنوان یکی از پروژه‌های پیشران استان، نیازمند بازتعریف و تکمیل زیرساخت‌هاست تا بتواند ظرفیت واقعی خود را در صادرات محصولات کشاورزی و دیگر کالاهای حساس نشان دهد.

وی افزود: میزان بار هوایی در جهان ۱۴۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود که سهمی حدود پنج درصد دارد و پیش‌بینی می‌شود این سهم به هشت تا ۱۵ درصد نیز برسد؛ به‌ویژه با توسعه روزافزون تجارت آنلاین. در چنین شرایطی حجم عظیمی از کالاهای فسادپذیر همچون میوه، تره‌بار، ماهی، گل و گوشت از طریق پایانه‌های بار هوایی صادر می‌شود، اما اصفهان به دلیل نداشتن مرز هوایی، از این ظرفیت بی‌بهره مانده بود تا اینکه با همت اتاق بازرگانی و اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصولات کشاورزی، کارگوترمینال فرودگاه اصفهان ایجاد شد.

رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع وابسته و عضو هیئت نمایندگان اتاق اصفهان با بیان اینکه فاز نخست این پایانه شامل دو سردخانه بالای صفر و  زیر صفر، پنجره واحد، انبار خشک و حدود ۷۰۰ متر مجموعه اداری برای استقرار گمرک و دیگر نهادهاست، ادامه داد: این پایانه در ۱۳۹۸ با حضور وزرای وقت راه و صمت افتتاح شد؛ هرچند احداث آن به ۱۳۸۶ بازمی‌گردد. هم‌زمانی بهره‌برداری آن با شیوع کرونا، اگرچه مصیبتی برای جهان بود، اما نشان داد داشتن زیرساخت‌های مناسب تا چه اندازه می‌تواند در بحران‌ها مؤثر باشد؛ به‌گونه‌ای که در آن دوران ۴۰۰ پرواز انجام شد و تنها با یک ایرباس زمین‌گیر، نزدیک به پنج‌هزار تن محصول از ۲۰ استان کشور ـ عمدتاً بامیه ـ به‌وسیله این ترمینال صادر شد که در تاریخ کشور بی‌سابقه بود.

دزفولی هزینه احداث این پایانه را ناچیز در مقایسه با نمونه‌های جهانی دانست و گفت: درحالی‌که احداث یک کارگوترمینال نمونه در دنیا حدود ۵۰ میلیون دلار هزینه دارد، ما توانستیم با یک تا یک و نیم میلیون دلار معادل ارز ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ تومانی آن زمان این مجموعه را احداث کنیم. نرخ بازگشت سرمایه نیز بین پنج تا ۱۰ سال برآورد می‌شود و درآمد آن می‌تواند سالانه حدود پنج میلیون دلار باشد. البته تحریم‌ها و چالش‌های سند حمل‌ونقل کشور مشکلاتی ایجاد کرده، اما استانداردهای جهانی در این پایانه رعایت شده و آدیت شرکت‌های هواپیمایی بین‌المللی همچون ترکیش و فلای‌دبی نیز دریافت شده است. خدمات این پایانه شامل تشریفات گمرکی، بسته‌بندی، حمل حیوان زنده و همکاری با شرکت‌های هواپیمایی است و ظرفیت باربری آن به هر نقطه دنیا وجود دارد.

 وی تأکید کرد: نیاز اصلی ما، ایجاد خوراک برای این کارگوترمینال از طریق پایانه‌های صادراتی محصولات کشاورزی است. با وجود اینکه اصفهان تنها سه درصد از اراضی کشاورزی کشور را دارد، بالاترین میزان صادرات محصولات گلخانه‌ای را به خود اختصاص داده است.

رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع وابسته و عضو هیئت نمایندگان اتاق اصفهان با ارائه آماری از صادرات محصولات کشاورزی استان بیان کرد: طبق آمار گمرکی در ۲۳ بهمن ۱۴۰۳، از ۱۰۰ کانتینر صادراتی مرز آستارا، ۲۶ کانتینر متعلق به اصفهان بوده که عمدتاً فلفل دلمه‌ای از شهرستان‌های دهاقان و تیران‌وکرون بوده است، همچنین در ۱۹ فروردین، ۵۱ کانتینر فلفل از این استان صادر شد. در اردیبهشت نیز باوجود کاهش تولید به‌علت گرما، ۳۴ کانتینر فلفل به نام اصفهان ثبت شده که ۲۷ درصد کل صادرات را شامل می‌شود. ارزش صادرات محصولات کشاورزی استان در سال گذشته حدود ۱۲/۶ همت بوده است.

دزفولی افزود: متأسفانه هیچ‌کدام از این صادرات به نام اصفهان ثبت نمی‌شود و عمدتاً شهرها و پایانه‌های مرزی آن را به نام خود صادر می‌کنند. قوانین سختگیرانه صادراتی نیز باعث می‌شود تولیدکنندگان زیر بار صادرات مستقیم نروند. به همین دلیل ایجاد پایانه صادراتی متداول در دنیا، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای استان است.

وی با اشاره به بازدید خود از حدود ۳۰ تا ۳۵ پایانه صادراتی در دنیا گفت: شش پایانه را با الگوهای جهانی بنچمارک کردیم که آخرین آنها اشپروولند بود. در این الگوها تولیدکنندگان محصولات خود را به پایانه می‌آورند و در آنجا استانداردسازی کامل می‌شود. این امر هم به افزایش صادرات کمک می‌کند و هم از بروز مشکلاتی همچون ماجرای نیترات هندوانه جلوگیری خواهد کرد.

رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع وابسته و عضو هیئت نمایندگان اتاق اصفهان با تأکید بر کاهش واقعی صادرات محصولات کشاورزی کشور افزود: درحالی‌که برخی ادعا می‌کنند صادرات افزایش یافته، آمارها نشان‌دهنده کاهش است. با وجود تولید خوب، نبود زیرساخت‌های صادراتی مانع رشد شده است. پیشنهاد کمیسیون کشاورزی ایجاد دو پایانه صادراتی در شهرستان‌های عمده تولیدکننده همچون تیران‌وکرون و مبارکه است تا محصولات کشاورزی استان با استانداردهای جهانی صادر شوند.

دزفولی خاطرنشان کرد: قوانین پشتیبانی از ایجاد پایانه‌ها در کشور وجود دارد؛ از جمله ماده ۳۱ برنامه ششم توسعه که بر حمایت از زیرساخت‌های کشاورزی تأکید دارد. سازمان صنعت نیز متولی صدور مجوزهاست. در کنار آن، نمونه‌های موفق جهانی همچون فلورهلند نشان می‌دهد چگونه کشوری با مساحتی معادل نجف‌آباد توانسته صادرات گل خود را جهانی کند. حتی کشور اتیوپی توانسته از صفر به ۹ درصد تجارت جهانی گل برسد. در استان اصفهان نیز مناطقی همچون خوانسار، گلپایگان و بوئین‌میاندشت ظرفیت دارند تا با ایجاد پایانه صادراتی، در بازارهای روسیه و خلیج فارس سهم بزرگی به‌دست آورند.

وی افزود: برآورد ما این است که با این زیرساخت‌ها، امکان صادرات بیش از ۲/۴ میلیارد دلار گل وجود خواهد داشت. نمونه‌های موفقی همچون پایانه گل کنیا نشان می‌دهد که تحقق این هدف امکان‌پذیر است. امروز ایجاد پایانه‌های صادراتی کشاورزی برای استان یک ضرورت ۱۰۰ درصدی است و اتاق بازرگانی و بخش خصوصی نیز برای سرمایه‌گذاری در این پروژه‌ها آماده‌اند؛ به شرط آنکه اراضی مناسب در نزدیکی مراکز تولید اختصاص داده شود. احداث پایانه در مکان‌های دور از مراکز تولید، عملاً امکان‌پذیر نخواهد بود.

انتهای پیام